«Փիլիպոս Ա Աղբակեցի»–ի խմբագրումների տարբերություն
չ Bot: Migrating 1 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q3381049 (translate me) |
չ clean up, replaced: ը: → ը։ (7), մ: → մ։ (3), ն: → ն։ (3), վ: → վ։, ց: → ց։ oգտվելով ԱՎԲ |
||
Տող 1. | Տող 1. | ||
'''Փիլիպոս Ա Աղբակեցի''', հայ հոգևորական, ամենայն հայոց կաթողիկոս ([[1633]]-[[1655]] թթ)։ Հաջորդել է [[Մովսես Գ Տաթևացի]] կաթողիկոսին, վերջինիս կտակի |
'''Փիլիպոս Ա Աղբակեցի''', հայ հոգևորական, ամենայն հայոց կաթողիկոս ([[1633]]-[[1655]] թթ)։ Հաջորդել է [[Մովսես Գ Տաթևացի]] կաթողիկոսին, վերջինիս կտակի համաձայն։ Նրա մասին բազում գովաբանական խոսքեր է գրում [[Առաքել Դավրիժեցի]] պատմագիրը։ |
||
Ծնվել է [[1593]] թ. [[Աղբակ]] գավառի [[Էրնկան]] |
Ծնվել է [[1593]] թ. [[Աղբակ]] գավառի [[Էրնկան]] գյուղում։ [[1630]] թ. ձեռնադրվել է եպիսկոպոս և մինչ կաթողիկոս դառնալը եղել է իր ուսուցչի` Մովսես Գ Տաթևացու գործակիցը։ |
||
Իր հայրապետության տարիներին շարունակել է Մովսես կաթողիկոսի լուսավորչական, նորոգչական, շինարարական |
Իր հայրապետության տարիներին շարունակել է Մովսես կաթողիկոսի լուսավորչական, նորոգչական, շինարարական գործերը։ [[Մայր Աթոռ Էջմիածին|Մայր Աթոռ]]ի բոլոր փայտաշեն կառույցները, որոնք ավերված էին, նորոգում ու կառուցում է հիմնովին։ Քարով և աղյուսով կառուցում է Մայր տաճարի արևելյան խցերը, ամառային սեղանատունը, եկեղեցու առջևի սալահատակը, հարավային կողմի ձիթհանը։ Գրեթե ամբողջովին վերակառուցում է [[Ս. Հռիփսիմե]]ի և [[Ս. Գայանե]]ի տաճարները։ |
||
[[1637]] թ. գնալով [[Սպահան]] քաղաքը, բերում է [[Լուսավորչի Սուրբ Աջ]]ը, որ [[Շահ Աբաս Մեծ]]ը տարել էր Սուրբ Աթոռի 12 քարերի հետ |
[[1637]] թ. գնալով [[Սպահան]] քաղաքը, բերում է [[Լուսավորչի Սուրբ Աջ]]ը, որ [[Շահ Աբաս Մեծ]]ը տարել էր Սուրբ Աթոռի 12 քարերի հետ միասին։ |
||
[[1651]] թ. գնալով [[Երուսաղեմ]], այնտեղ կանգնեցնում է [[Ս. Հակոբի Ավագ խորան]]ը, ինչպես նաև գույնզգույն քարերով սալապատում եկեղեցու |
[[1651]] թ. գնալով [[Երուսաղեմ]], այնտեղ կանգնեցնում է [[Ս. Հակոբի Ավագ խորան]]ը, ինչպես նաև գույնզգույն քարերով սալապատում եկեղեցու հատակը։ Գալով [[Կոստանդնուպոլիս|Պոլիս]]` ազատում է եկեղեցիներն իրենց պարտքերից, որոնք առաջացել էին պատրիարքների` միմյանց միջև ծագած հակառակություններից։ |
||
[[1653]] թ. վերադառնալով Մայր Աթոռ սկսում է արևմտյան կողմի մեծ զանգակատան շինարարությունը` մինչ սյուների ներքին կամարները, իսկ մնացյալը շարունակում է նրան հաջորդող [[Հակոբ Դ Ջուղայեցի]] |
[[1653]] թ. վերադառնալով Մայր Աթոռ սկսում է արևմտյան կողմի մեծ զանգակատան շինարարությունը` մինչ սյուների ներքին կամարները, իսկ մնացյալը շարունակում է նրան հաջորդող [[Հակոբ Դ Ջուղայեցի]] կաթողիկոսը։ Այս առումով արձանագրություն է փորագրված Մայր տաճարի արևմտյան դռան վերին հատվածում։ |
||
Փիլիպոս Ա Աղբակեցի կաթողիկոսի ազգաշնորհ գործերից է նաև [[Արագած լեռ]]ից [[Օշական]] գետը ջուր անցկացնելը, [[Սևանի ծովակ]]ից [[Զանգու գետ]]ի ջրի ավելացումը, որոնք իրականացնում է խոշոր դրամական ծախսեր |
