Գամբիա
| Գամբիա | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| |||||
.svg) | |||||
| Կարգավիճակ | ինքնիշխան պետություն և երկիր | ||||
| Ներառում է | Ցածր գետ, Կենտրոնական գետ, Հյուսիսային ափ, Վերին գետ, Արևմտյան ափ և Greater Banjul Area? | ||||
| Պետական լեզու | անգլերեն[1] | ||||
| Մայրաքաղաք | Բանջուլ | ||||
| Պետական կարգ | իսլամական հանրապետություն | ||||
| Օրենսդիր մարմին | The Gambia National Assembly? | ||||
| Երկրի ղեկավար | Adama Barrow?[2] | ||||
| Կառավարության ղեկավար | Adama Barrow?[2] | ||||
| Ազգաբնակչություն | ▲ 1 878 999 (2013) | ||||
| Խտություն | 166,7 մարդ/կմ² | ||||
| Կրոն | իսլամ՝ 90% քրիստոնեություն՝ 9% | ||||
| Հիմն | For The Gambia Our Homeland? | ||||
| Կարգախոս | Progress, Peace, Prosperity, Прогрес, мир, просперитет և The smiling coast of Africa | ||||
| Հիմնադրված է | 1965 թ. | ||||
| Արժույթ | Գամբյան դալասի | ||||
| Կենտրոնական բանկ | Central Bank of The Gambia? | ||||
| Ժամային գոտի | UTC+0 | ||||
| Հեռախոսային կոդ | +220 | ||||
| Ինտերնետ-դոմեն | .gm | ||||
| Մարդկային ներուժի զարգացման ինդեքս | 0,46[3] | ||||
| statehouse.gm | |||||
Գամբիա (անգլերեն՝ The Gambia), պետություն արևմտյան Աֆրիկայում։ Աֆրիկայի մայրցամաքային մասի ամենափոքր պետությունն է։ Հյուսիսում, հարավում ու արևելքում սահմանակցում է Սենեգալի հետ, արևմուտքում մի փոքր տարածքում նրա ափերը ողողում են Ատլանտյան օվկիանոսի ջրերը։ 1965 թվականի փետրվարի 18-ին Գամբիան անկախացել է Բրիտանական կայսրությունից և ընդգրկվել Ազգերի Համագործակցության մեջ՝ նրա կազմում մնալով մինչ 2013 թվականի հոկտեմբերի 2-ը։ Գամբիայի մայրաքաղաքը Բանջուլն է, խոշորագույն քաղաքը՝ Սերեկունդան։
Աշխարհագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Արևելքից, հյուսիսից և հարավից սահմանակից է Սենեգալին։ Արևմուտքից ողողվում է Ատլանտյան օվկիանոսի ջրերով։ Տարածությունը 11,3 հազար կմ քառակուսի է։ Տերիտորիան տափարակ ցածրադիր հարթավայր է (բարձրությունը մինչև 100 մ), որ ձգվում է Գամբիա գետի զույգ ափերի երկայնքով։ Մայրաքաղաքը՝ Բանջուլ[4]։
Տնտեսություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ագրարային երկիր է։ Արտահանման համար մշակում են գետնանուշ, իսկ ներքին սպառման համար՝ բրինձ, կորեկ, սորգո, եգիպտացորեն, հացարմատ և այլն։ Զբաղվում են նաև անասնապահությամբ, ձկնորսությամբ և փայտամթերում։ Կան սննդի արդյունաբերության ձեռնարկություններ։ Զարգացած է արհեստագործությունը[4]։ |փողը =դալասի |փողը1 = բուտուов |Աճը = Կաղապար:Աճը 5,4% (2018)[5] |ՀՆԱ-ն = $761 մլն[5]
Գյուղատնտեսությունը[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Գյուղատնտեսությունը Գամբիայի տնտեսության գլխավոր ճյուղն է։ Գլխավոր արտահանվող ապրանքը գետնանուշն է, ներքին օգտագործման համար արտադրվում է բրինձ, եգիպտացորեն։ Զարգացած է ձկնորսությունը ինչպես ծովային, այնպես էլ գետային։ Գյուղատնտեսությամբ զբաղվում է աշխատուժի 75%-ը։ Գետնանուշի արտադրությունը կազմում է ՀՆԱ -ի 5.3%-ը, ուրիշ ապրանքները՝ 8.3%, տնային հոտերը՝ 4.4%, ձկնորսությունը՝ 1.8%-, իսկ անտառագործությունը՝ 0.8%:
Արդյունաբերությունը[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
2015 թվականին արդյունաբերությունը տվել է ՀՆԱ-ի 13%-ը։ Արդյունաբերության հիմնական ճյուղը մթերայինն է։ Արտադրվում է նաև օճառ, ոչ ալկոհոլային խմիչքներ և հագուստներ։
- գետնանուշ
- ձուկ և կաշի
- խմիչքներ
- փայտամշակում
- մետաղամշակում
- հագուստներ
Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Կոչվել է Գամբիա գետի անունով։ 19-րդ դարի սկզբից եղել է Մեծ Բրիտանիայի գաղութը։ Անկախություն է ստացել 1965 թվականի փետրվարի 18-ին։ 1970 թվականին հռչակվել է հանրապետություն[4]։
2015 թվականի դեկտեմբերի 12-ին երկրի նախագահ Յահյա Ջամեն երկիրը հայտարարեց Իսլամական հանրապետություն։
Աղբյուրներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ https://www.ethnologue.com/language/eng
- ↑ 2,0 2,1 http://www.bbc.com/news/world-africa-38702787
- ↑ Human Development Report — United Nations Development Programme.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 Հ. Ղ. Գրգեարյան, Ն. Մ. Հարությունյան, Աշխարհագրական անունների բառարան, Ա-Կ, Երևան, «Լույս», 1987, էջ 102
- ↑ 5,0 5,1 «The World Factbook: The Gambia» (անգլերեն)։ Վերցված է 2016-05-12
| ||||||||||||||||
|
Վիքիպահեստ նախագծում կարող եք այս նյութի վերաբերյալ հավելյալ պատկերազարդում գտնել Գամբիա կատեգորիայում։ |
| |||||||||||||||||||||
.svg){kind=small}
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 2, էջ 672)։ 
|