Ստանիսլավ Ժուկովսկի

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Ստանիսլավ Ժուկովսկի
լեհ.՝ Stanisław Żukowski
Ծնվել էմայիսի 13 (25), 1873[1]
ԾննդավայրJendrychaŭcy, Volkovysk County, Գրոդնոյի նահանգ, Վիլնայի գլխավոր նահանգապետարան, Ռուսական կայսրություն
Վախճանվել էօգոստոս 1944[2][3][4][…] (71 տարեկան)
Մահվան վայրDurchgangslager 121, Pruszków, Pruszków County, Լեհաստան
Քաղաքացիություն Ռուսական կայսրություն և  Լեհաստանի Երկրորդ Հանրապետություն
ԿրթությունՄոսկվայի նկարչության, քանդակագործության և ճարտարապետության ուսումնարան
Մասնագիտություննկարիչ
Ոճռեալիզմ
Ժանրգեղանկարչություն, բնանկար, Ինտերիեր և նատյուրմորտ
ՈւսուցիչՎասիլի Պոլենով
 Stanislav Yulianovich Zhukovsky Վիքիպահեստում
Բելառուսի Հանրապետության փոստային նամականիշ, 1998 թվական, Ստանիսլավ Յուլիանովիչ Ժուկովսկու «Անկյունային հյուրասենյակ» նկարի վերարտադրություն

Ստանիսլավ Յուլիանովիչ Ժուկովսկի (մայիսի 13 (25), 1873[1], Jendrychaŭcy, Volkovysk County, Գրոդնոյի նահանգ, Վիլնայի գլխավոր նահանգապետարան, Ռուսական կայսրություն - օգոստոս 1944[2][3][4][…], Durchgangslager 121, Pruszków, Pruszków County, Լեհաստան), բելառուսական ծագում ունեցող ռուս նկարիչ[5]։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծնվել է արիստոկրատի ընտանիքում, որը 1863 թվականի լեհական ապստամբությանը մասնակցելու պատճառով զրկվել է սեփականությունից և ազնվական իրավունքներից։

Ստանիսլավ Ժուկովսկին սովորել է Բելոստոկի ուսումնարանում։ 1892 թվականին նա, հակառակ հոր կամքին, նկարչություն սովորելու նպատակով մեկնել է Մոսկվա։ 1901 թվականին ավարտել է Մոսկվայի նկարչության, քանդակագործության և ճարտարապետության ուսումնարանը։ Սովորել է Իսահակ Լևիտանի մոտ։ 1895 թվականից ի վեր՝ Ժուկովսկու աշխատանքները ցուցադրվում են ճանապարհորդողների ցուցահանդեսներում։ 1899 թվականին նրա «Գարնանային երեկո» և «Լուսնային գիշեր» կտավները ներառվել են Տրետյակովյան պատկերասրահի հավաքածուի մեջ։

20-րդ դարի սկզբին Ժուկովսկին դարձել է իմպրեսիոնիստական ուղղության ամենահայտնի բնանկարիչներից մեկը Ռուսաստանում։ 1903 թվականին դարձել է շրջիկ գեղարվեստական ցուցահանդեսների ընկերակցության անդամ, 1907 թվականին՝ ռուս նկարիչների միության անդամ։ Մասնակցել է «Արվեստի աշխարհ» ցուցահանդեսներին։ Բնակվել է Մոսկվայում։ Այնտեղ կազմավորել է մասնավոր դպրոց, որտեղ դասավանդել է 1907-1917 թվականներին։ Շատ է շրջագայել միջին Ռուսաստանում՝ ուսումնասիրելով հին «ազնվական բները»։

Ժուկովսկին «Բիզոնի որս Բելովեժյան պուրակում» (1895), «Նեման» (1895), «Գարնանային ջուր» (1898), «Աշունը կալվածքում» (1906), «Հին կալվածք» (1910), «Գարնանային երեկո» (ոսկե մեդալ 1912 թվականին Մյունխենում կայացած ցուցահանդեսում), «Աշնանային երեկո», «Եղևնու անտառ», «Քամոտ», «Պոլեսյե գետի վրա» (1928), «Սառույցների հոսքը Նեմանի վրա» (1931), «Վիլեյկա գետը» (1932) լիրիկական բնապատկերների հեղինակն է։

1917 թվականին նկարիչը մեկնել է Լեհաստան։ Այնտեղ 1920 թվականին հիմնադրել է մասնավոր նկարչական դպրոց։ 1930-ական թվականներին Իսահակ Բրոդսկին և նկարչի մյուս ընկերները Ժուկովսկուն համոզել են վերադառնալ ԽՍՀՄ, բայց նա մնացել է Լեհաստանում։

Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ժամանակ նկարիչը ձերբակալվել է նացիստների կողմից։

Մահացել է Պրուշկովի համակենտրոնացման ճամբարում 1944 թվականին[6]։

Թեմաներ և շարքեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Գարուն
  • Ամառ
  • Աշուն
  • Ձմեռ
  • «Պատուհան դեպի աշխարհ»
  • Ինտերիեր
  • «Ազնվական բույն»
  • Նոստալգիա

Պատկերասրահ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Եղել է 19-20-րդ դարերի ռուսական բնանկարի ականավոր ներկայացուցիչը։ Լիրիկական բնանկարիչ է, որը կատարելության է հասել կալվածք-բնապատկերային ժանրում։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 RKDartists (նիդերլ.)
  2. 2,0 2,1 2,2 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  3. 3,0 3,1 3,2 Stanislav Julianovi? ?ukovskij
  4. 4,0 4,1 4,2 Stanislav Joulianovitch Joukovski (ֆր.)
  5. «Передвижники. Станислав Жуковский». Телеканал «Культура». Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ օգոստոսի 12-ին.
  6. https://data.bnf.fr/en/15108927/stanis_aw_zukowski/

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Горелов М. И. С. Ю. Жуковский: Жизнь и творчество, 1875 - 1944. М., 1982
  • Подушков Д. Л. (составитель), Воробьев В. М. (научный редактор). Знаменитые россияне в истории Удомельского края. — Тверь: СФК-офис 2009. — 416 с.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ստանիսլավ Ժուկովսկի» հոդվածին։