Անապատների ցանկ
Jump to navigation
Jump to search
Անապատ, բնական զոնա, որը ձևավորվում է շոգ (հիմնական կամ սեզոնային) և չոր կլիմայի պայմաններում, որտեղ տեղումների տարեկան քանակը չի անցնում 200-250 մմ, իսկ գոլորշիացումը գերազանցում է այդ ցուցանիշը 10-20 անգամ [1]:Լանդշաֆտի անապատային տիպին, որպես կանոն, բնորոշ է հարթավայրային մակերևույթը, նոսր բուսական ծածկով և յուրօրինակ ֆաունայով: ՅՈՒՆԵՍԿՕյի և ՄԱԿ-ի Պարենի եւ գյուղատնտեսության կազմակերպության տվյալներով այս տիպի անապատներին բաժին է ընկնում ցամաքի 23 %-ը։ Սահարան ամենախոշոր անապատն է, որը զբաղեցնում է Հյուսիսային Աֆրիկայի մեծ մասը։ Կիսաանապատներն ու անապատացված տափաստանները անցումային զոնա են անապատներին, ինչպես նաև պատկանում են էքստրեմալ լանդշաֆտներին։ Առանձին են դիտվում Անտարկտիկայի և Արկտիկայի ցուրտ արկտիկական անապատները։
Ասիայում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
| Անվանումը | Մակերեսը (կմ²) | Երկրներ/ տարածաշրջաններ | Ծանոթություն |
|---|---|---|---|
| Արաբական թերակղզու անապատներ | 2 300 000 | Արաբական թերակղզի։ Հորդանան, Իրաք, Քուվեյթ, Օման, Քաթար, Սաուդյան Արաբիա, ՄԱԷ, Եմեն | Ավազաքարային անապատ, տարածքով երկրորդն աշխարհում, նրա տարածքում առանձնացնում են՝ Ռուբ-էլ- Խալի, Մեծ Նեֆուդ, Դեհնու, Նեֆուդ-Դահի, Էլ-Հասա. |
| Գոբի | 1 300 000 | Մոնղոլիա, Չինաստան | Ավազաքարային անապատ,նրա տարածքում տարբերում են Անդրալթայան Գոբի, Մոնղոլական Գոբի, Ալաշանյան Գոբի, Գաշունական Գոբի և Ջունգարական Գոբի. |
| Կարակում | 350 000 | Թուրքմենիա | Ավազային անապատ |
| Կըզլկում | 298 000 | Ղազախստան, ուզբեկստան, ԹուրքմենիաТ | Ավազային անապատ |
| Տակլա Մական | 270 000 | Չինաստան | Ավազային անապատ |
| Թար | 238 700 | Հնդկաստան, Պակիստան | Ավազային անապատ |
| Ցայդամ | Չինաստան | Ավազաաղային անապատ | |
| Սիրիական անապատ | 1 000 000 | Սիրիա, Հորդանան, Իրաք | Ավազաքարային անապատ |
| Դաշտի Մարգո | 150 000 | Աֆղանստան | Քարակավային անապատ |
| Օրդոս | 90 600 | Չինաստան | Ավազակավային անապատ |
| Բեպտակ Դալա | 75 000 | Ղազախստան | Ավազաաղային անապատ |
| Ռեգիստան | 40 000 | Աֆղանստան | Ավազային անապատ |
| Նեգև | 13 000 | Իսրայել | Քարակավային անապատ |
| Մեծ Աղային անապատ | 55 000 | Իրան | Աղուտային անապատ |
| Դեշտե Լութ | 82500 | Իրան | Աղուտային անապատ |
| դաշտի Նաումիդ | 150000 | Իրան | |
| Տհալ | 24400 | Հնդկաստան | Ավազային անապատ |
| Մեծ և Փոքր Գորշուկների | Ղազախստան | Ավազային անապատ | |
| Հուդայական անապատ | 22 | Իսրայել | |
| Ռուբ-էլ-Խալի | 650 000 | Սաուդյան Արաբիա | Ավազային անապատ |
| Մեծ Նեֆուդ | 70 000 | Սաուդյան Արաբիա | Ավազային անապատ |
| Դեհնա | 60000 | Սաուդյան Արաբիա | Ավազային անապատ |
| Նեֆուդ Դահի | 70000 | Սաուդյան Արաբիա | Ավազային անապատ |
| Էլ Հասա | Սաուդյան Արաբիա | Ավազային անապատ |
Աֆրիկայում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
| Անվանումը | Տարածք (կմ²) | Երկրներ / Տարածաշրջաններ | Ծանոթություն |
|---|---|---|---|
