Ասիայի պետությունների և կախյալ տարածքների ցանկ

Եվրասիա աշխարհամասի բնակչության մեծ մասը գտնվում է Եվրոպայում իսկ տարածքի մեծ մասը՝ Ասիայում։ Թուրքիան և Ղազախստանն ընդգրկված են Եվրոպական երկրների ցանկում^[1]։ Եվրոպական երկրների մեջ են մտնում նաև Ադրբեջանը, Վրաստանը և Կիպրոսը, որպես ԵՄ անդամ, սակայն աշխարհագրորեն այս պետությունները գտնվում են ամբողջությամբ Ասիայում^[1]։

Արևմտյան Ասիա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Երկիր	Մայրաքաղաք	Լեզու	Արժույթ	Տարածք	Բնակչություն
Ադրբեջան	Բաքու	Ադրբեջաներեն	Ադրբեջանական մանաթ	86 600 կմ²	9 593 000
Հայաստան	Երևան	Հայերեն	Հայկական դրամ	29 800 կմ²	3 010 600
Բահրեյն	Մանամա	Արաբերեն	Բահրեյնական դինար	665 կմ²	1 314 089
Վրաստան	Թբիլիսի	Վրացերեն	Վրացական լարի	69 700 կմ²	3 729 500^[2]
Իսրայել	Երուսաղեմ	Եբրայերեն և Արաբերեն	Շեկել	20 770 կմ²^[3] 22 072 կմ²^[4]	7 746 000
Հորդանան	Ամման	Արաբերեն	Հորդանանական դինար	92 300 կմ²	6 316 000
Իրաք	Բաղդադ	Արաբերեն	Իրաքական դինար	437 072 կմ²	30 747 000
Իրան	Թեհրան	Պարսկերեն	Իրանական ռիալ	1 648 000 կմ²	74 196 000
Յեմեն	Սանաա	Արաբերեն	Յեմենական ռիալ	527 970 կմ²	23 580 000
Քաթար	Դոհա	Արաբերեն	Քաթարական ռիալ	11437 կմ²	1 409 000
Կիպրոս	Նիկոսիա	Թուրքերեն	Եվրո	9 250 կմ²	801 851
Քուվեյթ	Ալ-Քուվեյթ	Արաբերեն	Քուվեյթական դինար	17 818 կմ²	2 985 000
Լիբանան	Բեյրութ	Արաբերեն	Լիբանանական դինար	10 452 կմ²	4 224 000
Արաբական Միացյալ Էմիրություններ	Աբու Դաբի	Արաբերեն	Դիրխամ	83 600 կմ²	4 599 000
Օման	Մասկատ	Արաբերեն	Օմանական ռիալ	309 500 կմ²	2 845 000
Սաուդյան Արաբիա	Ռիադ	Արաբերեն	Սաուդյանական ռիալ	2 218 000 կմ²	25 721 000
Սիրիա	Դամասկոս	Արաբերեն	Սիրիական ֆունտ	185 180 կմ²	21 906 000
Թուրքիա	Անկարա	Թուրքերեն	Թուրքական լիրա	780 580 կմ²	73 723 000

Կենտրոնական Ասիա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Երկիր	Մայրաքաղաք	Լեզու	Արժույթ	Տարածք	Բնակչություն

Ղազախստան	Նուր Սուլթան	Ղազախերեն և Ռուսերեն	Ղազախստանական տենգե	2 724 902 կմ²	18 360 353
Ղրղզստան	Բիշքեկ	Ղրղզերեն	Ղրղզստանական սոմ	199 951 կմ²	6 019 500
Տաջիկստան	Դուշանբե	Տաջիկերեն	Սոմոնի	142 000 կմ²	8 551 200
Թուրքմենստան	Աշխաբադ	Թուրքմեներեն	Թուրքմենստանական մանատ	491 200 կմ²	5 490 563
Ուզբեկստան	Տաշքենդ	Ուզբեկերեն	Ուզբեկական սում	447 400 կմ²	31 807 000
Աֆղանստան	Քաբուլ	Փաշթո և Դարի	Աֆղանի	652 864 կմ²	32 564 342

Հարավային Ասիա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Երկիր	Մայրաքաղաք	Լեզու	Արժույթ	Տարածք	Բնակչություն
Բանգլադեշ	Դաքքա	Բանգլադեշերեն	Տակա	144 000 կմ²	162 221 000
Բութան	Թհիմփհու	Ձոնգքհա և Անգլերեն	Հնդկական ռուփի	47 000 կմ²	697 000
Հնդկաստան	Նյու Դելի	Անգլերեն	Հնդկական ռուբլի	3 287 590 կմ²	1 217 831 000
Մալդիվներ	Մալե	Մալդիվերեն	Մալդիվական Ռուփի	298 կմ²	309 000
Նեպալ	Կատմանդու	Նեպալերեն	Նեպալական ռուփի	140 800 կմ²	29 331 000
Պակիստան	Իսլամաբադ	Անգլերեն	Պակիստանական ռուփի	803 940 կմ²	173 949 000
Շրի Լանկա	Շրի Ջայավարդենեպուրա Կոտտե	Սինհալերեն	Շրի Լանկական ռուփի	65 610 կմ²	20 238 000

