Անգլիայի միապետների ցանկ

Անգլիայի զինանշան, 1399–1603

Սա Անգլիայի թագավորության թագավորների և թագուհիների ցանկն է, որը սկսվում է Ալֆրեդ Մեծից, ով սկզբում Ուեսեքսի թագավորն էր, որից սկիզբ առավ ժամանակակից Անգլիան։ Ալֆրեդը իրեն հռչակեց անգլոսաքսերի թագավոր 886 թվականին, սակայն նա բոլոր անգլիացիների առաջին թագավորը չէր, նրանով սկսվեց ամբողջ Անգլիայի թագավորական ընտանիքը` Ուեսեքսի տոհմը։

Յոթ հիմնական անգլոսաքսոնյան թագավորությունները միավորվեցին և ձևավորվեց Անգլիայի թագավորությունը:

Կան փաստեր տարբեր թագավորների վերաբերյալ, որոնք կառավարել են բավական անգլոսաքսոնյան թագավորություններ և հավակնում են Անգլիայի առաջին թագավորի տիտղոսին։ Օրինակ` Մերսիայի թագավոր Օֆֆան և Ուեսեքսի թագավոր Էգբերտը ժամանակ առ ժամանակ բնորոշվում են Անգլիայի թագավոր հայտնի գրողների կողմից, սակայն պատմաբանների մեծամասնությունը համարում են նրան միավորված Անգլիայի ստեղծման հիմնական գործիչներ և ոչ Անգլիայի թագավորներ։ Պատմաբան Սիմոն Կեյնեսը օրինակ գտնում է, որ Օֆֆան ձգտում էր միայն հզորության և չէր մտածում Անգլիայի միավորման մասին։ Սա վերաբերվում է 8-րդ դարի այն ժամանակաշրջանին, երբ Օֆֆան առավելության հասավ հարավային Անգլիայի շատ թագավորությունների նկատմամբ, սակայն չպահպանեց այն։

829 թվականին Ուեսեքսի թագավոր Էգբերտը նվաճեց Մերսիան, սակայն շուտով կորցրեց վերահսկողությունը։ Միայն 9-րդ դարի վերջում Ուեսեքսը դարձավ ամենահզոր անգլոսաքսոնյան թագավորությունը։ Դա Ալֆրեդ Մեծի ժամանակ էր, երբ վերջինս հպատակեցրեց արևմտյան Մերսիան և օգտագործեց անգլոսաքսերի արքա տիտղոսը, սակայն երբեք չէր կառավարել արևելյան և հյուսիսային Անգլիայում, որը այդ ժամանակ հայտնի էր որպես Դանլոու և ավելի վաղ նվաճվել էր դաների կողմից։ Նրա որդի Էդուարդ Ավագը նվաճեց արևելյան Դանլոուն, սակայն Էդուարդի որդի Էթելսթանը դարձավ առաջին թագավորը ով կառավարեց ամբողջ Անգլիայում, երբ նա նվաճեց Նորտումբրիան 927 թվականին և շատ պատմաբաններ նրան համարում են Անգլիայի առաջին թագավոր։ «Անգլիայի թագավոր» կամ Rex Anglorum տիտղոսը լատիներեն առաջին անգամ օգտագործվել է Էթելսթանին բնորոշելու համար նրա ժամանակագիրների կողմից։

Ուելսի իշխանությունը կցվեց Անգլիայի թագավորությանը 1284 թվականին Ռուդլենյան Ստատուտով և 1301 թվականին Էդուարդ I թագավորը իր ավագ որդուն` ապագա Էդուարդ II-ին շնորհեց Ուելսի արքայազն տիտղոսը։ Դրանից հետո, բացառությամբ Էդուարդ III-ի, անգլիայի միապետերի ավագ որդիները ծնվում էին այս տիտղոսով։

1603 թվականին Եղիսաբեթ I-ի առանց ժառանգ մահից հետո շոտլանդիայի Հակոբ VI-ը, ով դարձավ Անգիայի թագավոր որպես Հակոբ I, միավորեց Անգլիան և Շոտլանդիան։ Ըստ թագավորական մատյանների, Հակոբը իրեն հռչակեց Մեծ Բրիտանիայի թագավոր, սակայն նման թագավորություն չձևավորվեց մինչև 1707 թվականը, երբ Անգլիան և Շոտլանդիան միավորման ակտով դարձան Մեծ Բրիտանիայի թագավորություն, մեկ բրիտանական խորհրդարանով։

Ուեսեքս հարստություն

Անուն	Դիմանկար	Ծնունդ	Ամուսնություններ	Վախճան	Ժառ. իրավունք	Ծան.
Ալֆրեդ Մեծ 886 - 26 հոկտեմբերի 899		849 Էյթելվուլֆի ու Օսբուրգի որդի	Էլսվիտա Գեյնսբորո 868 5 երեխա	26 հոկտեմբերի 899 մոտ 50 տարեկանում	Էյթելվուլֆի որդի Վեդմորի պայմանագիր
Էդուարդ Ավագ 26 հոկտեմբեր 899 – 17 հուլիս 924		874 Ալֆրեդ Մեծի և Էլսվիտայի որդի	(1) Էյգվին 893 2 երեխա (2) Ալֆրիդ 900 8 երեխա (3) Էդգիֆու 919 4 երեխա	17 հուսիս 924 մոտ 50 տարեկան	Ալֆրեդ Մեծի որդի

Վիճելի

Կա տեսակետ, որ Էտելվիրդը հնարավոր է եղել է թագավոր 924 թվականին նրա հայր Էդուարդ Ավագի և եղբայր Էթելսթան գահակալման միջև, սակայն չի թագադրվել։ 12-րդ դարի թագավորների ցանկում նրա թագավորելու ժամանակահատվածը նշված է չորս շաբաթ, չնայած մեկ այլ անգլոսաքսոնյան ժամանակագրային մատենագրություն ասում է, որ նա մահացել է 16 օր անց հոր մահից հետո։ Այդուհանդերձ նրա կառավարումը չեն ընդունում բոլոր պատմաբանները։ Բացի այդ հայտնի չէ Էտելվիրդը եղել է միայն Ուեսեքսի թագավորը թե ամբողջ թագավորության։ Ըստ մեկ այլ աղբյուրի, երբ Էդուարդը մահացել է, Էտելվրիդը հռչակվել է Ուսեքսի թագավոր, իսկ Էթելսթանը` Մերսիայի։

Անուն	Դիմանկար	Ծնունդ	Ամուսնություններ	Վախճան	Ժառ. իրավունք
Էտելվիրդ 17 հուլիս 924 - 2 օգոստոս 924	Չունի	901 Էդուարդ Ավագի և Ալֆրիդի որդին	Հայտնի չէ Ոչ մի երեխա	2 օգոստոսի 924 մոտ 23 տարեկան 23	Էդուարդ Ավագի որդի

