Կոճողոտ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Գյուղ
Կոճողոտ
ադրբ.՝ Qoçoqot
ադրբ.՝ Yayıcı
ԵրկիրԱրցախ Արցախ
ՇրջանՄարտակերտի
ԲԾՄ1053 մետր
Պաշտոնական լեզուհայերեն
Բնակչություն534[1] մարդ (2005)
Ազգային կազմՀայեր
Կրոնական կազմՀայ Առաքելական եկեղեցի
Տեղաբնականունկոճողոտցի
Ժամային գոտիUTC+4
Կոճողոտ (Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետություն)##
Կոճողոտ (Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետություն)

Կոճողոտ[2], գյուղ Մարտակերտի շրջանում` 1100 մետր բարձրության վրա՝ Թարթառ գետի աջ ափին։ Գտնվում է հանրապետության հյուսիսային հատվածում, Մարտակերտ շրջկենտրոնից 43 կմ հեռավորության վրա, իսկ մայրաքաղաք Ստեփանակերտից` 66 կմ հեռավորության վրա։

Աշխարհագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Համայնքը լեռնային է, ունի 1599,19 հա տարածք, որից 488,85 հա գյուղատնտեսական նշանակության, 897,32 հա անտառային հողեր։ Կոճողոտ համայնքի սահմանային գոտով հոսում է Տրտու գետի փոքր վտակը դեպի Սարսանգի ջրամբար։ Համայնքի տարածքում առկա են թվով 17 աղբյուրներ` «Ցորտ», «Անուշ», «Վանին», «Ճիրիկներ», «Սրաքանց տափին», «Դնգդնգան», «Բաջին», «Շաշմա», «Պեխեն», «Խինա», «Խաչունց», «Կրավերեն ձոր», «Շահրամանեն», «Շոր», «Խուդանեն», «Քոռ» և «Ճնջքարա»։

Կոճողոտցիների մասնակցությունը Հայրենական մեծ պատերազմին[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ֆաշիստական Գերմանիայի դեմ Խորհրդային Միության մղած Հայրենական մեծ պատերազմի տարբեր ռազմաճակատներում մարտնչել են 113 կոճողոտցիներ, զոհվել են 78-ը, 92-ն արժանացել են կառավարական պարգևների («Կարմիր աստղի» շքանշանով պարգևատրվել են Աբգար Սիրականի Դանիելյանը, Աթանես Վարդանյանը, Աբրահամ Մխիթարյանը, Հայրենական պատերազմի շքանշանով՝ Արշակ Մխիթարյանը, Գրիգոր Ավանեսի Վանյանը, «Կարմիր դրոշի» շքանշանով՝ Արտաշես Ներսեսի Վանյանը և ուրիշներ)։

Կոճողոտցիների մասնակցությունն Արցախյան պատերազմին[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1991-92-ին Կոճողոտում կազմավորվել է կամավորական 2 ջոկատ (հրամանատարներ՝ Գ. Պողոսյան և Հ. Ադամյան), որոնք առանձին-առանձին, իսկ 1992-ի սեպտեմբերից Մարտակերտի պաշտպանական շրջանի ստորաբաժանումների կազմում մասնակցել են գյուղի, Մարտակերտի, Աղդամի և այլ շրջանների ինքնապաշտպանական և ազատագրական մարտերին։ Գյուղից զոհվել է 15 ազատամրտիկ[3]։

Բնակչություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կոճողոտ համայնքի բնակչության թվաքանակը կազմում է 547 մարդ, կա 167 տնտեսություն։

Բնակավայրի ազգաբնակչության փոփոխությունը[4].

