Սկոպիե
Քաղաք | |||
---|---|---|---|
Սկոպիե | |||
Скопје | |||
| |||
Երկիր | Հյուսիսային Մակեդոնիա | ||
Ենթարկում | Մայրաքաղաք | ||
Համայնք | Սկոպիե | ||
Մակերես | 1818 կմ² | ||
ԲԾՄ | 270 մետր | ||
Խոսվող լեզուներ | մակեդոներեն | ||
Բնակչություն | 850 000 մարդ (2008) | ||
Խտություն | 2 318 մարդ/կմ² | ||
Ագլոմերացիա | 1 000 000 | ||
Ժամային գոտի | UTC+1, ամառը UTC+2 | ||
Հեռախոսային կոդ | +389 02 | ||
Փոստային ինդեքս | 1000 | ||
Փոստային դասիչ | 1000 | ||
Ավտոմոբիլային կոդ | SK | ||
Պաշտոնական կայք | skopje.gov.mk | ||
| |||
Սկոպիե (մակեդոներեն՝ Скопје, սերբ.՝ Скопље), Հյուսիսային Մակեդոնիայի Հանրապետության մայրաքաղաքը։ Այն ձևավորում է 10 շրջաններից բաղկացած անկախ վարչական միավոր։
Բնակչությունը 2008 թվականի դրությամբ կազմել է 850 000 մարդ, որոնցից 65 %-ը մակեդոնացիներ են, 27 %-ը՝ ալբանացիներ։ Քաղաքում բնակվում են նաև սլավոնական այլ ժողովուրդների ներկայացուցիչներ՝ սերբեր, բոսնիացիներ, խորվաթներ, բուլղարացիներ և այլք։
Գտնվում է Մակեդոնիայի հյուսիսում, Սերբիայի հետ սահմանից մի քանի կիլոմետր հեռավորության վրա, Վարդար գետի ափին, հովտում, որը շրջապատված է լեռնաշղթաներով։
Քաղաքում առկա էեն անտիկ կառույցներ, ինչպես նաև թուրքական տիրապետության ժամանակաշրջանի կառույցներ։ Քաղաքն ուժգին տուժել է 1963 թվականի երկրաշարժից, այնուհետև վերականգնվել ճապոնական ճարտարապետ Տանգեյի ղեկավարության տակ։ 2010 թվականից իրականացվում է քաղաքային կենտրոնը վերակառուցելու «Սկոպիե 2014» պետական նախագիծը, որը հաճախ հասարակության մեջ հակասությունների պատճառ է դառնում[1]։
Պատմություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Սկոպիե քաղաքի մասին առաջին անգամ հիշատակել է Կլավդիոս Պտղոմեոսը «Սկուպի» անտիկ անվան տակ։ Քաղաքը ձևավորվում է մ.թ.ա. 3-րդ դարում, իսկ մ.թ.ա. 164 թվականին հայտնվում Հռոմի տիրապետության տակ և դառնում Մյոզիա նահանգի կենտրոնը։ Մ.թ. 84 կամ 85 թվականին կայսր Դոմիցիանոսը այստեղ հիմնել է Փլավիա Աելիա Սկուպի գաղութը, որը հետագայում դառնում է խոշոր քաղաք։
Ճարտարապետություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Վարդար գետի վրայով անցնող քարե կամուրջը համարվում է Սկոպիե քաղաքի խորհրդանիշը։ Կառուցվել է 15-րդ դարում։
- Սկոպիե Ամրոցը (մակեդոներեն՝ Скопско Кале, թուրքերեն՝ Kale — «ամրոց» բառից), գտնվում է Վարդար գետի ձախ ափի մոտ։
- 19-րդ դարում կառուցված ուղղափառ եկեղեցին։
- Դաութ Փաշայի թուրքական բաղնիքը։
- Սուրբ Կլիմենտ Օրիդսկի մայր տաճար, որի օծման արարողությունը տեղի է ունեցել 1990 թվականին։
- Հազարամյակի խաչ
Վարչական բաժանում