---

Անուն	Դիմանկար	Ծնունդ	Ամուսնություններ	Վախճան	Ժառ. իրավունք	Ծան.
Էթելսթան 924 Անգլոսաքսոնների թագավոր (924–927) - Անգլիացիների թագավոր (927–939) 27 հոկտեմբեր 939 (14-15 տարի)		894 Էդուարդ Ավագի և Էյգվինի որդի	Չամուսնացած	27 հոկտեմբեր 939 45 տարեկան	Էդուարդ Ավագի որդի
Էդմունդ I 27 հոկտեմբեր 939 - 26 մայիս 946		921 Էդուարդ Ավագի և Էդիգֆու Քենթացու որդի	(1) Ալգիֆու Ստաֆտեսբերացի 2 որդի (2) Էդելֆրիդ Դամերհամցի 944 ոչ մի երեխա	26 մայիս 946 Փուքլչրչ Սպանվել է վճաբանության ժամանակ 25 տարեկանում	Էդուարդ Ավագի որդի
Էդրեդ 26 Մայիս 946 - 23 նոյեմբեր 955		923 Էդուարդ Ավագի և Էդիգֆու Քենթացու որդի	Չամուսնացած	23 նոյմեբեր 955 Ֆրոմ 32 տարեկան	Էդուարդ Ավագի որդի
Էդվիգ 23 նոյեմբեր 955 - 1 հոկտեմբեր 959		940 Էդմունդ I-ի և Ալգիֆու Ստաֆտեսբերացու որդի	Էլգիֆու Ոչ մի երեխա	1 հոկտեմբեր 959 19 տարեկան	Էդմունդ I-ի որդի
Էդգար Խաղաղասեր 1 հոկտեմբեր 959 - 8 հուլիս 975		943 Ուեսեքս Էդմունդ I-ի որդի	(1) Էթելֆրիդ Կաղապար:C. 1 որդի (2) Էլֆրիդ 964 2 որդի	8 հուլիս 975 Վինչեսթեր 31 տարեկան	Էդմունդ I-ի որդի
Էդվարդ Տառապյալ 8 հուլիս 975 - 18 մարտ 978		962 Էդգար Խաղաղասերի և Էթելֆրիդի որդի	Չամուսնացած	18 մարտ 978 Կորֆ ամրոց Սպանվել է 16 տարեկանում	Էդգար Խաղաղասերի որդի
(1-ին կառավարում)Էթելրեդ Էթելրեդ Անպատրաստ 18 մարտ 978 - 1013 (34-35 տարի)		968 Էդգար Խաղաղասերի և Էլֆրիդի որդի	(1) Էլֆիգու Յորքացի 991 9 երեխա (2) Էմմա Նորմանդացի 1002 3 երեխա	23 ապրիլ 1016 Լոնդոն 48 տարեկան	Էդգար Խաղաղասերի որդի	}}

Դանիական հարստություն

Անգլիան անցավ Դանիայի թագավոր Սվեյն Երկարամորուսի տիրապետության տակ 1013 թվականի ներխուժումից հետո, որի ընթացքում Էթելրեդը գահընկեց արվեց և արտաքսվեց Նորմանդիա։

Անուն	Դիմանկար	Ծնունդ	Ամուսնություններ	Վախճան	Ժառ. իրավունք	Ծան.
Սվեյն Սվեն Երկարամորուս 25 դեկտեմբեր 1013 - 3 փետրբար (41 օր)		960 Դանիա Հարալդ Կապտատամի և Գիրիդ Շվեդացու որդի	(1) Գանհիլդ Վենդենցի 990 7 երեխա (2) Սիգրիդ 1000 1 դուստր	3 փետրվար 1014 Գեյնսբորո Մոտ 54 տարեկան	Նվաճման իրավունք

Ուեսեքս հարստություն (1-ին վերադարձ)

Սվեյնի մահից հետո Էթելրեդը վերադարձավ արտաքսումից և նորից հռչակվեց թագավոր 1014 թվականի փետրվարի 3-ին։ Նրան հաջորդեց որդին, ում Լոնդենի քաղաքացիները ընտրեցին թագավոր Վիտանում, չնայած դանիացիների պահանջներին թագի նկատմամբ։

Անուն	Դիմանկար	Ծնունդ	Ամուսնություններ	Վախճան	Ժառ. իրավունք	Ծան.
(2-րդ կառավարում) Էթելրեդ Էթելրեդ Անպատրաստ 3 փետրվար 1014 - 23 ապրիլ 1016 (2 տարի, 81 օր)		968 Էդգար Խաղաղասերի և Էլֆրիդի որդի	(1) Էլֆիգու Յորքացի 991 9 երեխա (2) Էմմա Նորմանդացի 1002 3 երեխա	23 ապրիլ 1016 Լոնդոն 48 տարեկան	Էդգար Խաղաղասերի որդի
Էդմունդ Երկաթեմեջք 23 ապրիլ 1016 - 30 նոյեմբեր 1016 (222 օր)		990 Էթելրեդ II-ի և Էլֆիգու Յորքացու որդի	Էլգրիդ 2 երեխա	30 նոյեմբեր 1016 Գլաստոնբերի 26 տարեկան	Էթելրեդ II-ի որդի

Դանիական հարստություն (վերադարձ)

1016 թվականի հոկտեմբերի 18-ին Ասանդունի ճակատամարտում պարտություն կրելուց հետո Էդմունդ թագավորը պայմանագիր կնքեց Կնուդի հետ, համաձայն որի Անգլիան, բացառությամբ Ուեսեքսի անցնում էր Կնուդի վերահսկողության ներքո։ Երբ Էդմունդը մահացավ մեկ ամիս անց նոյեմբերի 30-ին, Կնուդը միանձնյա դարձավ ամբողջ թագավորության արքան քսան տարի ժամանակով։

Անուն	Դիմանկար	Ծնունդ	Ամուսնություններ	Վախճան	Ժառ. իրավունք	Ծան.
Կնուդ Կնուդ Մեծ 18 հոկտեմբեր 1016 - 12 նոյեմբեր 1035 (19 տարի, 26 օր)		995 Կանութ Դանիացու և Սիգրիդի որդի	(1) Ալգիֆու Նորթամթոնացի 2 որդի (2) Էմմա Նորմանդացի 1017 2 երեխա	12 նոյեմբեր 1035 Շաֆտսբերի մոտ 40 տարեկան	Կանութ Դանիացու որդի Դիրհարստի պայմանագիր
Հարոլդ 12 նոյեմբեր 1035 - 17 մարտ 1040 (4 տարի, 127 օր)		1016 Կնուդի Ալգիֆու Նորթամթոնացու որդի	Ալֆգիֆու 1 որդի	17 մարտ 1040 Օքսֆորդ մոտ 24 տարեկան	Կնուդի որդի
Հարդեկնուդ 17 մարտ 1040 - 8 հունիս 1042 (2 տարի, 84 օր)		1018 Կնուդի և Էմմա Նորմանդացու որդի	Չամուսնացած	8 հունիս 1042 Լամբեթ Մոտ 24 տարեկան	Կնուդի որդի

Ուեսեքս հարստություն (երկրորդ վերադարձ)

Հարդեկնուդից հետո կարճ ժամանակահատվածով եղավ Ուեսեքսի հարստության վերականգնում 1042-ից 1066 թվականներին։

Անուն	Դիմանկար	Ծնունդ	Ամուսնություններ	Վախճան	Ժառ. իրավունք	Ծան.
Էդվարդ Խոստովանող 8 հունիս 1042 - 5 հունվար 1066 (23 տարի, 212 օր)		1003 Իսլիպ Էթելրեդի և Էմմա Նորմանդացու որդի	Էդիտա Ուեսեքսցի 23 հունվար 1045 Ոչ մի երեխա	5 հունվար 1066 Վեստմինստերյան պալատ Մոտ 63 տարեկան	Էթելրեդի որդի

Գոդվինների հարստություն

Անուն	Դիմանկար	Ծնունդ	Ամուսնություններ	Վախճան	Ժառ. իրավունք	Ծան.
Հարոլդ Գոդվինսոն 6 հունվար 1066 - 14 հոկտեմբեր (282 օր)		1022 Գոդվին Ուեսեքսցու և Գիտա Թորկելսդոտիրի որդի	(1) Էդիթ Սվանեշա 5 երեխա (2) Էլգիթ 1064 2 որդի	14 հոկտեմբեր 1066 Հասթինգս Զոհվել է ճակատամարտում 44 տարեկանում	Անակնկալ ժառանգորդ է հայտարարվել Էդվարդ Խոստովանողի կողմից Ընտրվել է Վիտենագեմոտում