Տարի 2008 2009 2010
Բնակիչ 532 552 560

Տնտեսություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բնակչությունը հիմնականում զբաղվում է գյուղատնտեսությամբ`անասնապահությամբ և հողագործությամբ, կան նաև Մարտակերտի շրջանի հանքավայրերում աշխատողներ։

Պատմամշակութային հուշարձաններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կան պատմամշակութային հուշարձաններ` Սբ. Աստվածածին եկեղեցի (XVII դ.), գյուղատեղի (XIII դ.), գերեզմանոց (XIII դ.), խաչքար, դամբարաններ (II-I մ.թ.ա. հազ.), հաշվառված է 59 հուշարձան։

Հասարարակական կառույցներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2015 թվականի դրությամբ համայնքում գործում են գյուղապետարան, բուժկետ, միջնակարգ դպրոց, որտեղ սովորում են 95 աշակերտներ[5]։

Հայտնի կոճողոտցիներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հայրենական մեծ պատերազմում զոհված 78 կոճողոտցիները[7][խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. Աթասյան Առաքել Լ.
  2. Առուշանյան Մեսրոպ Թ. (կինը՝ Վարթի)
  3. Գրիգորյան Ավետիս Զ.
  4. Գրիգորյան Գուրգեն Խ.
  5. Գրիգորյան Հովհաննես Իսաջանի (մայրը՝ Թելլի)
  6. Գրիգորյան Հովհաննես Սողոմոնի (մայրը՝ Վարթի)
  7. Գրիգորյան Սուրեն Մ.
  8. Դանիելյան Անդրանիկ Մուրադի (մայրը՝ Մինա, կինը՝ Աննա)
  9. Դանիելյան Աշոտ Պ. (մայրը՝ Նառի)
  10. Դանիելյան Գեդեոն Մուրադի (մայրը՝ Մինա)
  11. Դանիելյան Գրիգոր Ն.
  12. Դանիելյան Երվանդ Ա.
  13. Դանիելյան Մուխան Ա. (կինը՝ Նարգիզ)
  14. Դանիելյան Ներսես Մուրադի (մայրը՝ Մինա)
  15. Դանիելյան Սուրեն Մուրադի (մայրը՝ Մինա, կինը՝ Գյուլխաս)
  16. Դավթյան Արշակ Ն.
  17. Դավթյան Գրիգոր Պ.
  18. Դավթյան Մարտիրոս Զ.
  19. Դավթյան Վաչագան Ա. (կինը՝ Մարյան)
  20. Դավթյան Տիգրան Մ.
  21. Թադևոսյան Աշոտ Ա. ....
  22. Թադևոսյան Աշոտ Հ.
  23. Թադևոսյան Դանիել Ա.
  24. Թադևոսյան Թևան (Թևոս ? ) Ա. (կինը՝ Աստղիկ)
  25. Թադևոսյան Մակիչ Ա. (կինը՝ Անգին)
  26. Թադևոսյան Մարդի Խ.
  27. Թաթոսյան Սուրեն Խ.
  28. Իսրայելյան Անաստաս (կինը՝ Լիզա)
  29. Խաչատրյան Առաքել
  30. Խաչատրյան Արտաշես Ղ.
  31. Խաչատրյան Պողոս Շ.
  32. Հաթամյան Արշավիր Բ.
  33. Հաթամյան Արտեմ Ս. (կինը՝ Լուսիկ)
  34. Հաթամյան Բագրատ Հ.
  35. Հաթամյան Բահաթուր Կ.
  36. Հաթամյան Հազր Մ.
  37. Հաթամյան Հովհաննես Ս.
  38. Հաթամյան Ղարաշ Հ.
  39. Հաթամյան Մեսրոպ Ս. (կինը՝ Եսթել)
  40. Հայրապետյան Պողոս
  41. Հայրիյան Անդրեյ Զ.
  42. Հայրիյան Ասծատուր Շ. (մայրը՝ Անուրկա, կինը՝ Մարյան)
  43. Հայրիյան Գրիգոր Հ.
  44. Հայրիյան Գրիգոր Վ.
  45. Հայրիյան Խաչի Զ.
  46. Մելքումյան Ղուկաս
  47. Մելքումյան Սիրական
  48. Միրզոյան Արտաշ Ղ.
  49. Մխիթարյան Աթանես
  50. Մխիթարյան Արտաշ Ա.
  51. Մուքյան Վանես Մ.
  52. Պողոսյան Աբրահամ Բ.
  53. Պողոսյան Արտաշես Հ.
  54. Պողոսյան Բենիկ Լ.
  55. Պողոսյան Լևոն Մ.
  56. Պողոսյան Խաչիկ Բ.
  57. Պողոսյան Ռուբեն Զ.
  58. Սարգսյան Արմենակ Մ. (կինը՝ Աստղիկ)
  59. Սարգսյան Հովհաննես Թ.
  60. Սարգսյան Ղուկաս Խ.
  61. Սարգսյան Մեսրոպ Մ.
  62. Սարգսյան Սաղաթել Պ.
  63. Սարգսյան Սարգիս Ս. (մայրը՝ Շուշան)
  64. Սարգսյան Վաղարշակ Մ. (կինը՝ Արաքսյա)
  65. Սարգսյան Տիգրան Մ.
  66. Սիմոնյան Բադաս Գ. (մայրը՝ Զարդարիկ)
  67. Սիմոնյան Գրիգոր Ա. (կինը՝ Զարդարիկ)
  68. Սիմոնյան Վարդան Բ.
  69. Վանյան Բախշի Ի.
  70. Վանյան Գրիգոր Ս.
  71. Վանյան Հակոբ Բ. (կինը՝ Հուռի)
  72. Վանյան Վաչագան Ս. (կինը՝ Վարթի)
  73. Վանյան Վարդան Կ.
  74. Վարդանյան Աբրահամ Մ. (կինը՝ Արաքսյա)
  75. Վարդանյան Աթանես Հ. (կինը՝ Սիրանուշ)
  76. Վարդանյան Գուրգեն Մուսայի
  77. Քոչարյան Արտաշես Պ.
  78. ?

