Լեդա (արբանյակ)
Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Լեդա (այլ կիրառումներ)
  (Յուպիտեր XIII) | |
|---|---|
| Հիմնական տվյալներ | |
| Հայտնաբերվել է | 11 սեպտեմբեր 1974[1] թ. (Չառլզ Կովալի կողմից) |
| Բացարձակ մեծություն (H) | 20,2[2] |
| Հեռավորությունը Յուպիտեր | 11 160 000 կմ[3] |
| Ուղեծրային տվյալներ | |
| Էքսցենտրիսիտետ | 0,16[3] |
| Սիդերիկ պարբերություն | 240,92 օր (0,654 տարի)[3] |
| Ուղեծրային արագություն | 3,4 կմ/վ |
| Թեքվածություն | 27,46° (խավարածրի հարթության նկատմամբ) 29,01° (Յուպիտերի հասարակածի նկատմամբ)[3] |
| Ֆիզիկական հատկանիշներ | |
| Շառավիղ | 10 կմ |
| Մակերևույթի մակերես | ~1250 կմ2 |
| Ծավալ | ~4200 կմ3 |
| Զանգված | 1,1×1016 կգ |
| Միջին խտություն | 2,6 գ/սմ3 (ենթադրություն) |
| Հասարակածային մակերևութային ձգողություն | ~0,0073 մ/վ² |
| 2-րդ տիեզերական արագություն | ~0,012 կմ/վ |
| Պտույտի պարբերություն | Սինքրոն |
| Ալբեդո | 0,04 (ենթադրություն) |
| Մթնոլորտային տվյալներ | |
| Մթնոլորտի ջերմաստիճան | -149oC (124 K) |
Լեդա (հուն․՝ Λήδα), Յուպիտերի ուղիղ շարժմամբ անկանոն արբանյակներից է։ Նույնպես գրանցված է որպես Յուպիտեր XIII: Հայտնաբերվել է 1974 թվականին Չառլզ Կովալի կողմից Պալոմարյան աստղադիտարանում։ Հայտնաբերումը կատարվել է սեպտեմբերի 14-ին, դրան նախորդող երեք գիշերների լուսանկարների վերլուծության շնորհիվ, բոլոր երեքի վրա Լեդան դիտարկվում է[1][4]։
Անվանվել է հունական դիցաբանության աստված Զևսի սիրուհու Լեդայի պատվին[5], ում նա այցելել էր կարապի տեսքով։ Կովալը առաջարկել է ՄԱՄ-ին այս անունը 1975 թվականին[6]։
Լեդան պատկանում է Հիմալիայի խմբին, որի կազմի մեջ են մտնում հինգ արբանյակներ, որոնք պտտվում են Յուպիտերի շուրջ 11-ից 13 միլիոն կմ հեռավորության վրա, և ունեն մոտավորապես 27,5° ուղեծրի թեքում[3]։ Այս ուղեծրի էլեմենտները տրվում են 2000 թվականի հունվարի դրությամբ, սակայն դրանք փոփոխվում են Արեգակի և այլ մոլորակների հետ փոխազդեցության արդյունքում։
Տես նաև[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ 1,0 1,1 Kowal C. T., Aksnes, K., Marsden, B. G., Roemer, E. (1974)։ «Thirteenth satellite of Jupiter»։ Astronomical Journal 80: 460–464։ Bibcode:1975AJ.....80..460K։ doi:10.1086/111766
- ↑ Calvin J. Hamilton (1997–2009)։ «Leda Statistics»։ Views of the Solar System։ Վերցված է 2007 թ․ հոկտեմբերի 1
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Jacobson R. A. (2000)։ «The orbits of outer Jovian satellites»։ Astronomical Journal 120 (5): 2679։ Bibcode:2000AJ....120.2679J։ doi:10.1086/316817
- ↑ Brian G. Marsden (սեպտեմբերի 20, 1974)։ «IAUC 2702: Probable New Satellite of Jupiter»։ International Astronomical Union
- ↑ Leda and the Swan
- ↑ Marsden Brian G. (հոկտեմբերի 7, 1975)։ «Satellites of Jupiter» 2846։ International Astronomical Union
Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Լեդայի մասին տեղեկություններ Archived 2017-02-12 at the Wayback Machine. ՆԱՍԱ-ի Solar System Exploration կայքում
- Տեղեկություններ Դևիդ Ջուիտի էջում
- Յուպիտերի հայտնի արբանյակները Archived 2015-03-18 at the Wayback Machine. (Սքոթ Շեփարդ)
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||