---

Վիճարկված իրավունք (Ուեսեքս հարստություն)

Երբ Հարոլդ թագավորը սպանվեց Հասթինգսի ճակատամարտում, Վիտենագեմոտը ընտրեց Էդգար Էտելինգը ընտրվեց որպես թագավոր, սակայն այդ ժամանակ նորմանները նվաճել էին երկիրը և Էդգարը երբեք չկառավարեց։ Նա դարձավ Վիլհելմ I Նվաճողի հպատակը։

Անուն	Դիմանկար	Ծնունդ	Ամուսնություններ	Վախճան	Ժառ. իրավունք	Ծան.
(Տիտղեսը վիճելի է) Էդգար Էտելինգ 15 հոկտեմբեր 1066 - 17 դեկտեմբեր 1066 (64 օր)		1051 Էդուարդ Արտաքսվածի և Ագաթայի որդի	Չամուսնացած	1126 75 տարեկան	Էդմունդ Երկաթեմեջքի թոռ Ընտրվել է Վիտենագեմոտում

Նորմանդական հարստություն

1066 թվականին Անգլիայի գահի համար պայքարում էին մի քանի անձինք։ Նրանց թվում էին Հարոլս Գոդվինսոնը, ում ճանաչել էր թագավոր Վիտենագեմոտը Էդվարդ Խոստովանողի մահից հետո, Հարալդ Հարդրադան, ով Նորվեգիայի թագավորն էր և հավակնում էր գահին որպես Հարդեկնուդի ժառանգ և Նորմանդիայի դուքս Վիլհելմ II-ը, ով Ֆրանսիայի թագավորի վասալն էր և Էդուարդ Խոստովանողի առաջին զարմիկը։ Հարալդը և Վիլհելմը ներխուժեցին Անգլիա 1066 թվականին։ Գոդվինսոնը հաջողությամբ հետ մղեց Հարդրադային, սակայն զիջեց գահը Անգլիայի նորմանական նվաճումից հետո։

1066 թվականի հոկտեմբերի 14-ի Հասթինգսի ճակատամարտից հետո Վիլհելմ Նվաճողը մայրաքաղաքը Վինչեսթերից Լոնդոն։ Հարոլդ Գոդվինսոնի մահից հետո անգլոսաքսոնական Վիտենագեմոտը թագավոր ընտրեց Էդուարդ Արտաքսվածի որդի Էդգար Էտելինգին։ Երիտասարդ միապետը չկարողացավ դիմակայել նվաճողներին և երբեք չթագադրվեց։ Վիլհելմը թագադրվեց որպես Վիլհելմ I 1066 թվականին սուրբ ծննդյան օրը Վեստմինստերյան աբբայությունում և ներկայումս հայտնի է որպես Վիլհելմ նվաճող, Վիլհելմ Բաստարդ կամ Վիլհելմ I:

Անուն	Դիմանկար	Ծնունդ	Ամուսնություններ	Վախճան	Ժառ. իրավունք	Ծան.
Վիլհելմ I Վիլհելմ Նվաճող 25 դեկտեմբեր1066 - 9 սեպտեմբեր 1087 (20 տարի, 259 օր)		1028 Ֆալեզ ամրոց Նորմանդիայի դուքս Ռոբերտի և Հերլևայի որդի	Մատիլդա Ֆլանդացի Նորմանդիա 1053 9 երեխա	9 սեպտեմբեր 1087 Ռուան 59 տարեկանում	Անակնկալ ժառանգորդ է անվանվել Էդուարդ Խոստովանողի կողմից 1052 թվականին Էդուարդ Խոստովանողի առաջին զարմիկ Նվաճման իրավունք
Վիլհելմ II Վիլհելմ Ռուֆուզ 26 սեպտեմբեր 1087 - 2 օգոստոս 1100 (12 տարի, 311 օր)		1056 Նորմանդիա Վիլհելմ I Նվաճողի Մատիլդա Ֆլանդացու որդի	Չամուսնացած	2 օգոստոս 1100 Նյու Ֆորեսթ Սպանվել է նետով 44 տարեկանում	Վիլհելմ I Նվաճողի որդի Զիջվել է Անգլիայի թագավորությունը ավագ եղբայր Ռոբերտ Կուրդհոզ
Հենրի I Հենրի Բոլկլերկ 5 օգոստոս 1100 - 1 դեկտեմբեր 1135 (35 տարի, 119 օր)		Սեպտեմբեր 1068 Սելբի Վիլհելմ I Նվաճողի Մատիլդա Ֆլանդացու որդի	(1) Մատիլդա Շոտլանդացի Վեստմինստերյան աբբայություն 11 նոյեմբեր 1100 2 երեխա (2) Ադելիզա Լուվեյնցի Վինձոր ամրոց 29 հունվար 1121 ոչ մի երեխա	1 դեկտեմբեր 1135 Լիոն դը Ֆորե 67 տարեկան	Վիլհելմ I Նվաճողի որդի Խլել է թագը (Ռոբերտ Կուրտհոզից)

Բլուաների հարստություն

Հենրի I-ը չթողեց օրինական տղամարդ ժառանգորդ, նրա որդի Վիլհելմ Ադելինը վախճանվեց Սպիտակ նավ-ի աղետի ժամանակ։ Սրանով ավարտվեց Անգլիայի թագավորների նորմանական հարստության ուղղակի գիծը։ Հենրին իրեն ժառանգորդ անվանեց ավագ դուստր Մատիլդային (Անժուի դքսուհի Անժուի կոմս Ժոֆրի Պլանտագենետի հետ ամուսնությության շնորհիվ, իսկ Մատիլդայի առաջին ամուսինը եղել էր Սրբազան Հռոմի կայսր Հենրի V-ը)։ Մատիլդային ժառանգորդ անվանելուց առաջ Հենրին քննարկումներ ունեցավ իր զարմիկ Ստեֆան Բլուայի հետ որպես ժառանգորդ։ Երբ Հենրին մահացավ, Ստեֆանը ներխուժեց Անգլիա և հեղաշրջումից հետո իրեն կարգեց թագավոր Մատիլդայի փոխարեն։ Ժամանակաշրջանը որ հաջորդեց դրան, կոչվեց Անարխիա, որը տևեց երկու տասնամյակ։

Անուն	Դիմանկար	Ծնունդ	Ամուսնություններ	Վախճան	Ժառ. իրավունք	Ծան.
Ստեֆան Ստեֆան Բլուա 22 դեկտեմբեր 1135 - 25 հոկտեմբեր 1154 (18 տարի, 308 օր)		1096 Բլուա Ստեֆան II Բլուայի և Ադելա Նորմանդացու որդի	Մատիլդա Բուլոնացի Վեստմինսթեր 1125 6 երեխա	25 հոկտեմբեր 1154 Դոուեր ամրոց 58 տարեկան	Վիլհելմ I-ի թող Ինքնահռչակում

---

Վիճելի իրավունքներ

Մատիլդա հռչակվել է հավանական ժառանգորդ իր հոր կողմից նրա եղբոր մահից հետո և ճանաչվել է որոշ բարոնների կողմից։ Հենրի I-ի մահից հետո գահը Մատիլդայից խլեց Ստեֆան Բլուան։ Անարխիայի ընթացքում Մատիլդան վերահսկեց Անգլիան մի քանի ամսով 1141 թվականին և առաջին կին ղեկավարն էր, սակայն երբեք չթագադրվեց և հազվադեպ է դասվում Անգլիայի միապետների ցանկում պատմաբանների կողմից։

