Շախմատային օլիմպիադա 1970

19-րդ շախմատային օլիմպիադա անցկացվել է 1970 թվականի սեպտեմբերի 5-ից մինչը 27-ը Զիգեն քաղաքում (Հյուսիսային Հռենոս-Վեսթֆալիա, ԳՖՀ)։

Քանի որ Զիգենի հյուրանոցային համարները չեն բավարարում օլիմպիադայի մասնակիցների թվին՝ 350 մարդկանց, այդպիսով ՖԻԴԵ-ն որոշում է կայացնում, որ պետք է մնացած շախմատիստները տեղ գտնեն հարևան քաղաքների հյուրանոցներում և հանգստյան տներում, այնուհետև մրցաշարի մեկնարի ժամանակ նրանց տրանսպորտային միջոցներով կտեղափոխեին «Զիգերլանդհալե», որտեղ էլ կմասնակցեին առաջնությանը։ Գլխավոր սրահը տեղավորեց ավելի քան 2500 հանդիսականների։ Նույնչափ հանդիսականներ շենքը կարող է տեղավորել և վերև հարկում և այլ ոչ մեծ տարածքներում։ Դրանցից մեկը եղել է նաև մամուլի կենտրոն, որը շատ հաճախակի էր հանրության համար թողարկում մրցաշարի մասին տեղեկագիրներ։

Մամուլի կենտրոնի հարևանությամբ, սրահում, ավելի քան ութ տախտակների վրա, նախագծային սարքերի օգնությամբ տեղի ունեցավ տուրի կենտրոնական խաղերը։ Այստեղ հանրահայտ հրատարկչական գործարան Կ. Ռատմանը, որը եկել էր Համբուրգից, թողարկեց բազմաթիվ հետաքրքրաշարժ շախմատային գրքեր, որտեղ նաև հանրությունը կարող էր պատվիրել ցանկացած գրքի օրինակ, նույնիսկ արխիվային, և ստանային այդ գումարի դիմաց ընդամենը 2 շաբաթվա մեջ։

Խաղային սրահը կիսաեզրափակչի ժամանակ բաժանված էր 6, իսկ արդեն եզրափակչի ժամանակ 5 ուղղանկյունանիստի, որոնք բոլորը նախագծված էին ամեն մի մրցաշարային խմբի համար։

Թիմեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

ԽՍՀՄ-ի հավաքականը Զիգեն եկավ այն կազմոմ, որով հաղթել էր 1968 թվականի շախմատային օլիմպիադային։ Այս անգամ, սակայն հավաքականը գլխավորեց նոր աշխարհի չեմպիոն Սպասկին։ Թիմի կազմի մեջ գտնվող հինգ գրոսմաստերները եղել են ԱՄՆ-ից և Հարավսլավիայից։ Թիմերից ամենաերիտասարդ թիմը եղել էր վենգերյան թիմը։ Թիմի պահեստային խաղացող է լինում 18-ամյա Ռիբլին։ Արգենտինայի թիմում խաղում էր 60-ամյա գրոսմայստեր Նայդորֆ Միգելը, իսկ դանիացիների կազմում խաղում էր Բենտ Լարսենը։

Կիսաեզրափակիչ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Առաջին կիսաեզրափակիչի ժամանակ ԽՍՀՄ-ի թիմը իր մեկնարկը շատ լավ է սկսում և զբաղեցնում է առաջին հորիզոնականը, հաղթելով բոլոր ինը խաղերում։ Երկրորդ հորիզոնականը զբաղեցնում են իսպանացիները։

А խումբ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Տ՝ Տեղը վերջնական մրցույթային աղյուսակում։
Միավոր՝ բոլոր շախմատիստների հավաքած միավորների թիվը (հաղթանակի դեպքում՝ 1 միավոր, ոչ ոքի՝ ½ միավոր, պարտության դեպքում 0 միավոր)
Մ — Թիմի ոչ պաշտոնական միավորները (Հ՝ թիմի հաղթանակ, Ո՝ ոչ ոքի, Պ՝ պարտություն)։

