Մասնակից:ՍԵՐԳԵՅ/Ավազարկղ1

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից

Նելսոն դե Ժեզուս Սիլվա (պորտ.՝ Nelson de Jesus Silva, ), առավել հայտնի է որպես Դիդա (պորտ.՝ Dida), եվրոպական մամուլում հիշատակվում է նաև Նելսոն Դիդա[1][2][3][4] (պորտ.՝ Nelson Dida) անվանումով, բրազիլացի նախկին ֆուտբոլիստ, հանդես է եկել դարպասապահի գոտում։ Առավել հայտնի է «Միլանում» անցկացրած իր մրցելույթներով։

2000 թվականին «Կորինթիանսի» կազմում դարձել է Ակումբային աշխարհի առաջնության գավաթակիր։ «Միլանի» կազմում կրկնակի անգամ դարձել է Չեմպիոնների լիգայի (2003, 2007) գավաթակիր, ինչպես նաև Իտալիայի չեմպիոն (2004) և Ակումբային աշխարհի առաջնության գավաթակիր (2007)։

2002 թվականին պահեստային դարպասապահի կարգավիճակով ազգային հավաքականի հետ դարձել է Աշխարհի չեմպիոն։ 2006 թվականին Գերմանիայում կայացած Աշխարհի առաջնության ժամանակ եղել է ազգային հավաքականի հիմնական դարպասապահը։ Նույն մրցաշարում 1/4 եզրափակչի արդյունքներով Բրազիլիան լքել է մրցաշարը։

Կարիերան ավարտել է 2016 թվականին՝ 42 տարեկան հասակում։ Այժմ «Միլանի» դարպասապահների գլխավոր մարզիչն է։

Վաղ տարիներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Դիդան ծնվել է 1973 թվականի հոկտեմբերի 7-ին Իրարա քաղաքում, ուներ 5 քույր և 4 եղբայր[5]։ Ի սկզբանե նրա սիրելի սպորտաձևը վոլեյբոլն էր, հետո սկսել է մինի ֆուտբոլ խաղալ[6][7]։ Նախընտրում էր դարպասապահի դիրքը, չնայած այդ ամպլուայի անհայտնիությանը բրազիլական ֆուտբոլում և այն փաստին որ Բրազիլիայում դարպասապահները հիմնականում սպիտակամորթ էին[8][9]։

Դիդան երկրպագում էր «Ֆլամենգոյին», 13 տարեկան հասակում ընկերների հետ հիմնել էն «Ֆլամենգինյո» («փոքրիկ Ֆլամենգո») անվանմամբ սիրողական ակումբը, որի կազմում խաղալով առաջին փորձերն է ձեռք բերել[10][11][7]։ Իր մականունը Դիդան վերցրել է «Ֆլամենգոյում» 1950-ական թվականների երկրորդ կեսին հանդես եկող հարձակվողից, ով նաև 1958 թվականին Բրազիլիայի հավաքականի հետ դարձել է Աշխարհի չեմպիոն[12]։ Դիդան իրեն կուռք է համարել դարպասապահներ Ռինատ Դասաևին և հավաքականի իր ապագա թիմակից Կլաուդիո Տաֆարելին, վերջինս աչքի էր ընկնում Իտալիայում և Թուրքիայում իր հաջող մրցելույթներով (ավելի ուշ Դիդան Կլաուդիոյին համարել է եվրոպական ֆուտբոլում բրազիլական դարպասապահների համբավի ձեռք բերման պիոներ)[7][13]։

Կարիերա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ակումբային կարիերա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կարիերայի սկիզբը Բրազիլիայում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1990 թվականին 17 տարեկան հասակում Դիդան «ԱՍԱ Արապիրակա» ակումբի կազմում իր նորամուտն է նշել երիտասարդական ֆուտբոլում[14]։ Երկու տարի հետո համալրել է «Վիկտորիա» ակումբի ակադեմիայի շարքերը[15]։ 1993 թվականի Աշխարհի երիտասարդական առաջնության գավաթին տիրանալուց հետո Դիդան 24 հանդիպում է անցկացրել «Վիկտորիայի» առաջին թիմի կազմում, վերջինս Սերիա A-ում զբաղեցրել է երկրորդ հորիզոնականը առջևում թողնելով «Պալմեյրասին»։ Սույն մրցաշրջանում Դիդան 20 տարեկան հասակում Placar ամսագրի վարկածով ճանաչվել է Սերիա A-ի լավագույն դարպասապահ (դառնալով ամենաերիտասարդ տիտղոսակիր)[15]։ 1994 թվականին Դիդան տեղափոխվել է «Կրուզեյրո» և 5 մրցաշրջանի ընթացքում դարձել է Բրազիլիայի գավաթակիր, Լիբերտադորեսի գավաթակիր ինչպես նաև կրկնակի անգամ ճանաչվել է առաջնության լավագույն դարպասապահ։ Այնուամենայնիվ 1999 թվականի հունվարին Դիդան հրապարակորեն հայտնել է Եվրոպայում ուժերը փորձելու և Բրազիլիայի հավաքականի մարզչական անձնակազմի ուշադրությունը գրավելու ցանկության մասին[16]։ Այդպիսով նա իր ակումբին դատի է տվել իր պայմանագիրը ժամանակից շուտ խզելու և «Միլան» տեղափոխվելու նպատակով (միակ եվրոպական ակումբը որը Դիդային պայմանագիր է առաջարկել)։ Խաղացողի և ակումբի միջև դատավևճը տևել է 5 ամիս։ ՖԻՖԱ-ն թույլատրել է Դիդային վարձակալական հիմունքներով տեղափոխվել շվեյցարական «Լուգանո» ակումբը, սակայն վերջինիս կազմում չի անցկացրել գեթ մեկ հանդիպում։ «Միլան» տեղափոխությունը կայացել է 1999 թվականի մայիսին որի դիմաց Կրուզեյրոն ստացել է 2,7 մլրդ․ իտալական լիրա (5,2 մլն․ ռեալ), որով հետաքննություններին վերջ է տրվել[17][18]։

1999/2000 մրցաշրջանում Դիդան եղել է Ալբերտո Ձակերոնիի գլխավորած թիմի երրորդ դարպասապահը՝ Քրիստիան Աբբիատիից և Սեբաստիանո Ռոսիից հետո։ Արդյունքում խաղաժամանակ ստանալու նպատակով վերադարձել է Բրազիլիա՝ համալրելով «Կորինթիանսի» կազմը։ Այդ ժամանակահատվածում նվաճել է 11-մետրանոցներ հետ մղողի ռեպուտացիան[19][20]․ առաջնության փլեյ օֆֆ փուլի կիսաեզրափակչի շրջանակում սկզբունքային մրցակից «Սան Պաուլուի» դեմ հանդիպման ժամանակ հետ է մղել 2 11-մետրանող հարված երկուսն էլ Ռաիի կատարմամբ[21][22]։ Կորինթիանսը հաղթել է 3։2 հաշվով, իսկ Դիդան իր ցույց տված խաղի արդյունքում Placar-ից ստացել է 10 միավոր[23]։ Դիդան առաջին անգամ հավակնել է IFFHS մրցանակաբաշխությանը որպես մրցաշրջանի լավագույն դարպասապահ, քվեարկության արդյունքում զբաղեցնելով 8-րդ հորիզոնականը[24]։ 2000 թվականի Աշխարհի ակումբային առաջնության չորս հանդիպումներից երեքում դարպասը անառիկ է պահել, իսկ «Կորինթիանսը» իր պատմության մեջ առաջին անգամ տիրացել է մրցաշարի գավաթին։ Հունվարի 15-ին «Վասկո դա Գամայի» դեմ կայացած եզրափակիչ հանդիպումը անցել է առանց խփված գոլերի իսկ հետխաղյա 11-մետրանոցների ժամանակ Դիդան հետ է մղել Ժիլբերտոյի հարվածը։ Հարվածաշարի արդյունքում «Կորինթիանսը» հաղթանակ է տարել 4։3 հաշվով[19]։ Հետո «Կորինթիանսի» կիսապաշտպան Ռիկարդինյոն հայտնել է ԶԼՄ-երին որ լրացուցիչ ժամանակում թիմը ձգտում էր խաղը տեղափոխել 11-մետրանոց հարվածաշար իմանալով որ Դիդան «հինգ հարվածներից գոնե մեկը հետ մղի»[25]։ BBC News քննադատել է «անհաջող եզրփակիչը» քանի որ երկու թիմին էլ չի հաջողվել առաջին 2 ժամվա ընթացքում բացել խաղի հաշիվը[26][25]։

«Միլան»[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

«Միլանը» վերադարձրել է Դիդային և անմիջապես ընդգրկել նրան թիմի հայտացուցակում (քանի որ Քրիստիան Աբբիատին 2000 թվականի ամառային Օլիմպիական խաղերի ժամանակ հեռացել է Իտալիայի հավաքականից) կայանալիք Չեմպիոնների լիգայի 2000/2001 մրցաշրջանին մասնակցելու նպատակով։ Դիդան «ռոսսոներիների» կազմում իր նորամուտը նշել է 2000 թվականի սեպտեմբերի 13-ին՝ խմբային փուլի շրջանակում «Բեշիկթաշի» դեմ հանդիպման ժամանակ (4։1 հաշվով հաղթանակ)։ Վեց օր հետո «Լիդս Յունայթեդի» դեմ հանդիպման ժամանակ Լի Բոյերի հարվածը հետ մղելու ժամանակ գնդակը պատահաբար հայտնվել է սեփական դարպասում (թաց խոտածածկի պատճառով), այդ գոլը միակն էր հանդիպման ողջ ընթացքում[27][28][29]։ Դիդան մասնակցել է խմբային փուլի մնացած բոլոր հանդիպումներին և «Միլանի» կազմում սեպտեմբերի 26-ին անցկացրել է իր առաջին «չոր» հանդիպումը (Միլանը 2։0 հաշվով հաղթել է «Բարսելոնային»)[30], սակայն երկրորդ խմբային փուլին դարպասապահի դիրքը զբաղեցրել է արդեն Աբբիատին (այդ մրցաշրջանում Չեմպիոնների լիգան անցկացվում էր երկու խմբային փուլով)։ Դիդան իր նորամուտը Սերիա A-ում նշել է «Պարմայի» դեմ (2։0 հաշվով պարտություն) հանդիպման ժամանակ, իսկ Աբբիատիի վնասվածքից հետո իր տեղը զիջել է Ռոսսիին։ Դիդան մասնակցել է նաև «Գալաթասարայի» դեմ («Միլանը» 2։0 հաշվով զիջել է մրցակցին) կայացած հանդիպմանը, արդյունքում «ռոսոներիները» լքել են Չեմպիոնների լիգան[31][32]։

2000/01 մրցաշրջանում Դիդան և ևս մի քանի ֆուտբոլիստներ այդ թվում Խուան Սեբաստիան Վերոնը, Ալվարո Ռեկոբան և Դիդայի ապագա ակումբակից Կաֆուն եվրոպական անձնագրերի կեղծման հետ կապված սկանդալի մեջ են հայտնվել[33]։ Դիդան «Միլանին» է միացել պորտուգալական անձնագրով որպես՝ ԵՄ-ի քաղաքացի։ «Միլանը» այդ պահի դրությամբ ԵՄ-ից դուրս խաղացողների լիմիտը սպառել էր․ թիմում էին Անդրեյ Շևչենկոն, Սերժինյոն և Զվոնիմիր Բոբանը[34]։ Հետաքննությունը պարզել է որ փաստաթուղթը կեղծված է, «Միլանը» Դիդային շտապ գրանցել է որպես ԵՄ անդամ չհանդիսացող խաղացող[35]։ 2001 թվականի հունիսին Իտալիայի ֆուտբոլի ֆեդերացիան ակումբին տուգանել է 445 600 դոլարով ինչպես նաև 1 տարի ժամկետով զրկել է Դիդային մասնակցել իտալական ֆուտբոլի մրցաշարերին[36], իսկ ՖԻՖԱ-ն իր հերթին 1 տարով զրկել է մասնակցել հավաքականի խաղերին[37]։

2001/02 մրցաշրջանում Դիդան որակազրկման պատճառով չխաղաց «Միլանի» կազմում, արդյունքում վարձակալական հիմունքներով տեղափոխվել է «Կորինթիանս»[33]։ Բրազիլական Սերիա A-ում մասնակցել է ընդհամենը 8 հանդիպման՝ հիմնական դարպասապահ Դոնիին փոխարինողի կարգավիճակում, այնուամենայնիվ դարձել է Պաուլիստայի առաջնության և Ռիո — Սան Պաուլու մրցաշարի չեմպիոն ինչպես նաև 2002 թվականի Բրազիլիայի գավաթակիր։

2002/03 մրցաշրջանի համար «Միլանը» կրկին վերադարձրել է Դիդային՝ որպես պահեստային խաղացող։ Մրցաշրջանում առաջին հանդիպումը անցկացրել է 2002 թվականի օգոստոսի 14-ին Չեպիոնների լիգայի որակավորման 3-րդ փուլի շրջանակում «Սլովանի» դեմ կայացած հանդիպման ժամանակ (հանդիպման երկրորդ կեսին փոխարինել է վնասվածք ստացած Քրիստիան Աբբիատիին)։ Միլանը մրցակցի նկատմամբ առավելության է հասել նվազագույն 1։0 հաշվով, արդյունքում գլխավոր մարզիչ Կառլո Անչելոտտին Դիդային դարձրել է թիմի հիմնական դարպասապահ[27]։ Դիդան մասնակցել է 30 հանդիպման իսկ Միլանը Սերիա A-ի արդյունքներով զբաղեցրել է 3-րդ հորիզոնականը․ թիմը աչքի էր ընկնում ամուր պաշտպանությամբ, որը գրանցած ցուցանիշներով զիջում էր միայն «Յուվենտուսի» պաշտպանությանը (բաց է թողել ընդհամենը 30 գոլ)։ 2003 թվականին Դիդան «ռոսոներիների» նվաճել է իր միակ Իտալիայի գավաթը[38]։ Դիդան Չեմպիոնների լիգայում անցկացրել է 14 հանդիպում (վնասվածքի պատճառով բաց է թողել միայն «Ինտերի» դեմ կիսաեզրափակիչ պատասխան հանդիպումը)[39]։ «Միլանը» դուրս է եկել եզրափակիչ, որտեղ պետք է մրցեին «Յուվենտուսի» դեմ․ մրցաշարի պատմության մեջ առաջին անգամ գավաթը վիճարկվելու էր իտալական թիմերի միջև։ Դիդան հիմնական և լրցացուցիչ ժամանակում հազվադեպ է խաղի մեջ մտել[40]։ Հետխաղյա 11-մետրանոցների ժամանակ հետ է մղել Դավիդ Տրեզեգեյի, Մարսելո Սալայետայի և Պաոլո Մոնտերոյի հարվածները։ Ընդհանուր Դիդան իր մրցակից Ջանլուիջի Բուֆֆոնի հետ հետ են մղել առաջին 7 հարվածներից 5-ը[41][42]։ Անդրեյ Շևչենկոն ողջագուրվել է Դիդայի հետ այն ամենից հետո ինչ խփել է «Միլանի» հաղթական գոլը[43]։

Ինձ համար նա միշտ կլինի առաջին խաղընկերը, ում գրկել եմ Բուֆֆոնի դարպասը հաղթական 11 մետրանոցը խփելուց հետո՝ Չեմպիոնների լիգայի այդ եզրափակչի ժամանակ[1].
- Անդրեյ Շևչենկո