Անուն	Դիմանկար	Ծնունդ	Ամուսնություններ	Վախճան	Ժառ. իրավունք	Ծան.
(Տիտղոսը վիճելի է) Մատիլդա Կայսրուհի Մատիլդա 7 ապրիլ 1141 1 նոյեմբեր 1141 (209 օր)		7 փետրվարի 1102 Սատտոն Կորտնի Հենրի I-ի և Մատիլդա Շոտլանդացու դուստր	(1) Հենրի V|Հենրի V Սրբազան Հռոմի կայսր Մայնց 6 հունվար 1114 Ոչ մի երեխա (2) Ժոֆրի Պլանտագենետ Լե Մանի տաճար 22 մայիս 1128 3 որդի	10 սեպտեմբեր 1167 Ռուան 65 տարեկան	Հենրի I Գահի նվաճում

Էստվախի IV-ը (մոտ 1130 – 17 օգոստոս 1153) հռչակվել է Անգլիայի համաթագավոր իր հոր` Ստեֆանի կողմից 1152 թվականի ապրիլի 6-ին, որպես երաշխավորություն նրա ժառանգության։ Հռոմի պապը և եկեղեցին չհամաձայնվեց դրա հետ և Էստվախին չթագադրվեց։ Էստվախին մահացավ հաջորդ տարի 23 տարեկանում, երբ հայրը դեռ կենդանի էր և այդպիսով երբեք չպայքարեց գահի համար։

Անժուների հարստություն

1153 թվականին Ստեֆան թագավորը համաձայնության եկավ Մատիլդայի հետ` ստորագրելով Ուոլինգֆորդի պայմանագիրը, որով Ստեֆանը Մատիլդայի և նրա ամուսին Անժուի կոմս Ժոֆրի Պլանտագենետի որդի Հենրիին ճանաչեց գահի ժառանգորդ։ Թագավորական հարստությունը, որը սկիզբ առավ Մատիլդայից և Ժոֆրիից լայնորեն կիրառվում է երկու անվամբ` Անժուների հարդտություն (Ժոֆրիի Անժուի կոմս լինելու պատճառով) կամ Պլանտագենետների հարստություն, Ժոֆրիի մականվան շնորհիվ։ Որոշ պատմաբաններ այս հարստության արքաներին բաժանում են երկու խմբի, մինչև Ֆրանսիայի տիրույթները կորցնելը և դրանից հետո, չնայած դրանք տարբեր հարստություններ չեն։

Անժևինները ղեկավարել են Անժևինյան կայսրությունը 12-րդ և 13-րդ դարերում և կայսրության սահմանները հասնում էր Պիրենեյան լեռներից Իռլանդիա։ Նրանք չէին համարում Անգլիան իրենց հայրենիքը, մինչև բոլոր մայրցամաքային տիրույթները չկորցրեց Հովհաննես թագավորը։ Չնայած Անժուների հարստությունը կարճ կյնաք ունեցավ, նրանց արական կողմի ժառանգորդներն էին Պլանտագենետները Լանկեստերները և Յորքացիները։

Անուն	Դիմանկար	Ծնունդ	Ամուսնություններ	Վախճան	Ժառ. իրավունք	Ծան.
Հենրի II Հենրի Պլանտագենետ 19 Դեկտեմբեր 1154 - 6 Հուլիս 1189 (34 տարի, 200 օր)		5 մարտ 1133 Լե Ման Անժուի կոմս Ժոֆրի Պլանտագենետի և Մատիլդայի որդի	Էլեանոր Ակվիտանցի Բորդոյի տաճար 18 մայիս 1152 8 երեխա	6 հուլիս 1189 Չինոն 56 տարեկան	Հենրի I-ի թոռ Ուոլինգֆորդի պայմանագիր
Ռիչարդ I Ռիչարդ Առյուծասիրտ 3 Սեպտեմբեր 1189 - 6 Ապրիլ 1199 (9 տարի, 216 օր)		8 Սեպտեմբեր 1157 Բեոմոնտ պալատ Հենրի II-ի և Էլեանոր Ակվիտանցու որդի	Բերենգարիա Նավառացի Լիմասոլ 12 Մայիս 1191 ոչ մի երեխա	6 Ապրիլ 1199 Շալուս Սպանվել է նետից 41 տարեկանում։	Հների II-ի որդի Պրիմոգենտուրա
Հովհաննես Հովհաննես Անհող 27 Մայիս 1199 - 19 Հոկտեմբեր 1216 (17 տարի, 146 օր)		24 Դեկտեմբեր 1166 Բեոմոնտ պալատ Հենրի II-ի և Էլեանոր Ակվիտանցու որդի	(1) Իզաբել Գլոքեսթերցի Մալբորո ամրոց 29 օգոստոս 1189 ոչ մի երեխա (2) Իզաբելլա Անգլուեմացի Բորդոյի տաճար 24 Օգոստոս 1200 5 երեխա	19 հոկտեմբեր 1216 Նյուարկ-օն-Տրենտ 49 տարեկան	Հների II-ի որդի ժառանգության իրավունք

---

Վիճարկված իրավունք

Ֆրանսիայի թագավոր Լուի VIII-ը կարճ ժամանակով տիրանում է Անգլիայի մի մասին 1216-1217 թվականներին, երբ նա սատարում էր բարոններին Առաջին բարոնական պատերազմում ընդդեմ Հովհաննես թագավորի։ Շքերթով անցնելով Լոնդոնով, նա ապստամբած բարոնների և Լոնդոնի քաղաքացիների կողմից Սուրբ Պողոս եկեղեցում հռչակվեց Անգլիայի թագավոր, սակայն երբեք չի թագադրվել։ Շատ ազնվականներ, ներառյալ Շոտլանդիայի թագավոր Ալեքսանդր II-ը իր Անգլիայի տիրույթների համար տուրք էին վճարում նրան։ Այնուամենայնիվ 1217 թվականին Լամբեթի պայմանագրով Լուին ընդունեց, որ ինքը երբեք չի եղել Անգլիայի օրինական թագավորը։

Անուն	Դիմանկար	Ծնունդ	Ամուսնություններ	Վախճան	Ժառ. իրավունք	Ծան.
(Տիտղոսը վիճելի է) Լուի Լուի VIII Առյուծ 1216 - 22 Սեպտեմբեր 1217 (1 տարի)		5 սեպտեմբեր 1187 Փարիզ Ֆիլիպ II Օգոստոս և Իզաբելլա դը Հենոյի որդի	Բլանկա Կաստիլիացի Պորտ-Մորտ 23 Մայիս 1200 13 երեխա	8 նոյեմբեր 1226 Մոնպասիե 39 տարեկան	Նվաճման իրավունք

Պլանտագենետների հարստություն

Հիմնական հոդված՝ Պլանտագենետների հարստություն

Պլանտագենետների հարստությունը իր անունը ստացել է Անժուի կոմս Ժոֆրի Պլանտագենետից, ով Մատիլդա կայսրուհի ամուսինն էր և Հների II-ի հայրը։ Պլանտագենետը ինքնին անծանոթ հարստության անվանում էր մինչև Ռիչարդ Յորքեցին ընդունեց որպես իր ընտանիքի անվանում 15-րդ դարում։ Դրանից հետո Անգլիայի թագավորներին սկսած Հենրի II-ից անվանել են Պլանտագենետ։ Ժամանակակից պատմաբանների մոտ ընդունված է Հենրի II-ին և նրա որդիներին անվանել Անժուաներ Մայրցամաքային Եվրոպայում լայնածավալ տիրույթների համար և Անժուաների թագավորների մեծ մասը մինչև Հովհաննեսը իրենց ժամանակի մեծ մասն անցկացրել են մայրցամաքային տիրույթներում և ոչ Անգլիայում։

