Անապատների ցանկ

Հաց ունեն , բնական զոնա, որը ձևավորվում է շոգ (հիմնական կամ սեզոնային) և չոր կլիմայի պայմաններում, որտեղ տեղումների տարեկան քանակը չի անցնում 200-250 մմ, իսկ գոլորշիացումը գերազանցում է այդ ցուցանիշը 10-20 անգամ ^[1]:Լանդշաֆտի անապատային տիպին, որպես կանոն, բնորոշ է հարթավայրային մակերևույթը, նոսր բուսական ծածկով և յուրօրինակ ֆաունայով: ՅՈՒՆԵՍԿՕյի և ՄԱԿ-ի Պարենի եւ գյուղատնտեսության կազմակերպության տվյալներով այս տիպի անապատներին բաժին է ընկնում ցամաքի 23 %-ը։ Սահարան ամենախոշոր անապատն է, որը զբաղեցնում է Հյուսիսային Աֆրիկայի մեծ մասը։ Կիսաանապատներն ու անապատացված տափաստանները անցումային զոնա են անապատներին, ինչպես նաև պատկանում են էքստրեմալ լանդշաֆտներին։ Առանձին են դիտվում Անտարկտիկայի և Արկտիկայի ցուրտ արկտիկական անապատները։

Ասիայում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Անվանումը	Մակերեսը (կմ²)	Երկրներ/ տարածաշրջաններ	Ծանոթություն
Արաբական թերակղզու անապատներ	2 300 000	Արաբական թերակղզի։ Հորդանան, Իրաք, Քուվեյթ, Օման, Քաթար, Սաուդյան Արաբիա, ՄԱԷ, Եմեն	Ավազաքարային անապատ, տարածքով երկրորդն աշխարհում, նրա տարածքում առանձնացնում են՝ Ռուբ-էլ- Խալի, Մեծ Նեֆուդ, Դեհնու, Նեֆուդ-Դահի, Էլ-Հասա
Գոբի	1 300 000	Մոնղոլիա, Չինաստան	Ավազաքարային անապատ, նրա տարածքում տարբերում են Անդրալթայան Գոբի, Մոնղոլական Գոբի, Ալաշանյան Գոբի, Գաշունական Գոբի և Ջունգարական Գոբի
Կարակում	350 000	Թուրքմենստան	Ավազային անապատ
Կըզլկում	298 000	Ղազախստան, Ուզբեկստան, Թուրքմենստան	Ավազային անապատ
Տակլա Մական	270 000	Չինաստան	Ավազային անապատ
Թար	238 700	Հնդկաստան, Պակիստան	Ավազային անապատ
Ցայդամ		Չինաստան	Ավազաաղային անապատ
Սիրիական անապատ	1 000 000	Սիրիա, Հորդանան, Իրաք	Ավազաքարային անապատ
Դաշտի Մարգո	150 000	Աֆղանստան	Քարակավային անապատ
Օրդոս	90 600	Չինաստան	Ավազակավային անապատ
Բեպտակ Դալա	75 000	Ղազախստան	Ավազաաղային անապատ
Ռեգիստան	40 000	Աֆղանստան	Ավազային անապատ
Նեգև	13 000	Իսրայել	Քարակավային անապատ
Մեծ Աղային անապատ	55 000	Իրան	Աղուտային անապատ
Դեշտե Լութ	82500	Իրան	Աղուտային անապատ
դաշտի Նաումիդ	150000	Իրան
Տհալ	24400	Հնդկաստան	Ավազային անապատ
Մեծ և Փոքր Գորշուկների		Ղազախստան	Ավազային անապատ
Հուդայական անապատ	22	Իսրայել
Ռուբ-էլ-Խալի	650 000	Սաուդյան Արաբիա	Ավազային անապատ
Մեծ Նեֆուդ	70 000	Սաուդյան Արաբիա	Ավազային անապատ
Դեհնա	60000	Սաուդյան Արաբիա	Ավազային անապատ
Նեֆուդ Դահի	70000	Սաուդյան Արաբիա	Ավազային անապատ
Էլ Հասա		Սաուդյան Արաբիա	Ավազային անապատ

