«Կապադովկիա»–ի խմբագրումների տարբերություն
չ clean up, replaced: → , է: → է։, ն: → ն։, ր: → ր։ oգտվելով ԱՎԲ |
No edit summary |
||
Տող 1. | Տող 1. | ||
{{coord|38|40| |N|34|51| |E|display=title}} |
|||
⚫ | |||
[[Պատկեր:Turkey.Uçhisar07.jpg|thumb|300px|[[Ուչխիսար]] բերդը]] |
|||
'''Կապադովկիան'''<ref name="ՏՈՒՏ">{{ՏՈՒՏ|section=II.A.3|page=51}}</ref> ({{lang-el|Καππαδοκία}}, {{lang-la|Cappadocia}}, {{lang-tr|Kapadokya}}, {{lang-fa|کاپادوکیه}}, Katpatuka — «Գեղեցիկ ձիերի երկիր»), պատմական երկրամաս է [[Փոքր Ասիա]]յի արևելքում, ներկայումս՝ [[Թուրքիա]]յի տարածքում։ Հնագույն հայկական աղբյուրներում հիշատակվում է որպես [[Գամիրք]]: |
|||
⚫ | |||
{{անավարտ}} |
|||
== Աշխարհագրական դիրքը == |
|||
Ժամանակի ընթացքում Կապադովկիայի սահմանները նկատելիորեն փոփոխվել են։ Թագավորական շրջանում (մ.թ.ա. IV -մ.թ. I դարերում) Կապադովկիան հարավից սահմանակից էր [[Կիլիկիա]]յին (բաժանված էին իրարից [[Հայկական Տավրոս|Տավրոսի լեռներով]]), հարավ-արևելքից՝ [[Կոմագենե]]ին, արևելքից՝ [[Ծոփքի թագավորություն|Ծոփքի]] և ապա [[Մեծ Հայք]]ի թագավորություններին (սահմանն անցնում էր [[Եփրատ]] գետով), հյուսիս-արևելքից՝ [[Փոքր Հայք]]ին, հյուսիսից՝ [[Պոնտոս]]ին, արևմուտքից՝ Գաղաթիային և Լիկաոնիային։ Տարբեր ժամանակներում Կապադովկիայի սահմանները հյուսիսում հասել են մինչև [[Սև ծով]]՝ ընդգրկելով այսպես կոչված Կապադովկիական Պոնտոսը։ Ժամանակակից [[Թուրքիա]]յում Կապադովկիա անվան տակ հասկացվում է շատ ավելի փոքր տարածք Նևշեհիր նահանգում։ |
|||
Կապադովկիայի պատմական մայրաքաղաքը [[Կեսարիա|Մաժաք]] քաղաքն է, որը հռոմեական շրջանում (մ.թ. I դարում) վերանվանվել է [[Կեսարիա]]: Ներկայումս այն խոշոր քաղաք է [[Թուրքիա]]յում՝ անվան աղավաղված Կայսերի տարբերակով։ |
|||
== Աղբյուրներ == |
|||
{{ծանցանկ}} |
|||
{{Հայաստանի պատմական նահանգներ}} |
{{Հայաստանի պատմական նահանգներ}} |
||
{{Հռոմեական պրովինցիաներ մ.թ. 117}} |
|||
[[Կատեգորիա:Համաշխարհային ժառանգության օբյեկտներ այբբենական կարգով]] |
|||
[[Կատեգորիա:Թուրքիայի պատմական տարածքներ]] |
|||
[[Կատեգորիա:Փոքր Ասիա]] |
|||
[[Կատեգորիա:Կապադովկիա]] |
|||
[[Կատեգորիա:Գամիրք]] |
19:25, 4 Ապրիլի 2015-ի տարբերակ
Կապադովկիան[1] (հուն․՝ Καππαδοκία, լատին․՝ Cappadocia, թուրքերեն՝ Kapadokya, պարս.՝ کاپادوکیه, Katpatuka — «Գեղեցիկ ձիերի երկիր»), պատմական երկրամաս է Փոքր Ասիայի արևելքում, ներկայումս՝ Թուրքիայի տարածքում։ Հնագույն հայկական աղբյուրներում հիշատակվում է որպես Գամիրք:
Հիշատակվում է նաև Աստվածաշնչում որպես Գամեր/Գոմեր։ Ըստ Մովսես Խորենացու Գամիրքը (Կապադովկիան) նվաճվել և միացվել էր Հայոց թագավորությանը Հայկազյան Արամի կողմից, որը հրամայել է տեղի բնակչությանը սովորել հայերեն։
Աշխարհագրական դիրքը
Ժամանակի ընթացքում Կապադովկիայի սահմանները նկատելիորեն փոփոխվել են։ Թագավորական շրջանում (մ.թ.ա. IV -մ.թ. I դարերում) Կապադովկիան հարավից սահմանակից էր Կիլիկիային (բաժանված էին իրարից Տավրոսի լեռներով), հարավ-արևելքից՝ Կոմագենեին, արևելքից՝ Ծոփքի և ապա Մեծ Հայքի թագավորություններին (սահմանն անցնում էր Եփրատ գետով), հյուսիս-արևելքից՝ Փոքր Հայքին, հյուսիսից՝ Պոնտոսին, արևմուտքից՝ Գաղաթիային և Լիկաոնիային։ Տարբեր ժամանակներում Կապադովկիայի սահմանները հյուսիսում հասել են մինչև Սև ծով՝ ընդգրկելով այսպես կոչված Կապադովկիական Պոնտոսը։ Ժամանակակից Թուրքիայում Կապադովկիա անվան տակ հասկացվում է շատ ավելի փոքր տարածք Նևշեհիր նահանգում։
Կապադովկիայի պատմական մայրաքաղաքը Մաժաք քաղաքն է, որը հռոմեական շրջանում (մ.թ. I դարում) վերանվանվել է Կեսարիա: Ներկայումս այն խոշոր քաղաք է Թուրքիայում՝ անվան աղավաղված Կայսերի տարբերակով։
Աղբյուրներ
- ↑ Հովհաննես Բարսեղյան (2006). «Աշխարհագրական անունների հայերեն տառադարձության մասին որոշում». Տերմինաբանական և ուղղագրական տեղեկատու. Երևան: 9-րդ հրաշալիք. էջ 51. ISBN 99941-56-03-9.
|