Սկսած Հենրի III-ի կորսվեց մայրցամաքային տիրույթների մեծ մասը և Պլանտագենետ թագավորները բնավորությամբ ավելի անգլիացի էին։ Լանքեստերների և Յորքերի հարստությունները Պլանտագենետների ենթաճյուղերն են։

Անուն	Դիմանկար	Ծնունդ	Ամուսնություններ	Վախճան	Ժառ. իրավունք	Ծան.
Հենրի III Հենրի Վինչեսթերցի 28 հոկտեմբեր 1216 - 16 Նոյեմբեր (56 տարի, 20 օր)		1 հոկտեմբեր 1207 Վինչեսթերյան ամրոց Հովհաննեսի և Իզաբելլա Անգլուեմացու որդի	Էլեանոր Պրովանսացի Քենթերբերիի տաճար 14 հունվար 1236 5 երեխա	16 նոյեմբեր 1272 Վեստմինստերյան պալատ 65 տարեկան	Հովհաննես թագավորի որդի Առաջնեկ
Էդուարդ I Էդուարդ Երկարաոտք 20 նոյեմբեր 1272 - 7 հուլիս 1307 (34 տարի, 230 օր)		17 June 1239 Վեստմինստերյան պալատ Հենրի III-ի և Էլեանոր Պրովանսացու որդի	(1) Էլեանոր Կաստիլիացի Սանտա Մարիա լա Ռեալ դե Լա Ուելգաս աբբայություն 18 հոկտեմբեր 1254 16 երեխա (2) Մարգարետ Ֆրանսիացի Քենթերբերի 10 սեպտեմբեր 1299 3 երեխա	7 հուլիս 1307 Burgh by Sands 68 տարեկան	Հենրի III-ի որդի Առաջնեկ
Էդուարդ II Էդուրադ Կարնարվոնացի 8 հուլիս 1307 - 20 հունվար 1327 (19 տարի, 197 օր)		25 ապրիլ 1284 Կարնարվոն ամրոց Էդուարդ I-ի և Էլեանոր Կաստիլիացու որդի	Իզաբելլա Ֆրանսիացի Բոլոնի տաճար 24 հունվար 1308 4 երեխա	21 սեպտեմբեր 1327 Բերքլի ամրոց սպանվել է 43 տարեկանում	Էդուարդ I-ի որդի Առաջնեկ
Էդուարդ III 25 հունվարի 1327 - 21 հունիսի 1377 (50 տարի, 148 օր)		13 Նոյեմբեր 1312 Վինձոր ամրոց Էդուարդ II-ի և Իզաբելլա Ֆրանսիացու որդի	Ֆիլիպա Հենեաու Յորքի Սուրբ Պետրոսի տաճար 25 հուվար 1328 14 երեխա	21 հունիս 1377 Ռիչմոնդյան պալատ 64 տարեկան	Էդուարդ II-ի որդի Առաջնեկ
Ռիչարդ II 22 հունիս 1377 29 սեպտեմբեր 1399 (22 տարի, 100 օր)		6 հունվար 1367 Բորդո Էդուարդ Սև արքայազնի և Ժաննա Քենթացու որդի	(1) Աննա Բոհեմացի 14 հունվար 1382 ոչ մի երեխա (2) Իզաբելլա Վալուացի Կալե 4 նոյեմբեր 1396 Ոչ մի երեխա	14 փետրվար 1400 Պոնտեֆրակտ ամրոց 33 տարեկանում	Էդուարդ III-ի թոռ Առաջնեկ

Լանկեստերների հարստություն

Այս հարստությունը սերում է Էդուարդ III-ի երրորդ ողջ մնացած որդի Հովհան Գոնտացուց։ Հենրի IV-ը խլեց իշխանությունը Ռիչարդ II-ից (նաև փոխարինեց գահի հաջորդ ժառանգորդ Էդմունդ Մորտիմերից (այդ ժամանակ 7 տարեկան էր), ով սերում էր Էդուարդի III-ի երկրորդ որդի Լիոնել Անտվերպից)։

Անուն	Դիմանկար	Ծնունդ	Ամուսնություններ	Վախճան	Ժառ. իրավունք	Ծան.
Հենրի IV Հենրի Բոլինբրոքցի 30 սեպտեմբեր 1399 - 20 մարտ 1413 (13 տարի, 172 օր)		3 ապրիլ 1367 Բոլինբրոք ամրոց Հովհան Գոնտացու և Բլանկա Լանկեստերցու որդի	(1) Մարի դը Բոհուն Արունդել ամրոց 27 հուլիս 1380 6 երեխա (2) Ժաննա Նավառացի Վինչեսթերի մայր տաճար 7 փետրվար 1403 Ոչ մի երեխա	20 մարտ 1413 Վեստմինստերյան աբբայություն 45 տարեկան	Էդուարդ III-ի թոռ Ուզուրպատություն
Հենրի V 21 մարտ 1413 - 31 օգոստոս 1422 (9 տարի, 164 օր)		16 սեպտեմբեր 1386 Մոնմաութ ամրոց Հենրի IV-ի և Մարի դը Բոհունի որդի	Կատարինա Վալուացի Տրոյեի տաճար 2 հունիս 1420 1 որդի	31 օգոստոս 1422 Վենսենյան ամրոց 36 տարեկան	Հենրի IV-ի որդի Առաջնեկ
(1-ին կառավարում) Հենրի VI 1 սեպտեմբեր 1422 - 4 մարտ 1461 (38 տարի, 185 օր)		6 դեկտեմբեր 1421 Վինձոր ամրոց Հենրի V-ի և Կատարինա Վալուացու որդի	Մարգարետ Անժուացի Թիթչֆիլդի աբբայություն 22 ապրիլ 1445 1 որդի	21 մայիս 1471 Թաուեր Սպանվել է 49 տարեկանում	Հենրի V-ի որդի առաջնեկ

Յորքերի հարստություն

Յորքերի հարստությունը հավակնեց գահի իրավունքին Էդուարդ III-ի երկրորդ ողջ մնացած որդի Լիոնել Անդվերպենի միջոցով, սակայն իր անվանումը ժառանգել է Էդուարդի չորրորդ ողջ մնացած որդի Էդմունդ Լանգլիից, ով Յորքի առաջն դուքսն էր։

Սպիտակ և կարմիր վարդերի պատերազմի (1455–1485) ընթացքում գահը մի քանի անգամ փոխանցվեց Լանկեսերների և Յորքերի միջև։

Անուն	Դիմանկար	Ծնունդ	Ամուսնություններ	Վախճան	Ժառ. իրավունք	Ծան.
(1-ին կառավարում) Էդուարդ IV 4 մարտ 1461 - 3 հոկտմեբեր 1470 (9 տարի, 214 օր)		28 ապրիլ 1442 Ռուան Ռիչարդ Յորքեցու և Սեսիլ Նևիլի որդի	Էլիզաբեթ Վուդվիլ Գրաֆթոն Ռագիս 1 մայիս 1464 10 երեխա	9 ապրիլ 1483 Վեստմինստերյան պալատ 40 տարեկան	Էդուարդ III-ի ծոռ / ժառանգորդ Թագի բռնազավթում Ժառանգության իրավունք

Լանկեստերների հարստություն (վերականգնում)