Արևելյան Ասիա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Երկիր	Մայրաքաղաք	Լեզու	Արժույթ	Տարածք	Բնակչություն
Չինաստան	Պեկին	Չինարեն	Չինական յուան	9 596 960 կմ²	1 347 290 000
Հյուսիսային Կորեա	Փհենյան	Կորյերեն	Հյուսիսային Կորեայի վոնա	120 540 կմ²	24 051 706
Հարավային Կորեա	Սեուլ	Կորյերեն	Հարավային Կորեայի վոնա	99 274 կմ²	49 773 145
Մոնղոլիա	Ուլան Բատոր	Մոնղոլերեն	Թուգրիկ	1 564 116 կմ²	2 871 000
Ճապոնիա	Տոկիո	Ճապոներեն	Իենա	377 835 կմ²	127 960 000

Հյուսիսային Ասիա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Դրոշ	Երկիր	Մայրաքաղաք	Լեզու	Արժույթ	Տարածք	Բնակչություն	Քարտեզ
	Ռուսաստան	Մոսկվա	Ռուսերեն	Ռուսական ռուբլի	17 125 200 կմ² (եվրոպական մասի հետ)	146 600 000 (եվրոպական մասի հետ)

Հարավարևելյան Ասիա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Երկիր	Մայրաքաղաք	Լեզու	Արժույթ	Տարածք	Բնակչություն
Բրունեյ	Բանդար Սերի Բեգավան	Մալայերեն	Բրունեյական դոլար	5 770 կմ²	400 000
Վիետնամ	Հանոյ	Վիետնամերեն	Դոնգ	329 560 կմ²	85 789 573
Ինդոնեզիա	Ջակարտա	Ինդոնեզերեն	Ինդոնեզական ռուփի	1 919 460 կմ²	231 369 500
Կամբոջա	Պնոմպեն	Կամբոջերեն	Ռիել	181 040 կմ²	14 805 000
Լաոս	Վիենտյան	Լաոսերեն	Կիպ	236 800 կմ²	6 320 000
Մալայզիա	Կուալա Լումպուր	Մալայերեն	Մալայզական ռինգիտ	329 758 կմ²	28 306 700
Մյանմա	Նայպիդո	Մյանմերեն	Կյատ	678 500 կմ²	50 020 000
Սինգապուր	Սինգապուր (քաղաք)	Անգլերեն, Չինարեն	Դոլար	692,7 կմ²	4 987 600
Թայլանդ	Բանգկոկ	Թայլանդերեն	Թաիլանդական բահտ	514 000 կմ²	63 525 062
Արևելյան Թիմոր	Դիլի	Պորտուգալերեն	Դոլար	15 007 կմ²	1 134 000
Ֆիլիպիններ	Մանիլա	Իսպաներեն և անգլերեն	Ֆիլիպինական պեսո	300 000 կմ²	102 000 000

Չճանաչված և մասամբ ճանաչված պետություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Չճանաչված պետություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Երկիր	Մայրաքաղաք	Լեզու	Զբաղեցնում է երկրի դե յուրե տարածք	Տարածք	Բնակչություն
Վազիրիստան	Վանա (քաղաք)	Փաշթո	Պակիստան	11 585 կմ²	791 087
Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետություն	Ստեփանակերտ	Հայերեն	Հայաստան	11 500 կմ²	145 100
Պետություն Շան	Թաունջի	Շաներեն	Մյանմա	155 800 կմ²	4 702 000 (1999)

Մասամբ ճանաչված պետություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Երկիր	Մայրաքաղաք	Լեզու	Զբաղեցնում է երկրի դե յուրե տարածք	Տարածք	Բնակչություն
Աբխազիա	Սուխում	Աբխազերեն և ռուսերեն	Վրաստան	8 598 կմ²	242 862
Ազադ Քաշմիր	Մուզաֆարաբադ	Ուրդու	Հնդկաստան	13 297 կմ²	4 567 982
Թայվան	Թայբեյ	Չինարեն	Չինաստան	35 980 կմ²	23 188 078
Պաղեստին	Ռամալլահ	Արաբերեն	Իսրայել	6020 կմ²	4 016 416
Հյուսիսային Կիպրոսի Թուրքական Հանրապետություն	Նիկոսիա	Թուրքերեն	Կիպրոս	3 355 կմ²	200 000
Հարավային Օսիա	Ցխինվալ	Օսերեն, Ռուսերեն և Վրացերեն	Վրաստան	3 900 կմ²	51 547

