Նեպալ
Այս հոդվածն աղբյուրների կարիք ունի։ Դուք կարող եք բարելավել հոդվածը՝ գտնելով բերված տեղեկությունների հաստատումը վստահելի աղբյուրներում և ավելացնելով դրանց հղումները հոդվածին։ Անհիմն հղումները ենթակա են հեռացման։ |
Նեպալ संघीय लोकतान्त्रिक गणतन्त्र नेपाल Sanghiya Loktantrik Ganatantra Nepāl | |||
---|---|---|---|
| |||
![]() | |||
Կարգավիճակ | դեպի ծով ելք չունեցող պետություն, ինքնիշխան պետություն, տարածաշրջան և երկիր | ||
Ներառում է | Karnali Province?, Sudurpashchim Province?, Province No. 1?, Madhesh Province?, Bagmati Province?, Gandaki Province? և Lumbini Province? | ||
Պետական լեզու | նեպալերեն[1] | ||
Մայրաքաղաք | Կատմանդու | ||
Պետական կարգ | դաշնային հանրապետություն[2] | ||
Օրենսդիր մարմին | Parliament of Nepal? | ||
Երկրի ղեկավար | Բիդհյա Դևի Բհանդարի[3] | ||
Կառավարության ղեկավար | Khadga Prasad Sharma Oli?[4] | ||
Մակերես | 140 800 կմ² | ||
Ազգաբնակչություն | ▲30 327 877 մարդ (հուլիս 2020)[5] | ||
Խտություն | 199 մարդ/կմ² | ||
Հիմն | Sayaun Thunga Phulka? | ||
Կարգախոս | जननी जन्मभूमिश्च स्वर्गादपि गरीयसी, Mother and Motherland are Greater than Heaven, Майка и Родина са по-ценни от царството небесно, Once is not enough և Mae Mam a Mamwlad yn Fwy na'r Nefoedd | ||
Հիմնադրված է | մայիսի 28, 2008 թ. | ||
Արժույթ | Nepalese rupee? | ||
Կենտրոնական բանկ | Nepal Rastra Bank? | ||
Ազգային տոն | Republic Day Nepal? | ||
Ժամային գոտի | UTC+05:45?, NPT? և Asia/Kathmandu?[6] | ||
Հեռախոսային կոդ | +977 | ||
Ինտերնետ-դոմեն | .np | ||
Մարդկային ներուժի զարգացման ինդեքս | 0,602[7] | ||
nepal.gov.np |
Նեպալ, պաշտոնապես՝ Նեպալի Դաշնային Ժողովրդավարական Հանրապետություն (նեպալերեն नेपाल)։ Պետությունը գտնվում է Հիմալայներում, Հարավային Ասիայում։ Սահմանակից է Հնդկաստանին և Չինաստանին։
Աշխարհագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Տեղադրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Նեպալը գտնվում է Ասիայում և սեղմված է աշխարհի ամենաշատ բնակեցված երկու պետությունների միջև։ Նրանից հյուսիս գտնվում է Տիբեթը՝ ՉԺՀ-ի ինքնավար մարզը, իսկ հարավային սահմանում, արևմուտքից արևելք Նեպալը սահմանակից է Ուտտարանչալ, Ուտտար-Պրադեշ, Բիխար, Հյուսիսային Բենգալիա, Սիկքիմ հնդկական նահանգներին։
Հյուսիսում Նեպալը սահմանակից է Մեծ Հիմալայան լեռնաշղթային, որը հայտնի է 8000 մ-ից բարձր մի քանի գագաթներով։ Նրանցից ամենաբարձրն է Էվերեստը (8848 մ)՝ ամենաբարձր լեռը աշխարհում։
Նեպալի ամենացածր կետը գտնվում է 70 մ բարձրության վրա։ Նեպալի տարածքի ավելի քան 40 %-ը գտնվուն է ավելի քան 3000 մետր բարձրության վրա։ Դրա համար էլ Նեպալը համարվում է ամենաբարձրադիրը աշխարհում։
Բնակչություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Բնակչության թիվը - 28,95 միլիոն (2010 թվականի հուլիս դրությամբ)
- Տարեկան աճը - 1,4 % (պտղաբերությունը՝ 2,5 ծնունդ մեկ կնոջը)
- Կյանքի միջին տևողությունը - տղամարդկանց համար՝ 64,6, կանանց համար՝ 67
- ՄԻԱՎ վարակակիր - 0,5 % ( 2007 թվականի դրությամբ)
- Քաղաքային բնակչությունը - 17 %
- Գրագիտությունը - տղամարդկանց 62,7 %-ը և կանանց 34,9 %-ը (ըստ 2001 թվականի մարդահամարի)։
Մշակութա-էթնիկական Նեպալը ներկայացնում է իրենից հարյուրավոր ազգերի և կաստաների խառնուրդ։ Կաստաների սահմանները, ինչպես կանոն, թափանցիկ են և որևէ կաստային սահմանի պատկանելիությունը կախված է նաև դիտորդի ընդունված ավանդույթներից։ Նեպալի բնակչությունը խոսում է յոթանասուն տարբեր լեզուներով ու բարբառներով։
Ազգագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Նեպալի ժողովուրդները հիմնականում պատկանում են սինո-տիբեթյան (տիբեթո-բիրմայան խումբ) և հնդեվրոպոկան ընտանիքների խմբերին։ Քիչ չեն այն ժողովուրդները, որոնք հանդիսանում են փախստականներ, նվաճողներ կամ վերաբնակներ։ Բնակչության 49 %-ի մայրենի լեզուն է հանդիսանում նեպալերենը։ Մյուս տարածված լեզուներից են մայթհին (12,4 %), բհոջպուրին (7,6 %), տհարուն (5,9 %), տամանգը (5,2 %), նևարին (3,6 %) և մագարին (3,4 %)։
Կրոն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ըստ պաշտոնական տվյալների բնակչության 90 %-ը դավանում է հինդուիզմ։ Ըստ անկախ հաշվարկների, հինդուիզմի կողմնակիցներ են նրանց միայն 70 %-ը կամ ավելի քիչ։ Սա շեղում է այն պատճառով, որ կան բազմաթիվ ազգերի ներկայացուցիչներ, որոնք, թեև պաշտոնապես հայտարարում են հավատարմություն հինդուիզմին, բայց իրականում ընդունում են կամ անիմիզմ, կամ բուդդայականություն։ Այնուամենայնիվ, հինդուիզմը Նեպալի գերիշխող կրոնն է։ Բնակչության 11 %-ը իրեն համարում է բուդդայական, հատկապես Մուստանգի թագավորությունում։ Գոյություն ունեն նաև փոքրամասնություններ, որոնք դավանում են իսլամ, կիրանտ և պատկանում են առանձին անիմիստական հավատալիքների։
Նեպալի մասին նկարներ և լուսանկարներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ 7 // Constitution of Nepal 2015
- ↑ http://www.auswaertiges-amt.de/DE/Aussenpolitik/Laender/Laenderinfos/01-Nodes_Uebersichtsseiten/Nepal_node.html — 2015.
- ↑ https://www.presidentofnepal.gov.np/
- ↑ https://thehimalayantimes.com/nepal/oli-to-be-sworn-in-today/
- ↑ Central Intelligence Agency Country Comparison :: Population — Washington, D.C.: Central Intelligence Agency, U.S. Government Printing Office, 1981. — ISSN 0277-1527; 1553-8133
- ↑ https://data.iana.org/time-zones/tzdb-2021e/asia
- ↑ Human Development Report — United Nations Development Programme, 2022.
|
|
|