«Ջաջուռ»–ի խմբագրումների տարբերություն
Կրկնվող մասերի հեռացում |
No edit summary |
||
Տող 70. | Տող 70. | ||
'''Ջաջուռ''', գյուղ [[Հայաստան]]ի [[Շիրակի մարզ]]ում, մարզկենտրոնից 12 կմ հյուսիս-արևելք։ |
'''Ջաջուռ''', գյուղ [[Հայաստան]]ի [[Շիրակի մարզ]]ում, մարզկենտրոնից 12 կմ հյուսիս-արևելք։ |
||
==Կլիմա== |
|||
⚫ | |||
⚫ | Գյուղը տեղադրված է Շիրակի լեռնաշղթայի արևմտյան ստորոտում` ծովի մակարդակից 1700մ բարձրության վրա: Ունի ցուրտ կլիմա, սակավ տեղումներ: Լինում են ուժեղ քամիներ, հաճախակի են մառախուղները և ձնաբքերը: Ամառը տաք է, համեմատաբար խոնավ: Տարեկան տեղումների քանակը 600-700 մմ: Բնական լանդշաֆտները սևահողային լեռնատափաստաններն են: Ունի [[Կրաքար|կրաքար]]ի, [[սև տուֆ]]ի պաշարներ,որոնք ունեն արդյունաբերական նշանակություն, կան նաև գորշ ածխի պաշարներ: |
||
⚫ | |||
Գտնվում է Գյումրիի տարածաշրջանում, մարզկենտրոնից գտնվում է 12կմ հեռավորության վրա: |
Գտնվում է Գյումրիի տարածաշրջանում, մարզկենտրոնից գտնվում է 12կմ հեռավորության վրա: |
||
Հիմնադրվել է [[1828]] թվականին։ [[1896]]-[[1898]]թ. կառուցվել է Ջաջուռի թունելը։ Նախկինում ունեցել է Ճաճուռ, Շատջուր անվանումները: Շաղիկ է վերանվանվել 1991 թ-ին: |
Հիմնադրվել է [[1828]] թվականին։ [[1896]]-[[1898]]թ. կառուցվել է Ջաջուռի թունելը։ Նախկինում ունեցել է Ճաճուռ, Շատջուր անվանումները: Շաղիկ է վերանվանվել 1991 թ-ին: |
||
Տող 115. | Տող 117. | ||
==Տնտեսություն== |
==Տնտեսություն== |
||
[[Պատկեր:Ջաջուռի ջրամբար.jpg|300px|աջից]] |
[[Պատկեր:Ջաջուռի ջրամբար.jpg|300px|աջից]] |
||
Բնակչությունը զբաղվում է անասնապահությամբ, հացահատիկի, կերային կուլտուրաների մշակությամբ և բանջարաբուծությամբ: |
Բնակչությունը զբաղվում է անասնապահությամբ, հացահատիկի, կերային կուլտուրաների մշակությամբ և բանջարաբուծությամբ: |
||
Ունի 103 տնտեսություն: |
|||
⚫ | |||
== Գյուղատնտեսություն == |
== Գյուղատնտեսություն == |
||
⚫ | Գյուղատնտեսության մասնագիտացման ուղղությունը [[երկրագործություն]]ն է: Գյուղատնտեսական հողահանդակները գրեթե ամբողջությամբ օգտագործվում են որպես [[վարելահող]]եր` կազմելով 347հա: Պետական հողերը գլխավորապես օգտագործվում են որպես վարելահողեր, խոտհարքեր, արոտավայրեր` կազմելով համապատասխանաբար 70, 72, 1183 հեկտար: Մշակում են [[Հացահատիկային բույսեր|հացահատիկ]]ային, բանջարաբոստանային, [[կերային կուլտուրան]]եր, պտուղներ: Նախկինում համեմատաբար մեծ մակերես են զբաղեցրել շաքարի [[Ճակնդեղ|ճակնդեղ]]ի ցանքերը, որոնք կրճատվել են երկրաշարժի արդյունքում [[Սպիտակ]]ի գործարանի փլուզման պատճառով: Զբաղվում են նաև անասնապահությամբ, թռչնաբուծությամբ: |
