Թեոդոր Շուլց
Թեոդոր Շուլց անգլ.՝ Theodore Schultz | |
---|---|
Ծնվել է | ապրիլի 30, 1902[1][2][3][…] Արլինգտոն |
Մահացել է | փետրվարի 26, 1998[1][2][3][…] (95 տարեկան) Էվանստոն, Կուկ շրջան, Իլինոյս, ԱՄՆ[4] |
Քաղաքացիություն | ԱՄՆ |
Մասնագիտություն | տնտեսագետ, հետազոտող և դաստիարակ |
Հաստատություն(ներ) | Այովա նահանգի համալսարան, Չիկագոյի համալսարան և Այովայի համալսարան |
Գործունեության ոլորտ | տնտեսագիտություն |
Պաշտոն(ներ) | ընկերության նախագահ |
Անդամակցություն | Արվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա, Ամերիկական փիլիսոփայական ընկերություն[5] և ԱՄՆ-ի Գիտությունների ազգային ակադեմիա |
Ալմա մատեր | Վիսկոնսինի համալսարան Մեդիսոնում և South Dakota State University? |
Տիրապետում է լեզուներին | անգլերեն[6] |
Գիտական ղեկավար | Benjamin H. Hibbard?[7] |
Եղել է գիտական ղեկավար | Zvi Griliches?, D. Gale Johnson?, John Letiche?, George S. Tolley?, Martin Carnoy?, Finis Welch?, Robert Evenson?, Wallace E. Huffman?, Լին Իֆու, Bruce Gardner?, Լին Իֆու[7], Robert L. Gustafson?[7] և Glenn Leroy Johnson?[7] |
Պարգևներ | |
Theodore Schultz Վիքիպահեստում |
Թեոդոր Ուիլյամ Շուլց (անգլ.՝ Theodore William Schultz, ապրիլի 30, 1902[1][2][3][…], Արլինգտոն - փետրվարի 26, 1998[1][2][3][…], Էվանստոն, Կուկ շրջան, Իլինոյս, ԱՄՆ[4]), ամերիկացի ականավոր տնտեսագետ[10], Նոբելյան մրցանակի դափնեկիր՝ տնտեսական զարգացման պրոցեսների (հատկապես զարգացող երկրների) վերաբերյալ նորարարական հետազոտությունների համար (1979)[11]։
Կենսագրություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Սովորել է Վիսկոնսինի համալսարանում, 1930 թվականին ստացել փիլիսոփայական գիտությունների դոկտորի աստիճան։ 1930-ից մինչև 1943 թվականը դասավանդել է Այովա նահանգի պետական քոլեջում[12], որտեղից հեռացել է օլեոմարգարինի վերաբերյալ վեճերից հետո[13]։ 1946-1961 թվականներին Շուլցը ղեկավարել է Չիկագոյի համալսարանի տնտեսագիտության ամբիոնը, 1960 թվականին ընտրվել Ամերիկյան տնտեսագիտական ընկերակցության նախագահ։ 1970 թվականին թոշակի է անցել, բայց շարունակել է աշխատել Չիկագոյի համալսարանում մինչև 90 տարեկանը՝ մինչև կոնքի կոտրվածքի հետևանքով անկողնուն գամվելը[14]։
Չիկագո տեղափոխվելուց կարճ ժամանակ անց Շուլցը համալսարանական իր ղեկավարած ամբիոնում աշխատելու էր հրավիրել իր նախկին ուսանողներից Դ. Գեյլ Ջոնսոնին, և վերջինիս հետ համատեղ ուսումնասիրություններ են կատարել գյուղատնտեսության տնտեսագիտական ասպեկտների բնագավառում։ Այդ ուսումնասիրությունները զգալի ազդեցություն են գործել, և դրանց կարևորությունը գնահատելով՝ Ռոքֆելլերի հիմնադրամը անհրաժեշտ գումարներ է տրամադրել Չիկագոյի համալսարանում գյուղատնտեսության տնտեսագիտության ուսումնական ծրագիր մշակելու և ներդնելու համար։ Գիտնականների այս զույգի հետ 1940-ական և 1950-ական թվականներին գործնական առնչություններ են ունեցել Քլիֆորդ Հարդին, Ցվի Գրիլիխեսը, Մարկ Նեռլովը, Ջորջ Թոլլին և այլ գիտաշխատողներ[15]։
1979 թվականին Թեոդոր Շուլցին Նոբելյան մրցանակ է շնորհվել գյուղատնտեսության զարգացմանն ուղղված աշխատությունների համար, որոնցում նա վերլուծել է գյուղատնտեսության դերը տնտեսության մեջ։ Այդ աշխատությունները արդյունավետ ու հեռանկարային են համարվել ինչպես զարգացող, այնպես էլ զարգացած երկրների համար։ Շուլցը միաժամանակ հանդես է եկել որպես մարդկային կապիտալի զարգացման ճյուղավորումներից մեկը համարվող կրթական կապիտալի գաղափարի ջատագով՝ շեշտելով մասնավորապես կրթության բնագավառում անընդհատ աճող ծավալներով ներդրումներ կատարելու կարևորությունը[16]։
Մեծարանք