Անուն	Դիմանկար	Ծնունդ	Ամուսնություններ	Վախճան	Ժառ. իրավունք	Ծան.
(2-րդ կառավարում) Հենրի VI 3 հոկտեմբեր 1470 - 11 ապրիլ 1471 (191 օր)		6 դեկտեմբեր 1421 Վինձոր ամրոց Հենրի V-ի և Կատարինա Վալուացու որդի	Մարգարետ Անժուացի Թիթչֆիլդի աբբայություն 22 ապրիլ 1445 1 որդի	21 մայիս 1471 Թաուեր Սպանվել է 49 տարեկանում	Հենրի V-ի որդի առաջնեկ

Յորքերի հարստություն (վերականգնում)

Անուն	Դիմանկար	Ծնունդ	Ամուսնություններ	Վախճան	Ժառ. իրավունք	Ծան.
(2-րդ կառավարում) Էդուարդ IV 11 ապրիլ 1471 - 9 ապրիլ 1483 (11 տարի, 364 օր)		28 ապրիլ 1442 Ռուան Ռիչարդ Յորքեցու և Սեսիլ Նևիլի որդի	Էլիզաբեթ Վուդվիլ Գրաֆթոն Ռագիս 1 մայիս 1464 10 երեխա	9 ապրիլ 1483 Վեստմինստերյան պալատ 40 տարեկան	Էդուարդ III-ի ծոռ / ժառանգորդ Թագի բռնազավթում Ժառանգության իրավունք
Էդուարդ V 9 ապրիլ 1483 - 25 հունիս 1483 (78 օր)		2 նոյեմբեր 1470 Վեսթմինսթեր Էդուարդ IV-ի և Էլիզաբեթ Վուդվիլի որդի	Չամուսնացած	Անհետացել է 1483 թվականի կեսերին Լոնդոն Հավանաբար սպանվել է 12 տարեկանում	Էդուարդ IV-ի որդի Ժառանգության իրավունք
Ռիչարդ III 26 հունիս 1483 - 22 օգոստոս 1485 (2 տարի, 58 օր)		2 հոկտեմբեր 1452 Ֆորտերինգյան ամրոց Ռիչարդ Յորքեցու և Սեսի Նևիլի որդի	Աննա Նևիլ Վեստմինստերյան աբբայություն 12 հուլիս 1472 1 որդի	22 օգոստոս 1485 Բոսֆորդի դաշտ Սպանվել է մարտի դաշտում 32 տարեկանում	Էդուարդ III-ի ծոռ Titulus Regius

Թյուդորների հարստություն

Հիմնական հոդվածներ՝ Թյուդորներ և Թյուդորների ժամանակաշրջան

Թյուդորները սերում են Ջոն Բոֆորտի իգական գծից, ով Հովհան Գոնտացու (Էդուարդ III-ի երրորդ ողջ մնացած որդին) ապօրինածին երեխաներից մեկն է։ Չնայած Անգլիայի միապետ կարող էին դառնալ թագավորների օրինական ժառանգորդները, իրավիճակը փոխվեց, երբ Գոնտացին և Սվինֆորդը վերջնական արդյունքում ամուսնացած 1396 թվականին (Ջոն Բոֆորտի ծնունդից 25 տարի անց)։ Ամուսնությունից հետո եկեղեցին Բոֆորտին համարեց օրինական ժառանգ պապական հրամանով նույն թվականին։ Խորհրդարանը նույնն արեց 1397 թվականին։ Հովհան Գոնտացու որդու օրինականացումից հետո Հենրի IV թագավորը նույնպես ճանաչեց Բոֆորտի օրինական լինելը, բայց հայտարարեց, որ նա երբեք չի հավակնի Անգլիայի գահին։ Այնուամենայնիվ Բոֆորտը մտերմիկ հարաբերությունների մեջ մնաց Գոնտացու մյուս ժառանգորդների հետ։

Ջոն Բոֆորտի թոռնուհի Լեդի Մարգարետ Բոֆորտը ամուսնացավ Էդմունդ Թյուդորի հետ։ Թյուդորը ուելսացի դռնապահ Օվեյն Թյուդորի և Կատարինա Վալուայի որդին էր, ով լանկեստերների Հենրի V թագավորի այրին էր։ Էդմունդ Թյուդորը և նրա եղբայրները ու քույրերը նույնպես համարվում էին ապօրինածին կամ գաղտնի ամուսնությունից և պարտական էին իրենց խորթ եղբայր Հենրի VI թագավորին։ Երբ Լանկեստերների հարստությունը անկում ապրեց, նրանց հաջորդեցին Թյուդորները։

15-րդ դարի դրությամբ Թյուդորները Լանկեստերներին պաշտպանողների վերջին հույսն էին։ Էդմունդ Թյուդորի որդին դարձավ թագավոր որպես Հենրի VII` հաղթելով Ռիչարդ III-ին 1485 թվականի Բոսֆորտ Ֆիլդի ճակատամարտում` հաղթելով Վարդերի պատերազմում։ Հենրի թագավորը ամուսնացավ Էդուարդ IV-ի դուստր Էլիզաբեթ Յորքացու հետ` միավորելով Յորքերի և Լանկեստերների հետնորդներին։

Անուն	Դիմանկար	Ծնունդ	Ամուսնություններ	Վախճան	Ժառ. իրավունք	Ծան.
Հենրի VII 22 օգոստոս 1485 - 21 ապրիլ 1509 (23 տարի, 243 օր)		28 հունվար 1457 Փեմբրոք ամրոց Էդմունդ Թյուդորի և Մարգարեթ Բյուֆորտի որդի	Էլիզաբեթ Յորքեցի Վեստմինստերյան աբբայություն 18 հունվար 1486 8 երեխա	21 ապրիլ 1509 Ռիչմոնդ ամրոց 52 տարեկան	Էդուարդ III-ի հետնորդ Նվաճման իրավունք
Հենրի VIII 22 ապրիլ 1509 - 28 հունվար 1547 (37 տարի, 282 օր)		28 հունիս 1491 Գրինվիչ ամրոց Հենրի VIII-ի և Էլիզաբեթ Յորքեցու որդի	(1) Կատարինա Արագոնեցի Գրինվիչ 11 հունիս 1509 1 դուստր (2) Աննա Բոլեյն Վեստմինստերյան պալատ 25 հունվար 1533 1 դուստր (3) Ջեյն Սեյմուր Վայթհոլ պալատ 30 մայիս 1536 1 որդի երեք այլ ամուսնություններ այլևս ոչ մի երեխա	28 հունվար 1547 Վայթհոլ պալատ 55 տարեկան	Հենրի VIII-ի որդի Ավագ որդի
Էդուարդ VI 28 հունվար 1547 - 6 հուլիս 1553 (6 տարի, 160 օր)		12 հոկտեմբեր 1537 Համփթոն Կորտ պալատ Հենրի VIII-ի և Ջեյն Սեյմուրի որդի	Չամուսնացած	6 Հուլիս 1553 Գրինվիչ ամրոց 15	Հենրի VIII-ի որդի Ժառանգության իրավունք

---

Վիճարկված իրավունք

Էդուարդ VI-ը իր ժառանգորդ անվանեց Լեդի Ջեյն Գրեյին։ Էդուարդի մահից չորս օր անց 1953 թվականի հուլիսի 6-ին Ջեյնը հռչակվեց Անգլիայի թագավոր։ Ինն օր անց, հուլիսի 19-ին գաղտնի խորհուրդը չեղարկեց Ջեյնի իրավունքը և թագուհի հռչակեց Էդուարդ VI-ի կաթոլիկ խորթ քույր Մարիին թագուհի։ Ջեյնը մահապատժի ընթարկվեց պետական դավաճանության համար 1554 թվականին 16 տարեկանում։