Տեղ	Թիմ	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	Միավոր	Մ	Հ	Ո	Պ
1	ԽՍՀՄ	×	3	3	3	3	3	4	4	4	4	31	18	9	0	0
2	Իսպանիա	1	×	2	2½	3½	4	3½	4	4	4	28½	15	7	1	1
3	Լեհաստան	1	2	×	3	2	1½	3½	3	4	4	24	12	5	2	2
4	Ավստրալիա	1	1½	1	×	3	3½	2	3	4	4	23	11	5	1	3
5	Թունիս	1	½	2	1	×	1	2	4	3	3½	18	8	3	2	4
6	Հունաստան	1	0	2½	½	3	×	1½	2½	2½	4	17½	10	5	0	4
7	Պերու	0	½	½	2	2	2½	×	2	4	4	17½	9	3	3	3
8	Դոմինիկյան Հանրապետություն	0	0	1	1	0	1½	2	×	2	3½	11	4	1	2	6
9	Ֆարերյան կղզիներ	0	0	0	0	1	1½	0	2	×	4	8½	3	1	1	7
10	Մոնակո	0	0	0	0	½	0	0	½	0	×	1	0	0	0	9

В խումբ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Երկրորդ կիսաեզրափակչի ժամանակ հաղթանակ տարավ Հարավսլավիան։ Հարավսլավցիք նաև ստացել են լավագույն արդյունքը (31,5) կիսաեզրափակիչների ժամանակ։ Մինչև այդ դեռ ոչ մի թիմի չէր հաջողվել անցնել ԽՍՀՄ-ի արդյունքից։

Տեղ	Թիմ	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	Միավոր	Մ	Հ	Ո	Պ
1	Հարավսլավիա	×	2½	3½	4	2½	3½	3½	4	4	4	31½	18	9	0	0
2	Կանադա	1½	×	1	2	3	2½	2½	3	3½	4	23	13	6	1	2
3	Ինդոնեզիա	½	3	×	1½	1	3½	2½	4	2½	4	22½	12	6	0	3
4	Մոնղոլիա	0	2	2½	×	2	2½	2½	4	3½	3	22	14	6	2	1
5	Անգլիա	1½	1	3	2	×	2	2	3	3	4	21½	11	4	3	2
6	Իրան	½	1½	½	1½	2	×	2	4	4	3½	19½	8	3	2	4
7	Շվեյցարիա	½	1½	1½	1½	2	2	×	2½	3	4	18½	8	3	2	4
8	Լյուքսեմբուրգ	0	1	0	0	1	0	1½	×	3	2	8½	3	1	1	7
9	Անդորրա	0	½	1½	½	1	0	1	1	×	2	7½	1	0	1	8
10	Հոնկոնգ	0	0	0	1	0	½	0	2	2	×	5½	2	0	2	7

С խումբ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Երրորդ կիսաեզրափակչի ժամանակ ԱՄՆ-ն, ԳԴՀ-ը և Հոլանդիան կարողացան զբաղեցնել պատվավոր դիրքեր և անցան հաջորդ փուլ։ Սակայն ԳԴՀ-ը կարողացավ հաղթել մրցաշարային աղյուսակում, անցնելով ամերիկացիներին 2,5:1,5 հաշվով։

Տեղ	Թիմ	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	Միավոր	Մ	Հ	Ո	Պ
1	Արևելյան Գերմանիա	×	2½	3	3	2½	3½	4	4	4	4	30½	18	9	0	0
2	ԱՄՆ	1½	×	2	3	2½	4	4	4	3½	4	28½	15	7	1	1
3	Նիդերլանդներ	1	2	×	2	3½	4	3½	4	4	4	28	14	6	2	1
4	Ֆինլանդիա	1	1	2	×	1	2	4	4	3½	4	22½	10	4	2	3
5	Բելգիա	1½	1½	½	3	×	2	1½	3	2½	3½	19	9	4	1	4
6	Բրազիլիա	½	0	0	2	2	×	2½	2½	3½	4	17	10	4	2	3
7	Մեքսիկա	0	0	½	0	2½	1½	×	2	2	3½	12	6	2	2	5
8	Ճապոնիա	0	0	0	0	1	1½	2	×	3½	4	12	5	2	1	6
9	Թուրքիա	0	½	0	½	1½	½	2	½	×	3	8½	3	1	1	7
10	Ամերիկյան Վիրջինյան կղզիներ	0	0	0	0	½	0	½	0	1	×	2	0	0	0	9