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Թեոդոր Շուլցին պատվավոր դոկտորի կամ պրոֆեսորի կոչում են շնորհել շուրջ մեկ տասնյակ բարձրագույն ուսումնական հաստատություններ։ 2012-2013 թվականներին Հարավային Դակոտայի պետական համալսարանում կառուցվել է Թեոդոր Շուլցի անունը կրող հանրակացարան՝ հատուկ այն ուսանողների ու ասպիրանտների համար, ովքեր ուսումնասիրություններ են կատարում գյուղատնտեսության բնագավառում[17]։
Շուլցը 1972 թվականին պարգևատրվել է Ֆրենսիս Ուոքերի մեդալով, որը Ամերիկյան տնտեսագիտական ընկերակցության բարձրագույն պարգևն է[18][19], 1976 թվականին՝ Լեոնարդ Էլմհիրսթի մեդալով՝ գյուղատնտեսության բնագավառի տնտեսագետների միջազգային ընկերակցության կողմից[20]։ 1988 թվականին նշանակվել է գյուղատնտեսության բնագավառի տնտեսագետների միջազգային ընկերակցության ցմահ պատվավոր անդամ[21]։
Հիշատակ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]2006 թվականից գյուղատնտեսության բնագավառի տնտեսագետների միջազգային ընկերակցությունը սահմանել է Թեոդոր Շուլցի անվան մրցանակ, որը երեք տարին մեկ անգամ շնորհվում է ագրարային տնտեսության վերաբերյալ լավագույն աշխատությունների հեղինակներին[22]։
1964 թվականից Հարավային Դակոտայի համալսարանը սահմանել է Շուլց-Վերտի անվան մրցանակ՝ ակադեմիական նվաճումներ ձեռք բերած ուսանողներին խրախուսելու նպատակով[23]։
Թեոդոր Շուլցի անունով է կոչվել Հարավային Դակոտայի համալսարանի կամպուսներից մեկը[24]։
Մատենագրություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Թեոդոր Շուլցի հեղինակած գրքերի ընտրանի
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- 1943. Redirecting Farm Policy, New York: Macmillan Company.
- 1945. Agriculture in an Unstable Economy, New York: McGraw-Hill.
- 1953. The Economic Organization of Agriculture, McGraw-Hill.
- 1963. The Economic Value of Education, New York: Columbia University Press.
- 1964. Transforming Traditional Agriculture, New Haven: Yale University Press.
- 1968.Economic Growth and Agriculture, New York: MacGraw-Hill.
- 1971. Investment in Human Capital: The Role of Education and of Research, New York: Free Press.
- 1972. Human Resources (Human Capital: Policy Issues and Research Opportunities), New York: National Bureau of Economic Research,
- 1981. Investing in People, University of California Press. Description and chapter-preview links.
- 1993. The Economics of Being Poor, Cambridge, Massachusetts, Blackwell Publishers
- 1993. Origins of Increasing Returns, Cambridge, Massachusetts, Blackwell Publishers
- Food for the World (1945)
Թեոդոր Շուլցի հեղինակած հոդվածների ընտրանի
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Schultz, Theodore W. (1956). «Reflections on Agricultural Production, Output and Supply». Journal of Farm Economics. 38 (3): 748–762. doi:10.2307/1234459. JSTOR 1234459.
Schultz, Theodore W. (1960). «Capital Formation by Education». Journal of Political Economy. 68 (6): 571–583. doi:10.1086/258393. JSTOR 1829945. S2CID 154572248.
Schultz, Theodore W. (1961). «Investment in Human Capital». The American Economic Review. 51 (1): 1–17. JSTOR 1818907.
Թեոդոր Շուլցի խմբագրած գրքերի ընտրանի
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- 1945. Food for the World, Chicago: University of Chicago Press.
- 1962. Investment in Human Beings, Chicago: University of Chicago Press.
- 1972. Investment in Education: Equity-Efficiency Quandary, Chicago: University of Chicago Press.
- 1973.New Economic Approaches to Fertility, Chicago: University of Chicago Press,
- 1974. Economics of the Family: Marriage, Children, and Human Capital, Chicago: University of Chicago Press.
Գրականություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Блауг М. Шульц, Теодор У. // Великие экономисты после Кейнса = Great Economists since Keynes: An introduction to the lives & works of one handred great economists of the past. — СПб.: Экономикус, 2009. — С. 363-365. — 384 с. — (Библиотека «Экономической школы», вып. 42). — 1 500 экз. — ISBN 978-5-903816-03-3
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Keene A. T. Schultz, Theodore W. (30 April 1902–26 February 1998), economist // American National Biography Online / S. Ware — [New York]: Oxford University Press, 2017. — ISSN 1470-6229 — doi:10.1093/ANB/9780198606697.ARTICLE.1401104
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
- ↑ 4,0 4,1 4,2 Deutsche Nationalbibliothek Record #101603347 // Gemeinsame Normdatei (գերմ.) — 2012—2016.
- ↑ Notable Names Database — 2002.
- ↑ Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ 7,0 7,1 7,2 7,3 Mathematics Genealogy Project — 1997.
- ↑ The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 1979 — Nobel Foundation.
- ↑ Bertrand G. Trois siècles d'université en Bourgogne — Éditions universitaires de Dijon, 2022. — ISBN 978-2-36441-442-6
- ↑ «Theodore William Schultz» (անգլերեն). Վերցված է 2016-03-24-ին.
- ↑ «Winners of the Nobel Prize for Economics». Encyclopædia Britannica. Վերցված է 2018 թ․ հունվարի 13-ին.(անգլ.)
- ↑ Կաղապար:Nobelprize///«the Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 1979Theodore W. Schultz, Sir Arthur Lewis». Nobelprize.org. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 3-ին.
- ↑ Burnett, Paul (2011). «Academic Freedom or Political Maneuvers: Theodore W. Schultz and the Oleomargarine Controversy Revisited». Agricultural History. 85 (3): 373–397. doi:10.3098/ah.2011.85.3.373. PMID 21901904.
- ↑ «Theodore Schultz, 95, Winner Of a Key Prize in Economics».
- ↑ Sumner, Daniel A. Agricultural Economics at Chicago, in David Gale Johnson, John M. Antle. The Economics of Agriculture: Papers in honor of D. Gale Johnson. University of Chicago Press, 1996 p 14-29
- ↑ «Theodore Schultz, 95, Winner Of a Key Prize in Economics». The New York Times. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 3-ին.
- ↑ «Schultz Hall». Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ սեպտեմբերի 5-ին. Վերցված է 2021 թ․ հունիսի 19-ին.
- ↑ «Theodore William Schultz (1902-98)».
- ↑ «American Economic Association». Արխիվացված է օրիգինալից 2010 թ․ հուլիսի 6-ին. Վերցված է 2014 թ․ սեպտեմբերի 19-ին.
- ↑ Leonard K. Elmhirst Memorial Lectures Արխիվացված 2016-03-06 Wayback Machine International Association of Agricultural Economists
- ↑ Honorary Life Members Արխիվացված 2016-04-18 Wayback Machine International Association of Agricultural Economists
- ↑ T.W.Schultz Prize for Best Contributed Paper Արխիվացված 2016-04-18 Wayback Machine International Association of Agricultural Economists
- ↑ Theodore and Esther Schultz Society Արխիվացված 2015-02-02 Wayback Machine South Dakota State University
- ↑ Schultz Hall Արխիվացված 2015-09-05 Wayback Machine South Dakota State University
Արտաքին հղումներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- New York Times: Theodore Schultz, 95, Winner Of a Key Prize in Economics
- «Theodore William Schultz (1902–1998)». The Concise Encyclopedia of Economics. Library of Economics and Liberty (2nd ed.). Liberty Fund. 2008.
- «Theodore W. Schultz». JSTOR.
Պարգևներ | ||
---|---|---|
Նախորդող: Herbert A. Simon |
Laureate of the Nobel Memorial Prize in Economics 1979 Պաշտոնավարել են նաև՝ Sir Arthur Lewis |
Հաջորդող: Lawrence Klein |
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Թեոդոր Շուլց» հոդվածին։ |
|
|
- Ապրիլի 30 ծնունդներ
- 1902 ծնունդներ
- Փետրվարի 26 մահեր
- 1998 մահեր
- ԱՄՆ-ում մահացածներ
- Չիկագոյի համալսարանում դասավանդողներ
- Ամերիկայի արվեստների և գիտությունների ակադեմիայի անդամներ
- Ամերիկյան փիլիսոփայական ընկերության անդամներ
- ԱՄՆ-ի գիտությունների ազգային ակադեմիայի անդամներ
- Տնտեսագիտության բնագավառում Նոբելյան մրցանակի դափնեկիրներ
- Գիտնականներ այբբենական կարգով
- Անձինք այբբենական կարգով
- Ամերիկացի տնտեսագետներ
- Ամերիկացի նոբելյան մրցանակակիրներ
- 20-րդ դարի ամերիկացի տնտեսագետներ