Մովսեսգյուղ (Տավուշի մարզ)

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Մոսեսգյուղ (այլ կիրառումներ)
Գյուղ
Մոսեսգեղ
Մովսես, համայնապատկեր
ԵրկիրՀայաստան Հայաստան
ՄարզՏավուշ
ԳյուղապետԱրարատ Ավալյան
ԲԾՄ1000 մ
Կլիմայի տեսակմերձարևադարձային
Պաշտոնական լեզուՀայերեն
Բնակչություն1748 մարդ (2011)[1]
Ազգային կազմՀայեր
Կրոնական կազմՀայ Առաքելական եկեղեցի
ՏեղաբնականունՄովսեսցի
Ժամային գոտիUTC+4
Հեռախոսային կոդ+374 (267-96)
Մովսեսգյուղ (Տավուշի մարզ) (Հայաստան)##
Մովսեսգյուղ (Տավուշի մարզ) (Հայաստան)

Մոսեսգյուղ կամ Մովսես, գյուղ Հայաստանի Տավուշի մարզում՝ նախկին Շամշադինի շրջանում, Բերդ քաղաքից մոտ 7 կմ հյուսիս-արևելք, Մոսեսգետի ցածրադիր ափին։ Սահմանամերձ գյուղ է, գտնվում է հայ-ադրբեջանական շփման գծից մոտ 1 կմ հեռավորության վրա։

Անվան ստուգաբանություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ըստ ավանդության լեզգիների հրոսակախմբերի հարձակման ժամանակ բոլորը փախչում և թաքնվում են, չի փախչում միայն քաջ ու հաղթանդամ Մովսես Աթաբեկյանը, որից և գյուղ կոչվում է Մովսես։ Մեկ այլ աղբյուրի համաձայն գյուղը հիմնադրել է Մովսես Աթաբեկյանը, ով կառուցել է առաջին տունը՝ այդպիսով դնելով ապագա բնակավայրի հիմքը։

Աշխարհագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գյուղի միջնակարգ դպրոցը

Տարածաշրջանի նախկին խորհրդային վարչական կենտրոն Բերդից գտնվում է 15 կիլոմետր հեռավորության վրա, հյուսիսարևելյան հատվածում, Խնձորուտի լեռնաշղթայի միմյանցից բավականին մոտ ձգվող երկու լեռնաբազուկների միջև, Մոսեսգետ գետի ցածրադիր ափին։

Կլիմա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կլիման մեղմ է, բարեխառն է, շրջակայքն անտառապատ։

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գյուղի նոր Սուրբ Աստվածածին եկեղեցին

Մոսեսգեղը մատենագրության մեջ հիշատակվում է որպես Մոսես, Մովսեսգյուղ, Մովսես, Մովսեսգեղ, Մովսեսքենդ անվանումներով։

Գյուղը սկզբում հիմնված է եղել այժմյան հարավարևելյան բարձրության վրա, Ղարաբաղից եկած վերաբնակիչների կողմից։

Բնակչություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ըստ Հայաստանի 2011 թ. մարդահամարի արդյունքների՝ Մոսեսգյուղի մշտական բնակչությունը կազմել է 1748, առկա բնակչությունը՝ 1465 մարդ[2]։ Բնակիչները հայեր են, որոնց նախնիները եկել են Լեռնային Ղարաբաղից։

Մոսեսգյուղի բնակչության փոփոխությունը ժամանակի ընթացքում՝ ստորև.

Տարի Բնակչություն
1831 220 մարդ [3]
1873 684 մարդ [3]
1897 1139 մարդ [3]
1926 1431 մարդ [3]
1939 2118 մարդ [3]
1959 2474 մարդ [3]
1970 2904 մարդ [3]
1979 2741 մարդ [3]
1989 2547 մարդ [3]
2001 2212 մարդ [4]
2011 1748 մարդ [1]


Տնտեսություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բնակչությունը զբաղվում է անասնապահությամբ, խաղողագործությամբ և պտուղ-բանջարեղենի մշակությամբ։

Պատմամշակութային կառույցներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գյուղից 3 կմ հարավ-արևելքում գտնվում է Սուրբ Գևորգ եկեղեցին (XIV-XVII դարեր), Հին Մոսես գյուղատեղին (XIV-XVII դարեր)։ Շրջակայքում կան եկեղեցու, մատուռի ավերակներ, խաչքարեր։

Հասարակական կառույցներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ունի միջնակարգ դպրոց, (հիմնված 1852 թ), մշակույթի տուն, գրադարան, մսուր-մանկապարտեզ։

Կրոն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2010 թվականին Մոսեսգեղում ավարտվել է նոր Սուրբ Աստվածածին եկեղեցու կառուցումը[5]։

Տես նաև[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • «Տավուշ», Լավրենտի Միրզոյան, Երևան 2010

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 Հայաստանի 2011 թ. մարդահամարի արդյունքները (հայ.)
  2. 2011 թ Հայաստանի մարդահամարի արդյունքները
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 3,6 3,7 3,8 Հայաստանի Հանրապետության բնակավայրերի բառարան (հայ.)Երևան: 2008. — էջ 140. — 184 p.
  4. ՀՀ 2001 թ. մարդահամարի արդյունքները (հայ.)
  5. «ԿՈՂՊԱԾ ԴՌՆԵՐՆ ՈՒ ՓԱՄՓՈՒՇՏԻ ՀԵՏՔԵՐՆ ԱՅՍՏԵՂ ԱՄԵՆՈՒՐ ԵՆ». Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ օգոստոսի 30-ին. Վերցված է 2011 թ․ փետրվարի 20-ին.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]