Հանդիպումից հետո «Յուվենտուսի» գլխավոր մարզիչ Մարչելո Լիպին հայտարարել է, որ իր «չորս կամ հինգ» խաղացողները հրաժարվել են մասնակցել հետխաղյա 11-մետրանոցներին[44]։ «Յուվենտուսի» պաշտպան Լիլիան Թյուրամը խոստովանել է որ իր վրա մեծ ազդեցություն է ունեցել Դիդայի 11-մետրանոցներ հետ մղելու մասնագետի ռեպուտացիան[40]։ Դիդան ավարտել է մրցաշրջանը առաջադրվելով Ոսկե գնդակի մրցանակաբաշխությանը[13] և քվեարկության արդյունքում զբաղեցնելով 13-րդ հորիզոնականը[45]։

Դիդան Իտալիայից դուրս առաջին խաղացողն է ով ճանաչվել է Իտալիայի տարվա դարպասապահ՝ 2003/04 մրցաշրջանում անցկացրած 32 հանդիպումներում բաց թողնելով ընդհամենը 20 գոլ, իսկ «Միլանը» այդ մրցաշրջանում արժանացել է Սկուդետտոյին[46][47]։ Նույն մրցաշրջանի Չեմպիոնների լիգայի խաղարկության քառորդ եզրափակչում «Միլանը» զիջել է «Դեպորտիվո Լա Կորունյային», չկարողանալով պահել չեմպիոնական տիտղոսը[48][49][50]։

2004/05 մրցաշրջանը «Միլանը» հաջող է սկսել՝ տիրանալով Իտալիայի սուպերգավաթին։ Սերիա A-ում՝ մրցաշրջանի առաջին հատվածում Դիդան կայուն խաղով է աչքի ընկել։ «Լիվորնոյի» դեմ կայացած մրցաշրջանի առաջին խաղում դաշտից հեռացվելուց հետո բաց է թողել ընդհամենը 10 գոլ, իսկ Միլանը առաջնության հաջորդ 18 հանդիպումներից 17-ում պարտություն չի կրել[51]։ 2004 թվականի նոյեմբերի 28-ին «Կիևոյի» դեմ կայացած հանդիպման ժամանակ Ռոբերտո Բարոնիոյի տուգանայինից իրացրած հարվածից հետո ակրոբատիկ ոճով դարձել է սեյվի հեղինակ, իսկ «Միլանը» հաղթել է նվազագույն 1։0 հաշվով[29][52]։ Հանդիպումից հետո Անչելոտտին թղթակիցներին ասել է որ գրանցվածը «գոլից ոչ պակաս» սեյվ էր[29]։ Չնայած նրան որ Դիդան իր անցկարցած 36 հանդիպումներից 16-ում դարպասը անառիկ է պահել և մնացած հանդիպումներում բաց է թողել 25 գոլ, «Միլանը» վերջին 8 հանդիպումներից 5-ում պարտություն է կրել և բավարարվել է զբաղեցրած երկրորդ հորիզոնականով՝ առջևում թողնելով «Յուվենտուսին»[53]։

Չեմպիոնների լիգայի առաջին 10 հանդիպումներում բաց է թողել ընդհամենը 3 գոլ, բացի դրանից խմբային փուլում «Բարսելոնայից» 2։1 հաշվով պարտություն կրելուց հետո 5 հանդիպում անընդմեջ դարպասը անառիկ է պահել[54]։ Վերոնշյալ «չոր» հանդիպումներից 5-րդը դարձել է 2005 թվականի ապրիլի 7-ին «Ինտերի» դեմ կայացած քառորդ եզրափակիչ հանդիպումը, որի ժամանակ Դիդան աչքի է ընկել կատարած կարևոր սեյվերով այդ թվում Սինիշա Միխայլովիչի տուգանայինից կատարած հարվածի հետ մղումով[55]։ Ապրիլի 12-ին կայացած պատասխան հանդիպման երկրորդ խաղակեսում երբ «Միլանը» 1։0 հաշվով առավելություն ուներ մրցակցի նկատմամբ հանդիպման մրցավար Մարկուս Մերկը չի հաշվել «Ինտերի» կիսապաշտպան Էստեբան Կամբյասոյի խփաց գոլը՝ Դիդայի նկատմամբ «Ինտերի» հարձակվող Խուլիո Կրուսի կատարած կանոնների խախտման պատճառով։ «Ինտերի» երկրպագուները ովքեր Դիդայի դարպասի ետևում գտնվող տրիբունայից ականատես են եղել կատարվածին, բուռն կերպով են արձագանքել մրցավարի որոշմանը խաղադաշտ նետելով շշեր և բոցավառ նյութեր։ Երբ որ Դիդան ազատում է տուգանային հրապարակը խաղադաշտ նետած իրերից և փորձում է շարունակել խաղը, նետած բոցավառ նյութերից մեկը խփել է Դիդայի աջ ուսին։ Հանդիպումը դադարեցվել է խաղադաշտ են մտել հրժեչները իսկ Դիդան ուսի առաջին աստիճանի այրվածք է ստացել[56]։ Կես ժամ տևած դադարից հետո խաղը վերսկսվել է, Դիդայի փոխարեն խաղադաշտ է մտել Քրիստիան Աբբիատին, սակայն վայրկյաններ հետո «Ինտերի» երկրպագուները կրկին բոցավառ նյութեր են նետել և կրկին խաղը դադարեցվել է[57]։ ՈւԵՖԱ-ն պաշտոնապես «Միլանին» տեխնիկական հաղթող է ճանաչել, ինչի արդյունքում Դիդան Չեմպիոնների լիգայում ռեկորդ է սահմանել․ նա 6 «չոր» հանդիպում է անցկացրել, բացի իրենից նույնպիսի ցուցանիշ են գրանցել նաև Էդվին վան դեր Սարը և Յուզեֆ Վանդզիկը[58]։ ՈւԵՖԱ-ն հետո Ինտերին տուգանել է 200 հզր․ եվրոյով և պարտադրել է եվրոգավաթներում հաջորդ 4 տնային հանդիպումները առանց երկրպագուների անցկացնել[59]։ Ապրիլի 25-ին «ՊՍՎ»-ի դեմ կիսաեզրափակիչ առաջին հանդիպման ժամանակ Դիդան մրցաշարի ռեկորդ է սահմանել՝ անցկացնելով 7-րդ անընդմեջ «չոր» հանդիպումը իսկ «Միլանը» 2։0 հաշվով հաղթանակ է տարել[60]։ Այնուամենայնիվ մայիսի 4-ին կայացած պատասխան հանդիպման ժամանակ այդ շարքը Փակ Ջի Սոնգ խփաց գոլով ընդհատվել է[61], տվյալ հանդիպումը ավարտվել է «ՊՍՎ»-ի 3։1 հաշվով հաղթանակով, սակայն «ռոսոներիները» դրսում խփաց գոլերի հաշվին պայքարը շարունակել են եզրափակչում[62]։ 2005 թվականին Ստամբուլում «Լիվերպուլի» դեմ կայացած Չեմպիոնների լիգայի եզրափակչում «Միլանը» պարտություն է կրել։ Առաջին խաղակեսից հետո ռոսոներիները 3։0 հաշվով առաջատարի կարգավիճակում են եղել, սակայն երկրորդ խաղակեսում մրցակիցը 6 րոպեի ընթացքում 3 գոլ խփելով հավասարեցրել է հաշիվը։ «Լիվերպուլի» երկրորդ գոլը հեղինակել է Վլադիմիր Շմիցերը, Դիդան գոլային դրվագում անվստահ է գործել[63]։ Երրորդ գոլը հեղինակել է Խավի Ալոնսոն․ իսպանացու իրացրած 11-մետրանոցը Դիդան հետ է մղել, սակայն Ալոնսոն երկրորդ փորձից ի վերջո գրավել է մրցակցի դարպասը[64]։ Հիմնական ժամանակը ավարտվել է 3։3 հաշվով իսկ հետխաղյա 11-մետրանոց հարվածաշարում Դիդան հետ է մղել միայն Յոն Արնե Ռիսեյի իրացրած հարվածը, իսկ հարվածաշարի արդյունքում «Լիվերպուլը» հաղթել է 3։2 հաշվով։ Մամուլը Դիդային մեղադրել է Շմիցերի հարվածին շուտ չարձագանքելու համար[64][65][66]։ Դիդան «Միլանի» այն հինգ խաղացողների շարքին է պատկանել ովքեր ընդգրկվել են FIFPro-ի վարկածով աշխարհի խորհդանշական հավաքականում[67]։ Դիդան IFFHS-ի վարկածով ճանաչվել է 2005 թվականի երկրորդ լավագույն դարպասապահ, զիջելով Պետր Չեխին և հետևում թողնելով Ջանլուիջի Բուֆֆոնին[68]։ Նա նաև առաջադրվել է 2005 թվականի Ոսկե գնդակի մրցանակաբաշխությանը, սակայն գեթ մեկ ձայն չի ստացել[69]։

2005/06 մրցաշրջանում Միլանը 2001/02 մրցաշրջանից սկսած առաջին անգամ առանց գավաթ է մնացել ինչպես ազգային այնպես էլ եվրոպական ասպարեզում։ Սերիա A-ում ակումբը մրցաշրջանը ավարտել է երկրորդ հորիզոնականով՝ 3 միավոր զիջելով «Յուվենտուսին», որոշ ժամանակ անց երկու ակումբներն էլ մեղադրվել են Կալչիոպոլի սկանդալին մասնակից լինելու պատճառով։ Ռոսոներիները մրցաշրջանի առաջին կեսում 5 հանդիպում տանուլ են տվել։ Թիմը անցկացրած 19 հանդիպումներում բաց է թողել 22 գոլ, այդ ամենի հետ Դիդան մինչև 4-րդ տուրը ամեն հանդիպման ընթացքում սեփական դարպասը գոլ է ընդունել[70]։ Դիդայի մարզավիճակը ակնհայտորեն վատթարանում է, սկսում է կոպիտ սխալներ թույլ տալ։ 2006 թվականի հունվարի 8-ին «Պարմայի» դեմ հանդիպման ժամանակ մրցակցի փոխանցումը հափշտակելուց հետո գնդակը ձեռքից սայթակում է, ինչը Պաոլո Կանավարոյին թույլ է տվել գոլի հեղինակ դառնալ՝ բացելով խաղի հաշիվը, այնուամենայնիվ «Միլանը» 4։3 հաշվով հաղթանակ է կորզել[71]։ Հունվարի 28-ին «Սամպդորիայի» դեմ կայացած հանդիպման ժամանակ Անդրեա Գասբարոնիի կատարած հարվածը անհաջող կերպով կասեցնելուց հետո գնդակը հայտնվել է սեփական դարպասում։ Հանդիպումը ավարտվել է 1։1 հաշվով, ինչի արդյունքում «Միլանը» չեմպիոնական մրցավազքում «Յուվենտուսից» 9 միավորով հետ է մնացել[72]։ 2006 թվականի փետրվարին Բրազիլիայի ազգային հավաքականի գլխավոր մարզիչ Կարլոս Ալբերտո Պարեյրան, ով ավելի շուտ Դիդայի հետ աշխատել է «Կորինթիանսում»[73], հրապարակորեն հայտարարել է որ Դիդան 2006 թվականին կայանալիք Աշխարհի առաջնությանը վտանգում է իր տեղը հիմնական կազմում եթե չբարելավի իր մարզավիճակը[74]։ 2006 թվականի Չեմպիոնների լիգայի «Բարսելոնայի» դեմ կայացած կիսաեզրափակիչ հանդիպման արդյունքներով «Միլանը» ընդհանուր 1։0 հաշվով զիջել է մրցակցին, սակայն չնայած այդ փաստին Դիդան գովաբանվել է Սամուել Էտո'օի, Ռոնալդինյոյի և Հենրիկ Լարսոնի կատարած հարվածների հետ մղման համար[75]։ Չեմպիոնների լիգայում իր չոր հանդիպումների ռեկրոդը գերազանցել է «Արսենալի» դարպասապահ Յենս Լեմանը՝ սեփական դարպասը 10 հանդիպում անընդմեջ անառիկ պահելով[76]։

Կորուպցիոն սկանդալին մասնակից լինելու պատճառով «Միլանը» 2006/07 մրցաշրջանը սկսել է 8 միավոր տուգանվելով, իսկ մրցաշարային աղյուսակում զբաղեցրել է 4-րդ հորիզոնականը՝ «Ինտերից», «Ռոմայից» և «Լացիոյից» հետո։ 2006 թվականի սեպտեմբերի 10-ին «Լացիոյի» դեմ («Միլանը» 2։1 հաշվով հաղթանակ է տարել) կայացած հանդիպման ժամանակ Սթիվեն Մակինվայի խփած գոլից հետո Դիդան 446 րոպե սեփական դարպասը անառիկ է պահել[77]։ Սեպտեմբերի 20-ին «Միլանի» կազմում անցկացրել է իր 200-րդ հանդիպումը, որի ժամանակ իր թիմը «Ասկոլիին» հաղթել է 1։0 հաշվով[78]։ 2006/07 մրցաշրջանում Դիդայի մոտ խնդիրներ է առաջացել վնասվածքների հետ։ 2006 թվականի նոյեմեբրի 21-ին աթենական «ԱԵԿ» ակումբի դեմ (պարտություն 1։0 հաշվով) կայացած հանդիպման ժամանակ վնասել է ծնկային հյուսվածքները, ինչի պատճառով շարքից դուրս է մնացել մինչև տարվա վերջ[79]։ Պահեստային դարպասապահ Ժելկո Կալացը նրան փոխարինել է մինչև 2007 թվականի հունվարի 27-ը, երբ Դիդան «Լացիոյի» դեմ (0։0) կայացած հանդիպման ժամանակ դաշտ է վերադարձել[80]։ Ծնկների և ուսերի հետ կապված խնդիրների պատճառով Սերիա A-ում բաց է թողել 13 հանդիպում[80][81]։

2006/07 մրցաշրջանի Չեմպիոնների լիգայի որակավորման փուլում երկու հանդիպումների արդյունքում հաղթելով «Ցրվենա Զվեզդային», պայքարը շարունակել են խմբային փուլում, որտեղ թիմը զբաղեցրել է 1-ին հորիզոնականը։ Ողջ խմբային փուլի ժամանակ Դիդան 4 «չոր» հանդիպում է անցկացրել և սեփական դարպասը ընդունել է ընդհամենը 2 գնդակ[80]։ Ապրիլի 3-ին «Բավարիայի» դեմ կայացած քառորդ եզրափակչի առաջին հանդիպման ավելացրած ժամանակում չի կարողացել կասեցնել Դանիել վան Բյութենի հարվածը (ինչի համար քննադատության է ենթարկվել), ինչի արդյունքում «Միլանը» զրկվել է հաղթանակից (2։2)[82]։ Պատասխան հանդիպման ժամանակ Դիդան սեփական դարպասը անառիկ է պահել իսկ «Միլանը» 2։0 հաշվով հաղթել է «Բավարիային»՝ պայքարը շարունակելով մրցաշարի կիսաեզրափակիչ փուլում։ «Մանչեսթեր Յունայթեդի» դեմ կիսաեզրափակիչ հանդիպման ժամանակ կրկին քննադատության է ենթարկվել՝ թույլ տված սխալների համար, ինչի արդյունքում Կրիշտիանու Ռոնալդուն և Ուեյն Ռունին մեկական անգամ գրավել են «Միլանի» դարպասը իսկ «Միլանը» 3։2 հաշվով պարտություն է կրել[83]։ Պարտությունից հետո «Միլանի» երկրպագուներից մեկը eBay կայքում Դիդային վաճառելու մասին հայտարարություն է տեղադրել, կայքը անմիջապես հեռացրել է հայտարարությունը[84]։ Այնուամենայնիվ, մայիսի 3-ին կայացած պատասխան հանդիպման ժամանակ Դիդան ոչ միայն անառիկ է պահել սեփական դարպասը այլ նաև արդյունավետ փոխանցման հեղինակ է դարձել ինչը օգնել է իր թիմին 3։0 հաշվով հաղթանակ տոնել[85]։ Եզրափակիչ հանդիպման ժամանակ «ռոսոներիները» «Լիվերպուլից» ռևանշ վերցնելու հնարավորություն են ունեցել[86]։ Դիդան կարևոր սեյվերի հեղինակ է դարձել Ջերմեյն Պենանտի, Սթիվեն Ջերարդի և Պիտեր Կրաուչի հարվածներից հետո, «Միլանը» 2։1 հաշվով հաղթանակ է տոնել իսկ բրազիլացին տիրացել է իր երկրորդ Չեմպիոնների լիգայի գավաթին[87]։

