Մապուտու
| Քաղաք | |||
|---|---|---|---|
| Մապուտու | |||
| Maputo | |||
| |||
 | |||
| Երկիր |  Մոզամբիկ | ||
| Ենթարկում | Մայրաքաղաք | ||
| Համայնք | Մոզամբիկ | ||
| Հիմնադրված է | 1781 թ. | ||
| Այլ անվանումներ | մինչ 1975 թ.-ը՝ Lourenço Marques, 1975—1976 թթ.՝ Cam Phumo | ||
| Մակերես | 346 կմ² | ||
| ԲԾՄ | 31 մետր | ||
| Բնակչություն | ▼1 133 200 մարդ (հուլիսի 1, 2023)[1] | ||
| Խտություն | 3238,03 մարդ/կմ² | ||
| Ագլոմերացիա | 1 800 000 | ||
| Ժամային գոտի | UTC+1 | ||
| Հեռախոսային կոդ | 21 | ||
| Փոստային դասիչ | 0101-01[2], 0101-02[2], 0101-03[2], 0101-04[3], 0101-05[3], 0101-06[3], 0101-07[3], 0101-08[3], 0101-09[3], 0101-10[3], 0101-11[3], 0102-01[3], 0102-02[3], 0102-03[3], 0102-04[3], 0102-05[3], 0102-06[3], 0102-07[3], 0102-08[3], 0102-09[3], 0102-10[3], 0102-11[3], 0103-01[3], 0103-02[3], 0103-03[3], 0103-04[3], 0103-05[3], 0103-06[3], 0103-07[3], 0103-08[3], 0104-01[3], 0104-02[3], 0104-03[3], 0104-04[3], 0104-05[3], 0104-06[3], 0104-07[3], 0104-08[3], 0104-09[3], 0104-10[3], 0104-11[3], 0105-01[3], 0105-02[3], 0105-03[3], 0105-04[3], 0105-05[3], 0105-06[3], 0105-07[3], 0105-08[3], 0105-09[3], 0105-10[3], 0105-11[3], 0105-12[3], 0105-13[3], 0105-14[3], 0106-01[3], 0106-02[3], 0106-03[3], 0106-04[3], 0106-05[3], 0107-01[3], 0107-02[3] և 0107-03[3] | ||
| Պաշտոնական կայք | cmmaputo.gov.mz | ||
| |||
Մապուտու (պորտ.՝ Maputo, մինչ 1975 թվականը կոչվում էր Լորենսու Մարկիշ, պորտ.՝ Lourenço Marques), Մոզամբիկի մայրաքաղաքը և խոշորագույն քաղաքը, գտնվում է երկրի հարավում։ Խոշոր նավահանգիստ է Հնդկական օվկիանոսի ափին, տնտեսական կյանքը կենտրոնացված է նավահանգստի շրջանում։ Բնակչությունը՝ ▼1 133 200 մարդ (հուլիսի 1, 2023)[1], սակայն իրականում այն գերազանցում է նշված թիվը բազմաթիվ քաղաքային ետնավայրերի և այլ ապօրինի կառույցների պատճառով[4] :
Աշխարհագրություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Մապուտուն գտնվում է համանուն ծոցի արևելյան ափին, Թեմբ գետաբերանում։ Մուպուտու գետը թափվում է ծոցի հարավային հատվածը։
Վարչատարածքային բաժանում
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Մապուտու քաղաքը բաժանվում է 7 մունիցիպալիտետների.
| Վարչական միավորներ[5] | Մակերես, կմ² |
Բնակչություն, մարդ (2007) |
|---|---|---|
| Մունիցիպալիտետ KaMpfumo (antigo nº 1) |
12 | 107 530 |
| Մունիցիպալիտետ Nlhamankulu (ou Chamanculo, antigo nº 2) |
8 | 155 385 |
| Մունիցիպալիտետ KaMaxaquene (ou Maxaquene, antigo nº 3) |
12 | 222 756 |
| Մունիցիպալիտետ KaMavota (ou Mavota, antigo nº 4) |
108 | 293 361 |
| Մունիցիպալիտետ KaMubukwana (ou Mubukwane, antigo nº 5) |
53 | 290 696 |
| Մունիցիպալիտետ KaTembe (ou Catembe, antigo nº 6) |
101 | 19 371 |
| Մունիցիպալիտետ KaNyaka (ou Inhaca, antigo nº 7) |
52 | 216 |
Տնտեսություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Արտահանվող հիմնական ապրանքներն են հանդիսանում ածուխը, բամբակը, շաքարը, քրոմիտները, կոպրան և փայտը։ Քաղաքում արտադրվում է ցեմենտ, կահույք, կոշիկ, կերամիկական սպասք և կաուչուկ։
Տրանսպորտ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Մապուտուի միջազգային օդանավակայանը Մոզամբիկի գլխավոր միջազգային օդանավակայանն է։ Քաղաքի հասարակական տրանսպորտը հիմնականում ներկայացված է միկրոավտոբուսներով, որոնք փոխադրում են քաղաքացիների մեծ մասը։ Բացի այդ գործում է պետական ավտոբուսային ընկերություն։ Միկրոավտոբուսները հիմնականում ներկրվում են Ճապոնիայից (Toyota Hiace)։
Կլիմա