Պարզել՝

  1. Եփրեմյան Տիգրան (մայրը՝ Վարթի)
  2. Սարգսյան Արշակ
  3. Վանյան Արտաշես
  4. Վանյան Բախշի
  5. Վանյան Հովհաննես

Արցախյան Ազատամարտում զոհված 15 կոճողոտցիները[7][խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. Ադամյան Կամո Ալբերտի (04.10.1959-27.12.1993)
  2. Ավետիսյան Աշոտ Ռոբերտի (03.09.1967-15.07.1993)
  3. Գրիգորյան Անդրանիկ Արսենի (08.06.1967-18.04.1994)
  4. Դանիելյան Արթուր Շուրայի (11.02.1966-10.03.1992)
  5. Դանիելյան Մեխակ Զավենի (18.10.1960-04.02.1993)
  6. Թադևոսյան Արթուր Ռազմիկի (01.03.1975-15.04.1993)
  7. Խաչատրյան Ազատ Շահենի (05.02.1970-17.10.1993)
  8. Խաչատրյան Հրանտ Յուրիի (21.02.1971-22.08.1992)
  9. Հայրիյան Գարիկ Փարավոնի (09.10.1971-30.07.1992)
  10. Շամիրյան Ռոբերտ Ռաշիդի (12.02.1967-20.01.1993)
  11. Սարգսյան Մերուժան Սուրենի (31.07.1966–31.06.1992)
  12. Սիմոնյան Բորիս Միշայի (19.12.1958-14.04.1993)
  13. Վարդանյան Գուրգեն Շուրայի (18.05.1968-10.06.1992)
  14. Վարդանյան Մանվել Արտուշի (23.09.1974-27.12.1993)
  15. Վանյան Արարատ Ալեքսեյի (11.02.1966-10.03.1992)

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. «Population of Nagorno-Karabakh Republic (2005)» (PDF). Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2011 թ․ մարտի 2-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 3-ին.
  2. en.wikipedia.org կայքում
  3. Ղարաբաղյան ազատագրական պատերազմ.1988-1994 (գրքում զոհվածների թիվը սխալմամբ գրված է 13), Ե., ՀՀՀ, 2004, էջ 299
  4. «Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետություն. Բնակչություն ըստ համայնքների». Վերցված է 2021 Մայիսի 1-ին.
  5. Ղահրամանյան, Հակոբ (2015). Տեղեկաատու Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության վարչատարածքային միավորների սոցիալ-տնտեսական բնութագրերի. Երևան. էջ 164.{{cite book}}: CS1 սպաս․ location missing publisher (link)
  6. Արիս Արսենիի կենսագրությունը Արցախի գրողների միության կայքում
  7. 7,0 7,1 Արիս ԱՐՍԵՆԻ, Կոճողոտ գյուղի պատմության առանձին էջեր (անտիպ)
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 5, էջ 532