2007 թվականի օգոստոսի 31-ին Դիդան տիրացել է իր կարիերայի երկրորդ ՈւԵՖԱ-ի Սուպեր գավաթին․ «Միլանը» հաղթել է «Սևիլյային»։ Դեկտեմբերի 16-ին «Միլանը» 4։2 հաշվով հաղթանակ է տոնել «Բոկա Խունիորսի» նկատմամբ իսկ Դիդան երկրորդ անգամ տիրացել է Ակումբային աշխարհի առաջնության գավաթին։ Տվյալ մրցաշարում անցկացրած հանդիպումների քանակով ռեկորդ է սահմանել, իսկ հաջորդ տարում այդ ռեկորդը գերազանցել են «Ալ-Ահլի» ակումբի մի քանի խաղացողներ՝ ովքեր մասնակցել են 7 հանդիպման[88]։

2007 թվականի հոկտեմբերի 3-ին Չեմպիոնների լիգայի շրջանակում «Սելտիկի» դեմ Գլազգոյում կայացած հանդիպման 90-րդ րոպեին «կելտերի» հարձակվող Սքոթ Մակդոնալդը դարձել է հաղթական գոլի հեղինակ (2։1)։ Երբ «Սելտիկի» ֆուտբոլիստները տոնում էին խփած գոլը, «կելտերի» 27-ամյա երկրպագու Ռոբերտ Մակհենդրին ներս մտնելով խաղադաշտ հարվածել է Դիդայի ուսին, որից հետո նրան խաղադաշտից պատգարակով են դուրս հանել[89]։ Ավելի ուշ անձամբ ինքը՝ Մակհենդրին ներկայացել է ոստիկանություն և ցմահ զրկվել է «Սելտիկ Պարկ» այցելելուց[90]։ ՈւԵՖԱ-ն իր հերթին մեղադրել է Դիդային «օրինապահության, արդարության և սպորտային պահելաձևի» մասին կանոնի խախտման համար, քանի որ նրա վնասվածքը կեղծ է եղել։ Դիդան որակազրկվել է 2 հանդիպումով, իսկ «Սելտիկը» տուգանվել է 25 000 ֆունտ ստերլինգով[3]։ «Միլանը» բողոքարկել է այդ որոշումը՝ համարելով որ այդ ամենը «Դիդային դարձրել է կատարվածի գլխավոր հերոս»[91]։ Դիդան հրապարակորեն երբեք չի անդրաձարդել այդ միջադեպին, սակայն «Սելտիկի» հետ խաղից հետո «Էմպոլիի» դեմ (պարտություն 1։0 հաշվով) «Միլանի» առաջին տնային հանդիպման ժամանակ, նա ներողություն է խնդրել ներկա գտնվող երկրպագուներից․ նախավարժանքի ժամանակ դադար է տվել և խոնարհվել ամեն տրիբունայի առաջ, ի պատասխան այդ ամենի ծափահարություններ են հնչացել[92][93]։ Նրա որակազրկումը կրճատվել է 1 խաղով։ Դիդան բաց է թողել հոկտեմբերի 24-ին կայացած Դոնեցկի «Շախտյորի» դեմ (հաղթանակ 4։1 հաշվով) հանդիպումը[94], սակայն պատասխան հանդիպման ժամանակ խաղադաշտ է վերադարձել, իսկ իր թիմը հաղթել է 3։0 հաշվով[95]։ Դեկտեմբերի 23-ին կայացած միլանյան դերբիի ժամանակ (պարտություն 2։1 հաշվով) Էստեբան Կամբյասոյի հարվածի ժամանակ անհայտ պատճառով ցատկել է հարվածի հակառակ ուղղությամբ ինչի համար երկրպագուների և մամուլի կողմից քննադատության է ենթարկվել[96][97][98]։ 2008 թվականի հունվարի 13-ին մասնակցել է «Նապոլիի» դեմ (հաղթանակ 5։2 հաշվով) կայացած հանդիպմանը իսկ հաջորդ շաբաթվա ընթացքում ստացած վնասվածքի պատճառով իրեն փոխարինել է Ժելկո Կալացը։ Լավ մարզավիճակի շնորհիվ Կալացը մրցաշրջանի մնացած հատվածում մնացել է հիմնական դարպասապահ ներառյալ Չեմպիոնների լիգայում, որտեղ «Միլանը» փլեյ օֆֆ փուլում «Արսենալի» կողմից դուրս է մնացել[99][100]։ Դիդան ակումբում ացկացրել է իր ամենավատ մրցաշրջանը, վատ մարզավիճակը և վնասվածքները հանգեցրել են «Միլանի» հիմնական կազմից դուրս մնալուն[101]։ Քանի որ «ռոսոներիները» մրցաշարային աղյուսակում զբաղեցրել են 5-րդ հորիզոնականը, հաջորդ մրցաշրջանում չեն մասնակցել Չեմպիոնների լիգայի որակավորման փուլին։

2008/09 մրցաշրջանի սկսզբում Դիդան հիմնական կազմում խաղալու համար երեք մրցակից ուներ․ Ժելկո Կալաց, Քրիստիան Աբբիատի և Մարկո Ստորարի[102]։ Վերջնական արդյունքում Դիդան Աբբիատիից հետո դարձել է երկրորդ դարպասապահ իսկ Կալացը՝ երրորդ։ Վերջինս պարտվել է մրցակցությունում երբ RRC Գավաթի շրջանակում օգոստոսի 3-ին «Չելսիի» դեմ կայացած հանդիպման ժամանակ 5 գնդակ է ընդունել սեփական դարպասը[103]։ Ստորարին իր հերթին վարձակալական հիմունքներով իր ելույթները շարունակել է «Ֆիորենտինայի» կազմում։ Դիդան «Միլանի» դարպասը պաշտպանել է Եվրոպայի լիգայում։ Նա իր դարպասը անառիկ է պահել անցկացրած 6 հանդիպումներից միայն մեկում, իսկ «ռոսոներիներին» պայքարից դուրս է թողել մրցաշարի ապագա ֆինալիստ՝ «Վերդերը»[104]։ 2009 թվականի մարտի 15-ին Դիդան Սերիա A-ի մրցաշրջանում անցկացրել է իր առաջին հանդիպումը այն ամենից հետո ինչ «Սիենայի» դեմ (հաղթանակ 5։1 հաշվով) հանդիպման ժամանակ Աբբիատին վնասվածք է ստացել[105]։ Դիդան մրցաշրջանը ավարտել հիմնական դարպասապահի կարգավիճակով՝ անցկացրած վերջին 10 հանդիպումներից 6-ում դարպասը անառիկ պահելով[106], իսկ «Միլանը» մրցաշարային աղյուսակում «Ինտերից» և «Յուվենտուսից» հետո զբաղեցրել է 3-րդ հորիզոնականը և վերադարձել Չեմպիոնների լիգա։

2009/10 մրցաշրջանում Կառլո Անչելոտտիին գլխավոր մարզչի պաշտոնում փոխարինելու է եկել Լեոնարդո Արաուխոն, «Միլանը» երկորդ տարին անընդմեջ մրցաշարային աղյուսակում երրորդ հորիզոնականն է գրավել «Ինտերից» և «Յուվենտուսից» հետո, իսկ Չեմպիոնների լիգայի 1/16 եզրափակիչ փուլում «Մանչեսթեր Յունայթեդից» ընդհանուր 7։2 հաշվով պարտություն է կրել և լքել մրցաշարը։ Դիդային չի հաջողվել իր տեղը պահպանել հիմնական կազմում ինչը բաժին է հասել Մարկո Ստորարիին։ Դիդան մրցաշրջանում առաջին հանդիպումը անցկացրել է 2009 թվականի հոկտեմբերի 18-ին «Ռոմայի» դեմ (պարտություն 2։1 հաշվով) կայացած հանդիպման ժամանակ՝ վնասվածք ստացած Ստորարիի փոխարեն դաշտ դուրս գալով[107]։ Հոկտեմբերի 21-ին Չեմպիոնների լիգայի շրջանակում «Ռեալի» դեմ կայացած հանդիպման 18-րդ րոպեին մրցակցի խաղացող Էստեբան Գրաներոյի գլխով հարվածը Դիդան հափշտակելուց հետո գնդակը սայթակել է Դիդայի ձեռքերից, ինչը Ռաուլին թույլ է տվել գնդակը ուղարկել բաց դարպասը։ Այնուամենայնիվ «Միլանին» հաջողվել է 3։2 հաշվով «Սանտյագո Բերնաբեուում» նշել առաջին հաղթանակը[108]։

Առաջնությունում ցույց տված կայուն խաղի շնորհիվ Դիդային հաջողվել է պահպանել իր տեղը հիմնական կազմում, չնայած նրան որ Ստորարին ապաքինվել էր վնասվածքից։ Հատկապես նշանակալից է հոկտեմբերի 25-ին «Կիևոյի» դեմ կայացած հանդիպման ավելացրած ժամանակում Պաբլո Գրանոչեյի կատարած հարվածի հետ մղելը, ինչի շնորհիվ թիմին հաջողվել է պահպանել հաղթական 2։1 հաշիվը[109]։ Հոկտեմբերի 28-ին «Նապոլիի» դեմ կայացած խաղում աչքի է ընկել կատարած մի շարք սեյվերով, ինչը թույլ չի տվել մրցակցին հաղթանակ կորզել (ոչ-ոքի 2։2 հաշվով)[110]։ Դիդան 4 «չոր» հանդիպում է անցկացրել և բաց է թողել միջինը 1 գոլ հանդիպման ընթացքում, «Միլանը» 8 խաղ անընդմեջ առանց պարտության է անցկացրել, շարքը ընդհատվել է դեկտեմբերի 13-ին երբ «ռոսոներինը» «Պալերմոյից» 2։0 հաշվով պարտություն են կրել[111]։

Մայիսի 1-ին «Ֆիորենտինայի» դեմ հանդիպումը Դիդայի համար «Միլանի» կազմում դարձել է 300-րդը, իսկ իր թիմը մրցակցին հաղթել նվազագույն 1։0 հաշվով[112]։ Մրցաշրջանում վերջին հանդիպումը անցկացրել է մայիսի 15-ին «Յուվենտուսի» դեմ հանդիպման ժամանակ, Դիդան 88-րդ րոպեին փոխարինվել է իսկ երկրպագուները հոտնկայս ծափահարելով հրաժեշտ են տվել նրան։ «Միլանի» կազմում նրա վերջին հանդիպումը դարձել է MLS-ը ներկայացնող «Չիկագո Ֆայրի» հետ դիմակայությունը[113]։

Դիդան լողափնյա ֆուտբոլի ակումբային աշխարհի առաջնությանը (2012 թվականի մայիսի 10)

Դիդայի պայմանագրի ժամկետը լրացել է 2010 թվականի հունիսի 30-ին։ Իր հրաժեշտի խոսքի ժամանակ Դիդան շնորհակալական խոսքեր է ուղղել ակումբին և մարզչական անձնակազմին, առանձնապես հիշատակելով Կառլո Անչելոտտիին[114]։ Դիդան «Միլանի» կազմում անցկացրել է 302 հանդիպում, ինչը համարվում է 3-րդ լավագույն արդյունքը դարպասապահներ Քրիստիան Աբբիատիի (380) և Սեբաստիանո Ռոսսիի (330) ցուցանիշներից հետո[115]։ Չեմպիոնների լիգայում անցկացրած «չոր» հանդիպումների քանակով (35) դարձել է 6-րդը[116]։ Ինչպես նաև նրան է պատկանում սեփական դարպասը գոլ չընդունելու առավելագույն ժամակի 4-րդ ցուցանիշը (623 րոպե)[117]։

Դիդան իր պայմանագրի վերջանալուց հետո շարունակել է ծառայություն մատուցել ակումբին[118][119][120]։ Թիմի նախկին խաղացողների հետ մասնակցել «ԽԻԿ» և «Վելես Սարսֆիլդ» ակումբների վետերանների դեմ կայացած բարեգործական հանդիպումներին[121][122][123]։ 2012 թվականի մայիսին «Միլանի» կազմում մասնակցել է լողափնյա ֆուտբոլի ակումբային աշխարհի առաջնությանը, որի ժամանակ թիմը խմբում զբաղեցրել է վերջին հորիզոնականը[124]։

Վերադարձ Բրազիլիա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մոտավորապես երկու տարի Դիդան նոր ակումբ գտնելու անհաջող փորձեր է ձեռնարկել Եվրոպայում։ Արդյունքում կարիերան շարունակելու նպատակով վերադարձել է Բրազիլիա[7]։ 2012 թվականի մայիսի 24-ին պայմանագիր է կնքել «Պորտուգեզայի» հետ, որի կազմում փոխարինել է Վեվերտոնին[125][126]։ Դարպասապահը թիմի կազմում իր նորամուտը նշել է հունիսի 26-ին «Սան-Պաուլույի» դեմ կայացած հանդիպման ժամանակ, որի արդյունքներով իր թիմը նվազագույն 1։0 հաշվով հաղթանակ է տարել[127]։ Հուլիսի 1-ին «Սանթոսի» հետ դիմակայության ժամանակ օգնել է իր թիմին գոլազուրկ ոչ-ոքի կորզել, հատկապես թույլ չի տվել աչքի ընկնել «Սանթոսի» երիտասարդ լիդեր Նեյմարին[128][129]։ Դիդան անցկացրած 32 հանդիպումներում բաց է թողել 31 գոլ իսկ Պորտուգեզան խուսափել է բարձրագույն դիվիզիոնից դուրս մնալու վտանգից։ Սակայն Դիդան մրցաշրջանի ավարտից հետո՝ իր պայմանագրի ժամկետի լրանալուն պես լքել է ակումբը[130]։

