Jump to content

Հայաստանը Եվրատեսիլ երգի մրցույթում

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Հայաստանը Եվրատեսիլ երգի մրցույթում
Изображение логотипа
ԵրկիրՀայաստան
ՀեռուստաալիքԱռաջին ալիք
Նախընտրական փուլԱզգային (2007-2011, 2013, 2017, 2018, 2020, 2025) Ներքին (2006, 2008, 2011, 2013-2016, 2019, 2022-2024)
Ելույթներ
Մասնակցումներ16 (13-ը եզրափակիչում)
Առաջին ելույթ2006
Լավագույն արդյունք4-րդ (2008, 2014)
Վատագույն արդյունք16-րդ (Կիսաեզրափակիչ։2019)
ԵՀՄ
Հայաստանի էջը Eurovision.tv կայքում

Հայաստանը Եվրատեսիլ երգի մրցույթին մասնակցում է սկսած 2006 թվականից։ Հայաստանում մրցույթը հեռարձակում է Հանրային հեռուստաընկերությունը։

Մասնակցության տարիներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հայաստանում մրցույթը հեռարձակող Հանրային հեռուստաընկերությունը Եվրատեսիլ երգի մրցույթին մասնակցելու համար առաջին անգամ հայտ է ներկայացրել 2005 թվականին, սակայն հետագայում հետ վերցրեց այն և չմասնակցեց 2005 թվականի մրցույթին։ 2006 թվականին Հանրային հեռուսատաընկերությունը պաշտոնապես հաստատեց իր մասնակցությունը 2006 թվականի մրցույթում։ Հայաստանի առաջին ներկայացուցիչը մրցույթում եղել է Անդրեն «Without Your Love» երգով։ Հայաստանը նախկինում երբեք չէր մասնակցել մրցույթին, ուստի ստիպված էր հանդես գալ կիսաեզրափակչում։ Առաջին ելույթը բավականին հաջողակ ստացվեց Հայաստանի համար։ Անդրեն զբաղեցրեց 8-րդ հորիզոնականը, ինչը թույլ տվեց, որ Եվրատեսիլ 2007 երգի մրցույթում երկիրը հանդես գա միանգամից եզրափակիչ փուլում և այդ տարի Հայաստանը ներկայացրեց Հայկոն «Anytime You Need» երգով և կրկնեց նախորդ տարվա արդյունքը, զբաղեցնելով 8-րդ հորիզոնականը։

2009 թվականին Հայաստանը ներկայացրել են Ինգա և Անուշ Արշակյանները «Ջան Ջան» («Նոր պար») երգով և զբաղեցրել են 10-րդ հորիզոնականը։

2010 թվականին Հայաստանը ներկայացրել է Եվա Ռիվասը «Apricot Stone» երգով և զբաղեցրել է 7-րդ հորիզոնականը։

Մինչ մրցույթում սկսվեցին կիրառվել եզրափակիչները, Հայաստանը այն երեք հաջողակ երկրներից էր, որը մշտապես գտնվում էր լավագույն 10-նյակում, սակայն Եվրատեսիլ 2011 երգի մրցույթում Հայաստանը ներկայացնող Էմմին «Boom Boom» երգով չկարողացավ հաղթահարել կիսաեզրափակիչ փուլը. ընդամենը 1 միավորի բացակայության պատճառով դուրս մնաց եզրափակչից։

2012-ի մարտի 7-ին Հայաստանը հայտարարեց, որ չի մասնակցի Ադրբեջանում կայանալիք Եվրատեսիլ 2012 երգի մրցույթին անվտանգության նկատառումներից ելնելով։

Մեկ տարվա բացակայությունից հետո Հայաստանը վերադարձավ 2013 թվականի մրցույթին, որը տեղի ունեցավ Մալմյոում։

