«Ջաջուռ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Ջաջուռ
Գյուղ
	Ջաջուռ
	Ջաջուռ գյուղը
Երկիր	Հայաստան
Մարզ	Շիրակի
Հիմնադրված է	1828 թ.
Մակերես	24.7 կմ²
ԲԾՄ	1700 մ
Կլիմայի տեսակ	լեռնային
Պաշտոնական լեզու	հայերեն
Բնակչություն	972 մարդ (2012)
Ազգային կազմ	հայեր
Կրոնական կազմ	Հայ Առաքելական եկեղեցի
Ժամային գոտի	UTC+4
Հեռախոսային կոդ	+374 312
Փոստային ինդեքս	2114
	Ջաջուռ (Հայաստան)
	Ջաջուռ (Հայաստան)
	Ջաջուռ Վիքիպահեստում

Դիտել պատմությունը

← Նախորդ տարբ Հաջորդ տարբ →

Content deleted Content added

ՎիզուալԵլատեքստ

Գծային

13:47, 15 Հունիսի 2014-ի տարբերակ

Ջաջուռ, գյուղ Հայաստանի Շիրակի մարզում, մարզկենտրոնից 12 կմ հյուսիս-արևելք։

Կլիմա

Գյուղը տեղադրված է Շիրակի լեռնաշղթայի արևմտյան ստորոտում՝ ծովի մակարդակից 1700մ բարձրության վրա: Ունի ցուրտ կլիմա, սակավ տեղումներ: Լինում են ուժեղ քամիներ, հաճախակի են մառախուղները և ձնաբքերը: Ամառը տաք է, համեմատաբար խոնավ: Տարեկան տեղումների քանակը 600-700 մմ: Բնական լանդշաֆտները սևահողային լեռնատափաստաններն են: Ունի կրաքարի, սև տուֆի պաշարներ,որոնք ունեն արդյունաբերական նշանակություն, կան նաև գորշ ածխի պաշարներ:

Պատմություն

Գտնվում է Գյումրիի տարածաշրջանում, մարզկենտրոնից գտնվում է 12կմ հեռավորության վրա: Հիմնադրվել է 1828 թվականին։ 1896-1898թ. կառուցվել է Ջաջուռի թունելը։ Նախկինում ունեցել է Ճաճուռ, Շատջուր անվանումները: Շաղիկ է վերանվանվել 1991 թ-ին:

Գյուղում գործում է Մինաս Ավետիսյանի տուն–թանգարանը Ջաջուռում։ 1988 թվականի երկրաշարժից գյուղը հիմնովին ավերվեց, զոհվեցին 3 ուսուցիչ և 6 աշակերտ։ Քանդվեց նաև տուն–թանգարանը, որը վերաբացվեց 2005թ.–ին։ Ջաջուռի միջնակարգ դպրոցը կրում է Մինաս Ավետիսյանի անունը։

Բնակչություն

Նախնիները 1828 թ.-ին գաղթել են Արևմտյան Հայաստանի Մուշ, Կարս, Էրզրում, Խնուս բնակավայրերից։

Ըստ ազգային վիճակագրական ծառայության տվյալների համայնքը 2013 թ-ի հունվարի 1-ի դրությամբ ունեցել է 712 մարդ: Սեռային կազմում տղամարդիկ կազմում են 49%, կանայք՝ 51%: Տարիքային խմբերը բաշխված են հետևյալ կերպ.

մինչաշխատունակներ՝ 20%
աշխատունակներ՝ 56%
հետաշխատունակներ՝ 24%

Ջաջուռի ազգաբնակչության փոփոխությունը.^[3]

Տարի	1831	1897	1926	1939	1959	1970	1979	1989	2001	2004
Բնակիչ	486	1517	797	1092	815	887	742	563	824	886

Տնտեսություն

Բնակչությունը զբաղվում է անասնապահությամբ, հացահատիկի, կերային կուլտուրաների մշակությամբ և բանջարաբուծությամբ: Ունի 103 տնտեսություն:

