Մովսեսգյուղ (Տավուշի մարզ)

Մոսեսգեղ
Գյուղ
	Մոսեսգեղ
	Մովսես, համայնապատկեր
Երկիր	Հայաստան
Մարզ	Տավուշի մարզ
Համայնք	Բերդ համայնք
ԲԾՄ	1000 մ
Կլիմայի տեսակ	մերձարևադարձային
Պաշտոնական լեզու	Հայերեն
Բնակչություն	▼1748 մարդ (2011)
Ազգային կազմ	Հայեր
Կրոնական կազմ	Հայ Առաքելական եկեղեցի
Տեղաբնականուն	Մովսեսցի
Ժամային գոտի	UTC+4
Հեռախոսային կոդ	+374 (267-96)
	Մովսեսգյուղ (Տավուշի մարզ) (Հայաստան)
	Մովսեսգյուղ (Տավուշի մարզ) (Տավուշի մարզ)
	Մովսեսգյուղ Վիքիպահեստում

Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Մոսեսգյուղ (այլ կիրառումներ)

Մոսեսգյուղ կամ Մովսես, գյուղ Հայաստանի Տավուշի մարզի Բերդ համայնքում՝ հայ-ադրբեջանական շփման գծի անմիջական հարևանությամբ։

Անուն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ըստ ավանդության լեզգիների հրոսակախմբերի հարձակման ժամանակ գյուղի բնակչությունը փախչում և թաքնվում է, չի փախչում միայն քաջ ու հաղթանդամ Մովսես Աթաբեկյանը, որից և գյուղ կոչվում է Մովսես։ Մեկ այլ աղբյուրի համաձայն գյուղը հիմնադրել է Մովսես Աթաբեկյանը, ով կառուցել է առաջին տունը՝ այդպիսով դնելով ապագա բնակավայրի հիմքը։

Աշխարհագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մոսեսգյուղը գտնվում է Խնձորուտի լեռնաշղթայի միմյանցից բավականին մոտ ձգվող երկու լեռնաբազուկների միջև՝ Մոսեսգետ գետի ցածրադիր ափին։

Համայնքի վարչական կենտրոն Բերդ քաղաքից հեռու է մոտ 7 կմ դեպի հյուսիս-արևելք։

Կլիմա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կլիման մեղմ է, բարեխառն է, շրջակայքն անտառապատ։

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մոսեսգեղը մատենագրության մեջ հիշատակվում է որպես Մոսես, Մովսեսգյուղ, Մովսես, Մովսեսգեղ, Մովսեսքենդ անվանումներով։

Գյուղը սկզբում հիմնված է եղել այժմյան հարավարևելյան բարձրության վրա, Արցախից գաղթած եկած վերաբնակիչների կողմից։

Պատմամշակութային հուշարձաններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գյուղից 3 կմ հարավ-արևելքում գտնվում է Սուրբ Գևորգ եկեղեցին (XIV-XVII դարեր), Հին Մոսես գյուղատեղին (XIV-XVII դարեր)։ Շրջակայքում կան եկեղեցու, մատուռի ավերակներ, խաչքարեր։

2010 թվականին Մոսեսգեղում ավարտվել է Սուրբ Աստվածածին եկեղեցու կառուցումը^[2]։

Բնակչություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ըստ Հայաստանի Հանրապետության 2011 թվականի մարդահամարի արդյունքների՝ Մոսեսգյուղի մշտական բնակչությունը կազմել է 1748, առկա բնակչությունը՝ 1465 մարդ^[3]։ Բնակիչները հայեր են, որոնց նախնիները եկել են Արցախից։

Ստորև ներկայացված Մոսեսգյուղի բնակչության փոփոխությունն ըստ տարիների՝

Տարի	Բնակչություն
1831	220 մարդ	^[4]
1873	684 մարդ	^[4]
1897	1139 մարդ	^[4]
1926	1431 մարդ	^[4]
1939	2118 մարդ	^[4]
1959	2474 մարդ	^[4]
1970	2904 մարդ	^[4]
1979	2741 մարդ	^[4]
1989	2547 մարդ	^[4]
2001	2212 մարդ	^[5]
2011	1748 մարդ	^[1]