Լե Ման

Լե Ման
Բնակավայր
	Լե Ման
	ֆր.՝ Le Mans; ֆր.՝ Denis-des-Coudrais; ֆր.՝ Croix-Gazonfière
	Զինանշան
Երկիր	Ֆրանսիա
Մակերես	52,81 կմ²
ԲԾՄ	51±1 մետր
Բնակչություն	▲143 252 մարդ (հունվարի 1, 2018)
Ժամային գոտի	UTC+1 և UTC+2
Փոստային ինդեքսներ	72000 և 72100
Պաշտոնական կայք	lemans.fr
	Լե Ման Վիքիպահեստում

Լե Ման (ֆր.՝ Le Mans [lə mɑ̃], բրետոներեն՝ ar Mañs, լատ.՝ Cenomanum, Suindinum), քաղաք Ֆրանսիայի հյուսիսարևմտյան հատվածում, Սարթ դեպարտամենտում։ Այն դեպարտամենտի կենտրոնն է։ 2005 թվականի տվյալներով քաղաքի բնակչությունը կազմում է 141,4 հազար մարդ։ Արվարձանների հետ միասին Լե Մանը Ֆրանսիայի ամենախոշոր 7 քաղաքներից մեկն է։

Պատմական ակնարկ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գալլո-հռոմեական պատերը

Լատինական Civitas Cenomanorum անվանումը քաղաքին տվել են նրա հին բնակիչները՝ գալլերը։ Այդ ժամանակներից պահպանվել են գալլո-հռոմեական պատերի մնացորդները, որոնք թվագրվում են մեր թվարկության III դարին։ Այդ պարիսպները որոշակիորեն վերականգնվել են միջնադարում։ Այդ ժամանակներում քաղաքում է բնակվել Լե Մանի առաջին եպիսկոպոս սբ. Հուլիանոսը։ Հենց նրան է նվիրված կիսակառույց Լե Մանի տաճարը, որը պետք է լիներ միջնադարյան Ֆրանսիայի ամենաբարձր տաճարներից մեկը։

Միջնադարում Լե Մանը եղել է Մեն կոմսության մայրաքաղաքը, որը Հենրի II Պլանտագենետի և նրա որդիների օրոք մտել է անգլիական թագավորության կազմի մեջ։ Հարյուրամյա պատերազմի ժամանակ Լե Մանը անցել է ձեռքից ձեռք^[6]։

Բնակչություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Լե Մանի բնակչության փոփոխությունները 1800- 2008 թվականներին
1800	1841	1876	1901	1911	1926	1936	1946	1954	1962	1968	1975	1990	1999	2008
18 081	25 189	50 175	63 272	69 361	72 287	84 525	100 455	111 891	132 181	143 246	152 285	145 502	146 064	143 547

Տեսարժան վայրեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Լե Մանի գալլո-հռոմեական պատերը

Քաղաքի գլխավոր տեսարժան վայրը համարվում է մինչ օրս կիսակառույց միջնադարյակ Լե Մանի տաճարը, որի հիմքը կառուցվել է ռոմանական ոճով, իսկ վերին մի քանի շերտերը գոթական ոճով։ Տաճարը հայտնի է իր վիտրաժներով։ Հին քաղաքը, որը շրջափակված է գալլո-հռոմեական պատերով, գոթական տաճարներով և վերածննդի դարաշրջանի պալատներով, որը համադրելի չէ շրջակա բետոնե շինություններին։ Քաղաքի հին դարպասների մոտ է գտնվում ցիստերցիանական Լեպո աբբայությունը, որը հիմնադրվել է 1229 թվականին թագուհի Բերենգարիա Նավարացու կողմից։ Վերջինս տեղափոխվել էր Լե Ման ամուսնու՝ Ռիչարդ I Առյուծասրտի մահվանից հետո։ Մինչ օրս պահպանվել է նաև Մեն կոմսերի պալատը։

Հայտնի բնակիչներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մարկ Դյուվալ (1530 (?)—1581) — ֆրանսիացի նկարիչ և փորագրող,
Լեոն Բոլլե (1870 – 1913) — գիտնական։ Լե Մանի մարզադաշտը կրում է Բոլլեի անունը,
Սեբաստյան Բուրդե (ծնվ. 1979 թվականի փետրվարի 28) - ChampCar-ի քառակի չեմպիոն։

Սպորտ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ավտոսպորտի սիրահարներին Լե Մանը հայտնի է հանրահայտ «Լե Մանի 24 ժամ» ավտոմրցաշարով, որոնք ավանդաբար անց են կացվում «Սարտա» և «Բուգատտի» ավտոճանապարհներին։ Քաղաքում գործում է հին ավտոմեքենաների թանգարանը։ Բացի ավտոմրցաշարերից, 1953 թվականից Լե Մանում անց են կացվում հեծանվասպորտի միջազգային մրցաշարեր։ Ֆրանսիական ֆուտբոլային լիգայում քաղաքը ներկայացնում է Լե Ման ֆուտբոլային ակումբը։

Պատմական իրադարձություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ժան Բերո Ռայթ եղբայրների բիպլանի թռիչքըԱնձնական հավաքածու

1902 թվականի օգոստոսի 8-ին Լե Մանի ձիարշավարանում տեղի են ունեցել Ռայթ եղբայրների առաջին պաշտոնական ցուցադրական թռիչքները։ Թռիչքները մեծ հետաքրքրություն են առաջացրել ինչպես մասնագետների, այնպես էլ բնակչության լայն զանգվածների շրջանում և հիմք հանդիսացել Եվրոպայում Ռայթ եղբայրների հաջողությունների սկսման համար։