Աֆրիկայում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Անվանումը	Տարածք (կմ²)	Երկրներ / Տարածաշրջաններ	Ծանոթություն
Սահարա	9 000 000	Եգիպտոս, Լիբիա, Թունիս, Ալժիր, Մարոկո,Արևմտյան Աֆրիկա, Մավրիտանիա, Մալի, Նիգեր, Չադ, Սուդան	Ավազաքարային անապատ,նրա կազմում տարբերում են Տեներե, Մեծ Արևելյան Էրգ, Մեծ Արևմտյան Էրգ, Տանեզրուֆտ, Համադա-էլ-Համրա, Էրգ-Իգիդի, Էրգ-Շեշ, Ալժիրյան, Լիբիական, Նուբիական ամապատներ
Կալահարի	900 000	ՀԱՀ, Բոտսվանա	Քարակավային անապատ
Նամիբ	100 000	Նամիբիա	Ավազային անապատ
Կարի	120 000	ՀԱՀ	Քարակավային անապատ, նրա կազմում տարբերում են Փոքր Կարու, Մեծ Կարու և Վերին Կարու
Դանակիլ	100 000	Եթովպիա	Աղային անապատ

Եվրոպայում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Անվանումը	Տարածք (կմ²)	Երկրներ / տարածաշրջաններ	Ծանոթություն
Ռին-Պեսկի	40 000	Մերձկասպյան ցածրավայր (Ղազախստան, ՌԴ)	Ավազաաղային անապատ

.

Հյուսիսային Ամերիկայում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Անվանումը	Տարածք (կմ²)	Երկրներ / Տարածաշրջաններ	Ծանոթություն
Սոնորա	311 000	ԱՄՆ, Մեքսիկա	Ավազաքարային անապատ, նրա կազմում տարբերում են Ալտար, Լեչուգիլյա, Յումա, Յուհա, Կոլորադո
Ստորինկալիֆորնիական անապատ	77 000	Կալիֆորնիական թերակղզի (Մեքսիկա)	Ավազային անապատ
Օվայհի	36 000	ԱՄՆ նահանգներ Այդահո, Նևադա և Օրեգոն	Քարային անապատ
Մոհավե	35 000	ԱՄՆ նահանգներ Կալիֆորնիա, Նևադա, Յուտա և Արիզոնա	Քարային անապատ, նրա տարածքում տարբերում են Մահվան Հովիտ
Չիուաուա	362 000	Մեքսիկա, ԱՄՆ նահանգներ Նյու Մեքսիկո և Տեխաս	Ավազաաղային անապատ, նրա տարածքում տարբերում են Ուայթ-Սենդզ
Մեծ Աղի լճի անապատ	10 360	ԱՄՆ նահանգներ Յուտա	Աղուտային անապատ

Հարավային Ամերիկայում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Անվանումը	Տարածք (կմ²)	Երկրներ / Տարածաշրջաններ	Ծանոթություն
Ատակամա	90 000	Չիլի	Քարաաղուտային անապատ
Սեչուրա	188 735	Պերու	Ավազաքարային անապատ
Մոնտե	460 000	Արգենտինա	Ավազաքարային անապատ
Պատագոնիա	400 000	Արգենտինա	Ավազաքարային անապատ

Ավստրալիայում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Անվանումը	Տարածքը (կմ²)	Երկրներ / տարածաշրջաններ	Ծանոթություն
Վիկտորիայի Մեծ անապատ	424 400	Հարավային Ավստրալիա	Ավազաքարային անապատ
Մեծ Ավազային անապատ	360 000	Հյուսիս-արևմտյան Ավստրալիա	Ավազային անապատ
Սիմպսոն	170 000	Կենտրոնական Ավստրալիա	Ավազային անապատ
Գիբսոնի անապատ	155 000	Արևմտյան Ավստրալիա	Ավազային անապատ
Փոքր Ավազային անապատ	101 000	Արևմտյան Ավստրալիա	Ավազային անապատ
Տանամի	292 194	Հյուսիսային Ավստրալիա	Քարային անապատ
Ստշելեցկու անապատ	80 250	Հարավային անապատ	Քարային անապատ

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ Бабаев А. Г., Зонн И. С., Дроздов Н. Н., Фрейкин З. Г. Пустыни. М.: Мысль, 1986. 319 с. (Сер. Природа мира)

[1] Бабаев А. Г., Зонн И. С., Дроздов Н. Н., Фрейкин З. Г. Пустыни. М.: Мысль, 1986. 319 с. (Сер. Природа мира)

[1]