2012 թվականի դեկտեմբերի 19-ին Դիդան ազատ գործակալի կարգավիճակով տեղափոխվել է «Գրեմիո», իսկ ֆինանսական պահանջների համատեքստում ստիպված էր զիջումների գնալ[131][132]։ Տրանսֆերը իրականացվել է թիմի գլխավոր մարզիչ Վանդերլեյ Լուշեմբուրգոյի հրահանգով, վերջինս Մարսելո Գրոեյին փորձառու փոխարինող էր փնտրում[132]։ 2013 թվականի հունվարին Դիդան վերջնականապես հաստատվել է թիմի հիմնական դարպասապահի գոտում, նա առաջնությունում անցկացրած 37 հանդիպումներում բաց է թողել 34 գոլ, իսկ «Գրեմիոն» մրցաշարային աղյուսակում զբաղեցրել է 2-րդ հորիզոնականը առջևում թողնելով «Կրուզեյրոյին»։ Բացի այդ թիմը «Կորինթիանսի» դեմ հետխաղյա 11-մետրանոց հարվածաշարի արդյունքում դուրս է եկել Բրազիլիայի գավաթի կիսաեզրափակիչ փուլ։ Դիդան հարվածաշարի ժամանակ հետ է մղել երեք 11-մետրանոց հարված, ներառյալ «Միլանի» իր նախկին թիմակից Ալեշանդրե Պատոյի իրացրած Պանենկայի ոճով հարվածը[133]։ «Գրեմիոյին» չի հաջողվել հաղթահարել Լիբերտադորեսի գավաթի 1/8 եզրափակիչ փուլը, ինչը պատճառ է հանդիսացել գլխավոր մարզիչ Լուշեմբուրգոյի հեռացման համար։

դ

Այն ամենից հետո, ինչ «Գրեմիոն» մերժել է Դիդայի պայմանագրի երկարաձգման մասին խնդրանքը, 2013 թվականի դեկտեմբերի 26-ին նա երկամյա պայմանագիր է համաձայնեցրել «Ինտերնասիոնալի» հետ[134]։ Վնասվածքի պատճառով Դիդայի նորամուտը կայացել է 2014 թվականի փետրվարի 23-ին․ իր թիմը նվազագույն հաշվով պարտություն է կրել «Վերանոպոլիսի» հետ դիմակայությունում[135][136]։ Դիդան կարողացել է մրցակցությունից դուրս թողնել եղբայրներ Ալիսոն և Մուրիել Բեկերներին՝ առաջին թիմի կազմում անցկացնելով 27 հանդիպում։ «Ինտերնասիոնալը» առաջնությունում զբաղեցրել է 3-րդ հորիզոնականը և դարձել է 2014 թվականի Գաուշույի առաջնության հաղթող։

Սեպտեմբերի 10-ին Դիդան անհաջող հանդիպում է անցկացրել իր նախկին ակումբ «Վիտորիայի» հետ դիմակայությունում (պարտություն 2։0 հաշվով)[137]։ Չորս օր հետո «Բոտաֆոգոյի» դեմ հանդիպման ժամանակ Դիդան խաղը սկսել է պահեստայինների նստարանից, սակայն երկրորդ խաղակեսում դաշտ է դուրս եկել՝ փոխարինելով վնասվածք ստացած Մուրիելին։ Հանդիպումը ավարտվել է «Ինտերի» հաղթանակով (2։0)[138]։ Մինչդեռ Մուրիելը ավաքինվում էր վնասվածքից, Դիդան վեց անընդմեջ հանդիպում է անցկացրել, սակայն թիմի՝ «Շապեկոենսեյից» 5։0 հաշվով կրած պարտությունից հետո Դիդան դուրս է մնացել հիմնական կազմից։ Այդ հանդիպման ժամանակ Դիդան հեռացվել է խաղադաշտից ոչ սպորտային պահվածք դրսևորելի պատճառով[139]։ Այդ պահից սկսած թիմի հիմնական դարպասապահի դերը պատկանել է Ալիսոնին[140], իսկ Դիդան բավարարվել է թիմի երրորդ դարպասապահի դերով։ 2015 թվականի ապրիլի 5-ին Գաուշույի գավաթի շրջանակաում «Պասու-Ֆունդուի» դեմ (հաղթանակ 2։0 հաշվով) կայացած հանդիպումը Դիդայի համար վերջինն է եղել «Ինտերի» կազմում[139]։ Մասնակցելով այդ հանդիպմանը Դիդան դարձել է «Ինտերնասիոնալի» կազմում երբևե հանդես եկած ամենատարեց խաղացողը․ հանդիպման ժամանակ Դիդան 41 տարեկան և 6 ամսական էր[141]։ 2016 թվականին նոր ակումբ գտնելու անհաջող փորձեր է ձեռնարկել, արդյունքում ավարտել է կարիերան[142]։

Բրազիլիայի հավաքական[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Դիդան դարձել է ազգային հավաքականի առաջին խաղացողը, ով հայտնի է դարձել իր մականունով, այլ ոչ թե իր անունով կամ ազգանունով[143][144]։ Միջազգային ասպարեզում Բրազիլիային ներկայացրել է 1993 թվականին կայացած մինչև 20 տարեկանների Աշխարհի առաջնությունում, իսկ Բրազիլիան արժանացել է չեմպիոնի տիտղոսի[145]։ Տաֆֆարելայի որակազարկումից (ոչ ստանդարտ ձեռնոցներ օգտագործելու պատճառով) օգտվելով Դիդան անցկացրել է իր առաջին հանդիպումը Բրազիլիայի գլխավոր թիմի կազմում, որի արդյունքում Բրազիլիան նվազագույն 1։0 հաշվով զիջել է Էկվադորի հավաքականին[146][147]։

Դիդան 1996 թվականի ամառային Օլիմպիական խաղերի ժամանակ զբաղեցրել է հիմնական դարպասսապահի դիրքը։ Մրցաշարի արդյունքում Բրազիլիայի հավաքականը արժանացել է բրոնզե մեդալի[148]։

1997 թվականին Դիդան չի ընդգրկվել Բրազիլիայի հավաքականում՝ Ամերիկայի գավաթին մասնակցելու համար, փոխարենը հիմնական դարպասապահի կարգավիճակում մասնակցել է նույն թվականի Կոնֆեդերացիաների գավաթին։ Մրցաշարի ընթացքում անցկացրել է 5 «չոր» հանդիպում և սեփական դարպասը ընդունել է ընդհամենը 2 գոլ, այդպիսով հավաքականի հետ տիրացել է մրցաշարի գավաթին՝ եզրափակիչ հանդիպման ժամանակ 6։0 հաշվով հաղթելով Ավստրալիայի ընտրանուն։

Дида не попал в состав Бразилии на Кубок Америки 1997 года, но вернулся в основу в том же году на первый Кубок конфедераций. Он провёл пять «сухих» матчей и пропустил всего два гола, «селесан» завоевали трофей, обыграв в финале Австралию со счётом 6:0. Дида получил вызов на чемпионат мира 1998 года, однако Загалло вернул в основу команды Таффарела после трёхлетнего перерыва, а Дида был третьим после Карлоса Жермано. Бразилия дошла до финала, где уступила хозяевам, Франции. Он не играл за сборную в 1998 году[147], что повлияло на решение покинуть «Крузейро» и перейти в «Милан» в начале следующего года[17]. В 1999 году под руководством нового тренера Вандерлея Лушембурго Дида выиграл свой единственный Кубок Америки с Бразилией. В финале команда нанесла поражение Уругваю (приславшему на турнир талантливый, но молодёжный состав) со счётом 3:0. Перед финальным матчем бывший вратарь Моасир Барбоза высказался о Диде:

Նա դեռ երկար տարիներ իշխելու է դարպասապահի դիրքում։ Ես աղոթում եմ որ Աստված պահպանի նրան[149].

Дида пропустил только два гола за турнир, а в четвертьфинальном матче против принципиального соперника Аргентины парировал неудачный пенальти Роберто Айялы[150]. Дида выступил на втором для себя Кубке конфедераций, Бразилия не пропустила ни одного гола на групповом этапе и в полуфинале обыграла хозяев, Саудовскую Аравию, со счётом 8:2. Однако в финале команда снова проиграла Мексике 4:3.

Дида провёл свой третий Кубок конфедераций в 2001 году, второй раз подряд сыграв «на ноль» все матчи группового этапа. Бразилия вышла с группы второй после Японии при одной победе и двух ничьих, но проиграла в полуфинале будущим победителям, Франции (2:1), а затем — Австралии в матче за третье место (1:0)[151].

Благодаря успешной игре в «Коринтиансе» тренер Луис Фелипе Сколари вызвал Диду на чемпионат мира 2002 года в качестве дублёра Маркоса, которого Сколари ранее тренировал в «Палмейрасе». Дида и третий вратарь Рожерио Сени не покидали скамейку запасных, а «селесан» выиграли свой пятый Кубок мира. В день финала Роналдо попросил Диду составить ему компанию[152], они беседовали и играли в гольф перед отъездом на стадион «Ниссан» в Иокогаме[153]. Роналдо забил оба гола в ворота Германии и стал лучшим бомбардиром турнира.

В 2003 году Дида выступил на своём четвёртом Кубке конфедераций, Бразилия показала плохой результат, выбыв на групповом этапе. Он провёл свой пятый и последний Кубок конфедераций в 2005 году. В матче против Мексики на групповом этапе он отразил пенальти от Хареда Борхетти. Примечательно, что удар пришлось дважды повторять из-за неоднократного преждевременного вбегания игрока в штрафную. Боргетти забил с первой попытки, но попал в перекладину со второй. Однако Бразилия проиграла с минимальным счётом[154]. 22 июня в матче с Японией тренер Карлос Алберто Паррейра дал Диде отдохнуть, выпустив Маркоса, который сыграл свой последний матч за Бразилию (2:2)[155]. В полуфинальном матче с хозяйкой турнира, Германией, в ворота Диды снова назначили пенальти. Михаэль Баллак реализовал удар, несмотря на то, что Дида угадал направление полёта мяча[156]. Он стал первым двукратным обладателем Кубка конфедераций после решающей победы «селесан» над Аргентиной в финале со счётом 4:1. Это был его последний трофей в сборной[157].

После двух чемпионатов мира без единого матча[158] Дида был основным вратарём на чемпионате мира 2006 года в Германии. В 32 года он стал вторым по возрасту вратарём в истории выступлений Бразилии на чемпионатах мира (после Жилмара, 35 лет, мундиаль 1966 года)[159]. В защите играли Лусио и Жуан[160][161], в итоге Дида пропустил только один гол на групповом этапе, Бразилия победила Хорватию, Австралию и Японию. 22 июня в матче с Японией (победа 4:1) он стал первым вратарём после Эмерсона Леао в 1978 году, который получил капитанскую повязку Бразилии, тренер дал отдых основному капитану Кафу[162]. В матче с Ганой (победа 3:0) в 1/8 финала Дида отбил удар в упор от Джона Менса[163], чемпион мира 1970 года Тостао назвал его лучшим игроком матча[160]. Однако у Бразилии страдала линия нападения, команда покинула турнир после поражения в четвертьфинале от Франции со счётом 1:0. Дида и защитники избежали критики в СМИ за неудовлетворительную игру команды[164][165].

Дида больше не играл за Бразилию после того, как в июле 2006 года команду возглавил новый тренер Дунга. Он окончательно ушёл из национальной сборной 1 октября[166]. Он провёл в общей сложности 90 матчей, став третьим среди вратарей за всю историю Бразилии после Таффарела (101) и Жилмара (94); пропустил 67 голов. Дида является лидером Кубка конфедераций по количеству матчей (22)[167] и общему количеству матчей «на ноль» (12)[168], при этом он стал единственным игроком, который участвовал в пяти розыгрышах турнира[157]. За всю карьеру в сборной в ворота Диды назначили восемь пенальти, шесть из них он отбил[169].

Մարզչական կարիերա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

После того, как в 2015 году истёк контракт Диды с «Интернасьонал», он временно остался в клубе на стажировке. Он хотел получить тренерскую лицензию[170] и в декабре 2015 года вместе с бывшими товарищами по сборной Таффарелом и Рикардиньо прошёл тренерские курсы Бразильской конфедерации футбола[171][172]. С октября по ноябрь 2016 года он работал помощником и консультантом в клубе «Шэньчжэнь» из Первой лиги Китая, куда пришёл по приглашению бывшего товарища по «Милану» Кларенса Зеедорфа[173]. В августе 2018 года Дида присоединился к тренерскому штабу команды «Пирамидз» из египетской Премьер-лиги, где занял должность тренера вратарей[174]. Через год он вернулся в «Милан» в качестве тренера вратарей юношеского состава команды[175]. В августе 2020 года его повысили до тренера вратарей первой команды, он вступил в должность в сезоне 2020/21[176].

Խաղային ոճ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ряд экспертов считает Диду одним из лучших вратарей своего поколения[177][178] и одним из величайших вратарей сборной Бразилии[179][180][181][182][183][184][185][186][187]. В то же время он получил неоднозначную оценку своего стиля игры, особенно во время выступлений за «Милан»[188][189]. Он был известен как хороший голкипер в стране (Италия), которая всегда славилась своими вратарями[5][83][190]. Он много занимался с тренером вратарей «россонери» Вилльямом Векки, который до этого тренировал Джанлуиджи Буффона в «Парме»[188][191][192]. Векки назвал Диду «более обдуманным» в своей игре, тогда как Буффон действовал в основном инстинктивно[192]. В расцвете сил Дида был известен своей способностью отбивать мячи[193] и владеть ситуацией в штрафной площадке[193], а также атлетизмом и реакцией. Несмотря на крупные габариты[7][73][177], он часто выполнял акробатические эффектные сейвы, без игры на публику[2][183]. Тренеры хвалили Диду за то, что он сдерживал свои эмоции после пропущенных голов[13][29]. Дида хорошо умел парировать пенальти[7][169], этот навык он проявил в основном в Бразилии: в «Крузейро» и «Коринтиансе»[194][195][196]. Он также был известен своим сдержанным характером как на поле, так и за его пределами, и нежеланием давать интервью[61][83][197][198][199], а также своей физической подготовкой и работоспособностью[5][7][200].

Дида, однако, также подвергался критике за проблемы с концентрацией, что иногда приводило к ошибкам и пропущенным голам, как, например, гол от «Лидса» в 2000 году[29][201][202]. Его критиковали за неуверенную игру ногами[203], нерешительность при выходе из ворот[29][73][177] и перехватах навесов[2][177][188][204]. Он считался одним из лучших вратарей мира на пике своей карьеры в «Милане» с 2003 по 2005 год. В это время он соперничал с Буффоном за звание лучшего вратаря в мировом футболе[2][188][205]. Инцидент с фаером в матче с «Интером» в апреле 2005 года многими считается катализатором спада его формы[2][4][29][206][207]. В 2006 году The Guardian назвала Дида «бразильским ответом Дэвиду Джеймсу», который сам был известен вратарскими ошибками, когда играл за «Ливерпуль» в 1990-х[206]. Он также подвергся критике со стороны бывших вратарей «Милана» за спад в форме. В 2007 году Фабио Кудичини высказал мнение, что ошибки Диды были вызваны психологическими факторами[208], в то время как Энрико Альбертози был более прямолинейным, заявив в 2009 году, что Дида «никогда не был гарантом» в воротах, «даже когда он был на высоте»[209].

Մականուններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

За свою клубную карьеру Дида заработал множество прозвищ, сначала в «Крузейро» его называли A muralha azul (ռուս.՝ Синяя стена)[210], затем последовали São Dida (ռուս.՝ Святой Дида)[17] и O rei dos pênaltis (ռուս.՝ Король пенальти) в «Коринтиансе»[4]. Диктор Milan TV Карло Пеллегатти за акробатические сейвы дал ему прозвище Baghera la pantera (отсылка к Багире из «Книги джунглей»)[2]. Болельщики «Милана» называли Диду L’Ammiraglio (ռուս.՝ Адмирал), сравнивая с Горацио Нельсоном[211]. После неудачных матчей его назвали Didastro — от слова disastro, что по-итальянски означает «катастрофа»[212]. Журнал Placar за его бесстрастность назвал его Geladeira (ռուս.՝ Холодильник) и Homem de gelo (ռուս.՝ Ледяной человек)[8][213].

Ազդեցություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Дида — первый постоянный афро-бразильский вратарь своей сборной после Моасира Барбозы, который пропустил решающий гол от Уругвая в финале чемпионата мира 1950 года, что впоследствии стало причиной дискриминации чернокожих вратарей в бразильском футболе[9][214]. Бразильские СМИ хвалили Диду за преодоление этого стереотипа[146], начиная с Кубка Америки 1999 года[143][215], а особенно в 2006 году, когда он стал первым за 56 лет чернокожим вратарём в основе сборной Бразилии на чемпионате мира[216]. 27 мая 2006 года во время пресс-конференции в Веггисе, Швейцария, где «селесан» проводили открытые тренировки, Дида призвал своих соотечественников простить Барбозу[217] и вместо этого вспомнить его положительный вклад в бразильский футбол[218]. 11 июня, за два дня до первого матча «селесан» против Хорватии, газета Folha de S.Paulo написала про Диду: «Чёрный, с северо-востока, и ему за тридцать, Дида сломает барьеры для бразильского вратаря»[159]. После ухода Диды из сборной[219][220] он и Барбоза остаются единственными афро-бразильскими вратарями, которые играли в финальных стадиях чемпионата мира[221][222][223].

На клубном уровне благодаря успеху Диды в бразильских командах увеличилось количество чернокожих вратарей[9][224]. Наряду с Таффарелем он повлиял на рост популярности бразильских вратарей в Европе[224][225][226][227][228]. В январе 2014 года газета Zero Hora написала, что Дида стал первым чернокожим вратарём в «Интернасьонале» с 1971 года[229]. Некоторые вратари брали себе его игровое прозвище как дань уважения[230][231][232] или из-за кажущегося физического сходства[233][234][235].

Ֆուտբոլից դուրս[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Дида женат, супругу зовут Люсия. Во время выступлений за «Милан» он регулярно общался с вратарём «Интера» и своим соотечественником, Жулио Сезаром, жена Диды была в дружеских отношениях с супругой Жулио Сезара, Сюзанной Вернер. Дида не ведёт расточительный образ жизни, мало пользуется мобильным телефоном и не состоит в социальных сетях[213]. Единственное дорогое увлечение футболиста — внедорожники[236].

18 декабря 2013 года Дида получил итальянское гражданство[237][238]. В том же году в его честь назвали спортивный зал в муниципалитете Лагоа-да-Каноа, где он вырос[239], а в апреле 2014 года он встретился с мэром Алвару Мелу, чтобы обсудить вовлечённость молодёжи в спорт[240]. 11 сентября 2015 года Дида присвоили звание почётного гражданина Алагоаса[241]. Бывший партнёр Диды по «Милану» Сержиньо является его агентом и менеджером[5].

В 2014 году Дида вместе с товарищами по «Интернасьоналу» Жуаном и Андресом Д’Алессандро снялись в социальной рекламе Панамериканской организации здравоохранения, в которой подчёркивалась важность вакцинации для предотвращения распространения болезней[242].

После протестов в июне 2013 года в Бразилии, которые прошли во время Кубка конфедераций[243], Дида вместе с другими футболистами, включая Рожерио Сени, Жилберту Силву, Кларенса Зеедорфа и Алешандре Пато, создали организацию Bom Senso FC. Она ставила своей целью решить вопросы своевременных выплат игрокам и сокращения межсезонья в бразильском клубном футболе[243]. 19 марта 2015 года Дида выступил с речью в Федеральном университете Параны в Куритибе, в которой объяснил предложения организации[244][245].

ԶԼՄ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

В 1996 году, после летних Олимпийских игр, Дида и тренер сборной Бразилии Марио Загалло снялись в рекламном ролике автомобиля Volkswagen Gol[246][247]. В 2005 году итальянский производитель ювелирных изделий FIBO Steel пригласил Диду и Буффона сняться в рекламе коллекции украшений из металла «FA1RPLAY»[248][249], Дида снялся с несколькими украшениями для онлайн-каталога[250]. Дида долгое время носил вратарские перчатки немецкого производителя Reusch, он снялся для обложки летнего каталога компании в 2006 году[251]. Вообще Дида не был медийной персоной в ходе своей карьере. В частности, в 2001 году он заявил журналу Placar, что не заинтересован в коммерциализации своего изображения[8].

В 2006 году Дида вместе с товарищами по «Милану» Мальдини, Шевченко, Гаттузо, Амброзини и Костакуртой снялись в итальянской комедии Eccezzziunale veramente: Capitolo secondo … me, в которой главный герой (играет Диего Абатантуоно) хочет, чтобы Дида играл в атаке «Милана» потому, что он бразилец, а Шевченко стал на ворота[29][252]. В сцене из другого итальянского фильма того же года, Il caimano, сын главного героя (играет Сильвио Орландо) спрашивает отца, кто лучше: Дида или Буффон[253].

Նվաճումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիճակագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ակումբային[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ակումբ Մրցաշրջան Առաջնություն Գավաթ Մայրցամաքային Այլ[254] Ընդհանուր
Խաղեր ԲԳ Խաղեր ԲԳ Խաղեր ԲԳ Խաղեր ԲԳ Խաղեր ԲԳ
Վիկտորիա 1992 - - - - - - - - - -
1993 24 27 - - - - - - 24 27
Կրուզեյրո 1993 23 33 - - 6 7 - - 29 40
1995 20 19 3 3 8 6 - - 31 28
1996 22 18 9 10 ? ? - - 31+ 28+
1997 25 29 2 2 20 22 1 2 48 55
1998 30 36 5 3 14 15 - - 49 54
Լուգանո 1998/99 - - - - - - - - - -
Կորինթիանս 1999 25 35 - - - - - - 25 35
2000 - - - - 11 20 4 2 15 22
Միլան 2000/01 1 2 - - 6 5 - - 7 7
Կորինթիանս 2001 8 10 - - - - - - 8 10
2002 - - 9 12 - - 18 18 27 30
Միլան 2002/03 30 23 - - 14 7 - - 44 30
2003/04 32 20 2 2 9 7 2 1 45 30
2004/05 36 23 - - 13 9 1 0 50 32
2005/06 36 31 - - 12 10 - - 48 41
2006/07 25 19 3 5 13 9 - - 41 33
2007/08 13 11 - - 4 4 3 3 20 18
2008/09 10 7 1 2 8 9 - - 19 18
2009/10 23 27 - - 5 8 - - 28 35
Պորտուգեզա Դեսպորտոս 2012 32 31 - - - - - - 32 31
Գրեմիո 2013 37 34 6 2 8 6 9 4 60 46
Ինտերնասիոնալ 2014 27 27 5 8 2 3 7 5 41 45
2015 - - - - - - 1 0 1 0
Ողջ կարիերայի ընթացքում 479 462 45 49 153 147 46 35 723 693