D խումբ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Այս խմբի կիսաեզրափակչի հաղթող է ճանաչվում Ռումինիան, անտեսելով վենգերների և դատչանների դեմ խաղերի պարտությունները։

Տեղ	Թիմ	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	Միավոր	Մ	Հ	Ո	Պ
1	Ռումինիա	×	1½	1½	3	2½	2½	3½	4	4	4	26½	14	7	0	2
2	Հունգարիա	2½	×	2½	2½	2	2½	2½	3½	4	4	26	17	8	1	0
3	Դանիա	2½	1½	×	2	3½	2½	2	3½	4	4	25½	14	6	2	1
4	Շվեդիա	1	1½	2	×	2½	1½	2	3½	4	4	22	10	4	2	3
5	Ֆիլիպիններ	1½	2	½	1½	×	2½	2½	3½	3½	4	21½	11	5	1	3
6	Իտալիա	1½	1½	1½	2½	1½	×	2	3½	4	3½	21½	9	4	1	4
7	Իռլանդիա	½	1½	2	2	1½	2	×	3	3	3½	19	9	3	3	3
8	Լիբիա	0	½	½	½	½	½	1	×	1½	3	8	2	1	0	8
9	Մարոկկո	0	0	0	0	½	0	1	2½	×	3½	7½	4	2	0	7
10	Գերնսի	0	0	0	0	0	½	½	1	½	×	2½	0	0	0	9

Е խումբ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Տեղ	Թիմ	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	Մավոր	Մ	Հ	Ո	Պ
1	Արգենտինա	×	2	2½	2	2½	3½	3½	2½	4	3½	26	16	7	2	0
2	Չեխոսլովակիա	2	×	2½	2	2	3½	2	4	4	3½	25½	14	5	4	0
3	Իսրայել	1½	1½	×	2	2½	3½	2½	3½	4	3½	24½	13	6	1	2
4	Կուբա	2	2	2	×	2½	3	3	2½	3	2½	22½	15	6	3	0
5	Նորվեգիա	1½	2	1½	1½	×	2	4	3	3	3½	22	10	4	2	3
6	Շոտլանդիա	½	½	½	1	2	×	4	3	3	4	18½	9	4	1	4
7	Սինգապուր	½	2	1½	1	0	0	×	2	3½	3½	14	6	2	2	5
8	Պորտուգալիա	1½	0	½	1½	1	1	2	×	2½	4	14	5	2	1	6
9	Մալթա	0	0	0	1	1	1	½	1½	×	3	8	2	1	0	8
10	Ռոդեզիա	½	½	½	1½	½	0	½	0	1	×	5	0	0	0	9

F խումբ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Տեղ	Թիմ	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	Միավոր	Մ	Հ	Ո	Պ
1	Գերմանիա	×	2	3½	3	3	4	3½	3	3½	4	29½	17	8	1	0
2	Բուլղարիա	2	×	2½	3½	2	3	3½	4	3½	4	28	16	7	2	0
3	Ավստրիա	½	1½	×	2	2½	4	4	1½	2½	3	21½	11	5	1	3
4	Կոլումբիա	1	½	2	×	2½	2½	3½	2	3½	3	20½	12	5	2	2
5	Իսլանդիա	1	2	1½	1½	×	2	2½	3	1½	4	19	8	3	2	4
6	Պուերտո Ռիկո	0	1	0	1½	2	×	2½	2½	3	3½	16	9	4	1	4
7	Հարավային Աֆրիկա	½	½	0	½	1½	1½	×	4	1½	4	14	4	2	0	7
8	Ալբանիա	1	0	2½	2	1	1½	0	×	2½	3	13½	7	3	1	5
9	Նոր Զելանդիա	½	½	1½	½	2½	1	2½	1½	×	3	13½	6	3	0	6
10	Կիպրոս	0	0	1	1	0	½	0	1	1	×	4½	0	0	0	9

