Այն Ռանդ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Jump to navigation Jump to search
Այն Ռանդ
Դիմանկար
Ծնվել էփետրվարի 2, 1905(1905-02-02)[1][2][3][…]
ԾննդավայրՍանկտ Պետերբուրգ, Ռուսական կայսրություն[4][5]
Մահացել էմարտի 6, 1982(1982-03-06)[1][2][3][…] (77 տարեկան)
Մահվան վայրՆյու Յորք շրջան, Նյու Յորք, Նյու Յորք, ԱՄՆ
ԳերեզմանՔենսիկո
ՔաղաքացիությունFlag of Russia.svg Ռուսական կայսրություն, Flag of the Soviet Union.svg ԽՍՀՄ, Flag of the United States.svg ԱՄՆ[6][7], Flag of Russia.svg Ռուսական հանրապետություն և Flag of the Russian Soviet Federative Socialist Republic (1954–1991).svg ՌԽՖՍՀ
Ազգությունհրեա[8]
Մայրենի լեզուռուսերեն
Կրոնաթեիզմ
ԿրթությունՍանկտ Պետերբուրգի համալսարան
Ազդվել էԱրիստոտել, Լյուդվիգ ֆոն Միզես, Կառլ Մենգեր և Isabel Paterson?[9]
ԵրկերԱտլանտը պարզեց թևերը, Շատրվանագլուխը, We the Living?, Anthem? և The Virtue of Selfishness?
Մասնագիտությունդրամատուրգ, փիլիսոփա, վիպասան, սցենարիստ, գրական քննադատ, ակնարկագիր, լրագրող և գիտաֆանտաստիկ գրող
ԱշխատավայրՍանկտ Պետերբուրգի համալսարան
ԱմուսինՖրենկ Օ'Կոննոր
Պարգևներ և
մրցանակներ		Պրոմեթևս մրցանակ և Պրոմեթևս մրցանակ
Կայքaynrand.org
Ստորագրություն
Sign Ayn Rand.png
Ayn Rand Վիքիպահեստում

Այն Ռանդը (ծննդյան անունը՝ Ալիսա Զինովիևնա Ռոզենբաում. 1905, փետրվարի 2, Սանկտ Պետերբուրգ — 1982, Մարտի 6, Նյու Յորք), Ռուսաստանում ծնված ամերիկացի փիլիսոփա և վիպասան, համարվում է օբյեկտիվիզմի հիմնադիրը։ Նրա նշանավոր գործերից են Շատրվանագլուխը և Ատլանտը պարզեց թևերը գրքերը։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ալիսա Զինովիևնա Ռոզենբաումը ծնվել է Ռուսաստանի Սանկտ Պետերբուրգ քաղաքում, 1905 թվականի փետրվարի 2-ին։ Չորս տարեկանում սովորել է գրել ու կարդալ[10]: Երկու տարի անց մի ֆրանսիական մանկական թերթում գտնում է իր մանկության հերոսին՝ այսպիսով ձեռք բերելով իր հերոսական տեսակետը, որն իր հետ է մնում իր ողջ կյանքի ընթացքում։ Հիմնովին հակադրվելով ռուսական մշակույթի խորհրդապաշտությունն ու կոլեկտիվիզմին՝ նա իրեն համարել է Եվրոպացի գրող, հատկապես Վիկտոր Հյուգոյին հանդիպելուց հետո, որով նա ամենից շատ էր հիանում։

Միջնակարգ կրթության տարիներին նա վկա էր Քերենսկի հեղափոխությանը, որը նա հովանավորեց, և 1917-ին Բոլշևիկ հեղափոխությանը, որը նա սկզբից ամբաստանեց։ Կռվից փախչելու համար նրա ընտանիքը մեկնեց Ղրիմ, ուր նա ավարտեց միջնակարգը։ Վերջնական կոմունիստական հաղթանակը պատճառ եղավ նրա հոր դեղատան բռնագրավմանը և ժամանակավոր սովի։ Երբ միջնակարգի վերջին տարում ծանոթացավ ամերիկական պատմության հետ, նա անմիջապես այն ընդունեց որպես իր օրինակը, թե ազատ մարդկանց ազգը ինչպիսին պիտի լինի։