||
⚫ | Գյուղատնտեսության մասնագիտացման ուղղությունը [[երկրագործություն]]ն է: Գյուղատնտեսական հողահանդակները գրեթե ամբողջությամբ օգտագործվում են որպես [[վարելահող]]եր` կազմելով 347հա: Պետական հողերը գլխավորապես օգտագործվում են որպես վարելահողեր, խոտհարքեր, արոտավայրեր` կազմելով համապատասխանաբար 70, 72, 1183 հեկտար: Մշակում են [[Հացահատիկային բույսեր|հացահատիկ]]ային, բանջարաբոստանային, [[կերային կուլտուրան]]եր, պտուղներ: Նախկինում համեմատաբար մեծ մակերես են զբաղեցրել շաքարի [[Ճակնդեղ|ճակնդեղ]]ի ցանքերը, որոնք կրճատվել են երկրաշարժի արդյունքում [[Սպիտակ]]ի գործարանի փլուզման պատճառով: Զբաղվում են նաև անասնապահությամբ, թռչնաբուծությամբ: |
||
Համայնքի հիմնախնդիրների մեջ կարևորվում են դպրոցական գույքի նորացումը, խմելու ջրագծերի վերանորոգումը, գյուղամիջյան ճանապարհների վերանորոգումը, գյուղատնտեսական մթերքի իրացումը, գազաֆիկացումը: |
Համայնքի հիմնախնդիրների մեջ կարևորվում են դպրոցական գույքի նորացումը, խմելու ջրագծերի վերանորոգումը, գյուղամիջյան ճանապարհների վերանորոգումը, գյուղատնտեսական մթերքի իրացումը, գազաֆիկացումը: |
||
==Կլիման== |
|||
⚫ | Գյուղը տեղադրված է Շիրակի լեռնաշղթայի արևմտյան ստորոտում` ծովի մակարդակից 1700մ բարձրության վրա: Ունի ցուրտ կլիմա, սակավ տեղումներ: Լինում են ուժեղ քամիներ, հաճախակի են մառախուղները և ձնաբքերը: Ամառը տաք է, համեմատաբար խոնավ: Տարեկան տեղումների քանակը 600- |
||
== Պատմամշակութային կառույցներ == |
== Պատմամշակութային կառույցներ == |
||
Տող 137. | Տող 130. | ||
Գյուղում կա [[XIII դար]]ի Սբ. Աստվածածին [[եկեղեցի]]: |
Գյուղում կա [[XIII դար]]ի Սբ. Աստվածածին [[եկեղեցի]]: |
||
Գյուղը զգալի տուժել է 1988 թ-ի դեկտեմբերի 7-ի երկրաշարժից: |
Գյուղը զգալի տուժել է 1988 թ.-ի դեկտեմբերի 7-ի երկրաշարժից: |
||
== Հայտնի մարդիկ == |
== Հայտնի մարդիկ == |
||
Ջաջուռ գյուղում ծնվել են նկարիչ [[Մինաս Ավետիսյան]]ը և բանաստեղծ [[Աշոտ Ավդալյան]]ը։ |
Ջաջուռ գյուղում ծնվել են նկարիչ [[Մինաս Ավետիսյան]]ը և բանաստեղծ [[Աշոտ Ավդալյան]]ը։ |
||
== Պատմամշակութային կառույցներ == |
|||
⚫ | |||
== Տես նաև == |
== Տես նաև == |
||
Տող 153. | Տող 149. | ||
* Ունի դպրոց՝ 250 աշակերտական տեղով (146 աշակերտ) |
* Ունի դպրոց՝ 250 աշակերտական տեղով (146 աշակերտ) |
||
* Ունի Բուժկետ <ref>[http://www.caa.am/arm/lg.php?section=COMMUNITIES&id=721 Հայաստանի համայնքների միություն, Ջաջուռ, Շիրակ]</ref> |
