Տրետուք
| Գյուղ | |||
|---|---|---|---|
| Երկիր |  Հայաստան | ||
| Մարզ | Գեղարքունիքի մարզ | ||
| Մակերես | 23.36 կմ² | ||
| ԲԾՄ | 2150 մ | ||
| Պաշտոնական լեզու | հայերեն | ||
| Բնակչություն | 229[1] մարդ (2008 հունվարի 1) | ||
| Ազգային կազմ | Հայեր | ||
| Կրոնական կազմ | Հայ Առաքելական եկեղեցի | ||
| Ժամային գոտի | UTC+4 | ||
| |||
Տրետուք (մինչև 1991 թ.` Ենիքենդ, նախկինում նաև` Ինաքդաղ), գյուղ Հայաստանի Հանրապետության Գեղարքունիքի մարզի Վարդենիսի տարածաշրջանում, Վարդենիս քաղաքից մոտ 12 կմ հյուսիս-արևելք` ծովի մակարդակից մոտ 2150 մ բարձրության վրա։ Գյուղը գտնվում է մայրաքաղաք Երևանից՝ 180 կմ , մարզկենտրոն Գավառից 88 կմ հեռավորության վրա։
Վերանվանվել է Տրետուք 1991 թ. ապրիլի 3-ին[2]։ 2017 թվականից գյուղը գտնվում է Գեղամասար համայնքի կազմում։ Գյուղում գործում են դպրոց, բուժկետ և մանկապարտեզ։
Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Անվան ծագումնաբանություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Գյուղն կոչվել է հին աղբյուրներում հիշատակվող Սյունիքի Սոթք գավառի Տրետուք գյուղի անունով։ Այդ անվանումը կապում են հայկական տոմարի չորրորդ ամսվա՝ Տրեի հետ, որն իր հերթին կապված է Հայոց դիցարանի դպրության, պերճախոսության, գիտությունների ու արվեստների աստծո՝ Տիրի անվան հետ։
Ենթադրվում է, որ բնակավայրն ունի հին պատմություն և նախկինում եղել է հայաբնակ, ինչի մասին վկայում են գյուղի տարածքում հայտնաբերված XIV-XV դդ. խաչքարերը (տես այստեղ)։
Բնակչություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ըստ ՀՀ 2011 թ. մարդահամարի արդյունքների` Տրետուքի մշտական բնակչությունը կազմել է 174, առկա բնակչությունը` 164 մարդ[3]։ Մինչև 1989 թ. գյուղը հիմնականում բնակեցված է եղել ադրբեջանցիներով[4][5], այնուհետ` Ադրբեջանի Խանլար քաղաքից բռնագաղթած հայերով[2]։
Տրետուքի բնակչության փոփոխությունը ժամանակի ընթացքում` ստորև.
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ Գեղարքունիքի մարզի մարդահամար
- ↑ 2,0 2,1 Հակոբյան Թ. Խ., Մելիք-Բախշյան Ստ. Տ., Բարսեղյան Հ. Խ., Հայաստանի և հարակից շրջանների տեղանունների բառարան, հ. 5 [-] (խմբ. Մանուկյան Լ. Գ.), Երևան, «Երևանի Համալսարանի Հրատարակչություն», 2001, էջ 130 — 916 էջ։
- ↑ 2011 թ ՀՀ մարդահամարի արդյունքները
- ↑ Զավեն Կորկոտյան, «Խորհրդային Հայաստանի բնակչությունը վերջին հարյուրամյակում (1831-1931)»
- ↑ Հակոբյան Թ. Խ., Մելիք-Բախշյան Ստ. Տ., Բարսեղյան Հ. Խ., Հայաստանի և հարակից շրջանների տեղանունների բառարան, հ. 2 [Դ-Կ] (խմբ. Մանուկյան Լ. Գ.), Երևան, «Երևանի Համալսարանի Հրատարակչություն», 1986, էջ 202 — 992 էջ։
- ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 6,5 6,6 6,7 6,8 Հայաստանի Հանրապետության բնակավայրերի բառարան (հայ.) — Երևան: 2008. — էջ 198. — 184 p.
- ↑ Հայաստանի 2011 թ. մարդահամարի արդյունքները (հայ.)
Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Տրետուք բնակավայրը «GEOnet Names Server» կայքում։
| ||||||
| |||||||||||||||||
