Հայաստանի եվրոպական բարեկամներ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Հայաստանի եվրոպական բարեկամներ
Տեսակհասարակական կազմակերպություն
Երկիր Հայաստան
ՀապավումՀԵԲ (անգլ.՝ EuFoA)
ԿարգախոսԵվրոպայի և Հայաստանի միջև կամուրջների կառուցում
Հիմնադրված2009-02-2 (15 տարի առաջ)
ՆպատակներԵվրոպական միության և Հայաստանի միջև կապերի ամրապնդում
Գլխադասային գրասենյակԲելգիա Բրյուսել, Բելգիա
ՏարածաշրջանԵվրոպա Եվրոպա
Գլխավոր քարտուղարԴիոգո Պինտո
Հիմնական մարմինԵվրոպա-Հայաստան խորհրդատվական խորհուրդ
Կայքeufoa.org

Հայաստանի եվրոպական բարեկամներ (ՀԵԲ) (անգլ.՝ European Friends of Armenia, EuFoA), միջազգային հասարակական կազմակերպություն, որը ստեղծվել է 2009 թվականին և ուղղված է Եվրոպական միության և Հայաստանի միջև համագործակցության զարգացմանը։

Առաքելություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կազմակերպության հիմնական նպատակը Եվրոպական միության և Հայաստանի միջև կապերի ամրապնդումն է[1]։ ՀԵԲ-ը համակարգում է Եվրոպական խորհրդարանի, քաղաքացիական հասարակությունների, ասոցիացիաների և ՀԿ-ների, ինչպես նաև հայկական սփյուռքի և ամբողջ Եվրոպայի քաղաքական կազմակերպությունների միջև գործունեությունը[2]։

Արևելյան գործընկերության անդամներ

ՀԵԲ-ը հավատարիմ է Հայաստանում ԵՄ-ի մասին իրազեկվածության բարձրացմանը, ԵՄ-ում հայկական հարցերի առաջխաղացմանը և Արևելյան գործընկերության ծրագրի շարունակական հաջողության ապահովմանը[3]։ Կազմակերպությունը պարբերաբար առաջ է տանում նաև Արցախի հետ կապված հարցերը[2]։ 2018 թվականի փետրվարին այն միջոցառում է անցկացրել՝ նվիրված Արցախյան շարժման 30-ամյակին և կոչ է արել Եվրոպական խորհրդարանին աջակցել Արցախյան հակամարտության խաղաղ կարգավորմանը[4]։ ՀԵԲ-ը եվրոպական խորհրդարանականներին կոչ է անում աջակցել Արցախի ինքնորոշմանը[5]։

«Հայաստանի եվրոպական բարեկամներ» կազմակերպությունը հանդիսանում է Միջազգային եվրոպական շարժման և Արևելյան գործընկերության քաղաքացիական հասարակության ֆորումի անդամ։

Գործունեություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Եվրոպական ինտեգրման ջանքեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

ՀԵԲ-ն ակտիվորեն աշխատում է ամբողջ ԵՄ-ում և նրա անդամ պետություններում օրենսդրության մոնիթորինգի համար, որն ազդում է Հայաստանի վրա՝ աջակցելով նոր նախաձեռնություններին։ Կազմակերպությունը նաև հրապարակում է Հայաստանի քաղաքական հարցերի վերաբերյալ տարբեր զեկույցներ և փաստաթղթեր, կազմակերպում է ԵՄ-Հայաստան հարաբերությունների հետ կապված կոնֆերանսներ և ճեպազրույցներ։ Այն առաջ է քաշում իր նախաձեռնությունները և հարցերը ԵՄ մակարդակով[6]։

2014 թվականին ՀԵԲ-ը լսումներ է անցկացրել քաղաքացիական այլ հասարակությունների և Եվրոպայի Խորհրդի հետ, որտեղ խորհրդի անդամներն ընդունել են Հայաստանում իրականացվող ժողովրդավարական բարեփոխումներին աջակցելու առաջարկը[7]։