Բրազիլիայի հավաքականի կազմում անցկացրած հանդիպումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 «Hall of fame: Nelson Dida». forzamilanonline.com (իտալերեն). September 2014. Արխիվացված է օրիգինալից 2016-04-11-ին. Վերցված է 2016-03-30-ին.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 Agave, Claudio (23 October 2015). «Nelson Dida, il Dottor Jekyll & Mister Hyde del Milan». contra-ataque.net (իտալերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2020-10-25-ին. Վերցված է 7 April 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  3. 3,0 3,1 «Dida gets two-match ban». Football Italia. 11 October 2007. Արխիվացված է օրիգինալից 13 December 2007-ին. Վերցված է 22 March 2008-ին.
  4. 4,0 4,1 4,2 Davide Coppo (2013-07-12). «Nelson Dida: Una storia incompleta». ultimouomo.com (իտալերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2016-03-17-ին. Վերցված է 2016-03-24-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 Hector Werlang (2013-10-07). «Da propaganda às festas na Bahia: 40 anos de Dida, o 'goleiro calado'». Globo Esporte (պորտուգալերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2016-08-07-ին. Վերցված է 2016-03-29-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  6. Celso Paiva (2010-09-25). «Dida prestigia Seleção de vôlei e diz que prioriza propostas da Europa». ESPN (պորտուգալերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2016-06-30-ին. Վերցված է 2016-06-09-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  7. 7,0 7,1 7,2 7,3 7,4 7,5 7,6 «Dida: It's all about preparation». FIFA. 2012-10-19. Արխիվացված է օրիգինալից 2014-10-25-ին. Վերցված է 2016-03-17-ին.
  8. 8,0 8,1 8,2 Andre Rizek Ele nem pisca. — Placar, 2001. — С. 21.
  9. 9,0 9,1 9,2 «After decades of racist stereotypes questioning their ability, black goalies in Brazilian soccer jumps 18.5% in eight years». blackwomenofbrazil.co (անգլերեն). 2013-02-02. Արխիվացված է օրիգինալից 2017-10-06-ին. Վերցված է 2016-04-21-ին.
  10. «25 Questions 25 Answers: Dida» (PDF) (անգլերեն). FIFA Magazine. January 2006. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2017-12-01-ին.
  11. Josue Seixas, Rafael Brito (2019-08-26). «Criado em Alagoas, ex-goleiro Dida relembra época na roça e Flamenguinho: «Orgulho de ter começado aí»». Yahoo! Esportes (պորտուգալերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2019-11-01-ին. Վերցված է 2019-10-31-ին.
  12. Jones Lopes da Silva (2013-09-14). «Festeiro e personagem de livro na Bahia: o Dida que ninguém conhece». Zero Hora (պորտուգալերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2016-03-30-ին. Վերցված է 2016-03-29-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  13. 13,0 13,1 13,2 Penido, Marcos (16 November 2003). «Dida: 'I Am the Best at Nothing'». O Globo (translated and reprinted on xtratime.org). Արխիվացված է օրիգինալից 2016-03-03-ին. Վերցված է 14 September 2010-ին.
  14. «Álvaro Melo e goleiro Dida discutem importância do esporte em Lagoa da Canoa». Minuto Arapiraca (պորտուգալերեն). 28 December 2014. Արխիվացված է օրիգինալից 2020-10-27-ին. Վերցված է 23 March 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  15. 15,0 15,1 «O melhor do Campeonato Brasileiro» (1090). Placar. January 1994: 5. {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (օգնություն)
  16. Rios, Bruno (12 May 2012). «Goleiro Dida quer voltar a jogar futebol». atribuna.com.br (պորտուգալերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 19 August 2016-ին. Վերցված է 20 July 2016-ին.
  17. 17,0 17,1 17,2 «Nação Defendida» (1154). Placar. August 1999: 50–52. {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (օգնություն)
  18. «Cruzeiro fecha com Milan e Dida pode parar no Corinthians». Diário de Grande ABC (պորտուգալերեն). 26 May 1999. Արխիվացված է օրիգինալից 2020-10-30-ին. Վերցված է 23 August 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  19. 19,0 19,1 «Corinthians rejoice as Edmundo misses». The Guardian. 15 January 2000. Արխիվացված է օրիգինալից 2020-10-26-ին. Վերցված է 23 March 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  20. «Who will go down in history?». FIFA.com. 31 December 1999. Արխիվացված է օրիգինալից 2017-11-16-ին. Վերցված է 23 March 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  21. «Chilavert sets record on goalkeepers' day». The Indian Express. 12 December 1999. Արխիվացված է օրիգինալից 29 February 2008-ին. Վերցված է 22 March 2008-ին.
  22. Hurrey, Adam (9 April 2015). «Gringo Fiel». goltv.tv. Արխիվացված է օրիգինալից 31 October 2017-ին. Վերցված է 27 August 2016-ին.
  23. Diniz, Guilhermo (12 November 2018). «Imortais do futebol: Dida». imortaisdofutebol.com. Արխիվացված է օրիգինալից 2020-10-26-ին. Վերցված է 13 May 2020-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  24. «IFFHS' World's Best Goalkeeper of the Year 1999». rsssf.com. 28 January 2001. Արխիվացված է օրիգինալից 2021-03-20-ին. Վերցված է 3 May 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  25. 25,0 25,1 Bueno, Rodrigo (16 January 2000). «"Não quero mais pênaltis", afirma Dida». Folha de S.Paulo (պորտուգալերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2020-10-27-ին. Վերցված է 1 August 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  26. Green, Alan (15 January 2000). «Corinthians crowned world champions». BBC News. Արխիվացված է օրիգինալից 2021-02-25-ին. Վերցված է 3 April 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  27. 27,0 27,1 «Dida sets the No1 example». uefa.com. 8 March 2005. Արխիվացված է օրիգինալից 2016-11-06-ին. Վերցված է 24 March 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  28. Hughes, Rob (21 September 2000). «Manchester United Manages a Draw in Kiev». NYTimes.com. Արխիվացված է օրիգինալից 2016-04-26-ին. Վերցված է 16 April 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  29. 29,0 29,1 29,2 29,3 29,4 29,5 29,6 29,7 Gotta, Roberto (7 April 2006). «Dodgy keeper?». ESPN Soccernet. Արխիվացված է օրիգինալից 11 January 2015-ին. Վերցված է 26 July 2006-ին.
  30. «Milan pick off Barcelona in classy win». ESPN Soccernet. 26 September 2000. Արխիվացված է օրիգինալից 31.07.2018-ին. Վերցված է 16 April 2016-ին.
  31. Curro, Enrico (7 March 2001). «Sport: Galatasaray e Terim che serata per il Milan». LaRepubblica.it (իտալերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2020-10-29-ին. Վերցված է 16 April 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  32. «Do you remember?: Taffarel». FIFA.com. Արխիվացված է օրիգինալից 31.07.2018-ին. Վերցված է 16 April 2016-ին.
  33. 33,0 33,1 «Report says Milan fielded ineligible Brazilian keeper». Hurriyet Daily News. 31 October 2000. Արխիվացված է օրիգինալից 06.10.2016-ին. Վերցված է 24 March 2016-ին.
  34. Goss, Patrick (2000). «DIDA WILL MAKE MILAN MOVE». Sky Sports. Արխիվացված է օրիգինալից 06.10.2016-ին. Վերցված է 20 April 2016-ին.
  35. «UEFA to probe Milan over Dida reports». Sky Sports. 29 October 2000. Արխիվացված է օրիգինալից 10.01.2016-ին.
  36. «Italian clubs to appeal against passport rulings». sportbusiness.com. 28.09.2001. Արխիվացված է օրիգինալից 2020-10-30-ին. Վերցված է 25.10.2020-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  37. Goss, Patrick (June 2001). «PASSPORT SCANDAL: RECOBA BANNED FOR A YEAR». Sky Sports. Արխիվացված է օրիգինալից 13.10.2017-ին. Վերցված է 24 March 2016-ին.
  38. «Al Milan anche la Coppa Italia». LaRepubblica.it (իտալերեն). 31 May 2003. Արխիվացված է օրիգինալից 2018-08-08-ին. Վերցված է 6 April 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  39. «Milan march on to Manchester». UEFA.com. 13 May 2003. Արխիվացված է օրիգինալից 2016-09-15-ին. Վերցված է 6 April 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  40. 40,0 40,1 «Dida and Shevchenko bring back the glory days». iol.co.za. 29 May 2003. Արխիվացված է օրիգինալից 11.04.2018-ին. Վերցված է 10 April 2016-ին.
  41. «Grande Dida, coppa al Milan ma la Juve piange se stessa». LaRepubblica.it (իտալերեն). 28 May 2003. Արխիվացված է օրիգինալից 2015-09-24-ին. Վերցված է 14 April 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  42. Plant, Darren (28 May 2015). «On this day: AC Milan beat Juventus on penalties to win Champions League». SportsMole.co.uk. Արխիվացված է օրիգինալից 2018-06-15-ին. Վերցված է 10 April 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  43. «AC Milan wins». Taipei Times. 28 May 2003. Արխիվացված է օրիգինալից 2020-10-26-ին. Վերցված է 10 April 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  44. Fiefeld, Dominic (28 May 2003). «Juventus players 'refused to take penalties'». The Guardian. Արխիվացված է օրիգինալից 2020-10-24-ին. Վերցված է 14 April 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  45. «European Footballer of the Year ("Ballon d'Or") 2003». rsssf.com. 23 December 2003. Արխիվացված է օրիգինալից 2019-06-08-ին. Վերցված է 28 March 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  46. «AC Milan - Partite ufficiali 2003-04». magliarossonera.it (իտալերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2021-03-03-ին. Վերցված է 17 April 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  47. «AC Milan takes title; Leeds slide». Taipei Times. 4 May 2004. Արխիվացված է օրիգինալից 2020-10-26-ին. Վերցված է 22 March 2008-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  48. Nisbet, John (16 September 2003). «Beckham cross sets up Real Madrid equaliser». The Independent. Արխիվացված է օրիգինալից 2020-10-27-ին. Վերցված է 9 April 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  49. «Holders AC Milan owe it to Inzaghi». CNN.com. 17 September 2003. Արխիվացված է օրիգինալից 2020-10-26-ին. Վերցված է 9 April 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  50. Hughes, Rob (18 September 2003). «Soccer : Zidane shows that genius can rise above love». NYTimes.com. Արխիվացված է օրիգինալից 2016-04-22-ին. Վերցված է 9 April 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  51. «MILAN-LIVORNO 2-2». acmilan.com (իտալերեն). 11 September 2004. Արխիվացված է օրիգինալից 23.04.2016-ին. Վերցված է 14 April 2016-ին.
  52. «Crespo strikes again as Milan win». ESPN. 28 November 2004. Արխիվացված է օրիգինալից 06.10.2016-ին. Վերցված է 14 April 2016-ին.
  53. «AC Milan - Partite ufficiali 2004-05». magliarossonera.it (իտալերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2021-04-19-ին. Վերցված է 26 April 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  54. «Five classic Milan and Barca encounters». FIFA.com. 21 October 2013. Արխիվացված է օրիգինալից 2018-05-18-ին. Վերցված է 17 April 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  55. «AC Milan 2-0 Inter Milan». BBC Sport. 6 April 2005. Արխիվացված է օրիգինալից 2020-10-27-ին. Վերցված է 20 April 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  56. «Milan game ended by crowd trouble». BBC Sport (with photo gallery). 12 April 2005. Արխիվացված է օրիգինալից 2020-10-27-ին. Վերցված է 22 March 2008-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  57. Davies, Christopher (12 April 2005). «Milan derby abandoned after flare strikes player». The Telegraph. Արխիվացված է օրիգինալից 2020-10-23-ին. Վերցված է 20 April 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  58. «Dida aims to keep it clean». UEFA.com. 12 April 2005. Վերցված է 20 April 2016-ին.
  59. «Inter handed stadium ban and fine». BBC Sport. 15 April 2005. Արխիվացված է օրիգինալից 2018-11-23-ին. Վերցված է 20 April 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  60. «Lehmann looks to extend individual record». Arsenal.com. 12 September 2006. Արխիվացված է օրիգինալից 17 April 2016-ին. Վերցված է 7 April 2016-ին.
  61. 61,0 61,1 «Dida la Sfinge è pronto a sorprendere ancora» (PDF). Gazzetta dello Sport (reposted on magliarossonero.it) (իտալերեն). 8 December 2009. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2020-10-26-ին. Վերցված է 20 April 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  62. «Milan edge through in Eindhoven». UEFA.com. 5 May 2005. Արխիվացված է օրիգինալից 04.07.2017-ին. Վերցված է 20 April 2016-ին.
  63. «Com reviravolta, Liverpool bate o Milan e conquista a Europa». UOL Esporte (պորտուգալերեն). 25 May 2005. Արխիվացված է օրիգինալից 2018-07-23-ին. Վերցված է 26 April 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  64. 64,0 64,1 Wallace, Sam (25 May 2005). «Vintage Liverpool produce epic response and triumph in Turkey». The Independent. Արխիվացված է օրիգինալից 2020-10-24-ին. Վերցված է 25 April 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  65. «AC Milan 3-3 Liverpool (aet)». BBC Sport. 25 May 2005. Արխիվացված է օրիգինալից 2018-06-12-ին. Վերցված է 23 April 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  66. Mariottini, Diego (25 May 2005). «25 maggio 2005: Milan-Liverpool 3-3. Sei minuti di follia e addio Champions!». Gazzetta.it (իտալերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2017-06-08-ին. Վերցված է 27 April 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  67. «FIFPro World XI 2004/2005». fifpro.org. 20 January 2006. Արխիվացված է օրիգինալից 01.07.2014-ին. Վերցված է 4 May 2016-ին.
  68. «IFFHS' World's Best Goalkeeper of the Year 2005». rsssf.com. 28 January 2001. Արխիվացված է օրիգինալից 2020-02-06-ին. Վերցված է 4 May 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  69. «European Footballer of the Year ("Ballon d'Or") 2005». rsssf.com. 29 November 2005. Արխիվացված է օրիգինալից 2011-05-11-ին. Վերցված է 4 May 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  70. «AC Milan - Partite ufficiali 2005-06». magliarossonera.it (իտալերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2020-02-25-ին. Վերցված է 27 April 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  71. «Il Milan vince con qualche brivido 4-3 al Parma e 9 punti calla Juve». LaRepubblica.it (իտալերեն). 8 January 2006. Արխիվացված է օրիգինալից 2020-10-31-ին. Վերցված է 28 April 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  72. «Title dream almost over for AC Milan». abc.net.au. 28 January 2006. Արխիվացված է օրիգինալից 2016-10-28-ին. Վերցված է 28 April 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  73. 73,0 73,1 73,2 Marcus, Aaron (September 2005). «Player Profile: Dida». Goal.com (reposted on acmilan-online.com). Արխիվացված է օրիգինալից 2020-08-14-ին. Վերցված է 26 July 2006-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  74. Livie, Alex (3 February 2006). «Dida warned over form». Sky Sports. Արխիվացված է օրիգինալից 06.10.2016-ին. Վերցված է 29 April 2016-ին.
  75. Adamson, Mike (18 April 2006). «Milan 0-1 Barcelona». The Guardian. Արխիվացված է օրիգինալից 2020-10-24-ին. Վերցված է 5 May 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  76. Yew, Oliver (16 March 2011). «The Highs And Lows of Jens Lehmann's First Spell at Arsenal: From The Invincible Goalkeeper To Seeing Red in a European Final». Goal.com. Արխիվացված է օրիգինալից 2020-10-30-ին. Վերցված է 7 April 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  77. «Spotlight: Stan the Man». Football Italia. 16 October 2006. Արխիվացված է օրիգինալից 10 July 2007-ին.
  78. «TWO HUNDRED GAMES». acmilan.com. 21 October 2006. Արխիվացված է օրիգինալից 04.06.2016-ին. Վերցված է 6 May 2016-ին.
  79. «AC Milan's Dida out 2-3 months». CBC Sports. 23 November 2006. Արխիվացված է օրիգինալից 2016-10-06-ին. Վերցված է 6 May 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  80. 80,0 80,1 80,2 «AC Milan - Partite ufficiali 2006-07». magliarossonera.it (իտալերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2021-03-01-ին. Վերցված է 6 May 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  81. Taglioli, Livia (16 April 2007). «Milan, altro stop per Dida». Gazzetta.it. Արխիվացված է օրիգինալից 06.10.2016-ին. Վերցված է 8 May 2016-ին.
  82. Ordine, Franco (5 April 2007). «Milan vicino alla svolta Dida è da cedere Rischia anche Ancelotti». IlGiornale.it. Արխիվացված է օրիգինալից 2016-10-06-ին. Վերցված է 7 May 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  83. 83,0 83,1 83,2 Eve, James (1 May 2007). «Dida the key to Milan's Champions League hopes». Reuters. Արխիվացված է օրիգինալից 14 May 2007-ին. Վերցված է 9 May 2016-ին.
  84. «Angry Milan fan puts Dida up for auction». Reuters. 27 April 2007. Արխիվացված է օրիգինալից 3 May 2007-ին. Վերցված է 9 May 2016-ին.
  85. Bairner, Robin (14 March 2012). «World-class Mandanda & Valbuena keep Marseille's Champions League dream burning». Goal.com. Արխիվացված է օրիգինալից 2020-10-29-ին. Վերցված է 25 August 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  86. Henderson, Charlie (2 May 2007). «As it happened: AC Milan 3-0 Man Utd». Արխիվացված է օրիգինալից 2020-10-28-ին. Վերցված է 11 May 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  87. «2007 CL Final Match Report». Anfield Online. 23 May 2007. Արխիվացված է օրիգինալից 11 October 2008-ին. Վերցված է 13 October 2008-ին.
  88. «Records to rue for River and Real». FIFA.com. 17 December 2008. Արխիվացված է օրիգինալից 2016-04-09-ին. Վերցված է 16 March 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  89. MacDonald, Kenny (3 October 2007). «Milan won't appeal after Dida hit in Celtic win». Reuters. Արխիվացված է օրիգինալից 2020-10-30-ին. Վերցված է 22 March 2008-ին.
  90. «Service order for pitch invader». BBC News. 2 November 2007. Արխիվացված է օրիգինալից 2020-10-24-ին. Վերցված է 12 May 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  91. «Dida suspended for two matches over fan incident». ESPN FC. 11 October 2007. Արխիվացված է օրիգինալից 16 February 2016-ին. Վերցված է 22 March 2008-ին.
