Գետաշեն (Արմավիրի մարզ)

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Այս հոդվածը Արմավիրի մարզի գյուղի մասին է։ Այլ գործածությունների համար այցելեք Գետաշեն (այլ կիրառումներ)։
Գյուղ
Գետաշեն
Գետաշեն գյուղի մշակույթի տուն
ԵրկիրՀայաստան Հայաստան
ՄարզԱրմավիրի
ՇրջանԱրմավիրի տարածաշրջան
Գյուղ Մեծամոր համայնք[1]
ՀամայնքապետԱրկադիա Հովհաննիսյան
Մակերես4 կմ²
ԲԾՄ880 մ
Պաշտոնական լեզուՀայերեն
Բնակչություն2137[2] մարդ (2011)
Ազգային կազմՀայեր
Կրոնական կազմՀայ Առաքելական եկեղեցի Հայ Առաքելական եկեղեցի
Տեղաբնականունգետաշենցի
Ժամային գոտիUTC+4
Հեռախոսային կոդ+374 (237)[3]
Փոստային ինդեքս0922[4]
Գետաշեն (Արմավիրի մարզ) (Հայաստան)##
Գետաշեն (Արմավիրի մարզ) (Հայաստան)

Error: Must specify an image in the first line.

Գետաշեն (նախկին անվանումը Ջաֆարաբադ):Նախկինում գյուղը բնակեցված է եղել թուրքերով, գյուղի ղեկավարն էլ եղել է Ջաֆար խանը ում անունով էլ գյուղը կոչել են Ջաֆարաբադ։ Գտնվում է Հայաստանի Արմավիրի մարզի Արմավիրի տարածաշրջանում, Արմավիր քաղաքից մոտ 12 կմ հարավ-արևմուտք, ծովի մակարդակից 880 մետր բարձրության վրա։

Նախկինում Ջաֆարաբադ անվան տակ ընդգրկված է եղել Ցարական Ռուսաստանի Երևանի նահանգի Էջմիածնի գավառում։ Խորհրդային տարիներին մասն է կազմել Հայկական ԽՍՀ Էջմիածնի գավառի, իսկ 1930 թվականից` Հոկտեմբերյանի (մինչև 1935 թվականը՝ Ղուրդուղուլիի) շրջանի։ Վերանվանվել է Գետաշեն 1946 թ. ապրիլի 4-ին։ 1995 թվականից մտնում է Հայաստանի Արմավիրի մարզի կազմի մեջ։ Անմիջապես սահմանակից է Թուրքիայի հետ։

Բնակչություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ըստ Հայաստանի 2011 թ. մարդահամարի արդյունքների՝ Գետաշենի մշտական բնակչությունը կազմել է 2137, առկա բնակչությունը՝ 1994 մարդ[2]։ 1831 թվից ի վեր բնակիչները գրեթե ամբողջությամբ հայեր են[5], որոնց նախնիների մի մասը այստեղ է եկել 1917-1918 թթ. Սուրմալուից, Իգդիրից Խոյից և Մուշից[6]։ Գետաշենի բնակչության փոփոխությունը ժամանակի ընթացքում՝ ստորև[7].

Տարի 1831 1873 1897 1926 1939 1959 1970 1979 1989 2001 2011
Բնակիչ 171 500[5] 779 1018 1190 1569 1917 1992 2701[8] 2205 2137[2]

Տնտեսություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բնակչությունը զբաղվում է այգեգործությամբ, բանջարաբոստանային կուլտուրաների մշակությամբ, դաշտավարությամբ, թռչնաբուծությամբ և խորդենու մշակությամբ։ Հիմնականում տարածված է խաղողի մշակությունը։

Կրթությունը Գետաշենում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գետաշենում կրթությունը գտնվում է բարձր մակարդակի վրա։ Գյուղում է գտնվում Գետաշենի միջնակարգ դպրոցը։ Դպրոցը գտնվում է բարեկարգ վիճակում։ Կան բազմաթիվ խմբակներ արվեստի, սպորտի և գյուղատնտեսական ոլորտներում։ 2012թվականից սկսած Հայաստանի մանուկներ հիմնադրամը մտավ Գետաշեն Գյուղական կյանքը զարգացնելու նպատակով։ Կրթական ծրագրերը իրենից ենթադրում է ստեղծագործական հմտությունների զարգացում, աշակերտական խորհուրդ, բանավեճի ակումբ, <<Աֆլաթուն>> սոցիալ-ֆինանսական կրթական ակումբ, մասնագիտական կողմնորոշում, սոցիալական և հոգեբանական աջակցություն, ուսման վարձավճարի դժվարություն ունեցող աշակերտների աջակցություն, թատերական խումբ՝ հենաշարժողական և մտավոր խնդիրներ ունեցող անձանց ընդգրկմամբ, առողջ ապրելակերպ և այլն։

<<Հայաստանի մանուկներ>> հիմնադրամը նաև վերանորոգել է գյուղի դպրոցը, այդ թվում նաև լաբորատորիաները, ջերմոցը, ագրոդպրոցը ճաշարանը և այլն[9]։

Նաև օգնության է հասել <<Դասավանդիր Հայաստան>> կրթական ծրագիրը գյուղին հատկացնելով մասնագետներ՝ ըստ պահանջի։

Տարեկան գյուղի դպրոցն ունենում է բազում հաղթանակներ և պարգևներ կրթության տարբեր ոլորտներում։ ԲՈՒՀ դիմորդների քանակը տարեց տարի աճում է։ Վերջին տվյալներով 2022-2023 ուսումնական տարվա շրջանավարտներից 15-ը ընդունվել են ԲՈՒՀ։ Սա բավականին լավ արդյունք է գյուղի բնակչության համեմատությամբ։ Ավելի քան 10 աշակերտ էլ ընդունվել է միջին մասնագիտական հաստատություններ։

Պատկերասրահ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. Տեղեկություններ Մեծամոր համայնքի մասին Արմավիրի մարզպետարանի կայքում, (արխիվացված 09․11․2023 թվական)։
  2. 2,0 2,1 2,2 2011 թ Հայաստանի մարդահամարի արդյունքները
  3. Հայաստանի մարզերի կոդեր(չաշխատող հղում)
  4. Code database of Armenia, Արմավիր
  5. 5,0 5,1 Զավեն Կորկոտյան, «Խորհրդային Հայաստանի բնակչությունը վերջին հարյուրամյակում (1831-1931)»
  6. «Հայաստանի և հարակից շրջանների տեղանունների բառարան», հt. 1, էջ 844
  7. «Հայաստանի հանրապետության բնակավայրերի բառարան, էջ 57» (PDF). Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2014 թ․ սեպտեմբերի 12-ին. Վերցված է 2015 Մարտի 27-ին.
  8. «Հայաստանի և հարակից շրջանների տեղանունների բառարան», հտ. 5, էջ 629
  9. «COAF | CHILDREN OF ARMENIA FUND». Children of Armenia Fund (COAF) (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է 2024 թ․ մարտի 5-ին.