2013 թվականի սեպտեմբերին Հայաստանը և ԵՄ-ն պետք է ստորագրեին Ասոցացման համաձայնագիրը, որը ներառել է Խորը և համապարփակ ազատ առևտրի գոտին, սակայն այդ համաձայնագիրը Հայաստանի կողմից հանկարծակի չեղարկվել է Եվրասիական միությանը միանալու որոշումից հետո։ ՀԵԲ-ը քննադատել է նախկին նախագահ Սերժ Սարգսյանի հայտարարությունն Ասոցացման համաձայնագրից հրաժարվելու մասին և հայտարարել է, որ նախագահի որոշումն ընդունվել է անազատ և Ռուսաստանի ուժեղ ազդեցության տակ[8][9]։

2016 թվականի հունվարին կազմակերպությունը Ստրասբուրգում մասնակցել է ԵՄ-Հայաստան խորհրդարանական համագործակցության կոմիտեի (ԽՀԿ) տասնվեցերորդ նիստին, որտեղ դրա անդամներն իրենց աջակցությունն են հայտնել նոր իրավաբանորեն պարտադիր համաձայնագրի ստեղծմանը, որը կամրապնդի ԵՄ-Հայաստան հարաբերությունները[10]։

Երկարատև բանակցություններից հետո ավարտվել է Հայաստանի և Եվրոպական Միության միջև նոր Համապարփակ և ընդլայնված գործընկերության համաձայնագրի (ՀԸԳՀ) մշակումը, որը ստորագրվել է 2017 թվականի նոյեմբերին։ ՀԵԲ-ն աջակցել է նոր համաձայնագրին, և ստորագրման արարողության ժամանակ կազմակերպության տնօրեն Դիոգո Պինտոն հայտարարել է. «Սա պատմական օր է ԵՄ-Հայաստան հարաբերությունների համար, որը գործընկերների միջև նոր մեկնարկ է նշանավորում հարաբերությունների խորացման և ամրապնդման համար։ Այս ժամանակակից, հավակնոտ և համապարփակ համաձայնագիրը ճանապարհ է բացում դեպի բարգավաճման, գործընկերության և բարեփոխումների նոր դարաշրջան, և Հայաստանի եվրոպական բարեկամները պատրաստ են ապահովել դրա հաջողությունը»[11]։ Կազմակերպությունն աջակցում է նաև Շենգեն գոտի մուտք գործող Հայաստանի քաղաքացիների համար վիզային ռեժիմի ազատականացմանը[12]։

2017 թվականի նոյեմբերին ՀԵԲ-ը հիմնել է Պատվավոր խորհուրդ, որը բաղկացած է քաղաքական, գործարար և մշակութային ոլորտների եվրոպական ազդեցիկ գործիչներից, որոնք կիսում են կազմակերպության արժեքները և գաղափարները, ինչպես նաև ակտիվորեն ծառայում են որպես ՀԵԲ-ի դեսպաններ և պաշտպաններ[6][13]։ Բացի այդ, ՀԵԲ-ը համագործակցում է այլ կազմակերպությունների, դեսպանությունների, խորհրդարանական բարեկամության խմբերի և քաղաքական կուսակցությունների հետ ամբողջ Եվրոպայում միջոցառումների պլանավորման համար, այդ թվում՝ Հայկական բարեգործական ընդհանուր միության, ՀՅԴ Եվրոպայի Հայ դատի գրասենյակի, Եվրանեսթի Խորհրդարանական վեհաժողովի հետ, ինչպես նաև կանոնավոր շփումներ է պահպանում Հայաստանի Կառավարության և Արտաքին գործերի նախարարության հետ[14][15][16]։ Ազգային ժողովի նախկին փոխնախագահ Էդուարդ Շարմազանովը հանդիպման ընթացքում շնորհակալություն է հայտնել Եվրոպական միության անդամներին՝ եվրոպական արժեքների ամրապնդմանը և Հայաստանի Եվրոպական ինտեգրման խորացմանն ուղղված նրանց ջանքերի համար[17]։