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Սկոպիե քաղաքում ձևավորվել են 10 քաղաքային համայնքներ։ Բնակիչների թվով ամենամեծը Գազի Բաբա համայնքն է (72 617 բնակիչ), ամենափոքրը՝ Շուտո-Օրիզարի (20 800 բնակիչ)։ Տարածքով ամենամեծը Սարայ համայնքն է (229 կմ²), ամենափոքրը՝ Չաիր (3,5)։ Շուտո-Օրիզարի համայնքը հիմնականում բաղկացած է գնչուներից։
Կլիմա
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Սկոպիեի կլիմայական տվյալները | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Ամիս | հունվ | փետ | մարտ | ապր | մայ | հուն | հուլ | օգոս | սեպ | հոկ | նոյ | դեկ | Տարի |
Ռեկորդային բարձր °C (°F) | 18.7 (65.7) |
24.2 (75.6) |
28.8 (83.8) |
32.4 (90.3) |
35.2 (95.4) |
41.1 (106) |
42.8 (109) |
43.2 (109.8) |
37.0 (98.6) |
33.9 (93) |
28.2 (82.8) |
22.1 (71.8) |
43.2 (109.8) |
Միջին բարձր °C (°F) | 4.5 (40.1) |
8.3 (46.9) |
14.0 (57.2) |
19.1 (66.4) |
24.4 (75.9) |
28.8 (83.8) |
31.4 (88.5) |
31.5 (88.7) |
26.5 (79.7) |
19.8 (67.6) |
11.5 (52.7) |
5.5 (41.9) |
18.8 (65.8) |
Միջին օրական °C (°F) | 0.1 (32.2) |
2.6 (36.7) |
7.6 (45.7) |
12.1 (53.8) |
17.3 (63.1) |
21.5 (70.7) |
23.8 (74.8) |
23.8 (74.8) |
18.8 (65.8) |
13.1 (55.6) |
6.5 (43.7) |
1.7 (35.1) |
12.4 (54.3) |
Միջին ցածր °C (°F) | −3.8 (25.2) |
−2.3 (27.9) |
1.6 (34.9) |
5.4 (41.7) |
10.0 (50) |
13.7 (56.7) |
15.8 (60.4) |
15.7 (60.3) |
11.6 (52.9) |
7.2 (45) |
1.8 (35.2) |
−1.8 (28.8) |
6.2 (43.2) |
Ռեկորդային ցածր °C (°F) | −25.6 (−14.1) |
−21.8 (−7.2) |
−10.8 (12.6) |
−5.8 (21.6) |
−1.0 (30.2) |
3.0 (37.4) |
7.0 (44.6) |
7.0 (44.6) |
−2.0 (28.4) |
−6.4 (20.5) |
−12.2 (10) |
−22.9 (−9.2) |
−25.6 (−14.1) |
Տեղումներ մմ (դյույմ) | 30 (1.18) |
29 (1.14) |
38 (1.5) |
40 (1.57) |
43 (1.69) |
54 (2.13) |
38 (1.5) |
36 (1.42) |
34 (1.34) |
49 (1.93) |
45 (1.77) |
48 (1.89) |
483 (19.02) |
Միջ. տեղումների օրեր (≥ {{{միավոր տեղումների օրեր}}}) | 10 | 9 | 10 | 10 | 11 | 10 | 7 | 6 | 6 | 7 | 9 | 11 | 106 |
Միջ. ձնառատ օրեր | 5 | 5 | 3 | 0.2 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0.1 | 2 | 5 | 20 |
% խոնավություն | 83 | 75 | 68 | 66 | 66 | 61 | 56 | 56 | 63 | 74 | 82 | 85 | 70 |
Միջին ամսական արևային ժամ | 86.9 | 112.5 | 161.1 | 198.4 | 245.2 | 276.3 | 323.0 | 305.4 | 247.5 | 188.2 | 114.8 | 79.6 | 2338,9 |
Աղբյուր #1: Pogoda.ru.net[2], World Meteorological Organization (precipitation days)[3] | |||||||||||||
Աղբյուր #2: NOAA (sun, 1961–1990)[4] |
Պատկերասրահ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Քարե կամուրջ | Դաութ Փաշայի թուրքական բաղնիք | Մակեդոնիա հրապարակ | Սկոպիե Ամրոց |
