Երանելի կույսը (նկար)

Երանելի կույսը;
տեսակ	գեղանկար
նկարիչ	Դանթե Գաբրիել Ռոսսետտի
տարի	1870
բարձրություն	136,8 սանտիմետր
լայնություն	96,5 սանտիմետր
ստեղծման վայր	Միացյալ Թագավորություն
ուղղություն	Պրեռաֆայելիտներ
նյութ	յուղաներկ և կտավ
գտնվում է	Ֆոգ թանգարան
հավաքածու	Հարվարդի արվեստների թանգարան
	Ծանոթագրություններ;
	The Blessed Damozel (Fogg Art Museum) Վիքիպահեստում

«Երանելի կույսը» (անգլ.՝ The Blessed Damozel), անգլիացի նկարիչ և բանաստեղծ, «Պրեռաֆայելիտների եղբայրության» հիմնադիրներից հանդիսացող Դանթե Գաբրիել Ռոսսետտիի նկարներից։ Այս ստեղծագործությունը հեղինակը վրձնել է 1875-ից 1878 թվականներն ընկած ժամանակահատվածում։ Յուղաներկով կտավի չափերն են 174 × 94 սմ։ Նույն անվանումով սոնետ, որի հեղինակը կրկին Ռոսսետտին է, հրապարակվել է «The Germ» (հայերեն՝ Ընձյուղ) պրեռեաֆայելիտների ամսագրում։ Այսօր «Երանելի կույսը» ստեղծագործությունը պահպանվում և ցուցադրվում է Հարվարդի գեղարվեստական թանգարանում՝ Քեմբրիջում (Մասաչուսեթս)։

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

«Երանելի կույսը» ստեղծագործությունը նկարիչ և բանաստեղծ Դանթե Գաբրիել Ռոսսետտիի միակ նկարն է, որին ձոնված սոնետն ավելի շուտ հրապարակ եկավ, քան բուն նկարը^[3]։ Այդ սոնետն առաջին անգամ հրատարակվեց «The Germ» ամսագրում 1850 թվականին, որից հետո հեղինակը այն փոփոխության ենթարկեց երկու անգամ^[4]։ Սոնետը Դանթե Գաբրիել Ռոսսետտին գրել է Էդգար Ալլան Պոյի «Ագռավը» բանաստեղծությունից ներշնչված^[5], որտեղ քնարական հերոսը սգում է իր մահացած սիրեցյալի համար։ Ռոսսետտին որոշեց իր բանաստեղծությունում ներկայացնել այդ իրավիճակը հակառակ կողմից. այստեղ աղջիկը նայում է իր սիրեցյալին երկնքից։ Բարեկամերն ու արվեստի երկրպագուները առաջարկեցին Դանթե Գաբրիել Ռոսսետտիին կտավին հանձնել սոնետը^[3]։ Արդյունքում, 1871 թվականին նկարիչը համաձայնվեց և ընդունեց Ուիլյամ Գրեմի պատվերը։ Նկարն ավարտելուց հետո, պատվիրատուն «Երանելի կույսը» ստեղծագործության համար պատվիրում է պրեդելլա։ Ընդհանուր արժեքը կազմեց 1157£: Նկարի գլխավոր հերոսուհու բնորդուհին Ալեքսա Ուայլդինգն էր։ Հրեշտակների համար բնորդներ դարձան Ուիլֆրեդ Ջոն Հոթրին և Մեյ Մորրիսը։ Սոնետը ներկայացվում է ներքևում, բնօրինակ լեզվով, անգլերենով.

The blessed damozel leaned out
From the gold bar of Heaven;
Her eyes were deeper than the depth
Of waters stilled at even;
She had three lilies in her hand,
And the stars in her hair were seven.

Her robe, ungirt from clasp to hem,
No wrought flowers did adorn,
But a white rose of Mary's gift,
For service meetly worn;
Her hair that lay along her back
Was yellow like ripe corn.