2014-ին 4 տարվա բացակայությունից հետո երկիրը կրկին հայտնվեց լավագույն 10-նյակում Արամ Mp3«Not Alone» երգով։ Երգը զբաղեցրեց 4-րդ հորիզոնականը՝ կրկնելով Հայաստանի լավագույն արդյունքը, որը սահմանել էր Սիրուշոն «Քելե Քելե» երգով 2008-ին, ով նաև քվեարկության նոր համակարգով հավաքել է՝ 272 միավոր, ինչը Հայաստանի մասնակցության ամբողջ պատմության ընթացքում ամենաշատ միավորն է։

2015-ին Հայոց ցեղասպանության 100-րդ տարելիցին նվիրված Հայաստանը ներկայացրեց Genealogy երաժշտական սուպերխումբը, որի 5 անդամները հայկական արմատներով երաժիշտներ են տարբեր աշխարհամասերից, իսկ 6-րդ անդամը Հայաստանից է։ Խումբը կատարեց «Face the Shadow» երգը և զբաղեցրեց 16-րդ հորիզոնականը 34 միավորով, ինչը սակայն Հայաստանի ամենաքիչ միավորն է մրցույթի եզրափակչում։ Genealogy-ի անդամները խորհրդանշում են անմոռուկ ծաղիկը։ Խմբի ձևավորման նպատակն է մեկ բեմում միավորել հայ բնակչության մի նոր սերնդի, որոնց ընտանիքները սփռված են ամբողջ աշխարհով մեկ 1915 թվականից։

2016 թվականին Հայաստանը ներկացնող գերմանահայ երգչուհի Իվետա Մուկուչյանը հավաքել է 249 միավոր և զբաղեցրել լավագույն 10-նյակի 7-րդ հորիզոնականը «LoveWave» երգով։

2017 թվականին Հայաստանը ներկայացրեց Արծվիկը «Fly With Me» երգով և զբաղեցրեց 18-րդ հորիզոնականը, կրկնելով Հայաստանի վատագույն արդյունքը եզրափակչում, որը սահմանել էր Դորիանսը «Lonely Planet» երգով 2013-ին։

2018 թվականին Հայաստանը ներկայացրել է երգիչ Սևակ Խանաղյանը «Քամի» երգով, որով 2011 թվականից սկսած երկիրը առաջին անգամ դուրս է մնացել եզրափակիչ փուլից և իր մասնակցության ամբողջ պատմության ընթացքում երկրորդ անգամ չի անցել եզրափակիչ փուլ։

2019 թվականին Հայաստանը ներկայացրել է Սրբուկը «Walking Out» երգով, սակայն չհավաքելով բավարար միավորներ չի անցել եզրափակիչ փուլ։ Սա Հայաստանի մասնակցության երրորդ դեպքն է, երբ երկիրը չի անցել եզրափակիչ փուլ։

2020 թվականին Հայաստանը պետք է ներկայացներ հունահայ երգչուհի Աթենա Մանուկյանը «Chains On You» երգով, սակայն մրցույթը չեղարկվեց COVID-19-ի համավարակի պատճառով։ Եվրատեսիլ 2021 -ին Հայաստանը հրաժարվել է մասնակցել ։

2022 թվականին մրցույթին երկիրը ներկայացրեց հեղինակ կատարող, երաժշտական պրոդյուսեր Ռոզա Լինը, նա կատարեց անգլերեն "Snap" երգը և եզրափակչում  գրավեց 20-րդ տեղը։

Ընդհանուր 13 տարվա մասնակցության ընթացքում՝ Հայաստանը 7 անգամ հայտնվել է լավագույն տասնյակում։

Հայաստանն իր մասնակցության ամբողջ պատմության ընթացքում հավաքել է` 1276 միավոր[1]։

AMPTV-ն ունի մի ծրագիր` «Եվրատեսիլի օրագիր» անվանմամբ, որը մշակված է հատուկ Եվրատեսիլի հայաստանյան մասնակիցների և նրանց փորձի համար։ Ծրագիրը սկսվում է ամեն տարի, երբ ընտրվում է ներկայացնող արտիստը և ավարտվում է Եվրատեսիլի եզրափակչով։

Ազգային ընտրություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
«Դեպի Եվրատեսիլի» տարբերանշանը

Հայաստանում մրցույթը հեռարձակող Հանրային հեռուստաընկերությունը առաջին անգամ Եվրատեսիլի ազգային եզրափակիչ կազմակերպել է 2007 թվականին։ Այս նույն ձևաչափը կիրառվել է նաև 2009, 2010 թվականներին, իսկ 2008, 2011 և 2013 թվականներին ժյուրիի և հեռուստադիտողի քվեարկությամբ ընտրվել է միայն երգը։ 2006, 2014, 2015, 2016 և 2019 թվականներին և՛ մասնակիցը, և՛ երգը ընտրվել են ներքին քվեարկությամբ։ 2017 թվականից Հանրային հեռուստաընկերությունը սկիզբ է դրել «Դեպի Եվրատեսիլ» ազգային եզրափակիչին, որը կիրառվել է նաև 2018 և 2020 թվականներին։

Երգերի լեզուն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հայաստանը Եվրատեսիլում մինչև այժմ ներկայացրել է 13 երգ, որոնցից 9-ը ամբողջությամբ անգլերենով են, մյուս 3-ը անգլերեն և հայերեն, իսկ 1-ը ամբողջությամբ հայերեն։

2 Երկրորդ հորիզոնական
X Մասնակիցն ընտրվել է, սակայն չի մասնակցել
Սպասվող մրցույթ
Տարի Ներկայացուցիչ Երգ Լեզու Եզրափակիչ Միավոր Կիսաեզրափակիչ Միավոր
2006 Անդրե "Without Your Love" Անգլերեն 8 129 6 150
2007 Հայկո "Anytime You Need" Անգլերեն, հայերեն 8 138 Եվրատեսիլ 2006 երգի մրցույթի թոփ 10[Ն 1]
2008 Սիրուշո "Qele Qele" (Քելե, Քելե) Անգլերեն, հայերեն 4 199 2 139
2009 Ինգա և Անուշ Արշակյաններ "Jan Jan" (Ջան Ջան) Անգլերեն, հայերեն 10 92 5 99
2010 Եվա Ռիվաս "Apricot Stone" Անգլերեն 7 141 6 83
2011 Էմմի "Boom Boom" Անգլերեն Չի անցել եզրափակիչ 12 54
2013 Դորիանս "Lonely Planet" Անգլերեն 18 41 7 69
2014 Արամ MP3 "Not Alone" Անգլերեն 4 174 4 121
2015 Genealogy "Face the Shadow" Անգլերեն 16 34 7 77
2016 Իվետա Մուկուչյան "LoveWave" Անգլերեն 7 249 2 243
2017 Արծվիկ "Fly with Me" Անգլերեն 18 79 7 152
2018 Սևակ Խանաղյան "Qami" (Քամի) Հայերեն Չի անցել եզրափակիչ 15 79
2019 Սրբուկ "Walking Out" Անգլերեն 16 49
2020 Աթենա Մանուկյան "Chains on You" Անգլերեն Մրցույթը չեղարկվել է[Ն 2] X
2022 Ռոզա Լին "Snap" Անգլերեն 20 61 5 187
2023 Բրյունետ "Future Lover" Անգլերեն, հայերեն 14 122 6 99
2024 Լադանիվա "Jako" (Ժակո) Հայերեն 8 183 3 137

Քվեարկության պատմություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Տարի Տվել է Ստացել է
Եզրափակիչ Կիսաեզրափակիչ Եզրափակիչ Կիսաեզրափակիչ
2006 Ռուսաստան Ռուսաստան Ռուսաստան Ռուսաստան Բելգիա Բելգիա
Ռուսաստան Ռուսաստան
Բելգիա Բելգիա
Կիպրոսի Հանրապետություն Կիպրոս
Ֆրանսիա Ֆրանսիա
Նիդերլանդներ Նիդերլանդներ
Ռուսաստան Ռուսաստան
Իսպանիա Իսպանիա
2007 Ռուսաստան Ռուսաստան Բելառուս Բելառուս Վրաստան Վրաստան
Թուրքիա Թուրքիա
Չի մասնակցել կիսաեզրափակչին
2008 Ռուսաստան Ռուսաստան Ռուսաստան Ռուսաստան Բելգիա Բելգիա
Չեխիա Չեխիա
Ֆրանսիա Ֆրանսիա
Վրաստան Վրաստան
Հունաստան Հունաստան
Նիդերլանդներ Նիդերլանդներ
Լեհաստան Լեհաստան
Ռուսաստան Ռուսաստան
Բելգիա Բելգիա
Հունաստան Հունաստան
Նիդերլանդներ Նիդերլանդներ
Լեհաստան Լեհաստան
Ռուսաստան Ռուսաստան
2009 Ռուսաստան Ռուսաստան Իսլանդիա Իսլանդիա Չեխիա Չեխիա Չեխիա Չեխիա
2010 Վրաստան Վրաստան Վրաստան Վրաստան Իսրայել Իսրայել
Նիդերլանդներ Նիդերլանդներ
Ռուսաստան Ռուսաստան
Կիպրոսի Հանրապետություն Կիպրոս
Իսրայել Իսրայել
2011 Ուկրաինա Ուկրաինա Ռուսաստան Ռուսաստան Չի անցել եզրափակիչ
Ոչ մեկից
2013 Ուկրաինա Ուկրաինա Վրաստան Վրաստան
Ոչ մեկից
Ֆրանսիա Ֆրանսիա
2014 Չեռնոգորիա Չեռնոգորիա Ուկրաինա Ուկրաինա Վրաստան Վրաստան
Ֆրանսիա Ֆրանսիա
Ավստրիա Ավստրիա
Ֆրանսիա Ֆրանսիա
Ուկրաինա Ուկրաինա
Նիդերլանդներ Նիդերլանդներ
Ռուսաստան Ռուսաստան
2015 Ռուսաստան Ռուսաստան Վրաստան Վրաստան Վրաստան Վրաստան Բելգիա Բելգիա
Ռուսաստան Ռուսաստան
2016 Ֆրանսիա Ֆրանսիա (ժ*)
Ռուսաստան Ռուսաստան (հ**)
Մալթա Մալթա (ժ)
Ռուսաստան Ռուսաստան (հ)
Բուլղարիա Բուլղարիա (ժ)
Իսպանիա Իսպանիա (ժ)
Վրաստան Վրաստան (հ)
Ֆրանսիա Ֆրանսիա (հ)
Ռուսաստան Ռուսաստան (ժ+հ)
Մալթա Մալթա (ժ)
Իսպանիա Իսպանիա (ժ)
Չեռնոգորիա Չեռնոգորիա (ժ)
Չեխիա Չեխիա (հ)
Նիդերլանդներ Նիդերլանդներ (հ)
Ֆրանսիա Ֆրանսիա (հ)
Ռուսաստան Ռուսաստան (ժ+հ)
2017 Պորտուգալիա Պորտուգալիա (ժ)
Կիպրոսի Հանրապետություն Կիպրոս (հ)
Կիպրոսի Հանրապետություն Կիպրոս (ժ+հ)
Ոչ մեկից
Հունաստան Հունաստան (ժ)
2018 Կիպրոսի Հանրապետություն Կիպրոս (հ)

Շվեդիա Շվեդիա (ժ)

Իսրայել Իսրայել (ժ)

Կիպրոսի Հանրապետություն Կիպրոս (հ)

