| Անցած 10 օրվա հոդվածները |
Եկող 10 օրվա հոդվածները |
|
Մարտի 9 |
| Երևանի կուսակալություն (պարսկ.՝ بیگلربیگی ایروان — Beglarbegi-e Īravān), միջնադարյան ավատատիրական կառավարմամբ իշխանություն էր 1501-1724 թթ.: Թուրքմենական ցեղերի դեմ հաղթանակ տանելով՝ Սեֆյան պետության հիմնադիր շահ Իսմայիլը 1501թ. այն միացրել է Պարսկաստանին: 1502թ. վերջնականապես ձևավորվում է Երևանի կուսակալությունը՝ թուրքմենական համանուն կուսակալության կամ Չուղուր-Սաադի տարածքի վրա:
Կուսակալության տարածքը կազմել է շուրջ 45,000 քառ. կմ,՝ զբաղեցնելով Մեծ Հայքի Այրարատ նահանգը` Արարատյան դաշտը, Շիրակը և Վանանդը, Արարատ և Արագած լեռները, Սևանի ավազանը, ինչպես նաև՝ Նախիջևանի հովիտը: Այժմ հիմնականում համապատասխանում է Հայաստանի Հանրապետության կենտրոնական հատվածին, բացի Արարատ լեռից և Կարսի մարզից, որոնք ամբողջությամբ պատկանում են Թուրքիային, և Նախիջևանից, որը ինքնավար հանրապետություն է Ադրբեջանի կազմում:
1722-1728թթ. թուրք-պարսկական պատերազմի արդյունքում Երևանը միացվել էր Օսմանյան կայսրությանը: 1736թ. Նադիր շահը այն կրկին միացրել է Իրանին: 1747թ. կուսակալության տարածքի վրա ստեղծվում են Երևանի և Նախիջևանի խանությունները շարունակել...
|
|
|
|
Մարտի 11 |
|
Մետաղը (լատ.՝ metallum բառից, նշանակում է «հանքահոր») առանձնահատուկ մետաղե հատկություններ տարրերի մի խումբ է, որոնք ունեն բարձր էլեկտրա և ջերմահաղորդականություն, դիմադրության դրական ջերմաստիճանային գործակից, բարձր գեղակերտություն և այլն։ Այսօր բացահայտված է միայն 98 մետաղատեսակ։
Մետաղների մեծ մասը հանդիպում է բնության մեջ միացությունների և հանքաքարերի ձևով: Մաքուր մետաղների ստացման և հետագա օգտածործման համար անհրաժեշտ է զատել դրանք հանքաքարերից և զտում կատարել: Անհրաժեշտության դեպքում կատարվում է լեգիրում և մետաղների այլ մշակում: Դրա ուսումնասիրությամբ զբաղվում է մետալուրգիա կոչվող գիտությունը: Այն տարբերում է սև (երկաթի հիմքով) և գունավոր (դրանց բաղադրության մեջ չի մտնում երկաթը, շուրջ 70 տարր) մետաղների հանքաքարեր: Ոսկին, արծաթը և պլատինը պատկանում են նաև թանկարժեք (ազնիվ) մետաղների շարքին: Բացի այդ՝ փոքր քանակությամբ դրանք առկա են նաև ծովի ջրում, բույսերում, կենդանի օրգանիզմներում (կարևոր նշանակություն ունենալով):
Հայտնի է, որ մարդու օրգանիզմը 3%-ով կազմված է մետաղներից: Մեր բջիջներում ամենաշատը առկա են կալցիումը (ոսկորներում) և նատրիումը, որը հանդես է գալիս էլեկտրոլիտի դերում միջբջջային հեղուկում և ցիտոպլազմայում շարունակել...
