Կինշասա

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Jump to navigation Jump to search
Քաղաք
Կինշասա
Kinshasa
Դրոշ Զինանշան
Kinshasa-flag.png Kinshasa - Coat of arms.svg

Kinshasa Congo.jpg
ԵրկիրԿոնգոյի Դեմոկրատական Հանրապետություն Կոնգոյի Դեմոկրատական Հանրապետություն
ԵնթարկումՄայրաքաղաք
ՔաղաքապետԱնդրե Կիմբուտա Յանգո
Հիմնադրված է1881 թ.
Այլ անվանումներմինչ 1966 թ.-ը՝ Լեոպոլդստադ
Մակերես9965 կմ²
ԲԾՄ240 մ
Պաշտոնական լեզուֆրանսերեն
Խոսվող լեզուներՖրանսերեն
Բնակչություն9 464 000 մարդ (2012)
Խտություն955 մարդ/կմ²
Ժամային գոտիUTC+1
Հեռախոսային կոդ+24312
Պաշտոնական կայքkinshasa.cd
##Կինշասա (Կոնգոյի Դեմոկրատական Հանրապետություն)
Red pog.png
Կինշասայի գիշերային համայնապատկերը

Կինշասա (նախկինում՝ Լեոպոլդվիլ, նաև՝ Լեոպոլդստադ), Կոնգոյի Դեմոկրատական Հանրապետության մայրաքաղաքը, նավահանգիստ Կոնգո գետի ափին։ Ունի շուրջ 10 միլիոն բնակիչ։ Հիմնվել է 1881 թվականին։

Անվանում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հիմնադրել է Աֆրիկայի հետազոտող Հենրի Ստենլին 1881 թվականին՝ Կինշասա գյուղի տեղում, և Բելգիայի Լեոպոլդ II թագավորի անունով կոչել Լեոպոլդվիլ (Լեոպոլդ անվանն ավելացնելով ֆրանսերեն ville ― «քաղաք» բառը, այսինքն՝ «Լեոպոլդի քաղաք»)։

Կինշասա անվանումը վերականգնվել է 1966 թվականին[1]։

Հակիրճ տեղեկատվություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կինշասան, որ ժամանակին եղել է ձկնորսների ու առևտրականների գյուղ, ներկայումս մեգաքաղաք է՝ ավելի քան 11 միլիոն բնակչությամբ։ Լայնահուն Կոնգո գետի ձախ ափից նա նայում է հարևան Կոնգոյի Հանրապետության մայրաքաղաք Բրազավիլին, որ ընկած է իր դիմաց՝ գետի հանդիպակաց ափին՝ կազմելով այսքան մոտ գտնվող մայրաքաղաքների երկրորդ զույգն աշխարհում (Հռոմից ու Վատիկանից հետո)։ Կինշասան միաժամանակ համարվում է Կոնգոյի Դեմոկրատական Հանրապետության 26 պրովինցիաներից մեկը, որի հսկայական տարածքի 90 տոկոսից ավելին օգտագործվում է գյուղատնտեսական նպատակներով, և միայն արևմտյան ոչ մեծ, բայց անվերջ ընդարձակվող հատվածն է զբաղեցնում բուն քաղաքը[2]։

Կահիրեից ու Լագոսից հետո Կինշասան Աֆրիկայի երրորդ խոշոր քաղաքային բնակավայրն է, ինչպես նաև՝ ֆրանկոֆոն երկրներում ամենամեծ քաղաքը՝ բնակչության թվով գերազանցելով մինչև անգամ Փարիզին[3][4]։ Ֆրանսերենը, լինելով պետական լեզու, գործածվում է պաշտոնական գրագրություններում, պետական հիմնարկ-ձեռնարկություններում, կազմակերպություններում, զանգվածային լրատվամիջոցներում, դպրոցներում, գործարար միջավայրում և այլուր, մինչդեռ փողոցի լեզուն լինգալան է[5]։ 2012 թվականի հոկտեմբերին Կինշասան հյուրընկալել է ֆրանկոֆոնիայի միջազգային կազմակերպության 14-րդ գագաթնաժողովը[6]։

Քաղաքի բնակիչների մեջ զգալի թիվ են կազմում տեղաբնիկ հումբու և թեքե ցեղերի ներկայացուցիչները։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. ↑ Հ. Ղ. Գրգեարյան, Ն. Մ. Հարությունյան (1987)։ Աշխարհագրական անունների բառարան։ Երևան: «Լույս» 
  2. ↑ «Géographie de Kinshasa»։ Ville de Kinshasa։ Արխիվացված է օրիգինալից հուլիսի 23, 2012-ին։ Վերցված է հունիսի 25, 2012 
  3. ↑ «Populations of 150 Largest Cities in the World»։ World Atlas։ մարտի 7, 2016։ Վերցված է օգոստոսի 1, 2016 
  4. ↑ «Time series of the population of the 30 largest urban agglomerations in 2011 ranked by population size, 1950–2025» (XLS)։ United Nations, Population Division։ Արխիվացված է օրիգինալից հուլիսի 4, 2012-ին։ Վերցված է հունիսի 25, 2012 
  5. ↑ Cécile B. Vigouroux & Salikoko S. Mufwene (2008)։ Globalization and Language Vitality: Perspectives from Africa, pp. 103 & 109։ ISBN 9780826495150։ Վերցված է հունիսի 25, 2012 
  6. ↑ «XIVe Sommet de la Francophonie»։ OIF։ Արխիվացված է օրիգինալից 2012-06-19-ին։ Վերցված է հունիսի 25, 2012 

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

 ⛭ 
  Ֆոտո, վիդեո և աուդիո
Թեմատիկ կայքեր
Բառարաններ և հանրագիտարաններ
Չափորոշչային վերահսկողություն
GND: 4030682-3 · LCCN: n78073109 · NDL: 00628427 · NKC: ge615923 · VIAF: 138356270 · WorldCat VIAF: 138356270
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Կինշասա&oldid=7800486» էջից