Մելիքսեթ Խաչիյան

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Մելիքսեթ Զավենի Խաչիյան
2007 թվականին
Պետություն(ներ)Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն ԽՍՀՄ
Հայաստան Հայաստան
Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներ ԱՄՆ
Ծննդյան ամսաթիվհուլիսի 6, 1970(1970-07-06) (53 տարեկան)
ԾննդավայրԲաքու
ԿոչումԳրոսմայստեր (2006)
Միջազգային վարպետ (1995)
Առավելագույն վարկանիշ2546 (ապրիլ, 2009)
Ներկայիս վարկանիշ2430
ՖԻԴԵ համար13300512
365chessMelikset_Khachiyan
Chesstempo համար103003
ICCF համար103003
Մասնակցել էՇախմատային օլիմպիադա 1996[1]
gmkhachiyan.com

Մելիքսեթ Խաչիյան (ծնվել է 1970հուլիսի 6-ին, Բաքվում), հայ շախմատիստ, գրոսմայստեր (2006), այժմ ներկայացնում է ԱՄՆ-ը, ԱՄՆ-ի կանանց հավաքականի մարզիչն է։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մելիքսեթ Խաչիյանը ծնվել է 1970-ին, Բաքվում։ Շախմատ սկսել է խաղալ ութ տարեկանում[2]։ Երկու տարի անց հաղթել է Բաքվի պատանեկան առաջնությունում՝ լրացնելով առաջին կարգ։ 12 տարեկանում դարձել է ԽՍՀՄ վարպետության թեկնածու։ Եվս վեց տարի անց նա ստացել է վարպետի կոչում։ Մանկական տարիներին՝ 1983-1984 թթ.-ին, նրան շախմատի դասեր է տվել աշխարհի 9-րդ չեմպիոն Տիգրան Պետրոսյանը։ Նրան մարզել են նաև անվանի մարզիչներ Ալեքսանդր Նիկիտինը և Ալեքսանդր Շաքարովը, որոնք հայտնի են աշխարհի 13-րդ չեմպիոն Գարի Կասպարովի հետ աշխատանքով։ 1995 թ.-ին նա ստացել է միջազգային վարպետի կոչում։ Գրոսմայստերի կոչում ստացել է 2006 թ.-ին՝ ԱՄՆ մշտական բնակության տեղափոխվելուց հետո։

Հայաստանի երկրորդ հավաքականի կազմում մասնակցել է 1996 թ.-ին Երևանում կայացած համաշխարհային օլիմպիադային, որտեղ երկրորդ խաղատախտակի վրա 8 հնարավորից վաստակել է 3½ միավոր[3]։ 1997 թ.-ին Լյուցեռնում (Շվեյցարիա) մասնակցել է նաև աշխարհի թիմային առաջնությանը, որտեղ եղել է երկրորդ պահեստային խաղացողը (2 հնարավորից՝ 1 միավոր)[4]՝ արժանանալով թիմային բրոնզե մեդալի։

Շախմատիստի կարիերային զուգահեռ 1990 թ.-ից Մելիքսեթ Խաչիյանը սկսել է ծավալել նաև մարզչական գործունեություն։ 1991-1997 թթ.-ին նա եղել է Հայաստանի շախմատի այսօրվա առաջատար Լևոն Արոնյանի առաջին մարզիչը[5]։ Այդ տարիներին Լևոնը երրորդ կարգային շախմատիստից դարձավ միջազգային վարպետ։ 1995 թ.-ին Արոնյանը, հաղթելով ֆրանսիացի Էթիեն Բաքրոյին, դարձավ պատանիների աշխարհի չեմպիոն։ Դա Մելիքսեթ Խաչիյանի մարզչական կարիերայի ընթացքում մեծագույն նվաճումն է[6]։ Բացի Արոնյանից Խաչիյանի ևս երեք աշակերտ՝ Էլմիրա Սկրիպչենկո-Աղաբաբյանը, Էլինա Դանիելյանը և Սթիվեն Ցիրկը, դարձել են տարբեր տարիքային խմբերի աշխարհի չեմպիոն։ 1995 թ.-ին արժանացել է Հայաստանի Հանրապետության վաստակավոր մարզչի կոչմանը։ Նույն թվականին նրան շնորհվել է նաև Մոլդովայի Հանրապետության վաստակավոր մարզչի կոչմումը։

1998 թ.-ին նա բացել է շախմատի փորձարարական դպրոց, որի ամենահայտնի շրջանավարտներից է Հայաստանի ուժեղագույն գրոսմայստերներից մեկը՝ Տիգրան Լ. Պետրոսյանը։ Նա այսօր էլ համացանցի օգնությամբ խորհուրդներ է ստանում Մելիքսեթ Խաչիյանից։