Եզրափակիչ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Սեպտեմբերի 14-ի երեկոյան տեղի ունեցավ բոլոր 5 եզրափակիչների վիճակահանությունը։ Աշխարհի չեմպիոն մրցանակի համար պայքարը եղավ չափազանց լարված և դիտարժան։

Արդար պայքարը այս օլիմպիադայում ցույց է տալիս այն, որ շատ ուժեղ թիմերը կմրցեն իրար հետ, ինչպես հավասարը հավասարի, և այդպիսով էլ գլխավոր եզրափակչի ամենամեծ հաշիվը (3,5:0,5) եղավ ընդամենը երեք անգամ։ ԽՍՀՄ-Կանադա, Չեխիա-Կանադա և ԱՄՆ-Բուլղարիա, իսկ առավելագույն հաշվով հաղթանակներ ընդհանրապես չգրանցվեց։

Եզրափակիչ А[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Տեղ	Թիմ	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	Միավոր	Մ	Հ	Ո	Պ
1	ԽՍՀՄ	×	2	2	2½	2½	2½	2	2	3	2½	3½	3	27½	18	7	4	0
2	Հունգարիա	2	×	1½	2½	2	2½	2½	2½	3	2½	3	2½	26½	18	8	2	1
3	Հարավսլավիա	2	2½	×	2	2	2½	2½	2½	2½	2½	2½	2½	26	19	8	3	0
4	ԱՄՆ	1½	1½	2	×	2	2½	3½	3	1½	2½	2	2½	24½	13	5	3	3
5	Չեխոսլովակիա	1½	2	2	2	×	2½	1	2	2	2	3½	3	23½	12	3	6	2
6	Գերմանիա	1½	1½	1½	1½	1½	×	2	2½	2	3	2½	2½	22	10	4	2	5
7	Բուլղարիա	2	1½	1½	½	3	2	×	2½	2	1½	2	3	21½	10	3	4	4
8	Արգենտինա	2	1½	1½	1	2	1½	1½	×	2½	2½	2½	3	21½	10	4	2	5
9	Արևելյան Գերմանիա	1	1	1½	2½	2	2	2	1½	×	2	2	1½	19	7	1	5	5
10	Ռումինիա	1½	1½	1½	1½	2	1	2½	1½	2	×	1½	2	18½	5	1	3	7
11	Կանադա	½	1	1½	2	½	1½	2	1½	2	2½	×	2½	17½	7	2	3	6
12	Իսպանիա	1	1½	1½	1½	1	1½	1	1	2½	2	1½	×	16	3	1	1	9

Եզրափակիչ В[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հենց մեկնարկից առաջնորդի դիրքը նվաճում է Իսրայելի թիմը։ Երկրորդ տեղը զբաղեցնում են լեհերը։ Առավել մեծ առաջընթաց ցույց տվեց Ավտրալիայի թիմը, որոնք զբաղեցրին աղյուսակի 15-րդ տեղը։ Մասնավորապես առանձնացավ երիտասարդ Ուոլտեր Բրաունը՝ 1 տախտակի վրա խաղալով (+10-1 = 8)։

