«Կոտայք (գավառ)»–ի խմբագրումների տարբերություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Content deleted Content added
չNo edit summary
չ տեղեկաքարտի տողերը փոքրատառ
Տող 1. Տող 1.
{{այլգործածություն|Այրարատ նահանգի գավառի||Կոտայք (այլ կիրառումներ)}}
{{այլգործածություն|Այրարատ նահանգի գավառի||Կոտայք (այլ կիրառումներ)}}
{{Տեղեկաքարտ Վարչական միավոր
{{Տեղեկաքարտ Վարչական միավոր
|Գույն1 ={{Գույն/Մեծ Հայք}}
|գույն1 ={{Գույն/Մեծ Հայք}}
|Հայերեն անվանում = Կոտայքի գավառ
|հայերեն անվանում = Կոտայքի գավառ
|Բնօրինակ անվանում =
|բնօրինակ անվանում =
|Զինանշան =
|զինանշան =
|Զինանշանի նկարագրում =
|զինանշանի նկարագրում =
|Դրոշ =
|դրոշ =
|Դրոշի նկարագրում =
|դրոշի նկարագրում =
|երկիր = Մեծ Հայք
|երկիր = Մեծ Հայք
|հիմն =
|հիմն =
|Կարգավիճակ = [[Մեծ Հայքի վարչական բաժանում|Գավառ]]
|կարգավիճակ = [[Մեծ Հայքի վարչական բաժանում|Գավառ]]
|Մտնում է = [[Այրարատ]]
|մտնում է = [[Այրարատ]]
|Ներառում է = [[Հրազդան գետ|Հրազդանի]] և [[Ազատ (գետ)|Ազատի]] միջև ընկած տարածք
|ներառում է = [[Հրազդան գետ|Հրազդանի]] և [[Ազատ (գետ)|Ազատի]] միջև ընկած տարածք
|Վարչական կենտրոն =
|վարչական կենտրոն =
|Խոշորագույն քաղաք =
|խոշորագույն քաղաք =
|Խոշոր քաղաքներ =
|խոշոր քաղաքներ =
|Կազմավորման թվական =
|կազմավորման թվական =
|Ղեկավար =
|ղեկավար =
|Ղեկավարի պաշտոն =
|ղեկավարի պաշտոն =
|Ղեկավար2 =
|ղեկավար2 =
|Ղեկավարի պաշտոն2 =
|ղեկավարի պաշտոն2 =
|ՀՆԱ =
|ՀՆԱ =
|ՀՆԱ-ի թվական =
|ՀՆԱ-ի թվական =
|Տեղը ըստ ՀՆԱ-ի =
|տեղը ըստ ՀՆԱ-ի =
|ՀՆԱ մեկ շնչի հաշվով =
|ՀՆԱ մեկ շնչի հաշվով =
|Տեղը ըստ ՀՆԱ-ի մեկ շնչի հաշվով =
|տեղը ըստ ՀՆԱ-ի մեկ շնչի հաշվով =
|Լեզու = [[Հայերեն]]
|լեզու = [[Հայերեն]]
|Լեզուներ =
|լեզուներ =
|բնակչություն =
|Բնակչություն =
|Մարդահամարի թվական =
|մարդահամարի թվական =
|Տոկոսը բնակչությունից =
|տոկոսը բնակչությունից =
|Տեղը ըստ բնակչության =
|տեղը ըստ բնակչության =
|Խտություն =
|խտություն =
|Տեղը ըստ խտության =
|Տեղը ըստ խտության =
|Ազգային կազմ = հայեր
|ազգային կազմ = հայեր
|Կրոնական կազմ =
|կրոնական կազմ =
|Տարածք =
|տարածք =
|Տոկոսը տարածքից =
|տոկոսը տարածքից =
|Տեղը ըստ տարածքի =
|տեղը ըստ տարածքի =
|Առավելագույն բարձրություն =
|առավելագույն բարձրություն =
|Միջին բարձրություն =900-2,500 մ
|միջին բարձրություն =900-2,500 մ
|Նվազագույն բարձրություն =
|նվազագույն բարձրություն =
|Լայնք =
|լայնք =
|Երկայնք =
|երկայնք =
|Միավորը երկրի քարտեզին = Այրարատ, Մեծ Հայք.gif
|միավորը երկրի քարտեզին = Այրարատ, Մեծ Հայք.gif
|Քարտեզի չափ =
|քարտեզի չափ =
|Վարչական միավորի քարտեզ = Այրարատ նահանգի քարտեզ.jpg
|վարչական միավորի քարտեզ = Այրարատ նահանգի քարտեզ.jpg
|Պատմական շրջան =
|պատմական շրջան =
|Ժամային գոտի =
|ժամային գոտի =
|Հապավում =
|հապավում =
|ISO =
|ISO =
|FIPS =
|FIPS =
|Հեռախոսային կոդ =
|հեռախոսային կոդ =
|Փոստային ինդեքսներ =
|փոստային ինդեքսներ =
|Ինտերնետ-դոմեն =
|Ինտերնետ-դոմեն =
|Ավտոմոբիլային կոդ =
|ավտոմոբիլային կոդ =
|Կայք =
|կայք =
|վիքիպահեստում =
|Վիքիպահեստում =
|ծանոթագրություններ =
|Ծանոթագրություններ =
}}
}}
'''Կոտայք''', ''Խատա գավառ, Խատայի գավառ, Խատայոց գավառ, Կըրխբուլաղ, Կոդեք, Կոտա գավառ, Կոտայից գավառ, Կոտայս, Կոտաս, Կոտուաց գավառ, Կոտեաց գավառ, Կոտեից գավառ, Կոտևուց, Կույտա, Կուտայից գավառ, Կուտեից Գավառ, Կուտեուց գավառ, Ղըռխբուլաղ, Ղրխբուլախ, Ղրխբուլաղ'', գավառ [[Մեծ Հայք]]ի [[Այրարատ]] նահանգի կազմում։ Մոտավորապես համապատասխանում է ներկայիս [[Կոտայքի մարզ]]ի և [[Երևան]] քաղաքի տարածքներին։ Կոտայքում էր գտնվում [[Երևան]]ը։
'''Կոտայք''', ''Խատա գավառ, Խատայի գավառ, Խատայոց գավառ, Կըրխբուլաղ, Կոդեք, Կոտա գավառ, Կոտայից գավառ, Կոտայս, Կոտաս, Կոտուաց գավառ, Կոտեաց գավառ, Կոտեից գավառ, Կոտևուց, Կույտա, Կուտայից գավառ, Կուտեից Գավառ, Կուտեուց գավառ, Ղըռխբուլաղ, Ղրխբուլախ, Ղրխբուլաղ'', գավառ [[Մեծ Հայք]]ի [[Այրարատ]] նահանգի կազմում։ Մոտավորապես համապատասխանում է ներկայիս [[Կոտայքի մարզ]]ի և [[Երևան]] քաղաքի տարածքներին։ Կոտայքում էր գտնվում [[Երևան]]ը։

