Դողս
| Գյուղ | |||
|---|---|---|---|
 | |||
| Երկիր |  Հայաստան | ||
| Մարզ | Արմավիրի մարզ | ||
| Գյուղապետ | Մեսրոպ Ադամյան | ||
| Մակերես | 3,82 կմ² | ||
| ԲԾՄ | 870±1 մետր | ||
| Պաշտոնական լեզու | հայերեն | ||
| Բնակչություն | ▲1339 մարդ (2011)[1] | ||
| Ազգային կազմ | Հայեր | ||
| Կրոնական կազմ |  Հայ Առաքելական եկեղեցի | ||
| Տեղաբնականուն | դողսեցի | ||
| Ժամային գոտի | UTC+4 | ||
| Հեռախոսային կոդ | +374 (231)[2] | ||
| Փոստային ինդեքս | 1128[3] | ||
| |||
Դողս, գյուղ Վաղարշապատի տարածաշրջանում, Վաղարշապատ քաղաքից 4 կմ հյուսիս։ Մարզկենտրոնից գտնվում է 21 կմ հեռավորության վրա։ Նախկինում կոչվել է նաև Դոխս, Դողք։ Տարածքը՝ 3.8 կմ² (381 հեկտար)։ Բնակչությունը՝ 1515 մարդ (2013)[4][5]:
Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Եղել է Պատմական Հայաստանի Այրարատ աշխարհի Արագածոտն գավառի գյուղերից։ Այստեղ 894 թվականին տեղի է ունեցել Դողսի ճակատամարտը Սմբատ Ա Բագրատունու զորքերի և Ատրպատականի էմիր Ափշինի բանակի միջև, որն ավարտվել է հայերի հաղթանակով։ Գյուղում կառուցված է Սբ. Ստեփանոս եկեղեցին։
Աշխարհագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Գյուղը տեղադրված է Միջինարաքսյան հարթավայրում՝ ծովի մակարդակից 915 մ բարձրության վրա։ Կլիման չոր, խիստ ցամաքային է։ Ձմեռները սկսվում են դեկտեմբերի կեսերին, հունվարյան միջին ջերմաստիճանը տատանվում է -2-ից -3 °C: Ամառը տևական է՝ մայիսից մինչև հոկտեմբեր, օդի միջին ամսական ջերմությունը հասնում է 24-ից 26 °C, իսկ առավելագույնը՝ 42 °C: Հաճախ լինում են խորշակներ, որոնք զգալի վնաս են հասցնում գյուղատնտեսությանը։ Մթնոլորտային տարեկան տեղումների քանակը 250-300 մմ է։ Բնական լանդշաֆտները կիսաանապատներ են, որոնք ոռոգման ընթացքում վեր են ածվել կուլտուր-ոռոգելի լանդշաֆտի։ Ագրոկլիմայական տեսակետից համայնքն ընկած է բացարձակ ոռոգման գոտում։ Հարուստ է արտեզյան ջրերով, որոնք օգտագործվում են որպես խմելու ջուր։
Բնակչություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Գյուղի բնակչության նախնիների հիմնական մասը 1915-1916 թթ. տեղափոխվել են Արևմտյան Հայաստանից՝ Ալաշկերտից, Մուշից, Վանից, Արծկեից։ Ըստ տարիքային կազմի բնակչությունը բաշխված է հետևյալ կերպ. մինչաշխատունակներ՝ 28%, աշխատունակներ՝ 59%, հետաշխատունակներ՝ 13%:
Դողսի ազգաբնակչության փոփոխությունը.[6]
Տնտեսություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Գյուղն ունի 289 առկա տնտեսություն։
Գյուղատնտեսական հողահանդակները ոռոգվում են Ստորին Հրազդանի ջրանցքի և Քասախ գետի ջրերով։ Գյուղատնտեսական հողահանդակներում մեծ բաժին ունեն վարելահողերը (146 հա), պտղատու (12 հա) և խաղողի այգիները (18 հա)։ Պետական հողերը գլխավորապես օգտագործվում են որպես վարելահողեր՝ կազմելով 34.8 հա։ Զբաղվում են պտղաբուծությամբ, բանջարաբուծությամբ, այգեգործությամբ, թռչնաբուծությամբ, խոշոր եղջերավոր անասնապահությամբ։