Կախյալ տարածքներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Երկիր	Մայրաքաղաք	Լեզու	Արժույթ	Պետություն	Տարածք	Բնակչություն
Ակրոտիրի և Դեկելիա	Էպիսկոպի	Անգլերեն	Եվրո	Միացյալ Թագավորություն	14 500	254 կմ²
Մակաո	Մակաո	Չինարեն և Պորտուգալերեն	Պատակա	Չինաստան	541 200	27 կմ²
Հոն Կոնգ	Հոնկոնգ	Չինարեն և Անգլերեն	Հոնգ Կոնգ դոլար	Չինաստան	7 097 600	1 104 կմ²
Հնդկական օվկիանոսի բրիտանական տարածքներ	Դիեգո Գարսիա	Անգլերեն	Դոլար	Միացյալ Թագավորություն	3 500	60 կմ²
Կոկոսյան կղզիներ	Ուեսթ Այլնդ	Անգլերեն	Ավստրալիական դոլար	Ավստրալիա	596	14 կմ²
Ծննդյան կղզի (Ավստրալիա)	Ֆլային Ֆիշ Քոուվ	Անգլերեն	Ավստրալիական դոլար	Ավստրալիա	1 400	135 կմ²

Երկրներ, որոնք գտնվում են երկու աշխարհամասերում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ռուսաստան — տարածքի փոքր մասը և բնակչության մեծամասնությունը գտնվում է Եվրոպայում։
Ղազախստան — տարածքի և բնակչության ավելի փոքր մասը գտնվում է Եվրոպայում։
Թուրքիա — տարածքի և բնակչության ավելի փոքր մասը գտնվում է Եվրոպայում։
Ինդոնեզիա — տարածքների և բնակչության ավելի փոքր մասը գտնվում է Օվկիանիայում։
Եմեն — տարածքների և բնակչության ավելի փոքր մասը գտնվում է Աֆրիկայում։
Եգիպտոս — տարածքի և բնակչության մեծամասնությունը գտնվում է Աֆրիկայում։
Ադրբեջան — տարածքի և բնակչության մեծ մասը գտնվում է Գոմիկավանում;)
Վրաստան — տարածքի և բնակչության ավելի փոքր մասը գտնվում է Եվրոպայում։

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ ^1,0 ^1,1 worldatlas. The Middle East։ «The Middle East»։ Արխիվացված օրիգինալից 2012-10-14-ին։ Վերցված է 2012-09-30։ «As a point-of-interest, Armenia and Azerbaijan have long been associated with the Middle East, but in recent years, some sources now consider them to be more closely aligned with Europe based on their modern economic and political trends. We have moved in that direction, and the same applies for the island country of Cyprus, as it does for Georgia, the former Russian republic.»
↑ հաշվի չառնելով Աբխազիայի և Հարավային Օսիայի բնակչությունը
↑ 1949 թ. Անկախության պատերազմի արդյունքում ձեւավորված Իսրայելի ինքնիշխան տարածքը։ Այս սահմաններով Իսրայելը ճանաչվել է պետությունների մեծ մասի եւ ՄԱԿ-ի կողմից
↑ Այս թիվը օգտագործվում է պաշտոնական Իսրայելի փաստաթղթերում, սակայն, ՄԱԿ-ի հավելվածի չճանաչման հետ կապված, չի օգտագործվում միջազգային փաստաթղթերում

[worldatlas-1] 1,0 ^1,1 worldatlas. The Middle East։ «The Middle East»։ Արխիվացված օրիգինալից 2012-10-14-ին։ Վերցված է 2012-09-30։ «As a point-of-interest, Armenia and Azerbaijan have long been associated with the Middle East, but in recent years, some sources now consider them to be more closely aligned with Europe based on their modern economic and political trends. We have moved in that direction, and the same applies for the island country of Cyprus, as it does for Georgia, the former Russian republic.»

[2] հաշվի չառնելով Աբխազիայի և Հարավային Օսիայի բնակչությունը

[3] 1949 թ. Անկախության պատերազմի արդյունքում ձեւավորված Իսրայելի ինքնիշխան տարածքը։ Այս սահմաններով Իսրայելը ճանաչվել է պետությունների մեծ մասի եւ ՄԱԿ-ի կողմից

[4] Այս թիվը օգտագործվում է պաշտոնական Իսրայելի փաստաթղթերում, սակայն, ՄԱԿ-ի հավելվածի չճանաչման հետ կապված, չի օգտագործվում միջազգային փաստաթղթերում

[1]

[2]

[3]

[4]