Անուն	Դիմանկար	Ծնունդ	Ամուսնություններ	Վախճան	Ժառ. իրավունք	Ծան.
(Կոչումը վիճարկված է) Ջեյն 10 Հուլիս 1553 - 19 Հուլիս 1553 (9 օր)		Հոկտեմբեր 1537 Բրադգեյթ պարկ Սուֆլոկի 1-ին դուքսի և Ֆրանշես Բրանդոնի դուստր	Դադլի Գիլֆորդ Ստրենդ 21 մայիս 1553 Ոչ մի երեխա	12 Փետրվար 1554 Թաուեր Մահապատժի է ենթարկվել 16 տարեկանում	Հենրի VII-ի ծոռնուհի Էդուարդ VI-ի կամոք

---

Անուն	Դիմանկար	Ծնունդ	Ամուսնություններ	Վախճան	Ժառ. իրավունք	Ծան.
Մարի I Արյունոտ Մարի 19 հուլիս 1553 - 17 նոյեմբեր 1558 (5 տարի, 122 օր)		18 February 1516 Գրինվիչ պալատ Հենրի VIII-ի և Կատերին Արագոնեցու դուստր	Ֆիլիպ II Հաբսբուրգ Վինչեսթերի մայր տաճար 25 հուլիս 1554 ոչ մի երեխա	17 նոյեմբեր 1558 Սուրբ Ջեյմսի պալատ 42 տարեկանում	Հենրի VIII-ի դուստր Երրորդ ժառանգության ակտ
(Jure uxoris) Ֆիլիպ 25 հուլիս 1554 - 17 նոյեմբեր 1558 (4 տարի, 116 օր)		21 Մայիս 1527 Վալյադոլիդ Սրբազան Հռոմի կայսր Կառլոս V-ի և Իզաբելլա Պորտուգալացու որդի	Մարի Թյուդոր Վինչեսթերի մայր տաճար 25 հուլիս 1554 Ոչ մի երեխա 3 այլ ամուսնություններ 7 երեխա	13 սեպտեմբեր 1598 Էլ Էսկորիալ 71 տարեկան	Մարի Թյուդորի ամուսին Ամուսնության ակտ	Չկա տվյալ

Մարի I-ի զինանշան

Ֆիլիպ II Հաբսբուրգի (Ֆիլիպ II Իսպանիայի թագավոր 1556 թվականի հունվարի 15-ից) և թագուհի Մարի I- ամուսնության պայմանագի համաձայն, Ֆիլիպը պետք է վայելեր Մարիի բոլոր տիտղոսները այնքան, ինչքան կտևեր նրանց ամուսնությունը։ Բոլոր պաշտոնական փաստասթղթերում, ներառյալ խորհրդարանի որոշումներւմ նրանց անունները զետեղված էր միասին և Խորհրդարանը ենթակա էր զույգին։

Քանի որ Անգլիայի նոր թագավորը չէր կարողանում կարդալ անգլերեն, հրամայվեց, որ բոլոր պետական փաստաթղթերը թարգմանվեն լատիներեն կամ իսպաներեն։ Մետաղադրամները հատվում էին երկուսի գլուխներով և Անգլիայի զինանշանը միացվեց Ֆիլիպին, որպեսզի ցուցադրվի միասնական կառավարումը։

Անուն	Դիմանկար	Ծնունդ	Ամուսնություններ	Վախճան	Ժառ. իրավունք	Ծան.
Եղիսաբեթ I 17 նոյմեբեր 1558 - 24 մարտ (44 տարի, 128 օր)			7 սեպտեմբեր 1533 Գրինվիչ պալատ Հենրի VIII-ի և Աննա Բոլեյնի դուստր	Կաղապար:CNone Չամուսնացած	24 մարտ 1603 Ռիչմոնդ պալատ 69 տարեկան	Հենրի VIII-ի դուստր Երրորդ ժառանգության ակտ

Ստյուարտների հարստություն

Հիմնական հոդված՝ Ստյուարտներ

1603 թվականին Եղիսաբեթ I-ը մահացավ առանց երեխայի, նրա առաջին զարմիկ, երկու անգամ հեռացված Շոտլանդիայի թագավոր Հակոբ VI-ը ժառանգեց Անգլիայի գավաթը որպես Ջեյմս I: Հակոբը սերում էր Թյուդորներից, նրա մեծ տատիկն էր Հենրի VII-ի ավագ դուստր Մարգարետ Թյուդոր, ով նաև Շոտլանդիայի թագավոր Ջեյմս IV-ի կինն էր։ 1604 թվականին նա ներմուծեց Մեծ Բրիտանիայի թագավոր տիտղոսը։ Այնուամենայնիվ երկու երկրների խորհրդարանները մնացին առանձին մինչև 1707 թվականը։

Անուն	Դիմանկար	Ծնունդ	Ամուսնություններ	Վախճան	Ժառ. իրավունք	Ծան.
Ջեյմս I 24 մարտ 1603 - 27 մարտ 1625 (22 տարի, 4 օր)		19 հունիս 1566 Էդինբուրգյան դղյակ Հենրի Ստյուարտի և Մարի Ստյուարտի որդի	Աննա Դանիացի Օսլո 23 նոյեմբեր 1589 7 երեխա	27 մարտ 1625 Թեոբալդս Հոուս 58 տարեկան	սերում է Հենրի VIII-ից
Չարլզ I 27 մարտ 1625 - 30 հուվար 1649 (23 տարի, 310 օր)		19 նոյեմբեր 1600 Դանֆերմլայն պալատ Ջեյմս I-ի և Աննա Դանիացու որդի	Մարիա Հենրիետտա Ֆրանսիացի Սուրբ Ավգուստին աբբայություն 13 հունիս 1625 9 երեխա	30 հունվար 1649 Վայթհոլ պալատ Մահապատժի է ենթարկվել 48 տարեկանում	Ջեյմս I-ի որդի Ժառանգության իրավունք

Անիշխանական շրջան

Ոչ մի միապետ չկառավարեց 1649 թվականի Չառլզ I-ի մահապատժից մինչև Չառլզ II-ի վերականգնումը 1660 թվականին։ 1649-ից 1653 թվականներին Անգլիայում չկար մեկ ընդհանուր պետության ղեկավար, քանի որ Անգլիան ուղղակիուրեն ղեկավարում էր Պոչային խորհրդարանը Անգլիայի պետական խորհուրդի հետ միասին` լինելով գործադիր իշխանունություն մի շրջանում, որը կոչում են Անգլիայի համագործակցություն։ 1653 թվականի ռազմական հեղաշրջումից հետո Օլիվեր Կրոմվելը իր ձեռքն առավ իշանությունը։ Նա ցրեց Պոչային խորհրդարանը և Անգլիան մուտք գործեց այսպես կոչված Պրոտեկտորատի ժամանակաշրջան Կրոմվելի ուղղակի հսկողության ներքո, որպես Լորդ Պրոտեկտոր։