  92. «Sceneggiata Glasgow, Dida chiede scusa ai tifosi (photo gallery)». La Repubblica (իտալերեն). 21 October 2007. Արխիվացված է օրիգինալից 22 April 2020-ին. Վերցված է 12 May 2016-ին.
  93. Garganese, Carlo (23 October 2007). «Galliani Happy To See Dida Ban Cut». Goal.com. Արխիվացված է օրիգինալից 23 October 2007-ին. Վերցված է 13 October 2008-ին.
  94. «Dida UEFA ban reduced». Channel 4. 21 October 2007. Արխիվացված է օրիգինալից 25 December 2007-ին. Վերցված է 22 March 2008-ին.
  95. Harvey, Chris (6 November 2016). «Shak Donetsk 0-3 Milan: Inzaghi sees Milan home». Sky Sports. Արխիվացված է օրիգինալից 2020-10-30-ին. Վերցված է 18 May 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  96. «Inter 2-1 Milan». Football Italia. 23 December 2007. Արխիվացված է օրիգինալից 2 January 2008-ին. Վերցված է 14 May 2016-ին.
  97. Olivero, G.B. (27 December 2007). «Il Milan molla Dida: Ora punta su Frey». Gazzetta.it (իտալերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 06.10.2016-ին. Վերցված է 14 May 2016-ին.
  98. Taglioli, Livia (27 December 2007). «Vendesi Dida (+ Ronaldo): Sul web si digita l'ironia». Gazzetta dello Sport (իտալերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 06.10.2016-ին. Վերցված է 14 May 2016-ին.
  99. «Ancelotti confident that Milan can leapfrog Fiorentina». China Daily. 12 February 2008. Արխիվացված է օրիգինալից 2020-10-26-ին. Վերցված է 18 May 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  100. «AC Milan - Partite ufficiali 2007-08». magliarossonera.it (իտալերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2021-02-25-ին. Վերցված է 18 May 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  101. «Adesso Dida s' infortuna in panchina». Gazzetta dello Sport (իտալերեն). 17 February 2008. Արխիվացված է օրիգինալից 2020-10-24-ին. Վերցված է 6 May 2020-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  102. Bocci, Alessandra (2 July 2008). «Abbiati, Dida e Kalac: Troppi per una porta». Gazzetta.it (իտալերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 19 September 2008-ին. Վերցված է 19 May 2016-ին.
  103. Spiro, Colin (3 August 2008). «Nicolas Anelka's four goals earn manager's praise after Chelsea thrash AC Milan 5-0». The Telegraph. Արխիվացված է օրիգինալից 2020-10-27-ին. Վերցված է 20 May 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  104. «AC Milan Out of UEFA Cup After Werder Bremen Rally». Goal.com. 26 February 2009. Արխիվացված է օրիգինալից 2020-10-31-ին. Վերցված է 19 May 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  105. «Abbiati 'out for six months'». Football Italia. 15 March 2009. Արխիվացված է օրիգինալից 24 May 2009-ին.
  106. «AC Milan - Partite ufficiali 2008-09». magliarossonera.it (իտալերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2019-09-10-ին. Վերցված է 20 May 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  107. «Report: Rene Higuita's Scorpion Kick Behind Milan 'Keeper Marco Storari's Injury». Goal.com. 27 October 2009. Արխիվացված է օրիգինալից 2020-10-29-ին. Վերցված է 23 September 2011-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  108. Lowe, Sid (21 October 2009). «Pato's double rocks Real Madrid to send Milan top». The Guardian. Արխիվացված է օրիգինալից 2020-10-26-ին. Վերցված է 25 May 2016-ին.
  109. Federici, Stefano (25 October 2009). «Chievo 1–2 Milan: Nesta Double Seals Late Diavoli Victory». Goal.com. Արխիվացված է օրիգինալից 2020-10-27-ին. Վերցված է 25 May 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  110. «Napoli 2–2 Milan». Football Italia. 28 October 2009. Արխիվացված է օրիգինալից 23 July 2011-ին. Վերցված է 23 September 2011-ին.
  111. «AC Milan - Partite ufficiali 2009-10». magliarossonera.it (իտալերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2019-09-05-ին. Վերցված է 25 May 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  112. «300 TIMES DIDA». ACMilan.com. 17 May 2010. Արխիվացված է օրիգինալից 19 April 2016-ին. Վերցված է 7 April 2016-ին.
  113. Corr, Charlie (30 May 2010). «Fire find positives in 1-0 loss to Milan». ESPN. Արխիվացված է օրիգինալից 2016-06-05-ին. Վերցված է 27 March 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  114. Dida (1 July 2010). «THANK YOU AND FORZA MILAN!». acmilan.com. Արխիվացված է օրիգինալից 28 May 2016-ին. Վերցված է 27 May 2016-ին.
  115. «20 anni e 150 in rossonero: Donnarumma da talento a fenomeno, con il Milan nel cuore» (իտալերեն). ilmilanista.it. 11 February 2019. Արխիվացված է օրիգինալից 2020-02-25-ին. Վերցված է 11 February 2019-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  116. «Record holder Casillas & the keepers with the most Champions League clean sheets». Goal.com. 2015. Արխիվացված է օրիգինալից 2020-10-30-ին. Վերցված է 14 July 2017-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  117. «Buffon, Juventus come close to Champions League records». UEFA.com. 9 May 2017. Արխիվացված է օրիգինալից 2019-04-10-ին. Վերցված է 14 July 2017-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  118. de Stefano, Gaetano (24 May 2011). «A San Siro per Borgonovo: Tutti uniti contro la SLA». Gazzetta.it (իտալերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2020-10-30-ին. Վերցված է 2 June 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  119. «MILAN AND A GOOD CAUSE». ACMilan.com. 17 September 2010. Արխիվացված է օրիգինալից 30 June 2016-ին. Վերցված է 2 June 2016-ին.
  120. «FROM PARMA TO BARCELONA». ACMilan.com. 10 June 2011. Արխիվացված է օրիգինալից 30 June 2016-ին. Վերցված է 1 June 2016-ին.
  121. «VÉLEZ SARSFIELD - MILAN VETERANS». ACMilan.com. 2 December 2010. Արխիվացված է օրիգինալից 30.06.2016-ին. Վերցված է 1 June 2016-ին.
  122. «THE TOUR CONTINUES». acmilan.com. 5 September 2011. Արխիվացված է օրիգինալից 10 November 2011-ին. Վերցված է 17 March 2016-ին.
  123. «MILAN GLORIE ROMP TO SUCCESS IN FINLAND». ACMilan.com. 8 June 2014. Արխիվացված է օրիգինալից 30 June 2016-ին. Վերցված է 1 June 2016-ին.
  124. «Goleiro Dida reforça time do Milan no II Mundialito de Clubes em São Paulo» (պորտուգալերեն). globoesporte.com. 8 May 2012. Արխիվացված է օրիգինալից 2020-10-24-ին. Վերցված է 3 March 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  125. «Portuguesa anuncia contratação do goleiro Dida» (պորտուգալերեն). Site oficial da Associação Portuguesa de Desportos. 24.05.2012. Արխիվացված է օրիգինալից 2012-12-23-ին. Վերցված է 21 December 2012-ին.
  126. «Portuguesa anuncia acordo com Dida e tira goleiro da aposentadoria». GloboEsporte (պորտուգալերեն). 23 December 2011. Արխիվացված է օրիգինալից 2020-10-27-ին. Վերցված է 24 May 2012-ին.
  127. Prado, Marcelo (26 June 2012). «Na estréia de Dida, Lusa vence no Canindé e aumenta crise no Tricolor». GloboEsporte (պորտուգալերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2020-10-26-ին. Վերցված է 3 June 2016-ին.
  128. Hazan, Marcelo (1 July 2012). «Portuguesa encurrala o Santos, mas clássico no Canindé termina zerado». GloboEsporte (պորտուգալերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2020-10-24-ին. Վերցված է 5 June 2016-ին.
  129. «Portuguesa x Santos marca duelo de gerações entre Dida e Neymar». GloboEsporte (պորտուգալերեն). 1 July 2012. Արխիվացված է օրիգինալից 2020-10-26-ին. Վերցված է 5 June 2016-ին.
  130. Lozetti, Alexandre (3 December 2012). «Presidente da Portuguesa coloca goleiro Dida no Grêmio em 2013». GloboEsporte (պորտուգալերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2020-10-26-ին. Վերցված է 14 April 2019-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  131. «Grêmio TV: Goleiro Dida é apresentado como novo reforço do Grêmio» (պորտուգալերեն). Site oficial do Grêmio Foot-Ball Porto Alegrense. 19.12.2012. Արխիվացված է օրիգինալից 2012-12-23-ին. Վերցված է 21 December 2012-ին.
  132. 132,0 132,1 Atkins, Christopher (19 December 2012). «Grêmio announce Dida signing». Sambafoot.com. Արխիվացված է օրիգինալից 2020-10-30-ին. Վերցված է 10 June 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  133. Moretto, Alex (26 October 2013). «Pato denies negligence after penalty miss». Goal.com. Արխիվացված է օրիգինալից 2020-10-29-ին. Վերցված է 9 June 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  134. Sessions, Georges (26 December 2013). «International announce signing of Dida and Wellington Paulista for 2014». Sambafoot.com. Արխիվացված է օրիգինալից 2020-10-30-ին. Վերցված է 10 June 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  135. MacLennan, Stuart (18 February 2014). «World Cup winner Dida still not ready for Internacional debut». Sambafoot.com. Արխիվացված է օրիգինալից 2020-10-30-ին. Վերցված է 11 June 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  136. «Internacional perde a primera no Gauchão na estreia de Dida». esportes.estadao.com.br (պորտուգալերեն). 23 February 2014. Արխիվացված է օրիգինալից 2020-10-29-ին. Վերցված է 11 June 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  137. «Dida falha, Inter perde para o Vitória por 2 a 0 e confirma má fase». UOL Esporte (պորտուգալերեն). 10 September 2014. Արխիվացված է օրիգինալից 2018-06-12-ին. Վերցված է 16 June 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  138. Munari, Cristiano (14 September 2014). «Inter faz 2 a 0 no Botafogo e se mantém no G4». Correio do Povo (պորտուգալերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 06.10.2016-ին. Վերցված է 15 June 2016-ին.
  139. 139,0 139,1 Hammes, Tomás (7 December 2015). «De saída do Inter, Dida faz apenas um jogo em 2015 e fica 8 meses sen atuar». GloboEsporte (պորտուգալերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2020-10-28-ին. Վերցված է 12 June 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  140. Batista, Daniel (23 March 2016). «Em um ano, Alisson passa de promessa a goleiro titular da seleção brasileira». Diario da Região (պորտուգալերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 04.08.2016-ին. Վերցված է 12 July 2016-ին.
  141. Gomes, Raphael (5 April 2015). «Dida é o jogador mais velho a vestir a camisa do Inter na história». Central de Esportes (պորտուգալերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2016-08-18-ին. Վերցված է 21 July 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  142. «Dida elogia 'grande potencial' de Alisson e pede clube para encerrar carreira». ESPN Brasil (պորտուգալերեն). 9 June 2016. Արխիվացված է օրիգինալից 2017-11-07-ին. Վերցված է 15 June 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  143. 143,0 143,1 Bellos, Alex (2002). Futebol: The Brazilian Way of Life. Bloomsbury USA. էջ 56. ISBN 1620402440. {{cite book}}: Unknown parameter |ссылка= ignored (օգնություն)
  144. Schulz, Nick (10 June 2006). «How Brazilian soccer players get their names». Slate.com. Արխիվացված է օրիգինալից 2018-09-23-ին. Վերցված է 12 July 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  145. «Australia 1993: Brazil make it three». FIFA.com. Արխիվացված է օրիգինալից 16.11.2017-ին. Վերցված է 16 June 2016-ին.
  146. 146,0 146,1 Fernando Rodrigues, Mário Magalhāes (7 July 1995). «Dida desafia mito do goleiro negro na seleção». Folha de S.Paulo (պորտուգալերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2020-11-02-ին. Վերցված է 1 August 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  147. 147,0 147,1 «Nelson de Jesús Silva "Dida" – International Appearances». Rec.Sport.Soccer Statistics Foundation. Արխիվացված է օրիգինալից 2020-07-14-ին. Վերցված է 1 June 2009-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  148. «Brazil Ambushed by Upstart Japan, 1-0». latimes.com. 22 July 1996. Արխիվացված է օրիգինալից 2018-07-23-ին. Վերցված է 2 August 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  149. «Barbosa confia em Dida». Diario de Cuiaba (պորտուգալերեն). July 1999. Արխիվացված է օրիգինալից 2020-10-27-ին. Վերցված է 14 August 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  150. «Missed Penalty Kick Dooms Argentina». NYTimes.com. 12 July 1999. Արխիվացված է օրիգինալից 2020-10-26-ին. Վերցված է 23 June 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  151. «Shaun Murphy's goal sees Socceroos beat Brazil to third at 2001 Confederations Cup». socceroos.com.au. 18.04.2020. Արխիվացված է օրիգինալից 2020-10-27-ին. Վերցված է 2020-10-23-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  152. «I need more time, insists Ronaldo». ESPN Soccernet. xtratime.org. 17 November 2002. Արխիվացված է օրիգինալից 2016-10-06-ին. Վերցված է 29 June 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  153. Gasport (7 October 2010). «Tutta la Ronaldo Story: La biografia non-autorizzata». Gazzetta dello Sport (իտալերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2020-10-29-ին. Վերցված է 29 June 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  154. Collett, Mike (20 June 2005). «Borgetti relieved after penalty woes». ESPN FC. Արխիվացված է օրիգինալից 6 October 2016-ին. Վերցված է 25 June 2016-ին.
  155. PA Sport (22 June 2005). «Zico sticks with misfiring pair». theworldgame.sbs.com.au. Արխիվացված է օրիգինալից 2016-10-06-ին. Վերցված է 27 June 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  156. «FIFA CONFEDERATIONS CUP: HOST GERMANY LOSE 2-3 AGAINST BRAZIL». dfb.de. 26 June 2005. Արխիվացված է օրիգինալից 2020-08-04-ին. Վերցված է 25 June 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  157. 157,0 157,1 «South Africa 2009 in numbers». FIFA. 12 June 2009. Արխիվացված է օրիգինալից 18 June 2009-ին.
  158. Calderari, Juliana (12 June 2014). «2014 World Cup: Neymar is Brazil's Most Experienced Player». folha.uol.com.br. Արխիվացված է օրիգինալից 10 April 2020-ին. Վերցված է 12 July 2016-ին.
  159. 159,0 159,1 Eduardo Arruba (11 June 2006). «Dida quebra tabus na seleção». Folha de S.Paulo (պորտուգալերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 10 April 2020-ին. Վերցված է 13 August 2016-ին.
  160. 160,0 160,1 Reuters (29 June 2006). «Ronaldo grabs headlines, defenders do the work». timesofmalta.com. Արխիվացված է օրիգինալից 10 April 2020-ին. Վերցված է 1 July 2016-ին. {{cite web}}: |author= has generic name (օգնություն)
  161. Downie, Andrew (19 June 2006). «The magicians' assistants». ESPN FC. Արխիվացված է օրիգինալից 18 August 2016-ին. Վերցված է 7 July 2016-ին.
  162. Ianacca, Márcio (22 June 2006). «Sem Cafu, Dida é o novo capitão da seleção» (պորտուգալերեն). Globo Esporte. Արխիվացված է օրիգինալից 10 April 2020-ին. Վերցված է 14 September 2010-ին.
  163. Azzoni, Tales (27 June 2006). «Brazil Wins Behind Ronaldo's Record Goal». The Washington Post. Արխիվացված է օրիգինալից 10 April 2020-ին. Վերցված է 7 July 2016-ին.
  164. «Brasileños enmudecieron tras quedar eliminados del Mundial». El Mercurio (իսպաներեն). 1 July 2006. Արխիվացված է օրիգինալից 10 April 2020-ին. Վերցված է 8 July 2016-ին.
  165. «Imagens da Copa» (1296). Placar. July 2006: 18. «Dida fulfilled his discreet role in the World Cup and ended up escaping the flood of criticism that fell on Parreira's team» {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (օգնություն)
  166. Reuters (29 December 2006). «Dida calls it a day for Brazil». The New Zealand Herald. Արխիվացված է օրիգինալից 30 September 2007-ին. Վերցված է 22 March 2008-ին. {{cite web}}: |author= has generic name (օգնություն)
  167. «Mixed memories for Confeds record-breaker Dida». FIFA. 26 April 2017. Արխիվացված է օրիգինալից 2019-04-07-ին. Վերցված է 21 November 2017-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  168. «12 days to go: Unbeatable Dida's outstanding record». UEFA.com. 5 June 2017. Արխիվացված է օրիգինալից 2018-12-15-ին. Վերցված է 14 July 2017-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  169. 169,0 169,1 Gonzalez, Ricardo (24 June 2006). «O manual de pegador de pênaltis, por Dida». GloboEsporte.com (պորտուգալերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 14 October 2012-ին. Վերցված է 14 September 2010-ին.
  170. Staff (16 February 2016). «Inter treina sob os olhares de Dida e deve ter retorno na zaga». Gazeta Esportiva (պորտուգալերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2020-10-24-ին. Վերցված է 13 May 2020-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  171. «Agora efetivado, Deivid participa de curso com outros técnicos brasileiros». GloboEsporte (պորտուգալերեն). 14 December 2015. Արխիվացված է օրիգինալից 2020-10-26-ին. Վերցված է 15 June 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  172. Gozzini, Alessandra (23 April 2016). «Interview: Dida targets future AC Milan coaching role». gazzettaworld.com. Արխիվացված է օրիգինալից 25 June 2016-ին. Վերցված է 14 June 2016-ին.
  173. Mohr, Rodolfo (15 March 2017). «A experiência de Dida na China». China Brasile Futebol (պորտուգալերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2020-10-26-ին. Վերցված է 14 July 2017-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  174. Mosaad, Mohamed (8 September 2018). «Dida: Pyramids gave me a chance to start my coaching career». KingFut.com. Արխիվացված է օրիգինալից 2018-09-08-ին. Վերցված է 22 April 2020-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  175. Staff (5 August 2019). «AC Milan Roll Back the Years With Appointment of Dida as Under-17 Goalkeeper Coach». Sports Illustrated. Արխիվացված է օրիգինալից 12 May 2020-ին. Վերցված է 22 April 2020-ին.