15:54, 28 հունվարի 2017-ի տարբերակ

Այս հոդվածը Այրարատ նահանգի գավառի մասին է։ Այլ գործածությունների համար այցելեք Կոտայք (այլ կիրառումներ)։
Կոտայքի գավառ
ԵրկիրՄեծ Հայք Մեծ Հայք
ԿարգավիճակԳավառ
Մտնում էԱյրարատ
Ներառում էՀրազդանի և Ազատի միջև ընկած տարածք
Հիմնական լեզուՀայերեն
Ազգային կազմհայեր
Բարձրություն ծովի մ-ից՝
 - Միջին բարձրություն

 900-2,500 մ մ
Պատկեր:Այրարատ նահանգի քարտեզ.jpg

Կոտայք, Խատա գավառ, Խատայի գավառ, Խատայոց գավառ, Կըրխբուլաղ, Կոդեք, Կոտա գավառ, Կոտայից գավառ, Կոտայս, Կոտաս, Կոտուաց գավառ, Կոտեաց գավառ, Կոտեից գավառ, Կոտևուց, Կույտա, Կուտայից գավառ, Կուտեից Գավառ, Կուտեուց գավառ, Ղըռխբուլաղ, Ղրխբուլախ, Ղրխբուլաղ, գավառ Մեծ Հայքի Այրարատ նահանգի կազմում։ Մոտավորապես համապատասխանում է ներկայիս Կոտայքի մարզի և Երևան քաղաքի տարածքներին։ Կոտայքում էր գտնվում Երևանը։

