Մոսկովյան Կրեմլ (Ֆաբերժեի ձու)

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Մոսկովյան Կրեմլ
Ստեղծման թնական1906
ՊատվիրատուՆիկոլայ II
Ներկա սեփականատեր
ՍեփականատերԱլեքսանդրա Ֆեոդորովնա և Մոսկվայի Կրեմլ (թանգարան-արգելոց)
ՀավաքածուՄոսկվայի Կրեմլ (թանգարան-արգելոց)
Դիզայն և նյութեր
ՆյութերՕնիքս (միներալ), ոսկի, արծնապակի և ապակի
Բարձրություն36,1 սանտիմետր
Լայնություն18,5 սանտիմետր
Ֆաբերժեի ձվեր

«Մոսկովյան Կրեմլ» (ռուս.՝ Московский Кремль), ոսկերչական ձու, որը դարձավ Ֆաբերժեի 52 զատկական ձվերից մեկը՝ պատրաստված Կարլ Ֆաբերժեի ընկերությունում Ռուսաստանի կայսերական ընտանիքի համար։ Այն ստեղծվել է 1903 թվականին[1] Նիկոլայ II կայսեր պատվերով։ Ոսկերչական ձուն Նիկոլայը Զատկի տոնին՝ 1906 թվականին նվիրել է կնոջը՝ կայսրուհի Ալեքսանդրա Ֆեոդորովնային[2], քանի որ 1904-1905 թվականներին ընթանում էր Ռուս-Ճապոնական պատերազմը[1]։

Այսօր «Մոսկովյան Կրեմլ» կայսերական ոսկերչական ձուն պահպանվում և ցուցադրվում է Կրեմլի զինապալատում[3] (Մոսկվա, Ռուսաստանի Դաշնություն) և համարվում է այն բացառիկ ձվերից, որոնք երբեք չեն լքել Ռուսաստանի սահմանները[4]։

Դիզայն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

«Մոսկովյան Կրեմլ» ոսկերչական ձուն Ֆաբերժեի ձվերից ամենամեծն է։ Ձվի վրա ներկայացված է Մոսկվայի Վերափոխման մայր տաճարը[5], որտեղ պսակադրվել են Ռուսաստանի բոլոր արքաները, այդ թվում և կայսր Նիկոլայ II-ը։ Ձվի դեկորն իրենից ներկայացնում է սպիտակ թափանցիկ էմալից պատրաստած ստորին հատվածով ձու[6], որի գագաթը պսակված է հղկված ոսկե գմբեթով։ Պատուհաններից կարելի է տեսնել եկեղեցու ինտերիերը։ Ձուն տեղադրված է կարմիր ոսկուց կրկնակի պատրաստած Սպասկայա և Վոդոզվոդնայա աշտարակներից կազմված տակդիրին։ Աշտարակները զարդարված են Ռուսական կայսրության զինանշանով և Մոսկվայի զինանշանով[1]։ Իսկական Կրելմի կրկնօրինակ-մանրակերտը ստեղծելու խնդիր չուներ Ֆաբերժեն, ուստի այս ձուն ստեղծվել է նրա երևակայությամբ, որտեղ կան Կրեմլի պատեր, աշտարակներ և եկեղեցիներ[6]։

Անակնկալ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

«Մոսկովյան Կրեմլ» ոսկերչական ձու-ժամացույցի ներսում տեղադրված է լարովի ժամացույց[5]։ Բացի այդ, այս ձվին համակցված է նաև երաժշտական տուփ, որը բանալիով լարելուց հետո հնչեցնում է քերովբեկան երաժշտություն[3]։

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

«Մոսկովյան Կրեմլ» ոսկերչական ձուն Նիկոլայ II կայսրը կնոջը՝ Ալեքսանդրա Ֆեոդորովնային 1906 թվականի[7] Զատկի տոնին է նվիրել։ Ձուն պահվել է Ալեքսանդրա Ֆեոդորովնայի մանուշակագույն հյուրասենյակում՝ Ալեքսանդրովյան ամրոցում[2]։

1917 թվականի Ռուսական հեղափոխության ժամանակ հեղափոխականները հափշտակեցին կայսերական ձվերի հավաքածուն և ուղարկեցին Կրեմլի զինապալատ։ Այդ օրվանից ցայսօր «Մոսկովյան Կրեմլ» ոսկերչական ձուն պահպանվում և ցուցադրվում է Կրեմլի զինապալատում և համարվում է այն հազվագյուտ ձվերից, որոնք երբեք չեն լքել Ռուսաստանի սահմանները։

Տես նաև[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 1,2 «Mieks Fabergé Eggs». www.wintraecken.nl. Վերցված է 2019 թ․ հունվարի 30-ին.
  2. 2,0 2,1 «Fabergé Research Site | Eggs - Fabergé Imperial Egg Chronology». Fabergé Research Site (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է 2019 թ․ հունվարի 30-ին.
  3. 3,0 3,1 «Яйцо Московский Кремль Фаберже 1906». faberge-eggs.info. Արխիվացված է օրիգինալից 2021 թ․ մայիսի 8-ին. Վերցված է 2019 թ․ հունվարի 30-ին.
  4. «Ïàñõàëüíîå ÿéöî «Ìîñêîâñêèé Êðåìëü»». www.kreml.ru (ռուսերեն). Վերցված է 2019 թ․ հունվարի 30-ին.
  5. 5,0 5,1 «Matt & Andrej Koymasky - Fabergé Moscow Kremlin Egg». andrejkoymasky.com. Վերցված է 2019 թ․ հունվարի 30-ին.
  6. 6,0 6,1 «Московский Кремль - яйцо Фаберже». eggs.zhukovich.ru. Վերցված է 2019 թ․ հունվարի 30-ին.
  7. «Пасхальные яйца ФАБЕРЖЕ | Волшебная сила искусства». maxpark.com. Վերցված է 2019 թ․ հունվարի 30-ին.

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Faber, Toby. Faberge's Eggs: The Extraordinary Story of the Masterpieces That Outlived an Empire. Random House (2008) 1-4000-6550-X
  • Forbes, Christopher and Johann Georg Prinz von Hohenzollern. FABERGE; The Imperial Eggs. Prestel (1990). ASIN B000YA9GOM
  • Lowes, Will. Fabergé Eggs: A Retrospective Encyclopedia. Scarecrow Press (2001) 0-8108-3946-6
  • Snowman, A Kenneth. Carl Faberge: Goldsmith to the Imperial Court of Russia. Gramercy (1988) 0-517-40502-4

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]