Jump to content

Հարություն Շահրիկյան

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Հարություն Շահրիկյան
Դիմանկար
պետական, հասարակական գործիչ, իրավաբան
Ծնվել է1860[1]
ԾննդավայրՇապին Գարահիսար, Գիրեսունի մարզ, Թուրքիա
Մահացել է1915[1]
Մահվան վայրԱնկարա,Օսմանյան կայսրություն
Քաղաքացիություն Օսմանյան կայսրություն
Մայրենի լեզութուրքերեն
Մասնագիտությունգրող, լրագրող, ֆիդայի, քաղաքական գործիչ և փաստաբան
ԿուսակցությունՀՅԴ
 Harutiun Shahrigian Վիքիպահեստում

Հարություն Շահրիկյան (Ատոմ), Նիտրա (1860[1], Շապին Գարահիսար, Գիրեսունի մարզ, Թուրքիա - 1915[1], Անկարա, Անկարայի վիլայեթ, Օսմանյան կայսրություն և Կոստանդնուպոլիս, Օսմանյան կայսրություն), հայ ազգային-ազատագրական շարժման գործիչ, իրավաբան, Մեծ եղեռնի զոհ։ ՀՅԴ կուսակցության անդամ։

Կենսագրություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ավարտել է Կոստանդնուպոլիսի Կեդրրոնական վարժարանը(Getronagan Armenian High School)[2][3]: Ստացել է բարձրագույն կրթություն (Galatasaray Lisesi) Գալատասառաի լիցեյում, իրավաբանություն մասնագիտւտյամբ։ Այնուհետև շարունակում է ուսումը Կոնստանդնուպոլիսի Համալսարանում[2][4]։

1880 թ. աշխատում է որպես փաստաբան[2][4] Տրապիզոնում 1889-1895 թվականներին[5]։

1895 թ. Համիդյան ջարդերի ժամանակ՝ ձերբակալվում է[2]։ 13-ամսյա բանտարկությունից հետո, իրագործում է բարեհաջող փախուստ 1897 թ. Բաթում, այնուհետև Թբիլիսի[6], որտեղ ծավալում է լայն մասնագիտական գործունեություն, որպես իրավաբան։ Համագործակցում է Ալեքսանդր Մանթաշովի հետ[7]։

1897 թ. հուլիսի 25-ին ՀՅԴ կուսակցության բյուրոյի հանձնարարությամբ մեկնում է Սալմաստ, համաձայնեցնել է Խանասորի արշավանքի կազմակերպմանը[2]։

Հունվարի 16–26, 1898 թ. մասնակցում է ՀՅԴ արևելյան անդամների ժողովին, որի ընթացքում Ավետիք Սահակյանն ու Շահրիկյանը նշանակվում են Բաքվի (Ոսկանապատ) և հյուսիսային Ռուսաստանի ՀՅԴ ղեկավարներից[8]։

1905-1906 թթ. հայ-թաթարական ընդհարումների ժամանակ հայազգի խոշոր գործարարներից դրամական միջոցներ է հավաքել և մեծ քանակությամբ զենք փոխադրել կռվի շրջանները[2][9]։

1908 թ․ երիտթուրքական հեղաշրջումից հետո մեկնել է Կոստանդնուպոլիս, որտեղ իրականացրել է ազգային, կուսակցական և հրապարակախոսական լայն գործունեություն։ Մասնավորապես, ընտրվում է Հայկական Ազգային Ժողովի անդամ։ Գրում է «ԱԶԱՏԱՄԱՐՏ» թերթի համար[2][9]։

1915 թվականին մի շարք մտավորականների թվում ուղարկվում է Այաշ, որտեղ էլ, Անկարայի շրջակայքում տանջամահ են անում[5][6][10]։

Հրատարակություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  • Մեր հաւատամքը 1910[11]
  • Ամուսնական խնդիրը իրաւական եւ ընկերային տէսակէտեն։ Եկեղեցիւ եւ ազգային սահմանադրութեան ոգին այս հարցի մասին, 1912[12]
  • Օսմանեան կայսրութեան անկման պատմութիւնը։ Երիտ.-թուրքերի վերանորոգուող դպրոցը 1913[13]
  • Բարենորգումներու հարցը 1914[14]
  • Ազգային սահմանադրություն 1914[15]

Գրականություն Հ. Շահրիկյանի մասին

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  • "Կաւէ արձաններ" Անտոնյան, Արամ Անտոնի, 1910[16]

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Հայաստանի գրադարանների համահավաք գրացուցակ
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 Habeshian, Vahe. Voices from the Past: Excerpts from Writings of Armenian Revolutionaries. Hairenik Association. ISBN 1940573092.
  3. ↑ Tasnapetean, Hrach (1990). History of the Armenian Revolutionary Federation, Dashnaktsutiun, 1890-1924 (PDF). Oemme Edizioni. էջ 207. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2013 թ․ սեպտեմբերի 3-ին. Վերցված է 2014 թ․ հոկտեմբերի 3-ին.
  4. ↑ 4,0 4,1 Tuncay, Mete (1994). Socialism and nationalism in the Ottoman empire 1876-1923. London: British Academic Press. ISBN 1850437874.
  5. ↑ 5,0 5,1 Balakian, Grigoris (2010). Armenian Golgotha: a memoir of the Armenian genocide, 1915-1918 (1st Vintage Books ed. ed.). New York: Vintage Books. էջ 63. ISBN 1400096774. {{cite book}}: |edition= has extra text (օգնություն)
  6. ↑ 6,0 6,1 Zarakolu, Ragip (7/24/2010). «Basın da geçmişine sansür uyguluyor» (Turkish). Haber Ruzgari. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ հոկտեմբերի 19-ին. Վերցված է 2014 թ․ հոկտեմբերի 3-ին.{{cite news}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)
  7. ↑ [ISBN 9993078298]
  8. ↑ [ISBN 99930-78-29-8]
  9. ↑ 9,0 9,1 Kaligian, Dikran Mesrob (2011). Armenian organization and ideology under Ottoman rule, 1908-1914 (Rev. ed. ed.). New Brunswick, NJ: Transaction. էջ 245. ISBN 1412848342. {{cite book}}: |edition= has extra text (օգնություն)
  10. ↑ Kévorkian, Raymond H. (2010). The Armenian genocide : a complete history (Reprinted. ed.). London: I. B. Tauris. էջ 525. ISBN 1848855613.
  11. ↑ «Fundamental Scientific Library National Academy of Sciences Republic of Armenia Our credo». Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ դեկտեմբերի 13-ին. Վերցված է 2014 թ․ հոկտեմբերի 3-ին.
  12. ↑ Fundamental Scientific Library National Academy of Sciences Republic of Armenia Мarriage Questions, legal and social character
  13. ↑ «Fundamental Scientific Library National Academy of Sciences Republic of Armenia History of decline of the Ottoman Empire, Turkey, since 1913». Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ հոկտեմբերի 12-ին. Վերցված է 2014 թ․ հոկտեմբերի 3-ին.
  14. ↑ «Fundamental Scientific Library National Academy of Sciences Republic of Armenia Question of reforms». Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ հոկտեմբերի 13-ին. Վերցված է 2014 թ․ հոկտեմբերի 3-ին.
  15. ↑ Fundamental Scientific Library National Academy of Sciences Republic of Armenia National constitution
  16. ↑ Fundamental Scientific Library National Academy of Sciences Republic of Armenia "Կաւէ արձաններ"
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբանական տարբերակը վերցված է «Հայկական հարց» հանրագիտարանից, որի նյութերը թողարկված են Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) թույլատրագրի ներքո։
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Հարություն_Շահրիկյան&oldid=9497138» էջից