2019 թվականի դեկտեմբերին ՀԵԲ-ը տոնել է իր 10-ամյակը։ Բրյուսելում ընդունելության արարողության ժամանակ ՀԵԲ կազմակերպության քաղաքականության և քարոզչության ավագ աշխատակից Ուիլյամ Լևենդերը հայտարարել է. «Հայաստանի համար այս կարևոր պահին, երբ Եվրոպական միության հետ հարաբերությունները դուրս են գալիս զարգացման նոր փուլ, մենք կարծում ենք, որ Հայաստանի եվրոպական բարեկամների աշխատանքն ավելի կարևոր է, քան երբևէ։ Մենք շարունակելու ենք կամուրջներ կառուցել Հայաստանի քաղաքական և քաղաքացիական դերակատարների համար, որպեսզի մեր տեսակետը հասցնենք եվրոպական ինստիտուտներին, ինչպես նաև բարձրացնենք Հայաստանի մասին իրազեկվածությունը Եվրոպայում»[18]։

Այլ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հայաստանում ընտրությունների ժամանակ ՀԵԲ-ը հասարակական կարծիքի հարցումներ է անցկացնում և աջակցում դրանց։ 2012 թվականի խորհրդարանական ընտրություններից առաջ Հայաստանում ՀԵԲ-ը պատվիրել էր երկու անկախ հարցում՝ որակի լայն վերահսկողությամբ[19]։ Այն նաև հրապարակում է ընտրություններին մասնակցող տարբեր քաղաքական կուսակցությունների կուսակցական հարթակներ[20]։ Բացի այդ՝ կազմակերպությունը նաև օգնություն է ցուցաբերում Արցախի ընտրություններին և և ծառայում է որպես դիտորդական կազմակերպություն դրանց ժամանակ[21]։

2015 թվականի նոյեմբերին ՀԵԲ-ի նախկին տնօրեն Էդուարդո Լորենցո Օչոան բարձր է գնահատել Հայաստանի ջանքերը Սիրիայում քաղաքացիական պատերազմի արդյունքում սիրիացի փախստականներին ընդունելու ուղղությամբ։ Տնօրենը հայտարարել է, որ «Հայաստանը Սիրիայից փախստականների թվով Եվրոպայում երրորդ տեղն է զբաղեցնում։ Սիրիայում քաղաքացիական պատերազմի սկսվելուց ի վեր Հայաստան է ժամանել ավելի քան 17,000 սիրիացի»[22]։

2017 թվականի հոկտեմբերին Արցախի նախագահ Բակո Սահակյանն այցելել է ՀԵԲ-ի կենտրոնական գրասենյակ։ Քննարկվել են մի շարք հարցեր, այդ թվում՝ Արցախ-ԵՄ հարաբերությունները։ Նախագահը շնորհակալություն է հայտնել կազմակերպությանը՝ Արցախի և համաեվրոպական տարբեր կառույցների միջև կապերի ամրապնդման համար[23]։

ՀԵԲ-ը կոնֆերանս է կազմակերպել 2019 թվականի գլոբալ ինովացիոն ֆորումի Արխիվացված 2020-11-30 Wayback Machine շրջանակներում, որտեղ աջակցել է Հայաստանի մասնակցությանը Չինաստանի «Մեկ գոտի, մեկ ճանապարհ» նախաձեռնությանը[24]։ Կազմակերպությունը նաև նյութատեխնիկական աջակցություն է ցուցաբերել միջազգային լրագրողներին՝ այդ իրադարձությունը լուսաբանելու համար[25]։

Բացի այդ, 2019 թվականին Երևանում տեղի ունեցած Տեղեկատվական տեխնոլոգիաների և ծառայությունների համաշխարհային ալյանսի ժամանակ, կազմակերպությունը Հայաստանն առաջ է մղել որպես տեխնոլոգիական կենտրոն միջազգային պատվիրակների և մասնակիցների համար[26]։

ՀԵԲ-ը նաև նպաստում է Հայոց ցեղասպանության ճանաչմանը և ակտիվորեն հաղորդում է տարբեր եվրոպական խորհրդարանների նորացումների և որդեգրումների մասին[27]։

Գտնվելու վայրեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

«Հայաստանի եվրոպական բարեկամներ» կազմակերպության գլխավոր գրասենյակը գտնվում է Բելգիայի մայրաքաղաք Բրյուսելում։ Կազմակերպությունն ունի նաև լրացուցիչ գրասենյակ Երևանում[28]։

Տես նաև[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. «European Friends of Armenia». Europeanmovement.eu.
  2. 2,0 2,1 «Who we are». EuFoA.
  3. «European Friends of Armenia (EuFoA)». lobbyfacts.eu. 2020 թ․ հունվարի 6.
  4. «Nagorno-Karabakh & the EU – Conference European Parliament 28/02». BrusselsPressClub.
  5. «Nagorno-Karabakh: 30 years on, time for the EU to raise its game». Euractiv.com. 2018 թ․ փետրվարի 20.
  6. 6,0 6,1 «What we do». EuFoA.
  7. «CoR and the Council of Europe work together to support Armenia». European Association for Local Democracy.(չաշխատող հղում)
  8. «Armenia chooses Russia over EU». Politico.eu. 2001 թ․ նոյեմբերի 30.
  9. «EU-ARMENIA: "ARMENIA DOESN'T HAVE THE CHOICE"». euranetplus-inside.eu. 2013 թ․ սեպտեմբերի 23.
  10. «European Friends of Armenia. 2016 starts with EU-Armenia executive and parliamentary meetings». Lragir.am. Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ նոյեմբերի 29-ին. Վերցված է 2020 թ․ նոյեմբերի 22-ին.
  11. «Comprehensive and Enhanced Partnership Agreement (#CEPA) marks a fresh start for EU-Armenia relations». Eureporter.co. 2017 թ․ նոյեմբերի 25.
  12. «EuFoA: European and Armenian parliamentarians confirm a new phase in EU-Armenia relations». a1plus.am.
  13. «EuFoA launches its Honorary Council in Brussels». Panorama.am.
  14. «Press trip to Armenia, the Silicon Valley of the South Caucasus (17-21 July 2019)». EuFoA.
  15. «Nalbandian hosts European Friends of Armenia director». Tert.am. Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ դեկտեմբերի 14-ին. Վերցված է 2020 թ․ նոյեմբերի 22-ին.
  16. «Minister Edward Nalbandian received the director of "European Friends of Armenia" organisation». mfa.am.
  17. «Eduard Sharmazanov Receives the Delegation of the Organization European Friends of Armenia». Parliament.am.
  18. «European Friends of Armenia celebrates its 10th anniversary». aravot-en.am.
  19. «Opinion Polls give a picture of a sort, ahead of Sunday's elections in Armenia». links-dar.org. 2012 թ․ ապրիլի 30. Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ նոյեմբերի 15-ին. Վերցված է 2020 թ․ նոյեմբերի 22-ին.
  20. «European Friends of Armenia 2017: An introduction to the party-political landscape». aravot-en.am.
  21. «European Friends of Armenia Observer Mission Publishes Interim Conclusion on Artsakh Election». hetq.am.(չաշխատող հղում)
  22. «Armenia shows Europe how to welcome refugees». Euractiv.com. 2015 թ․ նոյեմբերի 27.
  23. «Արցախի նախագահը Բրյուսելում այցելել է կազմակերպության գրասենյակ». news.am.
  24. «President: Armenia should be part of China's tech progress». PanArmenian.net.
  25. «Չինական առաջատար Phoenix TV-ն անդրադարձել է Հայաստանում կայացած գլոբալ ինովացիոն ֆորումին». armenpress.am.
  26. «CNN-ի հունական ծառայությունը Հայաստանի ՏՏ ոլորտը համարում է Հարավային Կովկասի Սիլիկոնյան հովիտը». armenpress.am.
  27. «Parliament of Aragon in Spain Recognizes Armenian Genocide». Asbarez.com. 2015 թ․ դեկտեմբերի 2. Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ հուլիսի 30-ին. Վերցված է 2020 թ․ նոյեմբերի 22-ին.
  28. «Contact us». EuFoA.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]