|
|
|
|
Մարտի 8 |
|
Գոհար Միքայելի Գասպարյան (օրիորդական ազգանունը` Խաչատրյան, 1924 դեկտեմբերի 14, Կահիրե - 2007 մայիսի 16, Երևան), հայ օպերային արվեստի մեծագույն վարպետ, քնարակոլորատուրային սոպրանո, ԽՍՀՄ ժողովրդական արտիստուհի։
Գոհար Գասպարյանը ծնվել է 1924 թվականին Կահիրեում, ուսանել է տեղի երաժշտական ակադեմիայում, սովորել է Է. Ֆելդմանի և Վ. Կարրոյի մոտ։ 1940-ից ելույթներ է ունեցել Կահիրեում: 1948 թվականին հայրենադարձվել է։
1949 թվականից Հայաստանի օպերայի և բալետի ազգային ակադեմիական թատրոնի մեներգչուհի, հանդես է եկել 23 օպերաների գլխավոր դերերում, նրա երգացանկում տեղ են գտել ավելի քան 500 ստեղծագործություններ: Նրա բազմաթիվ աշակերտներ դարձել են համաշխարհային լավագույն բեմերի մեներգիչներ։ Նրա աշակերտն է եղել նաև ապագա ամուսինը՝ օպերային երգիչ, ռեժիսոր, դերասան Տիգրան Լևոնյանը։ 1984 թվականին ընտրվել է Երևանի պատվավոր քաղաքացի։ Նրան նաև անվանել են «հայկական սոխակ» շարունակել...
|
|
|
|
Մարտի 12 |
|
Իբն Խալդուն ( 1332 / 732 Հիջ. – 1406 / 808 Հիջ.) ամբողջական անուն՝ արաբ.՝ أبو زيد عبد الرحمن بن محمد بن خلدون الحضرمي, Աբու Զեյդ ‘Աբդ առ-Ռահման բնու Մուհամմադ իբն Խալդուն ալ-Հադրամի, արաբ մուսուլման պատմագիր և պատմաբան, համարվում է ժամանակակից պատմագրության, սոցիոլոգիայի և տնտեսագիտության հիմնադիրներից մեկը։
Նրա գրքերից հատկապես հայտնի է ալ-Մուկադդիմա (որը հայտնի է նաև հունարեն Պրոլեգոմենա անվամբ): Գիրքն իր ազդեցությունն է ունեցել Օսմանյան կայսրության 17-րդ դ. պատմաբանների վրա, ինչպիսիք են Հաջի Խալիֆան և Մուստաֆա Նաիման, ովքեր գործածել են գրքում առկա տեսությունները Օսմանյան կայսրության թուլացումը և ծաղկումը վերլուծելու համար։ Թեև Իբն Խալդունը համարվում էր մուսուլմանական աշխարհի մեծագույն փիլիսոփաներից մեկը, 17-րդ դ. եվրոպացի սքոլարները ևս կրթվում էին այս գրքով։
Իբն Խալդունի կենսագրությունը բավական մանրամասն պահպանվել է, քանի որ փիլիսոփան գրել է ինքնակենսագրական շարունակել...
|
|
|
|
Մարտի 7 |
|
Դևիդ Ռոբերտ Ջոզեֆ Բեքհեմ (անգլերեն՝ David Robert Joseph Beckham, ծնվ. 1975 թ. մայիսի 2, Լոնդոն, Անգլիա), անգլիացի ֆուտբոլիստ, կիսապաշտպան։ Իր ողջ կարիերայի ընթացքում նա խաղացել է «Մանչեսթեր Յունայթեդ», «Պրեսթոն Նորթ-Էնդ», «Ռեալ Մադրիդ», «Միլան» և «Լոս Անջելես Գելաքսի» ակումբներում ինչպես նաև Անգլիայի ֆուտբոլի ազգային հավաքականում, որտեղ նա հանդիսանում է ամենաշատ հանդիպումներ անցկացրած ֆուտբոլիստներից մեկը։ Հայտնի է ստանդարտ դիրքերի և տուգանայինների իրականացման փայլուն տեխնիկայով։
Բեքհեմի ֆուտբոլային կարիերան սկսվել է 1992 թվականին, երբ նա 17 տարեկան հասակում անցկացրեց իր առաջին հանդիպումը «Մանչեսթեր Յունայթեդ» ակումբի կազմում։ Նա «Մանչեսթեր Յունայթեդի» հետ գրավել է 6 չեմպիոնական տիտղոսներ՝ Անգլիայի Պրեմիեր Լիգայի, 2 անգամ Անգլիայի գավաթի և Չեմպիոնների լիգայի։ 2003 թվականին նա տեղափոխվեց «Ռեալ Մադրիդ», որտեղ հանդես եկավ չորս մրցաշրջան` վերջին մրցաշրջանում հաղթելով իսպանական Լա Լիգան։
2007 թվականին Բեքհեմը 32.5 մլն դոլլարի դիմաց 5 տարվա պայմանագիր կնքեց Ամերիկյան Բարձրագույն լիգայում հանդես եկեղ (MLS) «Լոս-Անջելես Գելաքսիի» հետ։ Լինելով «Գելաքսիի» խաղացող, Բեքհեմը 2009-2010 թվականներին վարձակալությամբ խաղացել է իտալական «Միլանի» կազմում։ Այնուհետև «Պարի Սեն-Ժերմենի» կազմում մեկ մրցաշրջան խաղալուց հետո Բեքհեմը ավարտեց ֆուտբոլային կարիերան շարունակել...