Տեղ	Թիմ	13	14	15	16	17	18	19	20	21	22	23	24	Միավոր	Մ	Հ	Ո	Պ
13	Իսրայել	×	2½	2½	3	3	3	2	2½	2	2	1½	3	27	17	7	3	1
14	Լեհաստան	1½	×	3	3½	1½	2	3½	0	2	2½	3	2½	25	14	6	2	3
15	Ավստրալիա	1½	1	×	2½	3½	1	1½	1½	3	3½	2½	3	24½	12	6	0	5
16	Մոնղոլիա	1	½	1½	×	2½	2	3	3	3	2	2½	2½	23½	14	6	2	3
17	Շվեդիա	1	2½	½	1½	×	2½	2	3	2	3½	2½	2	23	13	5	3	3
18	Նիդերլանդներ	1	2	3	2	1½	×	2½	2	2½	2½	2	2	23	13	4	5	2
19	Դանիա	2	½	2½	1	2	1½	×	3	3	½	2½	3½	22	12	5	2	4
20	Ֆինլանդիա	1½	4	2½	1	1	2	1	×	1½	2½	3	1½	21½	9	4	1	6
21	Կուբա	2	2	1	1	2	1½	1	2½	×	3	2	2	20	9	2	5	4
22	Ավստրիա	2	1½	½	2	½	1½	3½	1½	1	×	2	3½	19½	7	2	3	6
23	Կոլումբիա	2½	1	1½	1½	1½	2	1½	1	2	2	×	1½	18	5	1	3	7
24	Ինդոնեզիա	1	1½	1	1½	2	2	½	2½	2	½	2½	×	17	7	2	3	6

Եզրափակիչ С[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Եզրափակիչ С-ի ամբողջ ժամանակ առաջնորդի տեղը զբաղեցրեց Անգլիայի թիմը։ Սակայն վերջին տուրի ժամանակ նրանք պարտվեցին բրազիլացիներին, բայց դա նրանց չխանգարեց ֆիլիպիններից, ովքեր երկրորդ տեղում էին, առաջ անցնել 2,5 միավորով։

Տեղ	Թիմ	25	26	27	28	29	30	31	32	33	34	35	36	Միավոր	Մ	Հ	Ո	Պ
25	Անգլիա	×	3	3	1½	2	2½	2½	2	4	3½	3	3	30	18	8	2	1
26	Ֆիլիպիններ	1	×	2	1½	1	2½	3½	2½	4	3	3	3½	27½	15	7	1	3
27	Իսլանդիա	1	2	×	3	3	2½	2	3	1½	3½	2½	2	26	15	6	3	2
28	Բրազիլիա	2½	2½	1	×	2½	2	2½	2	2	3	3	2½	25½	17	7	3	1
29	Նորվեգիա	2	3	1	1½	×	1	3	2½	2½	2	2	3½	24	13	5	3	3
30	Իտալիա	1½	1½	1½	2	3	×	2	2	1½	2	2½	3	22½	10	3	4	4
31	Հունաստան	1½	½	2	1½	1	2	×	2	2	3	3	2	20½	9	2	5	4
32	Իրան	2	1½	1	2	1½	2	2	×	2½	1½	1	2	19	7	1	5	5
33	Բելգիա	0	0	2½	2	1½	2½	2	1½	×	2	2½	2	18½	10	3	4	4
34	Շոտլանդիա	½	1	½	1	2	2	1	2½	2	×	3	3	18½	9	3	3	5
35	Թունիս	1	1	1½	1	2	1½	1	3	1½	1	×	3	17½	5	2	1	8
36	Պուերտո Ռիկո	1	½	2	1½	½	1	2	2	2	1	1	×	14½	4	0	4	7

Եզրափակիչ D[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Եզրափակիչ D սկզբնական շրջանում բոլորից առաջ անցան Պերուի և Իռլանդիայի թիմերը։ Նրանք աղյուսակը առաջնորդեցին մինչև 5-րդ տուր, որից հետո նրանց շրջանցեց Շվեյցարիայի թիմը, որը առաջնորդի տեղը գրավեց մրցաշարի միայն վերջում։

Տեղ	Թիմ	37	38	39	40	41	42	43	44	45	46	47	48	Միավոր	Մ	Հ	Ո	Պ
37	Շվեյցարիա	×	2½	1½	2	3	2	3	3½	3	2½	3	3½	29½	18	8	2	1
38	Ալբանիա	1½	×	2	2	2½	3	0	3	3	3½	4	3½	28	16	7	2	2
39	Պերու	2½	2	×	2½	2½	2	2	3	3	2½	3½	2	27½	18	7	4	0
40	Սինգապուր	2	2	1½	×	2	2	2½	3½	3	2	2½	3½	26½	15	5	5	1
41	Պորտուգալիա	1	1½	1½	2	×	3	2	1	2	3	4	3½	24½	11	4	3	4
42	Իռլանդիա	2	1	2	2	1	×	3½	2½	3	2	2	2½	23½	13	4	5	2
43	Հարավային Աֆրիկա	1	4	2	1½	2	½	×	1	3	3	1½	3	22½	10	4	2	5
44	Մեքսիկա	½	1	1	½	3	1½	3	×	1½	3	2	4	21	9	4	1	6
45	Լիբիա	1	1	1	1	2	1	1	2½	×	1½	3	2	17	6	2	2	7
46	Լյուքսեմբուրգ	1½	½	1½	2	1	2	1	1	2½	×	1½	1	15½	4	1	2	8
47	Ճապոնիա	1	0	½	1½	0	2	2½	2	1	2½	×	2	15	7	2	3	6
48	Դոմինիկյան Հանրապետություն	½	½	2	½	½	1½	1	0	2	3	2	×	13½	5	1	3	7

Եզրափակիչ Е[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Եզրափակիչ Е-ում մեծ ջանքերի շնորհիվ հաղթեց Նոր Զելանդիայի թիմը։

Տեղ	Թիմ	49	50	51	52	53	54	55	56	57	58	59	60	Միավոր	Մ	Հ	Ո	Պ
49	Նոր Զելանդիա	×	4	3½	3	2	2	4	3½	3	3½	4	3½	36	20	9	2	0
50	Ռոդեզիա	0	×	2	1	2½	2½	3½	3½	3½	4	2½	3	28	17	8	1	2
51	Թուրքիա	½	2	×	1½	3	2½	4	3½	2	3	3	3	28	16	7	2	2
52	Մալթա	1	3	2½	×	2	2	2	3	2½	3½	3	3	27½	17	7	3	1
53	Հոնկոնգ	2	1½	1	2	×	3	3	2	2½	3	3	3	26	15	6	3	2
54	Մարոկկո	2	1½	1½	2	1	×	1	2½	3½	3	3½	3½	25	12	5	2	4
55	Ֆարերյան կղզիներ	0	½	0	2	1	3	×	1	2	2	3½	4	19	9	3	3	5
56	Անդորրա	½	½	½	1	2	1½	3	×	3	2½	1½	2	18	8	3	2	6
57	Կիպրոս	1	½	2	1½	1½	½	2	1	×	3	1½	1½	16	4	1	2	8
58	Ամերիկյան Վիրջինյան կղզիներ	½	0	1	½	1	1	2	1½	1	×	3½	3	15	5	2	1	8
59	Գերնսի	0	1½	1	1	1	½	½	2½	2½	½	×	2	13	5	2	1	8
60	Մոնակո	½	1	1	1	1	½	0	2	2½	1	2	×	12½	4	1	2	8

Փակում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մրցաշարը պաշտոնապես փակվում է 1970 թվականի սեպտեմբերի 26-ին։ XIX օլիմպիադայի պատվավոր հյուրն է լինում ԳՖՀ նախագահ Գուստավ Հեյնեմանը, ով ԽՍՀՄ-ի ավագ Պաուլյու Կերեսուին էլ հանձնեց ՖԻԴԵ-ի ոսկե Գավաթը, իսկ թիմի անդամներին շնորհեց ոսկե մեդալներով։ Արծաթյա մեդալները վաստակեցին հունգարացի շախմատիստները, իսկ երրորդ տեղը վաստակած հարավսլավիացիններին բաժին հասավ բրոնզյա մեդալները։ Այնուհետև արարողության ժամանակ հանձնվեց նաև երկու առանձին մրցանակներ։ Առաջին մրցանակը հանձնվեց աշխարհի չեմպիոն Բորիս Սպասկիին, 1 տախտակում հաղթանակի հասնելու համար։ Երկրորդ մրցանակը շնորհվեց Լոտար Շմիդին (ԳՖՀ), XIX օլիմպիադայի ամենագեղեցիկ խաղի համար, որը խաղացել է ավստիացի շախմատիստ Կինցելի դեմ կիսաեզրափակիչում։

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]