  176. Staff (2 August 2020). «Dida taking new Milan role». Football Italia. Արխիվացված է օրիգինալից 27 August 2020-ին. Վերցված է 27 August 2020-ին.
  177. 177,0 177,1 177,2 177,3 Sorrentino, Andrea (9 December 2004). «Fenomeno Dida, un felino tra i pali il portiere che sembrava un bidone». La Repubblica (իտալերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2020-10-30-ին. Վերցված է 25 May 2017-ին.
  178. Hautmann, Thomas (14 March 2017). «The 10 best goalkeepers in Champions League history». Fox Sports. Արխիվացված է օրիգինալից 2020-10-26-ին. Վերցված է 16 April 2019-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  179. Etherington, Tom (6 January 2013). «Grêmio's Dida ranked best Brazilian goalkeeper of 21st century». Sambafoot. Արխիվացված է օրիգինալից 2020-10-29-ին. Վերցված է 19 October 2015-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  180. Antonio Lima, Jose (24 October 2013). «Dida, Rogério e Marcos: um trio para sempre». esportefinal.lance.com.br (պորտուգալերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 20 September 2016-ին. Վերցված է 8 July 2016-ին.
  181. Agência Estado (2 February 2016). «Sem renovação de contrato, goleiro Dida segue no futebol e estuda para ser treinador». mg.superesportes.com.br (պորտուգալերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2020-10-30-ին. Վերցված է 20 July 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  182. Símon, Luís Augusto (2010). «10». Os 11 maiores goleiros do futebol brasileiro. Editora Contexto. ISBN 978-85-7244-546-7.
  183. 183,0 183,1 Martini, Davide (9 December 2015). «I 10 migliori portieri brasiliani della storia». 90min.com (իտալերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2020-10-29-ին. Վերցված է 28 July 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  184. Atkins, Christopher (10 January 2013). «Ranking Brazil's 10 Best Goalkeepers of All Time». Bleacher Report. Արխիվացված է օրիգինալից 2018-08-12-ին. Վերցված է 21 January 2019-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  185. Ryan, Danny (15 April 2020). «Football fans have ranked the 30 greatest goalkeepers in history». GiveMeSport. Արխիվացված է օրիգինալից 2020-10-26-ին. Վերցված է 22 April 2020-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  186. «Alisson já é melhor do que Ceni, Marcos, Dida e cia? Blogueiros opinam...». bol.uol.com.br. 21 January 2020. Արխիվացված է օրիգինալից 2020-10-27-ին. Վերցված է 20 May 2020-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  187. «Taffarel é eleito o melhor goleiro da história da seleção brasileira». uol.com.br. 8 May 2020. Արխիվացված է օրիգինալից 2020-10-27-ին. Վերցված է 20 May 2020-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  188. 188,0 188,1 188,2 188,3 Schianchi, Andrea (8 June 2010). «Ciao Dida: Trionfi, papere e poche parole». archiviostorico.gazzetta.it (իտալերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2020-10-27-ին. Վերցված է 21 April 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  189. Bresciani, Michele (24 April 2012). «Lettere dal Sud America – Dida e le montagne russe». CalcioSudamericano.it (իտալերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2020-10-27-ին. Վերցված է 29 April 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  190. Hall, Richard (24 March 2016). «When Calcio Ruled the World: Walter Zenga». The Gentleman Ultra. Արխիվացված է օրիգինալից 6 October 2016-ին. Վերցված է 18 August 2016-ին.
  191. «Real Madrid signs top goalkeeping coach». marca.com. 15 July 2013. Արխիվացված է օրիգինալից 2020-10-29-ին. Վերցված է 13 July 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  192. 192,0 192,1 «William Vecchi: 'Ho allenato Dida e Buffon: sono incredibili'». ilportiere.com (իտալերեն). 2 December 2004. Արխիվացված է օրիգինալից 16 September 2016-ին. Վերցված է 16 July 2016-ին.
  193. 193,0 193,1 May, John (22 May 2007). «AC Milan Pen Pics». BBC Sport. Արխիվացված է օրիգինալից 2020-10-24-ին. Վերցված է 7 January 2013-ին.
  194. «Lista relembra defesas marcantes de Dida em cobranças de pênaltis». Globo Esporte (պորտուգալերեն). 25 October 2013. Արխիվացված է օրիգինալից 2020-10-27-ին. Վերցված է 18 August 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  195. Chegan, Felipe (15 April 2015). «Relembre pênaltis defendidos por Dida em momentos decisivos». torcedores.com (պորտուգալերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2020-10-29-ին. Վերցված է 18 August 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  196. Bianchini, Vladimir (11 April 2017). «Rei dos pênaltis, Dida teve 'ajuda secreta' para pegar cobranças de Raí e da final do Mundial; veja quem deu as dicas». ESPN Brazil (պորտուգալերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 21 May 2020-ին. Վերցված է 20 May 2020-ին.
  197. «Nelson Dida, un eroe muto». milannews24.com (իտալերեն). 14 November 2014. Արխիվացված է օրիգինալից 2020-11-01-ին. Վերցված է 16 July 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  198. «Jefferson revela que Dida foi espelho no início de carreira dele». esportes.opovo.com.br. 4 November 2012. Արխիվացված է օրիգինալից 6 October 2016-ին. Վերցված է 4 August 2016-ին.
  199. Canônico, Leandro (22 April 2008). «Avesso à fama, Aranha vive 'à la Dida'». GloboEsporte (պորտուգալերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2020-10-26-ին. Վերցված է 24 August 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  200. «Inter se anima com preparo de Dida, e goleiro vira exemplo». Tribuna Hoje (պորտուգալերեն). 14 January 2014. Արխիվացված է օրիգինալից 26 August 2016-ին. Վերցված է 27 July 2016-ին.
  201. «Worst goalkeeping errors». ESPN Soccernet. 21 October 2009. Արխիվացված է օրիգինալից 6 October 2016-ին. Վերցված է 20 July 2016-ին.
  202. «Great goalkeeping blunders of recent times». The Guardian. 18 October 2001. Արխիվացված է օրիգինալից 2020-10-26-ին. Վերցված է 14 July 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  203. «Sai que é sua, Dida!». g1.globo.com (պորտուգալերեն). 3 February 2006. Արխիվացված է օրիգինալից 2016-10-06-ին. Վերցված է 28 July 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  204. Hall, Richard (24 March 2010). «Lessons in Calcio: Walter Zenga». footballitaliano.co.uk. Արխիվացված է օրիգինալից 2015-09-24-ին. Վերցված է 13 July 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  205. Tallarita, Andrea (15 April 2009). «Club Focus - Roma - Requiem for a dream». footballitaliano.co.uk. Արխիվացված է օրիգինալից 2020-10-24-ին. Վերցված է 3 August 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  206. 206,0 206,1 Richardson, James (31 January 2006). «Milan strangled by another half-Nelson». The Guardian. Արխիվացված է օրիգինալից 2020-10-24-ին. Վերցված է 14 July 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  207. Mazzara, Pietro (17 May 2010). «Dida: tra miracoli e papere, otto anni in rossonero». milannews.it (իտալերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2020-11-04-ին. Վերցված է 27 July 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  208. «Milan: Cudicini 'Dida? Problema psicologico'». ESPN FC (իտալերեն). 26 October 2007. Արխիվացված է օրիգինալից 07.11.2017-ին. Վերցված է 18 August 2016-ին.
  209. Cerruti, Alberto (18 November 2009). «Albertosi "Dida non dà sicurezza"». archiviostorico.gazzetta.it (իտալերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2020-10-24-ին. Վերցված է 18 August 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  210. «Dida, a muralha azul». guerreirodosgramados.com.br. 17 April 2009. Արխիվացված է օրիգինալից 2020-10-29-ին. Վերցված է 19 August 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  211. «A.C. Milan Hall of Fame: Nelson Dida». acmilan.com. Արխիվացված է օրիգինալից 22 March 2016-ին. Վերցված է 1 April 2015-ին.
  212. «Da DIDASTRO a eroe di Verona...sentite Di Carlo: "Dida a Verona si esalta sempre"». Goal.com (իտալերեն). 25 October 2009. Արխիվացված է օրիգինալից 2020-10-30-ին. Վերցված է 20 August 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  213. 213,0 213,1 Santos, Beto (February 2013). «O homem de gelo» (1375). Placar: 43–48. {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (օգնություն)
  214. Saxenal, Siddharth (14 August 2016). «Rio 2016: Brazil's goalkeeper Barbara helps bury Barbosa's ghost». Times of India. Արխիվացված է օրիգինալից 2019-04-16-ին. Վերցված է 14 August 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  215. Chowdhury, Amlan (21 November 2012). «Uncovering Brazil: 'There Were 11 of Us'». thehardtackle.com. Արխիվացված է օրիգինալից 2020-08-09-ին. Վերցված է 17 August 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  216. Forrest, Brett (5 May 2014). «Not his country's keeper - the tale of Moacyr Barbosa». espnfc.us. Արխիվացված է օրիգինալից 15.04.2016-ին. Վերցված է 7 April 2016-ին.
  217. Renee, Diane (12 May 2006). «Dida asks Brazil to forgive Barbosa». Expatica.com. Արխիվացված է օրիգինալից 30 April 2008-ին. Վերցված է 13 August 2016-ին.
  218. Daniel Tozzi, João Henrique Medice (27 May 2006). «Primeiro negro após 50, Dida reclama reconhecimento a Barbosa». esporte.uol.com.br (պորտուգալերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2017-11-07-ին. Վերցված է 13 August 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  219. Vickery, Tim (6 November 2007). «BBC Sport: Tim Vickery column». BBC Sport. Արխիվացված է օրիգինալից 2020-10-26-ին. Վերցված է 13 July 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  220. Sirico, Rodrigo (1 October 2006). «Dida, o homem que quebrou o tabu». GloboEsporte.com (պորտուգալերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2020-10-26-ին. Վերցված է 14 August 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  221. Duarte, Fernando (10 June 2014). «Júlio César's selection as Brazil's No1 is an uncomfortable statistic». The Guardian. Արխիվացված է օրիգինալից 2020-10-26-ին. Վերցված է 4 August 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  222. Shaw, Robert (June 2011). «Domestic disputes». When Saturday Comes. When Saturday Comes Ltd. Արխիվացված է օրիգինալից 2020-10-30-ին. Վերցված է 14 August 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  223. Aredes, Elias (5 May 2013). «Racismo e discriminação racial: um tabu no futebol brasileiro». bolacomgravata.com.br (պորտուգալերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 6 October 2016-ին. Վերցված է 16 August 2016-ին.
  224. 224,0 224,1 Guilherme, Paulo (2006). Goleiros: Heróis e Anti-Heróis da Camisa 1. Alameda. ISBN 8598325228.{{cite book}}: CS1 սպաս․ location missing publisher (link)
  225. Baibich, Andre (25 March 2009). «Exclusive: Renan on Valencia, Economic Crisis, Olympics & 2010 World Cup». Goal.com. Արխիվացված է օրիգինալից 2020-10-30-ին. Վերցված է 4 August 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  226. Vickery, Tim (28 December 2009). «A South American team for the Noughties». BBC Sport. Արխիվացված է օրիգինալից 2020-10-27-ին. Վերցված է 22 April 2020-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  227. Bate, Adam (3 October 2018). «Alisson, Ederson, and the rising reputation of Brazilian 'keepers». Sky Sports. Արխիվացված է օրիգինալից 2020-10-26-ին. Վերցված է 22 April 2020-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  228. Smith, Rory (21 June 2018). «An Oxymoron No More: The Great Brazilian Goalkeeper». The New York Times. Արխիվացված է օրիգինալից 21 September 2018-ին. Վերցված է 22 April 2020-ին.
  229. Behs, Leandro (10 January 2014). «Com Dida, Inter volta a ter um goleiro negro depois de 43 anos». Zero Hora (պորտուգալերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 19 April 2016-ին. Վերցված է 7 April 2016-ին.
  230. Espinoza, David (14 July 2016). «"No tenía sueldo, era un viático y le regalé un TV a mi madre": Monterrey adelanta emotiva entrevista a Alexander 'Dida' Domínguez». futbolecuador.com (իսպաներեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2020-10-31-ին. Վերցված է 3 August 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  231. «Goleiro Dida, do Metropolitano, realiza sonho e enfrentará o ídolo homônimo». GloboEsporte (պորտուգալերեն). 2 July 2014. Արխիվացված է օրիգինալից 2020-10-26-ին. Վերցված է 3 August 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  232. «Deogratius Munish 'Dida'—Nyota wa ligi kuu wenye a.k.a. za wachezaji wa majuu». Goal.com (սուահիլի). 16 February 2017. Վերցված է 18 July 2017-ին.
  233. Edwin Ramiro Giraldo Ruiz (29 September 2006). «'Dida', el portero de titanio». ElMundo.com (իսպաներեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2020-10-30-ին. Վերցված է 13 July 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  234. «Olaroiu: Al Ahli used to playing under pressure». FIFA.com. 20 November 2015. Արխիվացված է օրիգինալից 2017-11-15-ին. Վերցված է 13 July 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  235. Cerezo, Hugo (1 November 2017). «Moha stays in the first team because of Luca Zidane's absence». Marca. Արխիվացված է օրիգինալից 2020-10-29-ին. Վերցված է 16 November 2017-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  236. «Dida, una vita tutta in difesa» (իտալերեն). Gazzetta dello Sport. Արխիվացված է օրիգինալից 2020-10-27-ին. Վերցված է 2020-10-23-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  237. Mazzara, Pietro (18 December 2013). «Dida ottiene la nazionalità italiana». milannews.it (իտալերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2020-11-03-ին. Վերցված է 17 August 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  238. La Farina, Alessandro (18 December 2013). «EX MILAN, NELSON DIDA DIVENTA CITTADINO ITALIANO: ACQUISITA LA DOPPIA NAZIONALITÀ». calciomercato-milan.it (իտալերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 6 October 2016-ին. Վերցված է 17 August 2016-ին.
  239. «Álvaro Melo avalia primeiro semestre de sua gestão e anuncia concurs público». Minuto Arapiraca (պորտուգալերեն). 11 July 2013. Արխիվացված է օրիգինալից 2020-10-30-ին. Վերցված է 17 August 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  240. «Álvaro Melo e goleiro Dida discutem importância do esporte em Lagoa da Canoa». Minuto Arapiraca (պորտուգալերեն). 28 April 2014. Արխիվացված է օրիգինալից 2020-10-27-ին. Վերցված է 17 August 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  241. Roma, Denilson (11 September 2015). «Goleiro do Inter, baiano Dida recebe título de cidadão honorário de Alagoas». Globo Esporte (պորտուգալերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2020-10-24-ին. Վերցված է 18 August 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  242. «Os Jogadores de Futebol do Brasil e da Argentina participam de campanha da OPAS/OMS que incentiva a vacinação para evitar mais de 20 doenças». paho.org (պորտուգալերեն). 28 April 2014. Արխիվացված է օրիգինալից 2016-10-06-ին. Վերցված է 17 August 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  243. 243,0 243,1 Savarese, Mauricio (23 October 2013). «World Cup 2014: Why Brazilian footballers are fighting back, and getting political». RT.com. Արխիվացված է օրիգինալից 2017-11-07-ին. Վերցված է 17 August 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  244. Kfouri, Juca (19 March 2015). «O discurso de Dida em nome do Bom Senso FC». UOL Esporte (պորտուգալերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2020-10-27-ին. Վերցված է 17 August 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  245. Farias, Rayanda (19 March 2015). «UM POUCO DE BOM SENSO: O PROCESSO DE REESTRUTURAÇÃO DO FUTEBOL BRASILEIRO» (PDF). humanas.ufpr.br (պորտուգալերեն). Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2021-07-19-ին. Վերցված է 17 August 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  246. «1996 Volkswagen Gol commercial». YouTube (պորտուգալերեն). 3 December 2006. Արխիվացված է օրիգինալից 2020-10-24-ին. Վերցված է 24 August 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  247. Freitas, Bruno (19 October 2012). «Lusa celebra dica de Vampeta sobre Dida e reivindica badalação de Ceni para sue goleiro». esporte.uol.com.br. Արխիվացված է օրիգինալից 2016-10-06-ին. Վերցված է 8 August 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  248. «Our Ads». fibosteelusa.com. 2005. Արխիվացված է օրիգինալից 11 January 2006-ին. Վերցված է 12 August 2016-ին.
  249. «Making of FIBO STEEL 'FA1RPLAY' Ad Campaign». Miami Metals (via YouTube). 12 August 2008. Արխիվացված է օրիգինալից 2020-10-27-ին. Վերցված է 12 August 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  250. «Necklace & Bracelet Sets (p. 10)» (PDF). Miami Steel. 2005. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 7 December 2006-ին. Վերցված է 12 August 2016-ին.
  251. «Our Heritage». reuschuk.com. Արխիվացված է օրիգինալից 6 October 2016-ին. Վերցված է 20 August 2016-ին.
  252. Francesca Romana Domenici (8 November 2005). «Diego Abatantuono, una festa eccezzziunale!». Gossip.it (իտալերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2020-10-26-ին. Վերցված է 11 August 2006-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  253. Pastore, Giuseppe (29 March 2013). «La parata (quasi) invisibile». comunquemilan.it (իտալերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2020-10-27-ին. Վերցված է 14 August 2016-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  254. Межконтинентальный кубок, Клубный чемпионат мира, Турнир Рио — Сан-Паулу, Суперкубок УЕФА, Суперкубок Италии, Лига Гаушу

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]