Ռադամանտուս

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Ռադամանտուս
ՏեսակՀին հունական դիցաբանության կերպար
ԴիցաբանությունՀունական
Սեռարական
ՀայրԶևս
ՄայրԵվրոպա
ԵղբայրՄինոս, Սարպեդոն
Քույր/ԵղբայրՄինոս[1][2] և Սարպեդոն
ԱմուսինԱլկեմնա
ԶավակներԷնոպիոն, Erythrus? և Gortys?
ՀատկանիշներԱրդարադատ
 Rhadamanthus Վիքիպահեստում

Ռադամանտուս, (հին հունարեն՝ Ῥαδάμανθυς,- հին հունական դիցաբանության մեջ համարվում է Զևսի և Եվրոպայի որդին[3], Մինոսի և Սարպեդոնի եղբայրը։ Համաձայն բանաստեղծ Կինեֆոնի, Ռադամանտուսը Հեփեստոսի, ով Տալի որդին էր, իսկ սա էլ Կրետեի որդին էր[4]։

Ծնվել է Կրետեում, որտեղ ցլի կերպարանքով Զևսը փախցրեց Եվրոպային։ Կրետեի արքա Աստերիոնը, ամուսնանալով Եվրոպայի հետ, որդեգրեց նրա երեխաներին[5]։ Աստերիոնը մահացավ անժառանգ և նրանց թողեց իր իշխանությունը։ Ռադամանտուսը, հռչակված լինելով իր արդարությամբ՝ կրետացիներին օրենքներ տվեց[6][7]։

Համաձայն Ցեցի, նա սպանել է եղբորը և վտարվել։ Հայրենիքից վտարված լինելով[8], նա բնակություն է հաստատել Օկալեում, որը Բեոթիայում էր, և ամուսնացել է Հերակլեսի մոր՝ Ամֆիտրիոնի այրի Ալկեմնայի հետ[9][10]։ Նրա որդիներն են Գորտինը և Էրիիթրեան[4]։

Մահից հետո, նա իր արդարության համար Մինոսի և Էակոսի հետ դարձել է դատավոր անդրշիրիմյան աշխարհում - Հադեսի հետ[11][12]։ (Մեկ այլ վարկածով - Էլիզեայում Քրոնոսի հետ[10][13].) Ապրում է Ելիսեյան դաշտերում կամ Օրհնյալների կղզիներում։ Ըստ Հոմերոսի, կապված է ֆեակների հետ, բայց պարզ չէ՝ ինչպես[14]։

Նրա հրահանգները ուրվագծված են Հեսիոդոսի պոեմում («Մեծ չարչարանքներ»)։ Կրետեի նույնանուն ողբերգության գործող անձն է։ Նրա անունը դարձել է խիստ դատավորի անվանական[15]։

Համաձայն պատմաբան Էֆորիոսի, եսել է անգամ հին Ռադամանտուս, ով առաջինն է միավորել Կրետեի քաղաքները և քաղաքակրթել այն, հաստատել կանոններ, սահմանելով դրանք, ինչպես ինքն է ասում՝ ստացած Զևսից։ Իսկ Մինոսը, ապրելով ավելի ուշ, ընդօրինակել է նրան[16]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. Любкер Ф. Rhadamanthys (ռուս.) // Реальный словарь классических древностей по Любкеру / под ред. Ф. Ф. Зелинский, А. И. Георгиевский, М. С. Куторга, Ф. Гельбке, П. В. Никитин, В. А. КанскийСПб.: Общество классической филологии и педагогики, 1885. — С. 1152.
  2. Любкер Ф. Minos (ռուս.) // Реальный словарь классических древностей по Любкеру / под ред. Ф. Ф. Зелинский, А. И. Георгиевский, М. С. Куторга, Ф. Гельбке, П. В. Никитин, В. А. КанскийСПб.: Общество классической филологии и педагогики, 1885. — С. 873.
  3. Гомер. Илиада XIV 322
  4. 4,0 4,1 Павсаний. Описание Эллады VIII 53, 5
  5. Радаманф (Радамант)
  6. Псевдо-Аполлодор. Мифологическая библиотека III 1, 2; Диодор Сицилийский. Историческая библиотека IV 60, 3
  7. Радаманф, Радамант
  8. Цец. Комментарий к «Александре» Ликофрона 50 // Примечания В. Г. Боруховича в кн. Аполлодор. Мифологическая библиотека. Л., 1972. С.148.
  9. Apollod. Ill I, 1-2
  10. 10,0 10,1 Радамант
  11. Псевдо-Аполлодор. Мифологическая библиотека II 4, 9.11; III 1, 1-2
  12. Радаманф, Радамант
  13. Радамант
  14. Гомер. Одиссея VII 323
  15. Радамант
  16. Страбон. География X 4, 8 (стр. 476)