Փիլիպոս Ա Աղբակեցի կաթողիկոսի ազգաշնորհ գործերից է նաև [[Արագած լեռ]]ից [[Օշական]] գետը ջուր անցկացնելը, [[Սևանի ծովակ]]ից [[Զանգու գետ]]ի ջրի ավելացումը, որոնք իրականացնում է խոշոր դրամական ծախսեր ներդնելով։ |
||
Վախճանվել է 1655 թ. և ամփոփվել Ս. Հռիփսիմեի տաճարի հյուսիսային |
Վախճանվել է 1655 թ. և ամփոփվել Ս. Հռիփսիմեի տաճարի հյուսիսային խորանում։ |
||
==Աղբյուրներ== |
==Աղբյուրներ== |
||
Տող 21. | Տող 21. | ||
{{Կաթողիկոս| |
{{Կաթողիկոս| |
||
նախորդող = [[Մովսես Գ Տաթևացի]] | |
նախորդող = [[Մովսես Գ Տաթևացի]] | |
||
հաջորդող = [[Հակոբ Դ Ջուղայեցի |
հաջորդող = [[Հակոբ Դ Ջուղայեցի]] | |
||
ժամկետներ = [[1633]]–[[1655]] |
ժամկետներ = [[1633]]–[[1655]] |
||
}} |
}} |
13:20, 2 Օգոստոսի 2013-ի տարբերակ
Փիլիպոս Ա Աղբակեցի, հայ հոգևորական, ամենայն հայոց կաթողիկոս (1633-1655 թթ)։ Հաջորդել է Մովսես Գ Տաթևացի կաթողիկոսին, վերջինիս կտակի համաձայն։ Նրա մասին բազում գովաբանական խոսքեր է գրում Առաքել Դավրիժեցի պատմագիրը։
Ծնվել է 1593 թ. Աղբակ գավառի Էրնկան գյուղում։ 1630 թ. ձեռնադրվել է եպիսկոպոս և մինչ կաթողիկոս դառնալը եղել է իր ուսուցչի` Մովսես Գ Տաթևացու գործակիցը։ Իր հայրապետության տարիներին շարունակել է Մովսես կաթողիկոսի լուսավորչական, նորոգչական, շինարարական գործերը։ Մայր Աթոռի բոլոր փայտաշեն կառույցները, որոնք ավերված էին, նորոգում ու կառուցում է հիմնովին։ Քարով և աղյուսով կառուցում է Մայր տաճարի արևելյան խցերը, ամառային սեղանատունը, եկեղեցու առջևի սալահատակը, հարավային կողմի ձիթհանը։ Գրեթե ամբողջովին վերակառուցում է Ս. Հռիփսիմեի և Ս. Գայանեի տաճարները։
1637 թ. գնալով Սպահան քաղաքը, բերում է Լուսավորչի Սուրբ Աջը, որ Շահ Աբաս Մեծը տարել էր Սուրբ Աթոռի 12 քարերի հետ միասին։ 1651 թ. գնալով Երուսաղեմ, այնտեղ կանգնեցնում է Ս. Հակոբի Ավագ խորանը, ինչպես նաև գույնզգույն քարերով սալապատում եկեղեցու հատակը։ Գալով Պոլիս` ազատում է եկեղեցիներն իրենց պարտքերից, որոնք առաջացել էին պատրիարքների` միմյանց միջև ծագած հակառակություններից։
1653 թ. վերադառնալով Մայր Աթոռ սկսում է արևմտյան կողմի մեծ զանգակատան շինարարությունը` մինչ սյուների ներքին կամարները, իսկ մնացյալը շարունակում է նրան հաջորդող Հակոբ Դ Ջուղայեցի կաթողիկոսը։ Այս առումով արձանագրություն է փորագրված Մայր տաճարի արևմտյան դռան վերին հատվածում։
Փիլիպոս Ա Աղբակեցի կաթողիկոսի ազգաշնորհ գործերից է նաև Արագած լեռից Օշական գետը ջուր անցկացնելը, Սևանի ծովակից Զանգու գետի ջրի ավելացումը, որոնք իրականացնում է խոշոր դրամական ծախսեր ներդնելով։
Վախճանվել է 1655 թ. և ամփոփվել Ս. Հռիփսիմեի տաճարի հյուսիսային խորանում։
Աղբյուրներ
- Սիմեոն կաթողիկոս Երևանցի, Ջամբռ, Եր., 2003:
- Առաքել Դավրիժեցի, Գիրք պատմութեանց, Եր., 1990:
- Քրիստոնյա Հայաստան հանրագիտարան, Եր., 2002:
- Վարազդատ Յարութիւնեան, Սուրբ Էջմիածնի շինարար գահակալները, Ս. Էջմիածին, 1996:
Նախորդող՝ Մովսես Գ Տաթևացի |
Կաթողիկոս 1633–1655 |
Հաջորդող՝ Հակոբ Դ Ջուղայեցի |