Գյուղատնտեսություն

Գյուղատնտեսության մասնագիտացման ուղղությունը երկրագործությունն է: Գյուղատնտեսական հողահանդակները գրեթե ամբողջությամբ օգտագործվում են որպես վարելահողեր՝ կազմելով 347հա: Պետական հողերը գլխավորապես օգտագործվում են որպես վարելահողեր, խոտհարքեր, արոտավայրեր՝ կազմելով համապատասխանաբար 70, 72, 1183 հեկտար: Մշակում են հացահատիկային, բանջարաբոստանային, կերային կուլտուրաներ, պտուղներ: Նախկինում համեմատաբար մեծ մակերես են զբաղեցրել շաքարի ճակնդեղի ցանքերը, որոնք կրճատվել են երկրաշարժի արդյունքում Սպիտակի գործարանի փլուզման պատճառով: Զբաղվում են նաև անասնապահությամբ, թռչնաբուծությամբ:

Համայնքի հիմնախնդիրների մեջ կարևորվում են դպրոցական գույքի նորացումը, խմելու ջրագծերի վերանորոգումը, գյուղամիջյան ճանապարհների վերանորոգումը, գյուղատնտեսական մթերքի իրացումը, գազաֆիկացումը:

Պատմամշակութային կառույցներ

Ջաջուռում կա 19-րդ դարի գերեզմանոց և 20-րդ դարի կիսակառույց եկեղեցի։

Գյուղում կա XIII դարի Սբ. Աստվածածին եկեղեցի: Գյուղը զգալի տուժել է 1988 թ.-ի դեկտեմբերի 7-ի երկրաշարժից:

Հայտնի մարդիկ

Ջաջուռ գյուղում ծնվել են նկարիչ Մինաս Ավետիսյանը և բանաստեղծ Աշոտ Ավդալյանը։

Պատմամշակութային կառույցներ

Գյուղում կա՝ միջնակարգ դպրոց, մշակույթի տուն, գրադարան, պոլիկլինիկա, բուժկետ, կապի հանգույց, արհեստական ջրամբար։

Տես նաև

Տեղեկություններ

Հեռավորությունը Երևանից՝ 145 կմ
Հեռավորությունը մարզկենտրոնից՝ 15 կմ
Բնակչության զբաղմունքը՝ հողագործություն և անասնապահություն
Ապահովվածությունը խմելու և ոռոգման ջրով՝ 90% խմելու ջուր, 100% ոռոգման ջուր
Ունի դպրոց՝ 250 աշակերտական տեղով (146 աշակերտ)
Ունի Բուժկետ ^[4]

Արտաքին հղումներ

Ծանոթագրություններ

↑ ԱՎԾ տվյալներ
↑ http://www.cfoa.am/HTML/option/7.htm
↑ «Հայաստանի հանրապետության բնակավայրերի բառարան, էջ 168» (PDF). Վերցված է 2014 Մայիսի 8-ին.
↑ Հայաստանի համայնքների միություն, Ջաջուռ, Շիրակ

[1] ԱՎԾ տվյալներ

[2] ttp://www.cfoa.am/HTML/option/7.htm

[hay_gyux-3] «Հայաստանի հանրապետության բնակավայրերի բառարան, էջ 168» (PDF). Վերցված է 2014 Մայիսի 8-ին.

[4] Հայաստանի համայնքների միություն, Ջաջուռ, Շիրակ

[1]

[2]

[3]

[4]