Անվանում

Ենթադրվում է, որ Կոտայք անունը հնագույն ծագում ունի և կապված է նույնանուն ցեղանվան հետ։ Նույնացվում է ուրարտական սեպագիր արձանագրությունների Էտունի երկրի անվան հետ։ Ղևոնդ Ալիշանը հնարավոր է համարում, որ Պտղոմեոսի հիշատակած Կոտակենե գավառը նույն Կոտայքն է։ Մի այլ տեղ նա այս անունը ծագած է համարում Մազազ գավառի Կուտիս գյուղի անունից։

Ոմանք Կոտայքը առաջացած են համարում Կոտե անունով մի իշխանի անունից, ուրիշները՝ Կոտայքի Կենտրոն (այժմ՝ Գետամեջ) գյուղի անունից, կամ էլ Սյունիքի Գեղարքունիք գավառի Կոթ կամ Կոթաքար գյուղաքաղաքի անունից, իբրև Կոթա փոխադրվածների կամ Կոթայեցիքի գավառ։

Կոտայքի մասին տեղեկություններ են պահպանվել «Աշխարհացոյց»-ում և մատենագիրների երկերում։ Հայ մատենագիրներից առաջին հիշատակությունը Սեբեոսինն է (7-րդ դար)։ Արաբ պատմագիր Բալաձորին Կոտայքը հիշում է Կույտա ձևով։ Միքայել Չամչյանը, այլ տեղեկություններից օգտվելով, Կոտայքը անվանում է Խատա կամ Խատայոց գավառ։

Աշխարհագրություն

Արևմուտքից սահմանակից էր Արագածոտն, հյուսիս-արևմուտքից՝ Նիգ, Վարաժնունիք, հարավ-արևելքից՝ Մազազ, հարավից՝ Ոստան գավառներին։ Գավառի հարավարևմտյան կողմը, որը ոռոգվում էր Հրազդան գետով, դաշտային և արգավանդ է, իսկ հյուսիս-արևելքը՝ լեռնոտ։ Այստեղով է հոսում նաև Գետառը։

Պատմություն

Միջնադարյան բազմաթիվ վկայություններ կան Կոտայքի մասին։ Արշակունիների ժամանակ Կոտայքը պատկանում էր հայոց արքունիքին։ Հետագա դարերում գտնվել է հայկական տարբեր նախարարական տների և իշխանությունների իրավասության տակ։ Թուրք-պարսկական տիրապետության օրոք Կոտայքը բաժանված էր Երևանի խանության Կըրխբուլաղի և Գառնիբասարի մահալների միջև։ Ոմանք գավառի մի մասին անունով Կըրխբուլաղ (Ղրխբուլաղ) են անվանել ամբողջ Կոտայք գավառը։

Հուշարձաններ

Կոտայքի տարածքի կարևոր հուշարձաններից են՝ Ձագավանքը (7-րդ դար), Արամուսի Ծիրանավոր եկեղեցին (7-րդ դար), Արզնիի եկեղեցին (6-րդ դար), Ակունքի Պողոս-Պետրոս մենաստանը (8-րդ դար), Պտղնին, կիկլոպյան տիպի ամրոցներ, դամբարաններ (մ․թ․ա․ 2-րդ դար), գերեզմանոցներ, խաչքարեր և այլն[1]։

Ծանոթագրություններ

  1. Հակոբյան Թ.Խ., Մելիք-Բախշյան Ստ.Տ., Բարսեղյան Հ.Խ. // Հայաստանի եւ հարակից շրջանների տեղանունների բառարան / Մանուկյան Լ. Գ. // Երևան: Երևանի Համալսարանի Հրատարակչություն, 1986. — Հ. 3 — 224 էջ, էջ — 992 էջ.