Քույր-քաղաքներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Սկոպիեն ունի 17 քույր-քաղաքներ.[5]
- Ադանա, Թուրքիա
- Բելգրադ, Սերբիա (2012)[6]
- Բրեդֆորդ, Միացյալ Թագավորություն (1961)[6]
- Դիժոն, Ֆրանսիա (1961)[6][7]
- Դրեզդեն, Գերմանիա (նոյեմբերի 6, 1967)[6][8]
- Զագրեբ, Խորվաթիա (դեկտեմբեր 2011)[6]
- Իզմիր, Թուրքիա (2023)[9]
- Լեչե, Իտալիա
- Լյուբլյանա, Սլովենիա (2007)[6]
- Կրայովա, Ռումինիա
- Մանիսա, Թուրքիա (1985)[6]
- Նանչան, Չինաստան (1985)[6]
- Նիշ, Սերբիա
- Նյուրնբերգ, Գերմանիա (1982)[10][6]
- Շլեֆ, Ալժիր (1983)[6]
- Պեռնիկ, Բուլղարիա
- Պոդգորիցա, Չեռնոգորիա (2008)[6]
- Ռուբե, Ֆրանսիա (1973)[6]
- Սարագոսա, Իսպանիա (2008)[6][11]
- Սարաևո, Բոսնիա և Հերցեգովինա (2017)[6]
- Սուեզ, Եգիպտոս (1985)[6]
- Սոֆիա, Բուլղարիա
- Ստամբուլ, Թուրքիա (ապրիլի 3, 2003)[6][12]
- Վարեմ, Բելգիա (1974)[6]
- Վրոցլավ, Լեհաստան
- Տաշքենդ, Ուզբեկստան
- Տենպե, ԱՄՆ (1971)[6][13]
- Տիրանա, Ալբանիա (2016)[6]
- Փիթսբուրգ, ԱՄՆ (2001)[6][14]
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ «Реконструкция или китч? «Скопье-2014» вызывает споры». // rus.azattyq.org. Վերցված է 2014 թ․ փետրվարի 24-ին.
- ↑ «Skopje Climate». pogoda.ru.net. Վերցված է 2012 թ․ նոյեմբերի 11-ին.
- ↑ «World Weather Information Service – Skopje». World Meteorological Organization. Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ․ հուլիսի 31-ին. Վերցված է 2012 թ․ նոյեմբերի 11-ին.
- ↑ «Climatological Information for Skopje, Macedonia». National Oceanic and Atmospheric Administration. Վերցված է 2013 թ․ դեկտեմբերի 10-ին.
- ↑ «Skopje Sister cities». // skopje.gov.mk. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ հոկտեմբերի 24-ին. Վերցված է 2014 թ․ հունվարի 22-ին.
- ↑ 6,00 6,01 6,02 6,03 6,04 6,05 6,06 6,07 6,08 6,09 6,10 6,11 6,12 6,13 6,14 6,15 6,16 6,17 6,18 6,19 https://starportal.skopje.gov.mk/DesktopDefault.aspx?tabindex=0&tabid=172
- ↑ https://www.dijon.fr/Dijon-Capitale/Ville-internationale/Villes-partenaires
- ↑ https://www.dresden.de/de/leben/stadtportrait/europa/partner/skopje.php
- ↑ https://www.izmir.bel.tr/tr/Haberler/izmir-ile-uskup-arasinda-kardeslik-anlasmasi/48237/156
- ↑ https://www.nuernberg.de/internet/international/skopje_home.html
- ↑ http://www.zaragoza.es/ciudad/zaragozainternacional/hermanamientos.htm
- ↑ https://www.ibb.istanbul/icerik/kardes-sehirler
- ↑ https://tempesistercities.org/meet-our-sister-cites/skopje-north-macedonia/
- ↑ https://www.sistercitiespgh.org/sister-cities
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Սկոպիե» հոդվածին։ |
|
|