@@ Տող 71. / Տող 71. @@
 ==Կլիմա==
-Գյուղը տեղադրված է Շիրակի լեռնաշղթայի արևմտյան ստորոտում` ծովի մակարդակից 1700մ բարձրության վրա: Ունի ցուրտ կլիմա, սակավ տեղումներ: Լինում են ուժեղ քամիներ, հաճախակի են մառախուղները և ձնաբքերը: Ամառը տաք է, համեմատաբար խոնավ: Տարեկան տեղումների քանակը 600-700 մմ: Բնական լանդշաֆտները սևահողային լեռնատափաստաններն են: Ունի [[Կրաքար|կրաքար]]ի, [[սև տուֆ]]ի պաշարներ,որոնք ունեն արդյունաբերական նշանակություն, կան նաև գորշ ածխի պաշարներ:
+Գյուղը տեղադրված է Շիրակի լեռնաշղթայի արևմտյան ստորոտում՝ ծովի մակարդակից 1700մ բարձրության վրա: Ունի ցուրտ կլիմա, սակավ տեղումներ: Լինում են ուժեղ քամիներ, հաճախակի են մառախուղները և ձնաբքերը: Ամառը տաք է, համեմատաբար խոնավ: Տարեկան տեղումների քանակը 600-700 մմ: Բնական լանդշաֆտները սևահողային լեռնատափաստաններն են: Ունի [[Կրաքար|կրաքար]]ի, [[սև տուֆ]]ի պաշարներ,որոնք ունեն արդյունաբերական նշանակություն, կան նաև գորշ ածխի պաշարներ:
 == Պատմություն==
@@ Տող 82. / Տող 82. @@
 Նախնիները 1828 թ.-ին գաղթել են [[Արևմտյան Հայաստան]]ի [[Մուշ]], [[Կարս]], [[Էրզրում քաղաք|Էրզրում]], [[Խնուս]] բնակավայրերից։
-Ըստ ազգային վիճակագրական ծառայության տվյալների համայնքը 2013 թ-ի հունվարի 1-ի դրությամբ ունեցել է 712 մարդ: Սեռային կազմում տղամարդիկ կազմում են 49%, կանայք` 51%: Տարիքային խմբերը բաշխված են հետևյալ կերպ.
+Ըստ ազգային վիճակագրական ծառայության տվյալների համայնքը 2013 թ-ի հունվարի 1-ի դրությամբ ունեցել է 712 մարդ: Սեռային կազմում տղամարդիկ կազմում են 49%, կանայք՝ 51%: Տարիքային խմբերը բաշխված են հետևյալ կերպ.
+*մինչաշխատունակներ՝ 20%
-*մինչաշխատունակներ` 20%
+*աշխատունակներ՝ 56%
-*աշխատունակներ` 56%
+*հետաշխատունակներ՝ 24%
-*հետաշխատունակներ` 24%
 Ջաջուռի ազգաբնակչության փոփոխությունը.<ref name=hay_gyux>{{cite web|url=http://www.cadastre.am/storage/files/pages/pg_907871769_HH_bnak._bar..pdf |title=Հայաստանի հանրապետության բնակավայրերի բառարան, էջ 168|date= |accessdate=2014 Մայիսի 8}}</ref>
@@ Տող 122. / Տող 122. @@
 == Գյուղատնտեսություն ==
-Գյուղատնտեսության մասնագիտացման ուղղությունը [[երկրագործություն]]ն է: Գյուղատնտեսական հողահանդակները գրեթե ամբողջությամբ օգտագործվում են որպես [[վարելահող]]եր` կազմելով 347հա: Պետական հողերը գլխավորապես օգտագործվում են որպես վարելահողեր, խոտհարքեր, արոտավայրեր` կազմելով համապատասխանաբար 70, 72, 1183 հեկտար: Մշակում են [[Հացահատիկային բույսեր|հացահատիկ]]ային, բանջարաբոստանային, [[կերային կուլտուրան]]եր, պտուղներ: Նախկինում համեմատաբար մեծ մակերես են զբաղեցրել շաքարի [[Ճակնդեղ|ճակնդեղ]]ի ցանքերը, որոնք կրճատվել են երկրաշարժի արդյունքում [[Սպիտակ]]ի գործարանի փլուզման պատճառով: Զբաղվում են նաև անասնապահությամբ, թռչնաբուծությամբ:
+Գյուղատնտեսության մասնագիտացման ուղղությունը [[երկրագործություն]]ն է: Գյուղատնտեսական հողահանդակները գրեթե ամբողջությամբ օգտագործվում են որպես [[վարելահող]]եր՝ կազմելով 347հա: Պետական հողերը գլխավորապես օգտագործվում են որպես վարելահողեր, խոտհարքեր, արոտավայրեր՝ կազմելով համապատասխանաբար 70, 72, 1183 հեկտար: Մշակում են [[Հացահատիկային բույսեր|հացահատիկ]]ային, բանջարաբոստանային, [[կերային կուլտուրան]]եր, պտուղներ: Նախկինում համեմատաբար մեծ մակերես են զբաղեցրել շաքարի [[Ճակնդեղ|ճակնդեղ]]ի ցանքերը, որոնք կրճատվել են երկրաշարժի արդյունքում [[Սպիտակ]]ի գործարանի փլուզման պատճառով: Զբաղվում են նաև անասնապահությամբ, թռչնաբուծությամբ:
 Համայնքի հիմնախնդիրների մեջ կարևորվում են դպրոցական գույքի նորացումը, խմելու ջրագծերի վերանորոգումը, գյուղամիջյան ճանապարհների վերանորոգումը, գյուղատնտեսական մթերքի իրացումը, գազաֆիկացումը: