Լացիո

Մարզ
Լացիո
Lazio
Դրոշ Զինանշան
Պատկեր:Map Region of Lazio.svg Lazio in Italy.svg կարմիրով ներկված է Լացիո շրջանը
Երկիր	Իտալիա
Ենթարկում	Իտալական Հանրապետություն
Ներքին բաժանում	Ֆրոզինոնե, Լատինա, Ռիետի, Հռոմ, Վիտերբո և Metropolitan City of Rome?
Հիմնադրված է	1970 թ.
Մակերես	17 236 կմ²
ԲԾՄ	416 մետր
Խոսվող լեզուներ	իտալերեն
Բնակչություն	5.7 միլիոն մարդ
Ազգային կազմ	իտալացիներ
Կրոնական կազմ	կաթոլիկներ
Ժամային գոտի	UTC+1 և UTC+2
Պաշտոնական կայք	regione.lazio.it
Լացիո (Իտալիա)
Լացիո Վիքիպահեստում

Լացիոն (լատին․՝  Latium) Իտալիայի 20 մարզերից մեկն է, տեղակայված է թերակղզու կենտրոնական մասում։ Ունի մոտ 5.7 միլիոն բնակչություն և 170 միլիարդ եվրոյից ավեի GDP, բնակչության թվով 3-րդ շրջանն է Իտալիայում, տնտեսությամբ՝ 2-րդը։ Մայրաքաղաքը Հռոմն է, որը նաև Իտալիայի մայրաքաղաքն է և ամենամեծ քաղաքը։

Աշխարհագրությունը

Լացիոյի ռելիեֆը

Լացիոն ունի 17,236 կմ² տարածք և սահամանակից է Տոսկանային, Ումբրիային և Մարչեին հյուսիսից, Աբրուսոյին և Մոլիսեին՝ արևելքից, Կամպանիային՝ հարավից և Տիրենիան ծովին՝ արևմուտքից։ Կազմված է հարթ և լեռնոտ շրջաններից, փոքրիկ լեռնային տարածքներով՝ արևելյան և հարավային շրջաններում։

Լացիոյի ծովային սահմանները հիմնականում կազմում են ավազոտ ծովափերը, որտեղ գտնվում է Կիրկեոյի և Գաետայի հրվանդանները։ Պոնտին կղզիները, որոնք Լացիոյի մասն են կազմում, գտնվում են հարավային մասերում։ Ափամերձ հատվածի ետևում, հյուսիսային մասում, փռված է Մարեմա Լազիաիեն (Տոսկանիական Մարեմաի շարունակությունը), ափամերձ հարթ շրջանները Կիվիտավեկիաում ընդհատվում են Տոլֆա լեռներով (616 մետր)։ Շրջանի կենտրոնական հատվածը զբաղեցնում է Հռոմեական Կամպագնան՝ մոտավորապես 2,100 կմ² տարածքով։ Հարավային շրջանները զբաղեցնում են Ագրո Պոնտինոի հարթավայրերը։ Կան նաև ճահճային տարածքներ։

Լացիոյի նախաապենինները և Լիրի գետը՝ Սոկո վտակի հետ զբաղեցնում են Տիբերի հովտի աջ մասը։ Կան 3 խումբ լեռներ, որոնք ունեն հրաբխային ծագում. Վոլսինի, Կիմինի և Սաբատինի։ Վերջիններս կազմում են Բոլսենայի մեծ մասը՝ Վիկո և Բրակիանո լճերի հետ միասին։ Տիբերի հարավում կան այլ լեռնային խմբեր, որոնք կազմում են պրիապինենների մի մասը. Ալբիական բլուրները (նույպես հրաբխային ծագման), կրային ծագման Լեպինին, Աուսոնի և Աուրունկի լեռները։ Լացիոյի ապենինները շարունակությունն են Աբրուզոի ապենիների։ Ռիտինի լեռները՝ Տերմինիլոի հետ (2,213 մ), Սաբինի լեռները, Պրենեստինի, Սիմբրուինի և Էրինիքի լեռները արևելքում շարունակվում են Լիրիից մինչև Մայինարդե լեռներ։ Ամենաբարձր գագաթը Գորզանո լեռն է (2,458 մ)՝ Աբրուզոի սահմանին։

Տնտեսությունը

Գյուղատնտեսությունը, արհեստները, անասնաբուծությունը և ձկնորսությունը տնտեսության գլխավոր ավանդական ճյուղերն են։ Գյուղատնտեսությունը բնութագրվում է գինու խաղողի, տարբեր մրգերի, բանջարեղենների և ձիթապտուղների լայն մշակությամբ։

Արտադրական ձեռնարկությունները կենտրոնացած են Հռոմի հարավում։ Արտադրամասերը ունեն միջինից փոքր չափսեր։ Զբաղվում են շինանյութերի արտադրությամբ (Հռոմ, Սիվիտավեչիա), թղթի (Սորա), նավթաքիմիայի (Գաետա, Հռոմ) արտադրությամբ, տեքստիլ արդյունաբերությամբ (Ֆրոսիոնե), էներգետիկայով (Ռիետի, Անագնի), ավտոմոբիլաշինությամբ (Կազինո), էլեկտրոնիկայով և էլեկտրոտեխնիկայով (Վիտերբո)։

Աշխատունակ բնակչության մոտավորապես 73%-ը ծառայություններ մատուցողներ են։ Նշված մարդիկ զբաղվում են պետական կառավարմամբ, բանկային աշխատանքով, տուրիզմով, ապահովագրությամբ և այլ ոլորտներով։ Մի քանի ազգային և միջազգային, պետական և մասնավոր կազմակերպություններ, Հռոմում ունեն իրենց շտաբները (ENI, Enel, Finmeccanica, Alitalia, RAI)։

Կառավարությունը և քաղաքականությունը

Հռոմը Ավանդաբար հանդիսանում է երկրի կառավարման կենտրոնը։ 2008 թվականի ընտրություններում Լացիոի աջակողմյան կոալիցիան ստացել է ձայների 44.2%-ը, այն դեպքում, երբ ձախակողմյան թևը ստացել է ձայների 41.4%-ը։ 2013 թվականի ընտրություններում Լացիոն ստացել է 40.7%՝ կենտրոնականների 29.3%-ի և ձախակողմյանների 20.2%-ի փոխարեն։

Վարչական բաժանումը

նկարում պատկերված է Լացիո մարզի վարչական բաժանումը գավառները։

Շրջան	Տարածք (կմ²)	Բնակչություն	Խտությունը (մարդ/կմ²)
Ֆռոսիսոնեի շրջան	3,244	496,545	153.1
Լատինայի շրջան	2,251	543,844	241.4
Ռիետիի շրջան	2,749	158,545	57.7
Հռոմի շրջան	5,352	4,097,085	765.5
Վիտերբոի շրջան	3,612	314,690	87.1