|
|
|
|
Մարտի 13 |
|
ՀՀ կենդանական աշխարհը ընդհանուր առմամբ ներկայացված է անողանաշարավոր կենդանիների ավելի քան 17000 և ողնաշարավոր կենդանիների 523 տեսակներով։ Ողնաշարավոր կենդանիները ներկայացված են ձկների, երկկենցաղների, սողունների, թռչունների և կաթնասունների դասերով, որոնցից առավել հարուստը (349 տեսակ) թռչունների դասն է։
ՀՀ տարածքը տեղադիրքով Միջերկրածովյան կենսաշխարհագրական տարածաշրջանի Իրանական, Փոքրասիական ու Պոնտոս-կովկասյան մարզերի խաչմերուկ է, որով և պայմանավորված է այդ մարզերի ազդեցությունը ՀՀ կենդանական աշխարհի տեսակների վրա։
Իրանական մարզին բնորոշ ներկայացուցիչներից են. սողուններից՝ պարսկական կլորագլուխ մողեսը, ոսկեգույն տրախիլեպիսը, թռչուններից՝ շիկապոչ քարաթռչնակը, իրանական ճոճահավը, կաթնասուններից՝ Դալի ավազամուկը, մուֆլոնը և այլ տեսակներ։ Փոքրասիական մարզի ներկայացուցիչներից են. երկկենցաղներից՝ փոքրասիական տրիտոնն ու փոքրասիական գորտ, սողուններից՝ փոքրասիական մողեսը, Շմիդտի սահնօձը և այլ տեսակներ։ Պոնտոս-կովկասյան մարզի ներկայացուցիչներից են Դարևսկու իժը, ժայռային մողեսների մեծ մասը, սպիտակախածի կեռնեխն ու կովասյան մայրեհավը շարունակել...
|
|
|
|
Մարտի 6 |
|
Մամեդ Էմին Ախունդ Մոլլա Ալեքպեր օղլու Ռասուլզադե (ադրբ.՝ Məhəmməd Əmin Axund Hacı Molla Ələkbər oğlu Rəsulzadə, 1884 հունվարի 31, Նովխանի, Բաքվի նահանգ, Ռուսական կայսրություն — 1955 մարտի 6, Անկարա, Թուրքիա), ադրբեջանցի պետական, քաղաքական և հասարակական գործիչ, ժուռնալիստ, դրամատուրգ, Ադրբեջանի Ազգային Խորհրդի նախագահ 1918 թվականին, Ադրբեջանի Ժողովրդավարական Հանրապետության հիմնադիր։
Ռասուլզադեն իր աշխատություններում հասնում էր ծայրահեղ ռասիզմի, քարոզում էր թուրքերի բացառիկությունը։
Մամեդ Էմին Ռասուլզադեն ծնվել է 1884 թվականի հունվարի 31-ին Բաքվի մոտ գտնվող Նովխանի գյուղում մոլլայի ընտանիքում։ Չնայած իր կրոնականությանը, Մամեդ Էմինի հայրը նրան տալիս է ռուս-թաթարական աշխարհիկ դպրոց, որի տնօրենն էր Ս.Մ. Գանիզադեն։ Ավարտելով այդ դպրոցը, Մամեդ Էմինը շարունակում է ուսմունքը Բաքվի տեխնիկական ուսումնարանում։ 1902 թվականին Մամեդ Էմինը ուսանողների շրջանակներում ստեղծում է «Մուսավաթ» («Հավասարություն») երիտասարդական կազմակերպությունը շարունակել...
