Սպոնդե (արբանյակ)
  (Յուպիտեր XXXVI) Sponde | |
|---|---|
| Հիմնական տվյալներ | |
| Հայտնաբերվել է | 9 դեկտեմբեր 2001 թ. (Սքոթ Շեփարդի կողմից) |
| Բացարձակ մեծություն (H) | 23,0[1] |
| Հեռավորությունը Յուպիտեր | 24 253 000 կմ |
| Ուղեծրային տվյալներ | |
| Էքսցենտրիսիտետ | 0,443 |
| Սիդերիկ պարբերություն | 771,604 օր |
| Թեքվածություն | 154° (խավարածրի հարթության նկատմամբ) 156° (Յուպիտերի հասարակածի նկատմամբ) |
| Ֆիզիկական հատկանիշներ | |
| Շառավիղ | ~1 կմ (ենթադրված) |
| Զանգված | ~1,5×1013 կգ (ենթադրված) |
| Միջին խտություն | 2,6 գ/սմ3 (ենթադրված) |
| Ալբեդո | 0,04 (ենթադրություն) |
| Մթնոլորտային տվյալներ | |
Սպոնդե (հուն․՝ Σπονδή), Յուպիտերի անկանոն բնական արբանյակներից է, ունի հակադարձ շարժում։ Հայտնաբերվել է Հավայան համալսարանի աստղագետների խմբի կողմից, որը ղեկավարում են Սքոթ Շեփարդը և Դևիդ Ջուիտը, հայտնաբերման մասին հայտնվել է 2001 թվականին, սկզբում ստանալով S/2000 J 5 ժամանակավոր անվանումը[2][3]։
Սպոնդեն ունի մոտ 2 կմ տրամագիծ, և պտտվում է Յուպիտերի շուրջ միջինում 24 253 միլիոն կմ հեռավորության վրա, 771,604 օրվա ընթացքում[2][3]։ Արբանյակի ուղեծրի թեքումը կազմում է 154° խավարածրի հարթության նկատմամբ (156° Յուպիտերի հասարակածի նկատմամբ), իսկ էքսցենտրիսիտետը 0,443 է[2][3]։
Արբանյակի անունը տրվել է 2003 թվականի օգոստոսին, այն անվանվել է Հունական դիցաբանության աստվածուհիներ Հորաներից մեկի անունով[4], որոնք հանդիսանում են Զևսի (Յուպիտերի հունական տարբերակը) դուստրերը։
Սպոնդեն պատկանում է Պասիֆեի խմբին, որի արբանյակները ունեն հակադարձ շարժում, հեռավորությունը մոլորակից ընկնում է 22,8 - 24,7 գիգամետր միջակայքում, իսկ ուղեծրի թեքումը 144,5° - 158,3° միջակայքում։
Տես նաև[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ Scott S. Sheppard's Moons of Jupiter page on Carnegie Science website
- ↑ 2,0 2,1 2,2 IAUC 7900: Satellites of Jupiter(չաշխատող հղում) 2002 May 16 (discovery)
- ↑ 3,0 3,1 3,2 MPEC 2002-J54: Eleven New Satellites of Jupiter 2002 May 15 (discovery and ephemeris)
- ↑ IAUC 8177: Satellites of Jupiter, Saturn, Uranus Archived 2008-07-09 at the Wayback Machine. 2003 August 8 (naming the moon)
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||