* Ունի Բուժկետ <ref>[http://www.caa.am/arm/lg.php?section=COMMUNITIES&id=721 Հայաստանի համայնքների միություն, Ջաջուռ, Շիրակ]</ref> |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
== Արտաքին հղումներ == |
== Արտաքին հղումներ == |
||
* [http://ecs-gyumri.narod.ru/ash/location.html Տարածաշրջանի քարտեզ] |
* [http://ecs-gyumri.narod.ru/ash/location.html Տարածաշրջանի քարտեզ] |
||
*[http://shirak.gov.am/about-communities/669/] |
*[http://shirak.gov.am/about-communities/669/] |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
{{Շիրակի մարզ}} |
{{Շիրակի մարզ}} |
08:57, 31 Մայիսի 2014-ի տարբերակ
Գյուղ | ||
---|---|---|
Ջաջուռ | ||
Ջաջուռ գյուղը | ||
Երկիր | Հայաստան | |
Մարզ | Շիրակի | |
Հիմնադրված է | 1828 թ. | |
Մակերես | 2478 կմ² | |
ԲԾՄ | 1700 մ | |
Կլիմայի տեսակ | լեռնային | |
Պաշտոնական լեզու | հայերեն | |
Բնակչություն | 972[1] մարդ (2012) | |
Ազգային կազմ | հայեր | |
Կրոնական կազմ | Հայ Առաքելական եկեղեցի | |
Ժամային գոտի | UTC+4 | |
Հեռախոսային կոդ | +374 312 [2] | |
Փոստային ինդեքս | 2114 | |
| ||
Ջաջուռ, գյուղ Հայաստանի Շիրակի մարզում, մարզկենտրոնից 12 կմ հյուսիս-արևելք։
Կլիմա
Գյուղը տեղադրված է Շիրակի լեռնաշղթայի արևմտյան ստորոտում` ծովի մակարդակից 1700մ բարձրության վրա: Ունի ցուրտ կլիմա, սակավ տեղումներ: Լինում են ուժեղ քամիներ, հաճախակի են մառախուղները և ձնաբքերը: Ամառը տաք է, համեմատաբար խոնավ: Տարեկան տեղումների քանակը 600-700 մմ: Բնական լանդշաֆտները սևահողային լեռնատափաստաններն են: Ունի կրաքարի, սև տուֆի պաշարներ,որոնք ունեն արդյունաբերական նշանակություն, կան նաև գորշ ածխի պաշարներ:
Պատմություն
Գտնվում է Գյումրիի տարածաշրջանում, մարզկենտրոնից գտնվում է 12կմ հեռավորության վրա: Հիմնադրվել է 1828 թվականին։ 1896-1898թ. կառուցվել է Ջաջուռի թունելը։ Նախկինում ունեցել է Ճաճուռ, Շատջուր անվանումները: Շաղիկ է վերանվանվել 1991 թ-ին:
Գյուղում գործում է Մինաս Ավետիսյանի տուն–թանգարանը Ջաջուռում։ 1988 թվականի երկրաշարժից գյուղը հիմնովին ավերվեց, զոհվեցին 3 ուսուցիչ և 6 աշակերտ։ Քանդվեց նաև տուն–թանգարանը, որը վերաբացվեց 2005թ.–ին։ Ջաջուռի միջնակարգ դպրոցը կրում է Մինաս Ավետիսյանի անունը։
Բնակչություն
Նախնիները 1828 թ.-ին գաղթել են Արևմտյան Հայաստանի Մուշ, Կարս, Էրզրում, Խնուս բնակավայրերից։
Ըստ ազգային վիճակագրական ծառայության տվյալների համայնքը 2013 թ-ի հունվարի 1-ի դրությամբ ունեցել է 712 մարդ: Սեռային կազմում տղամարդիկ կազմում են 49%, կանայք` 51%: Տարիքային խմբերը բաշխված են հետևյալ կերպ.