|
|
|
|
|
Մարտի 5 |
|
Զանգված, սկալյար ֆիզիկական մեծություն, ֆիզիկայի կարևորագույն հասկացություններից: Մատերիայի իներցիոն և գրավիտացիոն հատկությունների ֆիզիկական բնութագիրն է: Սկզբնապես՝ XVII - XIX դարերում, բնութագրում էր «նյութի քանակը» ֆիզիկական ծավալում:
Ըստ այն ժամանակվա պատկերացումների՝ զանգվածից էր կախված կիրառված ուժին դիմադրելու մարմնի հատկությունը (իներցիա), ինչպես նաև գրավիտացիոն հատկությունները՝ կշիռը: Սերտորեն կապված է «էներգիա» և «իմպուլս հասկացությունների հետ: Ժամանակակից պատկերացումների համաձայն, զանգվածը համարժեք է հանգստի էներգիային:
Ներկայիս ֆիզիկայում «նյութի քանակ» հասկացությունը այլ իմաստ ունի, իսկ «զանգված» հասկացությունը կարելի է մեկնաբանել մի քանի եղանակներով շարունակել...
|
|
|
|
Մարտի 15 |
|
Ադրիանո Չելենտանոն (իտալ.՝ Adriano Celentano, ծնվ. հունվար 6, 1938, Միլան), իտալացի երգիչ է, երգահան, կինոդերասան, կատակերգու, կինոռեժիսոր, հեռուստահաղորդավար և հասարակական գործիչ։ Բեմում քայլելու ձևի պատճառով Իտալիայում նրան անվանում են «Molleggiato» (հայ.՝ Զսպանակների վրա):
Չելենտանոն իտալական երաժշտության պատմության ամենահաջողակ ու ազդեցիկ կատարողներից է: Իր ողջ կարիերայի ընթացքում նա թողարկել է 41 ալբոմ 150 միլիոն ընդհանուր քանակով, ինչպես նաև նկարահանվել է ավելի քան 40 ֆիլմերում, որոնցից առավել հայտնի են «Անսանձի սանձահարումը» (1980), «Բլեֆ» (1976), «Խելահեղ սիրահարվածը» (1981) և «Բինգո Բոնգո» (1982) ֆիլմերը:
Երկու անգամ արժանացել է «Դավիդ դի Դոնատելոյի» մրցանակի «Բլեֆ» (1976) և «Թավշյա ձեռքեր» (1980) ֆիլմերում տղամարդու լավագույն դերակատարման համար: 1989 թ. Չելենտանոյին շնորհվել է Միլան քաղաքի բարձրագույն պարգևը՝ Ambrogino d’oro (հայ.՝ Ոսկե ամբրոսիս): 2007 թ. գլխավորել է «100 ամենավառ կինոաստղերի» ցանկը, որ կազմել էր Time Out ամսագիրը: Ադրիանո Չելենտանոյի պատվին է կոչվել № 6697 աստերոիդը, որ հայտնաբերվել է 1987 թ, ապրիլի 24-ին:
Նրա կինն է հանրաճանաչ դերասանուհի և երգչուհի Կլաուդիա Մորին: Նրանք ունեն երեք երեխա՝ Ռոզիտան, Ջիակոմոն և Ռոզալինդա Չելենտանոն շարունակել...