Ղրիմից վերադառնալիս նա սկսում է սովորել փիլիսոփայություն և պատմություն Պետրոգրադի համալսարանում և ավարտում է այն 1924 թվականին։ Նրա ամենամեծ հաճույքներից էին Վիեննական օպերետտաներն և արևմտյան կինոներն ու թատերախաղերը։ 1924 թվականին մտավ Կինոյի Արվեստների Պետական Ինստիտուտ, որպեսզի սովորի կինոսցենարներ գրել։ Այս ժամանակում նա առաջին անգամ հրատարակեց գրքույկ դերասանուհի Փոլա Նեգռու մասին (1925) և մի գրքույկ Հոլիվուդ՝ Ամերիկյան Կինոյի Քաղաք անվամբ (1926)։

1925 թվականին նա իր ազգականների տեսակցության համար ԱՄՆ մեկնելու վիզա ստացավ։ Նյու Յորք հասնելով 1926 թվականի փետրվարին՝ վեց ամիս ապրեց իր ազգականների հետ Չիկագո քաղաքում, որից հետո մեկնեց Լոս Անջելես՝ նպատակադրվելով դառնալ սցենարիստ։

Հոլիվուդում հանդիպեց Սեսիլ Բ. Դեմիլին, ով նրան առաջարկեց աշխատել իր համար, նախ որպես ֆոնային դերասան և ապա որպես կրտսեր սցենարիստ։ Ստուդիայում նա հանդիպեց դերասան Ֆրանկ Օ՛Քոնորին, ում հետ էլ ամուսնացավ 1929 թվականին մինչև Օ՛Քոնորի մահը հիսուն տարի հետո։

Հետագա տարիներին նա մի քանի գործ փոխեց, մինչ առաջին անգամ իր գրած սցենարը վաճառեց 1932 թվականին։ Որդեգրելով Այն Ռանդ գրչանունը, 1943 թվականին լույս է ընծայել Շատրվանագլուխը, իսկ 1957 թվականին՝ «Ատլանտը պարզեց թևերը» գիրքը։ Իր գրքերում և ստեղծագործություններում նա բացատրում է իր հիմնադրած փիլիսոփայության՝ օբյեկտիվիզմի մասին վեպերի միջոցով։

Մահացել է 1982 թվականի մարտի 6-ին իր՝ Նյու Յորքի բնակարանում։

Պատկերասրահ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. ↑ 1,0 1,1 Bibliothèque nationale de France идентификатор BNF (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  2. ↑ 2,0 2,1 Encyclopædia Britannica
  3. ↑ 3,0 3,1 Internet Broadway Database — 2000.
  4. ↑ German National Library, Berlin State Library, Bavarian State Library, Austrian National Library Record #118903012 // Общий нормативный контроль (GND) — 2012—2016.
  5. ↑ Saxon W. Ayn Rand, ‘Fountainhead’ Author, Dies — 1982.
  6. ↑ Ayn Rand Biographical FAQ
  7. ↑ LIBRIS — 2018.
  8. ↑ https://www.webcitation.org/6CY1iZt1E?url=http://www.noblesoul.com/orc/bio/biofaq.html#Q6.9
  9. ↑ Cox S. D. Merely Metaphorical? Ayn Rand, Isabel Paterson, and the Language of Theory // The Journal of Ayn Rand Studies / C. M. Sciabarra — Penn State University Press, 2007. — ISSN 1526-1018; 2169-7132
  10. ↑ Джин Ландрам 14861&strn= 35&cht= 1 «Тринадцать женщин, которые изменили мир»

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

 ⛭ 
  Թեմատիկ կայքեր
Բառարաններ և հանրագիտարաններ
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Այն_Ռանդ&oldid=7582086» էջից