2001 թ.-ին Խաչիյանը մշտական բնակության է տեղափոխվել ԱՄն։ Այնտեղ նա մասնակցել է մի շարք հեղինակավոր մրցաշարերի և դարձել հաղթող։

Այժմ նա ԱՄՆ-ում մարզում է մի շարք տաղանդավոր պատանի շախմատիստների, որոնց թվում է խոստումնալից Սամվել Սևյանը։

2010 թ.-ից մինչ օրս Մելիքսեթ Խաչիյանը ԱՄՆ-ի կանանց հավաքականի մարզիչն է[7]։

Մելիքսեթ Խաչիյանը ընտանիքի հետ ապրում է Գլենդեյլում (Կալիֆոռնիա)։ Նրա հետ են բնակվում հայրը՝ Զավենը, կինը՝ Լադան, որդին՝ Դավիթը։

Վարկանիշի փոփոխության գրաֆիկ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Էլոյի վարկանիշի փոփոխություններ[8][9]
Տարի Հնվ Փտր Մրտ Ապր Մայ Հուն Հուլ Օգս Սեպ Հոկ Նոյ Դեկտ Տարվա
լավագույն
Տարվա
վատագույն
1991 2430 2430 2430
1992 2430 2465 2465 2430
1993 2415 2415 2415 2415
1994 2390 2370 2390 2370
1995 2400 2420 2420 2400
1996 2440 2480 2480 2440
1997 2465 2520 2520 2465
1998 2525 2495 2525 2495
1999 2478 2480 2480 2478
2000 2462 2462 2466 2466 2462
2001 2481 2481 2480 2465 2481 2465
2002 2461 2477 2471 2481 2481 2461
2003 2486 2491 2473 2464 2491 2464
2004 2431 2468 2476 2468 2476 2431
2005 2462 2473 2494 2498 2498 2462
2006 2482 2465 2463 2462 2482 2462
2007 2480 2475 2490 2506 2506 2475
2008 2520 2500 2504 2508 2520 2500
2009 2519 2546 2516 2528 2530 2546 2516
2010 2537 2542 2539 2522 2510 2517 2542 2510
2011 2518 2511 2492 2505 2481 2474 2518 2474
2012 2481 2482 2478 2478 2478 2473 2473 2479 2479 2482 2473
2013 2501 2498 2507 2518 2518 2502 2508 2508 2509 2514 2515 2519 2519 2498
2014 2522 2533 2529 2536 2544 2536 2538 2538 2538 2538 2538 2538 2544 2522
2015 2526 2529 2529 2529 2521 2521 2515 2515 2515 2524 2524 2524 2529 2515
2016 2524 2524 2524 2531 2531 2531 2531 2531 2530 2530 2541 2536 2541 2524
2017 2530 2530 2530 2530 2530 2526 2526 2526 2526 2526 2526 2522 2530 2522
2018 2522 2522 2525 2527 2525 2525 2525 2525 2521 2509 2509 2509 2527 2509
2019 2509 2509 2509 2509 2509 2505 2505 2505 2505 2505 2493 2503 2509 2493
2020 2481 2481 2481 2481 2481 2481 2481 2481 2481 2481 2481 2481 2481 2481
2021 2481 2481 2481 2474 2447 2449 2481 2447
2022 2446 2446 2436 2438 2436 2432 2446 2432
2023 2416 2418 2425 2414 2440 2438 2430 2440 2414


Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. OlimpBase
  2. «Մելիքսեթ Խաչիյանի էջը Սենտ Լուիսի շախմատային ակումբի կայքում». Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ հուլիսի 27-ին. Վերցված է 2013 թ․ մարտի 21-ին.
  3. Մելիքսեթ Խաչիյանի ելույթները համաշխարհային օլիմպիադաներում
  4. Մելիքսեթ Խաչիյանի ելույթները աշխարհի առաջնություններում
  5. Լևոն Արոնյանի մամուլի ասուլիսը
  6. «Մելիքսեթ Խաչիյանի ինքնակենսագրությունը». Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ մարտի 20-ին. Վերցված է 2013 թ․ մարտի 21-ին.
  7. Մելիքսեթ Խաչիյանը՝ շախմատի ԱՄՆ-ի բաց առաջնության հաղթող
  8. Էլոյի վարկանիշը ՖԻԴԵ ցանկերից։ Աղբյուրներ՝ fide.com, benoni.de, olimpbase.org
  9. Տեխնիկական խնդիրների պատճառով աղյուսակը ժամանակավորապես չի աշխատում։

Աղբյուրներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]