|
|
|
|
|
|
Մարտի 16 |
| «Off the Wall»-ը ամերիկյան փոփ երաժիշտ Մայքլ Ջեքսոնի 5-րդ ստուդիական ալբոմն է և առաջինն է, որը Մայքլին բերեց համաշխարհային ճանաչում։ Ալբոմի թողարկումը եղավ 1979 թվականի օգոստոսի 10-ին, ալբոմը թողարկվեց Epic Records-ի կողմից։
Մինչ թողարկումը ալբոմը արժանացել էր կինոքննադատների դրական խոսքերին, «Վիզ» ֆիլմում նկարահանվելու համար։ Ֆիլմում նկարահանվելիս Մայքլը և Քուինսի Ջոնսը ընկերացան, և Ջոնսը համաձայնվեց աշխատել Ջեքսոնի հետ իր հաջորդ ալբոմի վրա։ Ալբոմի ձայագրությունը կատարվեց 1978 թվականի դեկտեմբերից մինչ 1979 թվականի հունիս, երգերը ձայնագրվեցին Լոս Անջելեսի Allen Zentz Recording, Westlake Recording Studios և Cherokee Studios ստուդիաներում։ Ալբոմի ձայնագրման աշխատանքների ժամանակ Մաքյլը համագործակցում էր բազում երգահանների և կատարողների հետ, ինչպիսիք են Փոլ Մաքքարթնին, Ստիվի Ուանդերը և Ռոդ Թեմփերթոնը։ Մայքլը ինքը գրեց մի քանի երգ, այդ թվում «Don't Stop 'til You Get Enough» սինգլը։
Քննադատները նշեցին, որ «Off the Wall»-ը իր մեջ ներառում է այնպիսի երաժշտական ժանրեր, ինչպիսիք են ֆանկը, դիսկոն, սոուլը, սոֆթ-ռոքը, ջազը։ Այս ալբոմի շնորհիվ Մայքլը արժանացավ իր առաջին «Գրեմմիին»։ Մայքլը դարձավ առաջին մենակատարը ում մեկ ալբոմից 4 սինգլ մտնում էին Billboard Hot 100-ի առաջին տասնյակը։ Ալբոմը ունեցավ մեծ կոմերցիոն հաջողություն, մինչ այժմ ԱՄՆ-ում վաճառվել է ավելի քան 8 միլիոն օրինակ և 20 միլիոն օրինակ ամբողջ աշխարհում շարունակել...
|
|
|
|
Մարտի 3 |
|
Ֆոտոն (հին հուն.՝ φῶς` «լույս»), տարրական մասնիկ է, էլեկտրամագնիսական ճառագայթման (նեղ իմաստով` լույսի) քվանտը: Ֆոտոնը չունի հանգստի զանգված և կարող է գոյություն ունենալ միայն լույսի արագությամբ շարժվելիս: Ֆոտոնի էլեկտրական լիցքը նույնպես զրո է:
Ֆոտոնը կարող է գտնվել միայն երկու սպինային վիճակներում` շարժման ուղղության վրա 1 սպինի պրոյեկցիայով (պարույրությամբ): Դասական էլեկտրադինամիկայում այս հատկությանը համապատասխանում է էլեկտրամագնիսական ալիքների շրջանային աջ և ձախ բևեռացումը: Որպես քվանտային մասնիկ` ֆոտոնին ներհատուկ է ալիքամասնիկային երկվությունը, այսինքն` ֆոտոնն ունի և մասնիկին, և դը Բրոյլի ալիքիին բնորոշ հատկանիշներ:
Հանգստի զանգվածի զրոյական լինելու փաստը հաշվի առնելով` մի շարք հեղինակներ ֆոտոնը համարում են քվազիմասնիկ: Քվազիմասնիկների նման, ֆոտոնն ունի զրոյական հանգստի զանգված, սակայն տարածման համար միջավայրի կարիք չունի, ինչպես մյուս տարրական մասնիկները։ Ֆոտոնը նշանակվում է  տառով, այդ պատճառով հաճախ այն անվանում են գամմա-քվանտ (հատկապես բարձր էներգիայով ֆոտոնները) շարունակել...
