Կինշասա

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Jump to navigation Jump to search
Քաղաք
Կինշասա
Kinshasa
Դրոշ Զինանշան
Kinshasa Flag.png Coat of arms of Kinshasa.svg

Kinshasa Congo.jpg
ԵրկիրԿոնգոյի Դեմոկրատական Հանրապետություն Կոնգոյի Դեմոկրատական Հանրապետություն
ԵնթարկումՄայրաքաղաք
ՔաղաքապետԱնդրե Կիմբուտա Յանգո
Հիմնադրված է1881 թ.
Այլ անվանումներմինչ 1966 թ.-ը՝ Լեոպոլդստադ
Մակերես9965 կմ²
ԲԾՄ240 մ
Պաշտոնական լեզուֆրանսերեն
Խոսվող լեզուներՖրանսերեն
Բնակչություն9 464 000 մարդ (2012)
Խտություն955 մարդ/կմ²
Ժամային գոտիUTC+1
Հեռախոսային կոդ+24312
Պաշտոնական կայքkinshasa.cd
##Կինշասա (Կոնգոյի Դեմոկրատական Հանրապետություն)
Red pog.png
Կինշասայի գիշերային համայնապատկերը

Կինշասա (նախկինում՝ Լեոպոլդվիլ, նաև՝ Լեոպոլդստադ), Կոնգոյի Դեմոկրատական Հանրապետության մայրաքաղաքը, նավահանգիստ Կոնգո գետի ափին։ Ունի շուրջ 10 միլիոն բնակիչ։ Հիմնվել է 1881 թվականին։

Անվանում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հիմնադրել է Աֆրիկայի հետազոտող Հենրի Ստենլին 1881 թվականին՝ Կինշասա գյուղի տեղում, և Բելգիայի Լեոպոլդ II թագավորի անունով կոչել Լեոպոլդվիլ (Լեոպոլդ անվանն ավելացնելով ֆրանսերեն ville ― «քաղաք» բառը, այսինքն՝ «Լեոպոլդի քաղաք»)։

Կինշասա անվանումը վերականգնվել է 1966 թվականին[1]։

Հակիրճ տեղեկատվություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կինշասան, որ ժամանակին եղել է ձկնորսների ու առևտրականների գյուղ, ներկայումս մեգաքաղաք է՝ ավելի քան 11 միլիոն բնակչությամբ: Լայնահուն Կոնգո գետի ձախ ափից նա նայում է հարևան Կոնգոյի Հանրապետության մայրաքաղաք Բրազավիլին, որ ընկած է իր դիմաց՝ գետի հանդիպակաց ափին՝ կազմելով այսքան մոտ գտնվող մայրաքաղաքների երկրորդ զույգն աշխարհում (Հռոմից ու Վատիկանից հետո): Կինշասան միաժամանակ համարվում է Կոնգոյի Դեմոկրատական Հանրապետության 26 պրովինցիաներից մեկը, որի հսկայական տարածքի 90 տոկոսից ավելին օգտագործվում է գյուղատնտեսական նպատակներով, և միայն արևմտյան ոչ մեծ, բայց անվերջ ընդարձակվող հատվածն է զբաղեցնում բուն քաղաքը[2]:

Կահիրեից ու Լագոսից հետո Կինշասան Աֆրիկայի երրորդ խոշոր քաղաքային բնակավայրն է, ինչպես նաև՝ ֆրանկոֆոն երկրներում ամենամեծ քաղաքը՝ բնակչության թվով գերազանցելով մինչև անգամ Փարիզին[3][4]: Ֆրանսերենը, լինելով պետական լեզու, գործածվում է պաշտոնական գրագրություններում, պետական հիմնարկ-ձեռնարկություններում, կազմակերպություններում, զանգվածային լրատվամիջոցներում, դպրոցներում, գործարար միջավայրում և այլուր, մինչդեռ փողոցի լեզուն լինգալան է[5]: 2012 թվականի հոկտեմբերին Կինշասան հյուրընկալել է ֆրանկոֆոնիայի միջազգային կազմակերպության 14-րդ գագաթնաժողովը[6]:

Քաղաքի բնակիչների մեջ զգալի թիվ են կազմում տեղաբնիկ հումբու և թեքե ցեղերի ներկայացուցիչները։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. ↑ Հ. Ղ. Գրգեարյան, Ն. Մ. Հարությունյան (1987)։ Աշխարհագրական անունների բառարան։ Երևան: «Լույս» 
  2. ↑ «Géographie de Kinshasa»։ Ville de Kinshasa։ Արխիվացված է օրիգինալից հուլիսի 23, 2012-ին։ Վերցված է հունիսի 25, 2012 
  3. ↑ «Populations of 150 Largest Cities in the World»։ World Atlas։ մարտի 7, 2016։ Վերցված է օգոստոսի 1, 2016 
  4. ↑ «Time series of the population of the 30 largest urban agglomerations in 2011 ranked by population size, 1950–2025» (XLS)։ United Nations, Population Division։ Արխիվացված է օրիգինալից հուլիսի 4, 2012-ին։ Վերցված է հունիսի 25, 2012 
  5. ↑ Cécile B. Vigouroux & Salikoko S. Mufwene (2008)։ Globalization and Language Vitality: Perspectives from Africa, pp. 103 & 109։ ISBN 9780826495150։ Վերցված է հունիսի 25, 2012 
  6. ↑ «XIVe Sommet de la Francophonie»։ OIF։ Վերցված է հունիսի 25, 2012 

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

 ⛭ 
  Ֆոտո, վիդեո և աուդիո
Թեմատիկ կայքեր
Բառարաններ և հանրագիտարաններ
Չափորոշչային վերահսկողություն
GND: 4030682-3 · LCCN: n78073109 · NDL: 00628427 · NKC: ge615923 · VIAF: 138356270 · WorldCat VIAF: 138356270
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Կինշասա&oldid=7144646» էջից