Հարպալիկե (արբանյակ)

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից

Հերպալիկե
(Յուպիտեր XXII)
Harpalyke
Հիմնական տվյալներ
Հայտնաբերվել է23 նոյեմբեր 2000[1] թ. (Սքոթ Շեփարդի կողմից)
Բացարձակ մեծություն (H)22,2[2]
Հեռավորությունը Յուպիտեր21 105 000 կմ[2]
Ուղեծրային տվյալներ
Էքսցենտրիսիտետ0,226[2]
Սիդերիկ պարբերություն623,3 օր[2]
Թեքվածություն148,6° (խավարածրի հարթության նկատմամբ)
147° (Յուպիտերի հասարակածի նկատմամբ)[2]
Ֆիզիկական հատկանիշներ
Շառավիղ~2 կմ (ենթադրված)
Զանգված~1,2×1014 կգ
Միջին խտություն2,6 գ/սմ3 (ենթադրված)
Ալբեդո0,04 (ենթադրություն)
Մթնոլորտային տվյալներ

Հերպալիկե (հուն․՝ Ἁρπαλύκη), Յուպիտերի անկանոն բնական արբանյակներից է, ունի հակադարձ շարժում։ Հայտնաբերվել է Սքոթ Շեփարդի ղեկավարած խմբի կողմից, հայտնաբերման մասին հայտարարվել է 2000 թվականին, սկզբում արբանյակը ստացել է S/2000 J 5 ժամանակավոր անվանումը[1][3]։

Հերպալիկեն ունի մոտ 4 կմ տրամագիծ, և պտտվում է Յուպիտերի շուրջ միջինում 21 105 000 միլիոն կմ հեռավորության վրա, 623,3 օրվա ընթացքում[1][2]։ Արբանյակի ուղեծրի թեքումը կազմում է 148,6° խավարածրի հարթության նկատմամբ (147° Յուպիտերի հասարակածի նկատմամբ), իսկ էքսցենտրիսիտետը 0,226 է[1][2]։

Հերպալիկեն պատկանում է Անանկեի խմբին, որի արբանյակները ունեն հակադարձ շարժում, հեռավորությունը մոլորակից ընկնում է 19,3 - 22,7 գիգամետր միջակայքում, իսկ ուղեծրի թեքումը մոտ 150° է[4]։

Արբանյակի անունը տրվել է 2003 թվականի օգոստոսին, այն անվանվել է Հունական դիցաբանության կերպար Հերպալիկեի անունով, ով համաձայն որոշ աղբյուրների նաև համարվում էր Զևսի սիրուհին[5]։

Տես նաև[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 IAUC 7555: Satellites of Jupiter January 5, 2001 (discovery)
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 Scott S. Sheppard's Moons of Jupiter page on Carnegie Science website
  3. MPEC 2001-A28: S/2000 J 2, S/2000 J 3, S/2000 J 4, S/2000 J 5, S/2000 J 6 January 5, 2001 (discovery and ephemeris)
  4. Scott S. Sheppard, David C. Jewitt, Carolyn Porco; Jupiter's Outer Satellites and Trojans Արխիվացված 2007-06-14 Wayback Machine, in Jupiter: The Planet, Satellites and Magnetosphere, edited by Fran Bagenal, Timothy E. Dowling, William B. McKinnon, Cambridge Planetary Science, Vol. 1, Cambridge, UK: Cambridge University Press, 0-521-81808-7, 2004, pp. 263-280
  5. IAUC 7998: Satellites of Jupiter 2002 October 22 (naming the moon)