|
|
|
|
Մարտի 17 |
| Աբդալլահ իբն ալ-Մուկաֆֆաան ( 724 / 106 Հիջ. – 759 / 142 Հիջ.)ամբողջական անուն՝ արաբ.՝ - أبو مٰحَمَّد عبد الله روزبه بن داذویه, Աբու Մուհամմադ Աբդալլահ Ռոզբիհ իբն Դազոի, պարսիկ մուսուլման գրականագետ էր և արձակագիր, համարվում է ադաբի գրականության հիմնադիրը։ Նրա ստեղծագործություններից ամենահայտնին արևելյան առակների ժողովածու Կալիլա ուա Դիմնան է:
Իբն ալ-Մուկաֆֆաան ծնվել է 724թ. Իրաքի Բասրա քաղաքում, Իրանի Ֆարս նահանգից սերող ընտանիքում: Հայրը Օմայյաների (661-750) իշխանության շրջանում հարկահան պաշտոնյա էր, ով պաշտոնական դիրքը չարաշահելու համար պատժվում է և դառնում հաշմանդամ (արաբերեն՝ مقفع, մուկաֆֆաա): Իբն ալ-Մուկաֆֆաան սպանվել է Աբբասյան երկրորդ խալիֆ Աբու Ջաֆար ալ-Մանսուրի հրամանով՝ հերետիկոսության մեղադրանքով: Պարսիկ բանասերը զրադաշտական էր, որ ձևականորեն իսլամ էր ընդունել:
Իբն ալ-Մուկաֆֆաայի Կալիլա ուա Դիմնան համարվում է միջնադարյան արաբամուսուլմանական մշակույթի գոհարներից մեկը: Այն թարգմանված է Պանչատանտրա (հնդկերեն՝ 5 գիրք) գրքից, և հարստացված է պարսկական ու արաբական հեքիաթներով: Նա հիմք է դրել արաբական արձակին և ճանապարհ հարթել հետագա գրականագետների ու արձակագիրների համար: Ստեղծագործել է միջին պարսկերեն և արաբերեն լեզուներով շարունակել...
|
|
|
|
Մարտի 2 |
|
Շնազգիներ (լատիներեն՝ Canidae) կամ գայլեր գիշատիչների կարգի կաթնասունների ընտանիք։ Ամենավառ ներկայացուցիչներն են գորշ գայլը, շունը, աղվեսը, ենոտաշունը, շնագայլը և կոյոտը։ Շնազգիները բաժանվում են երկու ճյուղի՝ Caini ՝ գայլանմաններ և Vulpini ՝ աղվեսանմաններ։
Վերջին ժամանակներում գիտության կողմից կատարված կտրուկ առաջընթացի շնորհիվ գիտնականները կարողացել են հստակ կամ ոչ այնքան հստակ կարծիքներ հայտնել շնազգիների առաջացման վերաբերյալ։ Տարբեր քննարկումներ են տեղի ունեցել նաև գայլազիների զբաղեցրած տեղանքների վերաբերյալ։ Մոլեկուլային հետազոտությունները ցույց են տվել, որ այժմյա շնազգիները ունեն հյուսիսամերիկյան ծագում, իսկ կարմիր գայլը, աֆրիկական վայրի շունը կամ հնդկական գայլը՝ աֆրիկական ծագում։
Մեծ քննարկումներ են տեղի ունեցել նաև շների առաջացման թեմայի շուրջ։ Գիտնականները մինչև հիմա չեն կարողանում հստակ պատասխան տալ, թե երբ և որտեղ է առաջացել ընտանի շունը՝ մարդու կողմից ընտելացված առաջին կենդանին: Այն, որ շունը առաջացել է գայլից, դա հստակ է։ Մինչ այս վարկածը հաստատելը գիտնականները կարծում էին նաև, որ շները կարող էին առաջացած լինել ոչ միայն գայլերից, այլ նաև կոյոտներից կամ շնագայլերից, բայց կատարված անալինզների և համակարգչային ուսումնասիրություններից հետո պարզվեց որ շան ԴՆԹ-ն ավելի մոտ է գայլի ԴՆԹ-ին շարունակել...