Herseemed she scarce had been a day
One of God's choristers;
The wonder was not yet quite gone
From that still look of hers;
Albeit, to them she left, her day
Had counted as ten years.

(To one, it is ten years of years.
. . . Yet now, and in this place,
Surely she leaned o'er me—her hair
Fell all about my face. . . .
Nothing: the autumn fall of leaves.
The whole year sets apace.)

1879 թվականին «Երանելի կույսը» ստեղծագործության վերարտադրանկարը պատվիրում և ձեռք է բերում բրիտանացի նավատեր, կոլեկցիոներ Ֆրեդերիկ Լեյլանդը, որը Դանթե Գաբրիել Ռոսսետտիից էլի էր նկարներ ձեռք բերել։ Նրանք ցանկանում էին «Երանելի կույսը» նկարը ստեղծել եռապատկերի տեսքով, որը բաղկացած կլիներ «Մնեմոսինե» և «Պրոզերպինա» նկարներից։ Լեյլանդը ի վերջո հասավ իր նպատակին և երեք նկարները ձեռք բերելով՝ փակցրեց իր աշխատասենյակում՝ Ռոսսետտիի այլ նկարների կողքին^[6]^[7]։

Այսօր «Երանելի կույսը» ստեղծագործությունը պահպանվում և ցուցադրվում է Հարվարդի գեղարվեստական թանգարանում՝ Միացյալ Նահանգներում՝ Քեմբրիջում (Մասաչուսեթս)։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ https://www.harvardartmuseums.org/collections/object/299805
↑ ^2,0 ^2,1 http://www.harvardartmuseums.org/search-results?q=Blessed+Damozel
↑ ^3,0 ^3,1 Treuherz et al. (2003), p. 100
↑ McGann, Jerome (editor) (2005). «The Blessed Damozel (with predella), Dante Gabriel Rossetti, 1875-8». Rossetti Archive. Institute for Advanced Technology in the Humanities, University of Virginia. Վերցված է 2012 թ․ փետրվարի 16-ին. {{cite web}}: |first= has generic name (օգնություն)
↑ «The Painterly Image in Poetry.» The Norton Anthology of English Literature: The Victorian Age. 2009. Norton and Company. 3 Jun 2009.
↑ Waking Dreams, p. 204.
↑ Waking Dreams, p. 26 (figure 5).

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Todd, Pamela (2001). Pre-Raphaelites at Home. New York: Watson-Guptill. ISBN 0-8230-4285-5.
Treuherz, Julian; Prettejohn, Elizabeth; Becker, Edwin (2003). Dante Gabriel Rossetti. London New York, N.Y: Thames & Hudson. ISBN 0-500-09316-4.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Anne van Buul ‘The Blessed Damozel’ in het Nederlands(չաշխատող հղում)
(անգլերեն)Volledige tekst op Victorianweb

Վիքիպահեստ նախագծում կարող եք այս նյութի վերաբերյալ հավելյալ պատկերազարդում գտնել Երանելի կույսը (նկար) կատեգորիայում։

[_2fb1e58ad0c05483-1] ttps://www.harvardartmuseums.org/collections/object/299805

[_3d47b32876a179df-2] 2,0 ^2,1 http://www.harvardartmuseums.org/search-results?q=Blessed+Damozel

[Treuherz100-3] 3,0 ^3,1 Treuherz et al. (2003), p. 100

[Rarchive-4] McGann, Jerome (editor) (2005). «The Blessed Damozel (with predella), Dante Gabriel Rossetti, 1875-8». Rossetti Archive. Institute for Advanced Technology in the Humanities, University of Virginia. Վերցված է 2012 թ․ փետրվարի 16-ին. {{cite web}}: |first= has generic name (օգնություն)

[5] «The Painterly Image in Poetry.» The Norton Anthology of English Literature: The Victorian Age. 2009. Norton and Company. 3 Jun 2009.

[6] Waking Dreams, p. 204.

[figure2-7] Waking Dreams, p. 26 (figure 5).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]