Jump to content

Դեղձուտ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Գյուղ
Դեղձուտ
ԵրկիրՀայաստան Հայաստան
ՄարզԱրարատի
ՀամայնքԱրարատի մարզ, Հայկական մարզ և Արտաշատի շրջան
Մակերես2,63 կմ²
ԲԾՄ878 մ
Պաշտոնական լեզուՀայերեն
Բնակչություն1027[1] մարդ (2011)
Ազգային կազմՀայեր
Ժամային գոտիUTC+4
Դեղձուտ (Հայաստան)##
Դեղձուտ (Հայաստան)

Դեղձուտ (նախկին անվանումը՝ Յամանջալու), գյուղ Հայաստանի Հանրապետության Արարատի մարզի Արտաշատի տարածաշրջանում, Երևան քաղաքից հարավ՝ 29 կմ հեռավորության վրա, Արտաշատ քաղաքից՝ 12 կմ, Ազատ գետի ձախ ափին։ Դեղձուտ է վերանվանվել 1967 թ. մայիսի 25-ին[2]

Գյուղի հողային սահմանները կից են Կանաչուտ, Մրգանուշ, Վարդաշեն, Արևշատ, Նշավան, Գետազատ գյուղերի հողատարածքներին։ Խմելու ջուրը գյուղը ստանում է Գառնու սառնորակ աղբյուրներից։

Դեղձուտը զբաղեցնում է 208 հա հողատարածք, որից բնակեցված է 49.1 հա հողատարածքը։ 1916 թվականին իրենց պապերի երկիրն են ներգաղթում հայեր Արևմտյան Հայաստանից` Մուշից, Վանից, Սարիղամիշից, Էրզրումից, Արազդայանից, Պարսկաստանից։ Գյուղի անունը եղել է «Յամանջալու»[3]։ Լինելով հմուտ հողագործներ և լավ արհեստավորներ, լավ իմանալով հողի գաղտնիքները և բնության կողմից պարգևատրված լինելով առատ ոռոգման ջրով, կարճ ժամանակում գյուղը դարձավ Արարատյան դաշտի մրգի ու պտղի առատ շտեմարան։ 1967 թվականին Հովհաննես Շիրազի առաջարկությամբ գյուղը վերանվանվել է Դեղձուտ, դեղձի առատ պաշար ունենալու շնորհիվ։

Ծովի մակերևույթից բարձրությունը կազմում է 878 մ։

Բնակչություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ըստ Հայաստանի 2011 թ. մարդահամարի արդյունքների՝ Դեղձուտի մշտական բնակչությունը կազմել է 957, առկա բնակչությունը՝ 1027 մարդ[1]։ Մինչև 1918 բնակեցված է եղել հիմնականում ադրբեջանցիներով, այնուհետ ունեցել խառը հայ-ադրբեջանական բնակչություն[4]։ Հայ բնակիչները եկել են Արևմտյան Հայաստանից 1920 թվականին[2]։ Դեղձուտի բնակչության փոփոխությունը ժամանակի ընթացքում՝ ստորև[5].

Տարի 1831 1873 1897 1926 1939 1959 1970 1978 1989 2001 2011
Բնակիչ 137 214 257 300 409 623 748 849 859[6] 989 1027[1]

Տնտեսություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գյուղն ունի միջնակարգ դպրոց, մշակույթի տուն, բուժամբուլատորիա։ 2011 թվականին գյուղում կառուցվել է հուշահամալիր նվիրված հայրենական մեծ պատերազմի և Ղարաբաղյան ազատամարտի ժամանակ զոհված մարտիկներին՝ գյուղի նախկին բնակիչ Կորյուն Վարդանյանի հովանավորչությամբ։

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. 1,0 1,1 1,2 2011 թ Հայաստանի մարդահամարի արդյունքները
  2. 2,0 2,1 «Հայաստանի և հարակից շրջանների տեղանունների բառարան», հտ. 2, էջ 76
  3. «Արարատի մարզպետարան». ararat.mtad.am. Վերցված է 2020 թ․ հունվարի 28-ին.
  4. Զավեն Կորկոտյան, «Խորհրդային Հայաստանի բնակչությունը վերջին հարյուրամյակում (1831-1931)»
  5. «Հայաստանի հանրապետության բնակավայրերի բառարան, էջ 68» (PDF). Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2014 թ․ սեպտեմբերի 12-ին. Վերցված է 2015 օգոստոսի 11-ին.
  6. «Հայաստանի և հարակից շրջանների տեղանունների բառարան», հտ. 5, էջ 654

Արտաքին հղումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]