|
|
|
|
|
Մարտի 1 |
|
«Չելսի» ֆուտբոլային ակումբ (անգլ.՝ Chelsea Football Club), մասնագիտացված ֆուտբոլային ակումբ է Լոնդոնի արևմուտքից, որը հանդես է գալիս անգլիական Պրեմիեր Լիգայում: Ակումբը հիմնադրվել է 1905 թ-ի մարտի 10-ին և իր պատմության մեծ մասը անց է կացրել Անգլիայի բարձրագույն դիվիզիոնում:
Ակումբի առաջին խոշոր հաջողությունը 1954-55 մրցաշրջանն էր, երբ նրանք հաղթեցին իրենց առաջին առաջնությունը: «Չելսին» հաղթել է մի քանի առաջնություններում 1960-ական և 1970-ական թվականներին, սակայն դրանից հետո խոշոր հաղթանակներ չի ունեցել, մինչև 1997 թ.:
Վերջին տասնամյակը եղել է «Չելսիի» ամենահաջողակ շրջանը նրա պատմության մեջ, որը երբեմն անվանում են «Աբրամովիչի դարաշրջան»: Այս տասնամյակում Չելսին հաղթել է Պրեմիեր լիգայի 2005, 2006 և 2010 մրցաշրջանները, և առաջին անգամ հասել Չեմպիոնների Լիգայի եզրափակիչ, որտեղ սակայն տասնմեկ մետրանոցներով պարտություն է կրել «Մանչեսթեր Յունայթեդ»-ից: շարունակել...
|
|
|
|
|
Փետրվարի 28 |
|
Սումգայիթի ջարդեր, Խորհրդային Ադրբեջանի Սումգայիթ քաղաքում ադրբեջանական իշխանությունների կողմից պետական մակարդակով կազմակերպված քաղաքի հայ ազգաբնակչության եղեռն և զանգվածային տեղահանություն, որը տեղի է ունեցել 1988 թվականի փետրվարի 27-ից 29-ը ընկած ժամանակահատվածում: Հայ ազգի դեմ իրականացրած այս հանցագործության նպատակն էր կանխել Արցախյան շարժումը, հայերին ահաբեկելով նոր արյունահեղ գործողությունների հեռանկարով՝ կանխել Արցախյան ազատագրական պայքարի տարածումը: Փետրվարի 26-ին՝ դեպքերից մեկ օր առաջ, Միխաիլ Գորբաչովը հայ մտավորականների հետ հանդիպման ժամանակ «մտավախություն» էր հայտնել Բաքվում ապրող ավելի քան 200.000 հայերի անվտանգության ապահովման շուրջ՝ այն ուղղակիորեն կապելով ԼՂԻՄ-ը Հայաստանի ԽՍՀ-ին վերամիավորվելու արցախահայության պահանջի հետ:
Սումգայիթում կրքերը բորբոքելու համար օգտագործվել են ստահոդ լուրեր. իբր Հայաստանում զանգվածաբար սպանում են ադրբեջանցիներին, թալանում նրանց ունեցվածքը և այլն: Մասնավորապես սադրիչ ազդեցություն է ունեցել ԽՍՀՄ գլխավոր դատախազ Կատուսևի հեռուստատեսային ելույթի ժամանակ հրապարակված Ասկերանի դեպքերի ընթացքում երկու ադրբեջանցիների սպանության մասին տեղեկությունը:
Ոճրագործությունը ծրագրավորված է եղել նախօրոք: Այդ են վկայում ջարդարարների մոտ հայերի բնակարանների ցուցակների առկայությունը, նախապես մշակված սցենարը և դերերի բաժանումը (սպանություն և ջարդեր իականացնողներ, թալանողներ, ունեցվածք ոչնչացնողներ, հանցագործության հետքերը վերացնողներ), ոճիրն իրականացնելու համար արտադրամասերում մետաղաձողերի և այլ գործիքների պատրաստումը, թմրանյութերի և ոգելից խմիչքի բաժանումը շարունակել...
|
|
|
|
2012 թ. Օրվա հոդվածներ (արխիվ). Փետրվար – Մարտ – Ապրիլ – Մայիս – Հունիս – Հուլիս – Օգոստոս – Սեպտեմբեր – Հոկտեմբեր – Նոյեմբեր – Դեկտեմբեր
2014 թ. Օրվա հոդվածներ. Հունվար - Փետրվար – Մարտ – Ապրիլ – Մայիս – Հունիս – Հուլիս – Օգոստոս – Սեպտեմբեր – Հոկտեմբեր – Նոյեմբեր – Դեկտեմբեր
տառով, այդ պատճառով հաճախ այն անվանում են գամմա-քվանտ (հատկապես բարձր էներգիայով ֆոտոնները) 