Լորդ Պրոտեկտորը իրավունք ուներ ընտրելու իրեն ժառանգորդ, և Օլիվեր Կրոմվելը ընտրեց իր ավագ որդուն Ռիչարդ Կրոմվելին, ով փոխարինեց նրան։ Ռիչարդը չկարողացավ արդյունավետ ղեկավարել բանակը և նրանց հարկադրաբար հեռացրեց Անգլիայի անվտանգության կոմիտեն Չառլս Ֆլիտվուդի ղեկավարությամբ 1659 թվականի մայիսին։ Անգլիան նորից չունեցավ եզակի պետության գլուխ մի քանի ամիս Ֆլիտվուդի կուսակցության և Ջորրջ Մոնկի միջև հակամարտության ժամանակ։ Մոնկը իր ձեռքն առավ երկրի իշխանությունը 1659 թվականի դեկտեմբերին և մոտ մեկ տարի անարխիայից հետո միապետությունը պաշտոնապես վերականգնվեց ու Չարլզ II Ստյուարտը վերադարձավ Ֆրանսիայից և համաձայնվեց բազմել Անգլիայի գահին։

Լորդ Պրոտեկտոր

Անուն	Դիմանկար	Ծնունդ	Ամուսնություններ	Վախճան
Օլիվեր Կրոմվել 16 Դեկտեմբեր 1653 - 3 սեպտեմբեր 1658 (4 տարի, 262 օր)		25 Ապրիլ 1599 Հանտինգդոն Ռոմբերտ Կրոմվելի և Եղիսաբեթ Ստյուարտի որդի	Եղիսաբեթ Կրոմվել Սրբ Ժիլես 22 օգոստոս 1620 9 երեխա	3 սեպտեմբեր 1658 Ուայթհոլ 59 տարեկան
Ռիչարդ Կրոմվել Թումբլան Դիկ 3 սեպտեմբեր 1658 - 7 մայիս 1659 (247 օր)		4 հոկտեմբեր 1626 Հանթինգդոն Օլիվեր Կրոմվելի և Եղիսաբեթ Կրոմվելի որդի	Դորոթի Մեյջոր մայիս 1649 9 երեխա	12 հուլիս 1712 Չեշունտ 85 տարեկանում

Ստյուարտների հարստության վերականգնում

Հիմնական հոդված՝ Ստյուարտների վերականգնում

Երբ միապետական ռեժիմն Անգլիայում վերականգնվեց, իշխանության եկավ Չարլզ II-ը, ում կառավարման ժամանակաշրջանը հիմնականում խաղաղ էր։ Կաթոլիկների և բողոքականների միջև դեռևս կար լարվածություն։ Չառլսի եղբայր, բացահայտ կաթոլիկ Հակոբ II-ի իշխանության գալով Անգլիան նորից անցում կատարեց քաղաքական լաված ժամանակաշրջան։

Հակոբ II-ը պաշտոնանկ արվեց խորհրդարանի կողմից երեք տարուց քիչ կառավարելուց հետո, ում փոխարինեց նրա դուստր Մարի II-ը և նրա ամուսին (նաև զարմիկ) Վիլհելմ III-ը Պանծալի հեղափոխության ժամանակաշրջանում։ Մինչդեռ Հակոբը և նրա ժառանգները շարունակեցին հավակնել գահին։ Բոլոր կաթոլիկներին (այդ թվում Հակոբը և նրա որդի Չարլզը) արգելվեց հավակնել գահին 1701 թվականի Գահաժառանգության ակտով, ընդունված Աննա թագուհու կողմից, ով Հակոբի բողոքական դուստրն էր։ 1707 թվականի Միության ակտով Անգլիան դադարեց գոյություն ունենալ որպես ինքնիշխան պետություն և նրան փոխարինեց նոր Մեծ Բրիտանիայի թագավորությունը։

Անուն	Դիմանկար	Ծնունդ	Ամուսնություններ	Վախճան	Ժառ. իրավունք	Ծան.
(Ճանաչված ռոյալիստների կողմից 1649 թվականին) Չարլզ II 29 մայիս 1660 - 6 փետրվար 1685 (24 տարի, 254 օր)		29 մայիս 1630 Սուրբ Հակոբի պալատ Չարլզ I-ի և Հենրիետա Մարիա Ֆրանսիացու որդի	Կատարինա Բագանզացի Պորտսմութ 21 մայիս 1662 ոչ մի երեխա	6 փետրվար 1685 Վայթհոլ պալատ 54 տարեկան	Չարլզ I-ի որդի Առաջնեկության իրավունք Միապետության վերականգնում
Հակոբ II 6 փետրվար 1685 - 23 դեկտեմբեր 1688 (Գահընյեց է արվել 3 տարի, 321 օր հետո)		14 Հոկտեմբեր 1633 Սուրբ Հակոբի պալատ Չարլզ I-ի և Հենրիետա Մարիա Ֆրանսիացու որդի	(1) Աննա Հայդ Ստրենդ 3 սեպտեմբեր 1660 8 երեխա (2) Մարի Մոդենացի Դուվր 21 նոյեմբեր 1673 7 երեխա	16 սեպտեմբեր 1701 Սեն Ժերմեն պալատ 67 տարեկան	Չառլս I-ի որդի ժառանգության իրավունք
Մարի II 13 փետրվար 1689 - 28 դեկտեմբեր 1694 (5 տարի, 319 օր)		30 ապրիլ 1662 Սուրբ Հակոբի պալատ Հակոբ II-ի և Աննա Հայդի դուստր	Վիլհելմ III Օրանացի Սուրբ Հակոբի պալատ 4 նոյեմբեր 1677 ոչ մի երեխա	28 դեկտեմբեր 1694 Կենսինգթոն պալատ 32 տարեկան	Հակոբ II-ի դուստր Ներկայացվել է խորհրդարանի կողմից
Վիլհելմ III Վիլհելմ Օրանացի 13 փետրվար 1689 - 8 մարտ 1702 (13 տարի, 24 օր)		4 նոյեմբեր 1650 Հաագա Վիլհելմ II Օրանացու և Մարի Անգլիացու որդի	Մարի II Սուրբ Հակոբի պալատ 4 նոյեմբերի 1677 ոչ մի երեխա	8 մարտ 1702 Կենսինգթոն պալատ 51 տարեկան	Չարլզ I Ստյուարտի թոռ Ներկայացվել է խորհրդարանի կողմից
Աննա 8 մարտ 1702 - 1 մայիս 1707 (5 տարի, 55 օր) (Մեծ Բրիտանիայի թագուհի մինչև 1 օգոստոսի 1714) (12 տարի, 147 օր)		6 փետրվար 1665 Սուրբ Հակոբի պալատ Հակոբ II-ի և Աննա Հայդի դուստր	Գեորգ Դանիացի Սուրբ Հակոբի պալատ 28 հուլիս 1683 Ողջ մնացած ոչ մի երեխա	1 օգոստոսի 1714 Կենսինգտոն պալատ 49 տարեկան	Հակոբ II-ի դուստր Ժառանգության իրավունք Բիլլ իրավունքների մասին (1689)

Միության ակտեր

1707 թվականի Միության ակտերը խորհրդարանի զույգ ակտեր էին, ընդունված 1706 և 1707 թվականներին Անգլիայի խորհրդարանի և Շոտլանդիայի խորհրդարանի կողմից, որով վավերացրվեց 1706 թվականի հուլիսի 22-ին վավերացված Միության պայամանգիրը։ Ակտերով միավորվեցին՝ Անգլիայի թագավորությունը և Շոտլանդիայի թագավորություն (նախկինում առանձին ինքնիշխան պետություններ, առանձին օրենսդիր մամնով, մայց միասնական միապետով) ստեղծելով Մեծ Բրիտանիայի թագավորությունը։

Անգլիան, Շոտլադնիան և Իռլանդիան արդեն ունեին մեկ միապետ ավելի քանի հարյուր տարի 1603 թվականից, երբ Հակոբ VI շոտլանդացին ժառանգեց Անգլիայի և Իռլանդիայի գահերը։

Միապետների ժամանակագրություն