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Մապուտուն գտնվում է սավաննաների արևադարձային և խոնավ մերձարևադարձային կլիմայական գոտիների սահմանին։ Կլիման բավականին չոր է, տարեկան թափվում են մոտ 761 մմ տեղումներ։ Անձրևների սեզոնը կարճ է, տևում է հունվարից մինչև մարտ։ Մապուտույում պատմության ընթացքում գրանցված օդի ամենացածր ջերմաստիճանը կազմել է +7 °C: Սովորաբար ջերմաստիճանը ամբողջ տարվա ընթացքում պահպանվում է +30 °C-ի սահմաններում, դեկտեմբեր-փետրվար ամիսներին լինում է ավելի շոգ։
| Մապուտուի կլիմայական տվյալները | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Ամիս | հունվ | փետ | մարտ | ապր | մայ | հուն | հուլ | օգոս | սեպ | հոկ | նոյ | դեկ | Տարի |
| Ռեկորդային բարձր °C (°F) | 43 (109) |
39 (102) |
40 (104) |
39 (102) |
38 (100) |
34 (93) |
36 (97) |
39 (102) |
46 (115) |
45 (113) |
44 (111) |
44 (111) |
46 (115) |
| Միջին բարձր °C (°F) | 29.9 (85.8) |
29.6 (85.3) |
29.3 (84.7) |
27.8 (82) |
26.4 (79.5) |
24.6 (76.3) |
24.4 (75.9) |
25.3 (77.5) |
26.1 (79) |
26.5 (79.7) |
27.4 (81.3) |
29.1 (84.4) |
27.2 (80.95) |
| Միջին օրական °C (°F) | 26.1 (79) |
26.0 (78.8) |
25.4 (77.7) |
23.6 (74.5) |
21.6 (70.9) |
19.5 (67.1) |
19.3 (66.7) |
20.4 (68.7) |
21.7 (71.1) |
22.4 (72.3) |
23.6 (74.5) |
25.3 (77.5) |
22.91 (73.23) |
| Միջին ցածր °C (°F) | 22.3 (72.1) |
22.3 (72.1) |
21.5 (70.7) |
19.4 (66.9) |
16.8 (62.2) |
14.4 (57.9) |
14.2 (57.6) |
15.4 (59.7) |
17.2 (63) |
18.3 (64.9) |
19.7 (67.5) |
21.4 (70.5) |
18.58 (65.43) |
| Ռեկորդային ցածր °C (°F) | 16 (61) |
17 (63) |
16 (61) |
11 (52) |
8 (46) |
4 (39) |
1 (34) |
7 (45) |
9 (48) |
12 (54) |
11 (52) |
15 (59) |
1 (34) |
| Տեղումներ մմ (դյույմ) | 171.1 (6.736) |
130.5 (5.138) |
105.6 (4.157) |
56.5 (2.224) |
31.9 (1.256) |
17.6 (0.693) |
19.6 (0.772) |
15.0 (0.591) |
44.4 (1.748) |
54.7 (2.154) |
81.7 (3.217) |
85.0 (3.346) |
813.6 (32.032) |
| Միջ. տեղումների օրեր | 8.1 | 7.6 | 7.0 | 4.4 | 2.8 | 2.4 | 1.8 | 2.2 | 3.2 | 5.5 | 7.9 | 7.5 | 60.4 |
| % խոնավություն | 69.0 | 69.0 | 71.0 | 67.5 | 66.0 | 63.5 | 65.0 | 64.0 | 64.0 | 65.5 | 67.0 | 67.5 | 66.58 |
| Միջին ամսական արևային ժամ | 248 | 226 | 248 | 240 | 248 | 240 | 248 | 248 | 248 | 217 | 210 | 217 | 2838 |
| Աղբյուր #1: World Meteorological Organization[6] | |||||||||||||
| Աղբյուր #2: BBC Weather[7] | |||||||||||||
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ 1,0 1,1 https://www.citypopulation.de/en/mozambique/cities/
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Boletim da República (порт.) — Maputo: Imprensa Nacional de Moçambique, 2019.
- ↑ 3,00 3,01 3,02 3,03 3,04 3,05 3,06 3,07 3,08 3,09 3,10 3,11 3,12 3,13 3,14 3,15 3,16 3,17 3,18 3,19 3,20 3,21 3,22 3,23 3,24 3,25 3,26 3,27 3,28 3,29 3,30 3,31 3,32 3,33 3,34 3,35 3,36 3,37 3,38 3,39 3,40 3,41 3,42 3,43 3,44 3,45 3,46 3,47 3,48 3,49 3,50 3,51 3,52 3,53 3,54 3,55 3,56 3,57 3,58 3,59 Boletim da República (порт.) — Maputo: Imprensa Nacional de Moçambique.
- ↑ «Quadros do 3° Censo Geral da População e Habitação 2007». Instituto Nacional de Estatística. Վերցված է 2010 թ․ դեկտեմբերի 23-ին.
- ↑ «Distritos municipais: Novas designações vigoram na cidade». Sociedade do Notícias S/A. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ մայիսի 15-ին. Վերցված է 1 de abril de 2010-ին.
{{cite web}}: More than one of|accessdate=and|access-date=specified (օգնություն) - ↑ «World Weather Information Service – Maputo». World Meteorological Organization. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ սեպտեմբերի 28-ին. Վերցված է 2012 թ․ դեկտեմբերի 7-ին.
- ↑ «Average Conditions Maputo, Mozambique». BBC Weather. Վերցված է 2012 թ․ դեկտեմբերի 7-ին.
Արտաքին հղումներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը] | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Մապուտու» հոդվածին։ |
| ||||||||||
| ||||||||||||||