- մինչաշխատունակներ` 20%
- աշխատունակներ` 56%
- հետաշխատունակներ` 24%
Ջաջուռի ազգաբնակչության փոփոխությունը.[3]
Տարի | 1831 | 1897 | 1926 | 1939 | 1959 | 1970 | 1979 | 1989 | 2001 | 2004 |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Բնակիչ | 486 | 1517 | 797 | 1092 | 815 | 887 | 742 | 563 | 824 | 886 |
Տնտեսություն
Բնակչությունը զբաղվում է անասնապահությամբ, հացահատիկի, կերային կուլտուրաների մշակությամբ և բանջարաբուծությամբ: Ունի 103 տնտեսություն:
Գյուղատնտեսություն
Գյուղատնտեսության մասնագիտացման ուղղությունը երկրագործությունն է: Գյուղատնտեսական հողահանդակները գրեթե ամբողջությամբ օգտագործվում են որպես վարելահողեր` կազմելով 347հա: Պետական հողերը գլխավորապես օգտագործվում են որպես վարելահողեր, խոտհարքեր, արոտավայրեր` կազմելով համապատասխանաբար 70, 72, 1183 հեկտար: Մշակում են հացահատիկային, բանջարաբոստանային, կերային կուլտուրաներ, պտուղներ: Նախկինում համեմատաբար մեծ մակերես են զբաղեցրել շաքարի ճակնդեղի ցանքերը, որոնք կրճատվել են երկրաշարժի արդյունքում Սպիտակի գործարանի փլուզման պատճառով: Զբաղվում են նաև անասնապահությամբ, թռչնաբուծությամբ:
Համայնքի հիմնախնդիրների մեջ կարևորվում են դպրոցական գույքի նորացումը, խմելու ջրագծերի վերանորոգումը, գյուղամիջյան ճանապարհների վերանորոգումը, գյուղատնտեսական մթերքի իրացումը, գազաֆիկացումը:
Պատմամշակութային կառույցներ
Ջաջուռում կա 19-րդ դարի գերեզմանոց և 20-րդ դարի կիսակառույց եկեղեցի։
Գյուղում կա XIII դարի Սբ. Աստվածածին եկեղեցի: Գյուղը զգալի տուժել է 1988 թ.-ի դեկտեմբերի 7-ի երկրաշարժից:
Հայտնի մարդիկ
Ջաջուռ գյուղում ծնվել են նկարիչ Մինաս Ավետիսյանը և բանաստեղծ Աշոտ Ավդալյանը։
Պատմամշակութային կառույցներ
Գյուղում կա՝ միջնակարգ դպրոց, մշակույթի տուն, գրադարան, պոլիկլինիկա, բուժկետ, կապի հանգույց, արհեստական ջրամբար։
Տես նաև
- Ջաջուռի պատմության և մշակույթի անշարժ հուշարձանների ցանկ (Շիրակի մարզ)
- Մինաս Ավետիսյանի տուն-թանգարան (Ջաջուռ)
Տեղեկություններ
- Հեռավորությունը Երևանից՝ 145 կմ
- Հեռավորությունը մարզկենտրոնից՝ 15 կմ
- Բնակչության զբաղմունքը՝ հողագործություն և անասնապահություն
- Ապահովվածությունը խմելու և ոռոգման ջրով՝ 90% խմելու ջուր, 100% ոռոգման ջուր
- Ունի դպրոց՝ 250 աշակերտական տեղով (146 աշակերտ)
- Ունի Բուժկետ [4]
Արտաքին հղումներ
Ծանոթագրություններ
- ↑ ԱՎԾ տվյալներ
- ↑ http://www.cfoa.am/HTML/option/7.htm
- ↑ «Հայաստանի հանրապետության բնակավայրերի բառարան, էջ 168» (PDF). Վերցված է 2014 Մայիսի 8-ին.
- ↑ Հայաստանի համայնքների միություն, Ջաջուռ, Շիրակ