| Սահարա | 9 000 000 | Եգիպտոս, Լիբիա, Թունիս,Ալժիր, Մարոկո,Արևմտյան Աֆրիկա, Մավրիտանիա, Մալի, Նիգեր,Չադ, Սուդան | Ավազաքարային անապատ,նրա կազմում տարբերում են Տեներե, Մեծ Արևելյան Էրգ, Մեծ Արևմտյան Էրգ, Տանեզրուֆտ, Համադա-էլ-Համրա, Էրգ-Իգիդի, Էրգ-Շեշ, Ալժիրյան, Լիբիական, Նուբիական ամապատներ |
| Կալահարի | 900 000 | ՀԱՀ, Բոտսվանա | Քարակավային անապատ |
| Նամիբ | 100 000 | Նամիբիա | Ավազային անապատ |
| Կարի | 120 000 | ՀԱՀ | Քարակավային անապատ,նրա կազմում տարբերում են Փոքր Կարու, Մեծ Կարու и Վերին Կարու |
| Դանակիլ | 100 000 | Եթովպիա | Աղային անապատ |
Եվրոպայում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
| Անվանումը | Տարածք (կմ²) | Երկրներ / տարածաշրջաններ | Ծանոթություն |
|---|---|---|---|
| Ռին-Պեսկի | 40 000 | Մերձկասպյան ցածրավայր (Ղազախստան, ՌԴ) | Ավազաաղային անապատ |
.
Հյուսիսային Ամերիկայում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
| Անվանումը | Տարածք (կմ²) | Երկրներ / Տարածաշրջաններ | Ծանոթություն |
|---|---|---|---|
| Սոնորա | 311 000 | ԱՄՆ, Մեքսիկա | Ավազաքարային անապատб նրա կազմում տարբերում են Ալտար, Լեչուգիլյա, Յումա, Յուհա, Կոլորադո |
| Ստորինկալիֆորնիական անապատ | 77 000 | Կալիֆորնիական թերակղզի (Մեքսիկա) | Ավազային անապատ |
| Օվայհի | 36 000 | ԱՄՆ նահանգներ Այդահո, Նևադա и Օրեգոն | Քարային անապատ |
| Մոհավե | 35 000 | ԱՄՆ նահանգներ Կալիֆորնիա, Նևադա, Յուտա и Արիզոնա | Քարային անապատ,նրա տարածքում տարբերում են Մահվան Հովիտ |
| Չիուաուա | 362 000 | Մեքսիկա, ԱՄՆ նահանգներ Նյու-Մեքսիկու и Տեխաս | Ավազաաղային անապատ,նրա տարածքում տարբերում են Ուայթ-Սենդզ |
| Մեծ Աղի լճի անապատ | 10 360 | ԱՄՆ նահանգներ Յուտա | Աղուտային անապատ |
Հարավային Ամերիկայում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
| Անվանումը | Տարածք (կմ²) | Երկրներ / Տարածաշրջաններ | Ծանոթություն |
|---|---|---|---|
| Ատակամա | 90 000 | Չիլի | Քարաաղուտային անապատ |
| Սեչուրա | 188 735 | Պերու | Ավազաքարային անապատ |
| Մոնտե | 460 000 | Արգենտինա | Ավազաքարային անապատ |
| Պատագոնիա | 400 000 | Արգենտինա | Ավազաքարային անապատ |
Ավստրալիայում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
| Անվանումը | Տարածքը (կմ²) | Երկրներ / տարածաշրջաններ | Ծանոթություն |
|---|---|---|---|
| Վիկտորիայի Մեծ անապատ | 424 400 | Հարավային Ավստրալիա | Ավազաքարային անապատ |
| Մեծ Ավազային անապատ | 360 000 | Հյուսիս-արևմտյան Ավստրալիա | Ավազային անապատ |
| Սիմպսոն | 170 000 | Կենտրոնական Ավստրալիա | Ավազային անապատ |
| Գիբսոնի անապատ | 155 000 | Արևմտյան Ավստրալիա | Ավազային անապատ |
| Փոքր Ավազային անապատ | 101 000 | Արևմտյան Ավստրալիա | Ավազային անապատ |
| Տանամի | 292 194 | Հյուսիսային Ավստրալիա | Քարային անապատ |
| Ստշելեցկու անապատ | 80 250 | Հարավային անապատ | Քարային անապատ |
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ Бабаев А. Г., Зонн И. С., Дроздов Н. Н., Фрейкин З. Г. Пустыни. М.: Мысль, 1986. 319 с. (Сер. Природа мира)