Առևտուր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Դողսում գործում է 6 առևտրի կենտրոն։ Գյուղի մթերքների մեծ մասը գյուղացին վաճառում է մոտակա քաղաքներում՝ Էջմիածնում, Երևանում և Արմավիրում։
Հասարակական կառույցներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ունի դպրոց[10], գրադարան, բուժկետ, կապի հանգույց։
Դողսեցիներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Հրաչիկ Կարապետյան-Դողսի գյուղապետ, Աղավնատան և Դողսի դեպուտատ, գյուղատնտես, անասնաբույժ։
- Վարազդատ Ադամյան-Դողսի երկարամյա գյուղապետ։
- Կարեն Հակոբյան-ՀՀ Զինված ուժերի աշխատակից։
- Կարեն Հարությունյան - ռազմական դատախազ
Տեղական ինքնակառավարում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Համայնքի ղեկավար՝ Մեսրոպ Ադամյան[11]
Ավագանու անդամների ցուցակ
- Գրիգորյան Աբրահամ Ռազմիկի
- Հայրապետյան Սերժիկ Վրեժի
- Զաքարյան Էդգար Հարությունի
- Հարությունյան Աշոտ Սումբաթի
- Արսենյան Արսեն Եղիշեի
- Ադամյան Արսեն Վազգենի
- Պետրոսյան Ավագ Կոլյայի
Պատկերասրահ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Դողս
Դողսի մանկապարտեզի շենքը, որը վերածվել է ավերակի
Դողսի փողոցներից մեկը՝ Շիրազի փողոց
Դողսի միջնակարգ դպրոցը
Դողսեցի մանուկներ
տուն Դողսիում
Տես նաև[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Դողսի պատմության և մշակույթի անշարժ հուշարձանների ցանկ (Արմավիրի մարզ)
- Սուրբ Ստեփանոս Նախավկա եկեղեցի (Դողս)
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ 1,0 1,1 Հայաստանի 2011 թ. մարդահամարի արդյունքները (հայ.)
- ↑ «ՀՀ մարզերի կոդեր»։ Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ օգոստոսի 26-ին։ Վերցված է 2013 թ․ օգոստոսի 23
- ↑ Code database of Armenia, Արմավիր
- ↑ http://armavir.mtad.am/about-communities/205/
- ↑ Դողս
- ↑ «Հայաստանի հանրապետության բնակավայրերի բառարան, էջ 69»։ Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ սեպտեմբերի 12-ին։ Վերցված է 2015 թ․ ապրիլի 2
- ↑ 7,0 7,1 7,2 7,3 7,4 7,5 7,6 7,7 Հայաստանի Հանրապետության բնակավայրերի բառարան (հայ.) — Երևան: 2008. — 184 p.
- ↑ Կորկոտյան Զ. Խորհրդային Հայաստանի բնակչությունը վերջին հարյուրամյակում (1831-1931) (հայ.) — Երևան: 1932. — 185 p.
- ↑ Հայաստանի և հարակից շրջանների տեղանունների բառարան (հայ.) — Երևանի պետական համալսարան, 1986. — հատոր 5. — էջ 660.
- ↑ «Դողսի միջնակարգ դպրոցի մասին»։ Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ փետրվարի 2-ին։ Վերցված է 2014 թ․ հուլիսի 23
- ↑ http://armavir.mtad.am/community-council-decisions/205/
Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
|
| |||||||||||||||||||||||||||||
 |
Այս հոդվածն ընտրվել է Հայերեն Վիքիպեդիայի օրվա հոդված: |