Չի անցել եզրափակիչ Բելառուս Բելառուս (հ)
2019 Ռուսաստան Ռուսաստան (հ)

Շվեդիա Շվեդիա (ժ)

Ռուսաստան Ռուսաստան (հ)

Շվեդիա Շվեդիա (ժ)

Չի անցել եզրափակիչ Ոչ մեկից

*ժ - ժյուրի, **հ - հեռուստադիտողներ

Մեկնաբաններ և խոսնակներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Տարիներ Մեկնաբաններ Խոսնակներ
2006 Գոհար Գասպարյան և Ֆելիքս Խաչատրյան Գոհար Գասպարյան
2007 Գոհար Գասպարյան Սիրուշո
2008 Ֆելիքս Խաչատրյան և Հրաչուհի Ութմազյան Հրաչուհի Ութմազյան
2009 Խորեն Լևոնյան Սիրուշո
2010 Հրաչուհի Ութմազյան և Խորեն Լևոնյան Նազենի Հովհաննիսյան
2011 Արտակ Վարդանյան Լուսինե Թովմասյան
2012 Գոհար Գասպարյան և Արթուր Գրիգորյան (Միայն եզրափակիչը) Հայաստանը չի մասնակցել
2013 Անդրե և Արևիկ Ուդումյան (Կիսաեզրափակիչներ),
Էրիկ Անթառանյան և Աննա Ավանեսյան (Եզրափակիչ)
Անդրե
2014 Էրիկ Անթառանյան և Աննա Ավանեսյան (Կիսաեզրափակիչներ),
Արևիկ Ուդումյան և Տիգրան Դանիելյան (Եզրափակիչ)
Աննա Ավանեսյան
2015 Արամ Mp3 և Էրիկ Անթառանյան (1–ին կիսաեզրափակիչ),
Վահե Խանամիրյան և Հերմինե Ստեփանյան (2–րդ կիսաեզրափակիչ),
Ավետ Բարսեղյան և Արևիկ Ուդումյան (եզրափակիչ)
Լիլիթ Մուրադյան
2016 Ավետ Բարսեղյան Արման Մարգարյան
2017 Ավետ Բարսեղյան և Գոհար Գասպարյան Իվետա Մուկուչյան
2018 Ավետ Բարսեղյան և Ֆելիքս Խաչատրյան Արսեն Գրիգորյան
2019 Ավետ Բարսեղյան և Արամ Mp3 Արամ Mp3
2022 Գարիկ Պապոյան և Հրաչուհի Ութմազյան Գարիկ Պապոյան
2023 Համլետ Առաքելյան և Հրաչուհի Ութմազյան Մալենա

Պատկերադարան

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մարսել Բեզենսոնի մրցանակ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Երկրպագուի մրցանակ

Մարսել Բեզենսոնի մրցանակները առաջին անգամ հանձնվեցին Էստոնիայի Տալլին քաղաքում անցկացվող «Եվրատեսիլ 2002» երգի մրցույթի ժամանակ` եզրափակելով լավագույն մրցակից երգերը։ Հիմնադրվել է Քրիստեր Բյորկմանի («Եվրատեսիլ 1992» երգի մրցույթի ժամանակ Շվեդիայի ներկայացուցիչ և Շվեդիայի պատվիրակության ներկայիս ղեկավար) և Ռիչարդ Հերրիի (Herreys-ի անդամ և «Եվրատեսիլ 1984» երգի մրցույթի Շվեդիայի հաղթող) կողմից, մրցանակները տրվում են ամենամյա մրցույթի հեղինակ Մարսել Բեզենսոնի անունից։ Մրցանակները բաժանվում են երեք անվանակարգերի. Մամուլի մրցանակ, գեղարվեստական մրցանակ և կոմպոզիտորական մրցանակ[2]։

