Հայերը Ճապոնիայում

Հայերը Ճապոնիայում հաստատվել են 19-րդ դարի երկրորդ կեսերից։ Ճապոնիան աշխարհի այն եզակի պետություններից է, որտեղ հայկական համայնք չի ստեղծվել^[1]։ Ճապոնիայում ապրող հայերը հիմնականում հնդկահայերն են, որոնք Հնդկաստանից Ճապոնիա են մեկնել առևտրական նպատակներով և հաստատվել այնտեղ։ 1870 թվականին Կալկաթայի «Աբգար և Ընկերություն» ընկերությունը սկսել է նավագնացությաններ իրականացնել դեպի Ճապոնիա և արդեն 1880-ական թվականների կեսին Ճապոնիայի Կոբե, Յոկոհամա և Նագասակի քաղաքները կապել Սինգապուրի, Հոնկոնգի, Փենանգի և Կալկաթայի հետ։

Ճապոնահայ գործիչներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Անահիտ Աբգարյան[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Անահիտ Աբգարյան

19-րդ դարի 1890-ական թվականների Ճապոնահայ համայնքի կարկառուն ներկայացուցիչներից են Աղաբեկ եղբայրները, որոնք ղեկավարել են «Աղաբեկ և ընկերություն» առևտրական հաստատությունը, որի օրինակով հետագայում նույնանուն կազմակերպությկան մասնաճյուղ է ստեղծվում Յոկոհամայում։ Այս ընկերությունը գործել է մինչև 1920-ական թվականները՝ Անահիտ Աբգարյանի և նրա որդի Միքայել Աբգարյանի ղեկավարությամբ։

«Աղաբեկ և ընկերություն» կազմակերպության ղեկավար Անահիտ Աբգարյանը 1920 թվականին նշանակվել է Հայաստանի Հանրապետության (1918-1920 թթ) հյուպատոս Ճապոնիայում (աշխարհում առաջին կին հյուպատոսը)։

Փափազյան[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1890-ականների վերջին Ճապոնիա է տեղափոխվել հայ վաճառական Փ.Մ.Փափազյանը, ով այստեղ է մնացել մինչև 1917 թվականը։ 1900-ականների սկզբին Կոբեում գործել է «Մարտին եղբայրներ» ընկերությունը, որն ունեցել է մի խումբ երիտասարդ հայ գործավորներ։ 1920-ական թվականներին Կոբեում գործել է նաև «Փոլ Արաթուն և ընկերությունը», որը Սինգապուրի «Ստեֆընս Փոլ»-ի մասնաճյուղն էր։

Ճապոնահայ գաղութ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

20-րդ դարի առաջին կեսին Ճապոնիայում դիվանագիտական աշխատանքի են նշանակվել հայեր տարբեր երկրներից։ Այդպես, 1930-1931 թթ. Ճապոնիայում Իրանի դեսպան է եղել ականավոր դիվանագետ-թարգմանիչ Հովհաննես Խան Մասեհյանը, իսկ 1956-1958 թթ. Ճապոնիայում ԽՍՀՄ դեսպանն է եղել Իվան Թևոսյանը։

1962 թվականին Ճապոնիայում ապրել է Մերձավոր Արևելքից (հիմնականում՝ Իրանից, Իրաքից, Սիրիայից և Լիբանանից), ինչպես նաև Հնդկաստանից դեռևս դարի սկզբում այստեղ գաղթած 10 հայ ընտանիք՝հիմնականում առևտրականներ։