Արգավանդ (Արարատի մարզ)

Գյուղ
Արգավանդ
Երկիր	Հայաստան
Մարզ	ԱրարատիԱրարատի մարզ|Արարատի
Հիմնադրված է	1873 թ.
ԲԾՄ	850 մ
Պաշտոնական լեզու	հայերեն
Բնակչություն	1950 մարդ (2011)
Ազգային կազմ	Հայեր
Ժամային գոտի	UTC+4
Արգավանդ Վիքիպահեստում

Արգավանդ, գյուղ Հայաստանի Արարատի մարզում, Մասիս քաղաքից 13 կմ հյուսիս՝ Երևան-Վաղարշապատ խճուղու վրա։ Մարզկենտրոնից գտնվում է 27 կմ հեռավորության վրա։

Պատմություն

Նախկինում ունեցել է Ջաֆարաբադ, Ջաֆարապատ անվանումները, որը մտել է Երևան նահանգի Երևան գավառի մեջ։ Արգավանդ է վերանվանվել 1946 թվականին։

Պատմամշակութային կոթողներից հիշատակության է արժանի իրանական դամբարանը՝ կառուցված XIII դարում, իսկ գյուղի գերեզմանատանը դեռ մնում են V-VI դարերում կառուցված Սուրբ Հարություն եկեղեցու ավերակները։

Գյուղն ընկած է Հրազդան գետի աջ ափին։ Ծովի մակարդակից ունի 877 մ բարձրություն։

Պիր Խուսեյնի դամբարան

Հիմնական հոդված՝ Դամբարան (Արգավանդ)

Արգավանդ գյուղում գտնվում է 1413 թվականին կառուցված դամբարան։ Դամբարանը կառուցել է Էմիր Սաադի որդի Պիր Խուսեյնը Կարա Կոյունլու տոհմից։

Կլիմա

Կլիման չոր, խիստ ցամաքային է։ Ձմեռները սկսվում են դեկտեմբերի կեսերին։ Ամառը տևական է՝ մայիսից մինչև հոկտեմբեր, օդի միջին ամսական ջերմությունը հասնում է 24-ից 26 °C, իսկ առավելագույնը՝ 42 °C։ Հաճախ լինում են խորշակներ, որոնք զգալի վնաս են հասցնում գյուղատնտեսությանը։ Մթնոլորտային տարեկան տեղումների քանակը 250-300 մմ է։ Բնական լանդշաֆտները կիսաանապատներ են, որոնք ոռոգման ընթացքում վեր են ածվել կուլտուր-ոռոգելի լանդշաֆտի։ Ագրոկլիմայական տեսակետից համայնքն ընկած է բացարձակ ոռոգման գոտում։

Բնակչություն

Տարի	1873	1897	1926	1939	1970	1979	1989	2001	2011
Բնակիչ	136	165	386	469	917	1047	1623	1734	1950

Տնտեսություն

Գյուղն ունի 461 տնտեսություն։ Գործում են դպրոց, գրադարան, բուժկետ։ Համայնքի տնտեսության մասնագիտացման ճյուղը գյուղատնտեսությունն է, համախառն բերքի մեծ մասը տալիս է բուսաբուծությունը։ Գյուղատնտեսական նշանակության հողերը կազմում են շուրջ 50 հա։ Գյուղատնտեսական հողահանդակները ոռոգվում են Հրազդան գետի ջրերով։ Համայնքի հողերը օգտագործվում են որպես վարելահողեր՝ զբաղեցնելով մոտ 20 հա։ Կան նաև պտղատու և խաղողի այգիներ, որոնք գտնվում են տնամերձ հողերում; Զբաղվում են այգեգործությամբ, խաղողագործությամբ, դաշտավարությամբ, բանջարաբուծությամբ։ Մշակում են ջերմասեր բանջարաբոստանային կուլտուրաներ՝ լոլիկ, տաքդեղ, սմբուկ, ձմերուկ, սեխ, ինչպես նաև հացահատիկ։ Զբաղվում են նաև կաթնամսատու անասնապահությամբ, մեղվաբուծությամբ։ Արոտավայրեր չկան։ Արդյունաբերություն չունի։

Պատկերասրահ

• 

  Փիր Հուսեյնի դամբարանը, 1413

• 

  Հուշարձան Երկրորդ աշխարհամարտում զոհվածներին

• 

  Բժշկական կենտրոն Արգավանդում

• 

  Մանկապարտեզ Արգավանդ գյուղում

Տես նաև

• Արգավանդի պատմության և մշակույթի անշարժ հուշարձանների ցանկ

Արտաքին հղումներ

• Արարատի մարզպետարան Archived 2012-04-13 at the Wayback Machine.
• Արգավանդ Archived 2014-09-12 at the Wayback Machine.

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 1, էջ 707)։