Տարի Երգ Կատարող Եզրափակչի
արդյունք
Միավորներ Երգահան(ներ)
2008 «Քելե Քելե» Սիրուշո 4-րդ 199 Հ.Ա. Դեր-Հովագիմյան, Սիրուշո

Հետաքրքիր փաստեր

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  • 2016 թվականին Իվետա Մուկուչյանը զբաղեցրել է 7-րդ հորիզոնականը, հավաքելով 249 միավոր (141 միավոր՝ քվեարկության հին համակարգով), սակայն չի կարողացել գերազանցել Սիրուշոյի արդյունքը — 272 միավոր՝ քվեարկության նոր համակարգով (199 միավոր՝ հին համակարգով)[3]։
  • 2012 թվականի փետրվարի 23-ին մի շարք հայ երգիչներ հանդես եկան Բաքվում կայանալիք «Եվրատեսիլ-2012»-ին չմասնակցելու հիմնավորված հայտարարությամբ[4]։
  • 2011 թվականին հայաստանյան երկրպագուների խոսքով, ազգային ընտրության ժամանակ ընտրված «Boom Boom» ստեղծագործությունը հակասում է մարդկանց մեծամասնության ընտրությանը, այդ թվում` Սփյուռքի հայերի, որոնք իրենց ձայնը տալիս են Հայաստանի համար։ Մրցույթի հայ երկրպագուները պահանջել են մինչև մարտի 10-ը չեղյալ հայտարարել մարտի 5-ին կայացած քվեարկությունը և «AYO» երգն ընտրել Էմմիի կողմից «Եվրատեսիլ-2011»-ում կատարելու համար[5]։
  • 2016 թվականին Հայաստանը ներկայացնող երգչուհի Իվետա Մուկուչյանը Ստոկհոլմում բարձրացրել է Արցախի դրոշը մարդասիրական մտահոգություններից ելնելով[6]։
  • 2016 թվականին մինչ Եվրատեսիլի մեկնարկը երկնքում սավառնել է «Ղարաբաղ-Իվետա» պաստառը[7]։

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. Հաշվի են առնվում այն միավորները, որոնք ստացել է երկիրը «Եվրատեսիլի» եզրափակչում, բացառությամբ այն մրցույթների, երբ երկիրը չի անցել եզրափակիչ փուլ։
  2. «Marcel Bezencon award». poplight.zitiz.se. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ հոկտեմբերի 17-ին. Վերցված է 2018 թ․ հունիսի 13-ին.
  3. «Old voting system: Australia would have won Eurovision 2016». Eurovisionworld (ամերիկյան անգլերեն). 2016 թ․ մայիսի 15. Վերցված է 2018 թ․ հունիսի 29-ին.
  4. «Հայ երգիչների` «Եվրատեսիլ-2012»-ը բոյկոտելու կոչի ամբողջական տեքստը». news.am. Վերցված է 2018 թ․ հունիսի 29-ին.
  5. «Հայաստանում համաձայն չեն «Boom-Boom» երգի ընտրության հետ` «Եվրատեսիլ-2011»-ում կատարելու համար». PanARMENIAN.Net. Վերցված է 2018 թ․ հունիսի 29-ին.
  6. «Իվետա Մուկուչյանն Արցախի դրոշը ցույց է տվել մարդասիրական մտահոգություններից ելնելով. Շվեդիայում ՀՀ դեսպան». armenpress.am. Վերցված է 2018 թ․ հոկտեմբերի 4-ին.
  7. «Մինիչ «Եվրատեսիլի» մեկնարկը երկնքում սավառնել է «Ղարաբաղ-Իվետա» պաստառը». Երկիր Մեդիա (ռուսերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ դեկտեմբերի 21-ին. Վերցված է 2018 թ․ հոկտեմբերի 4-ին.

Արտաքին հղումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]


Քաղվածելու սխալ՝ <ref> tags exist for a group named "Ն", but no corresponding <references group="Ն"/> tag was found