Ցեստիոսի բուրգ

Ցեստիոսի բուրգ
Տեսակ	հնագիտական հուշարձան, Բուրգ, դամբարան, archaeological artifact museum?, Իտալիայի ազգային թանգարան և historical civil building museum?
Երկիր	Իտալիա
Տեղագրություն	Roma Capitale?
Վայր	Հռոմ
Հասցե	via del Campo Boario, s.n.c. - Roma և Edificio Raffaele Persichetti 14, 00153 Roma00154 և 00153
Բարձրություն	36,4 մետր
Մակերես	1080 քառակուսի մետր
Անվանված է	Gaius Cestius Epulo?
Այցելողներ	613 մարդ (2020), 2824 մարդ (2019) և 1745 մարդ (2018)
Կառուցման սկիզբ	մ.թ.ա. 18-րդ դար
Հիմնադրված է	մոտ մ. թ. ա. 12
Կառուցման ավարտ	մ.թ.ա. 12-րդ դար
Ժառանգության կարգավիճակ	Իտալիայի մշակութային ժառանգություն

Ցեստիոսի բուրգ (իտալ.՝ Piramide di Caio Cestio կամ Piramide Cestia), անտիկ բուրգ Իտալիայում, Հռոմում Սան Պաոլո դարբասի և Հռոմի ոչ կաթոլիկական գերեզմանատան մոտ։ Գտնվում է երկու անտիկ ճամփաբաժանների միջև՝ Վիա Օստիենսիսի և մեկ ուրիշ ճանապարհի, դեպի արևմուտք, Տիբեր գետի երկայնքով դեպի Via della Marmorata: Լինելով քաղաքի ամրաշինության մի մաս՝ այն այսօր Հռոմի ամենալավ պահպանված անտիկ կառույցներից մեկն է։

Նկարագրություն

Բուրգը կառուցվել էր Ք.ա. 18-12-րդ դարերում որպես դամբարան Գայոս Ցեստիոսի համար։ Վերջինս հանդիսանում էր Հռոմում չորս խոշոր քրմական կոլեգիաներից մեկի՝ Էպուլոնների անդամ և իշխան։ Բուրգը պատրաստված է աղյուսից-բետոնից, պատված է ճերմակ մարմարով, կանգնած է տրավերտինե պատվանդանի վրա, հիմքը՝ 100 ոտնաչափ քառակուսի, բարձրությունը՝ 125 ոտնաչափ^[6]։ Բուրգի ներսում կա 5.95 մ երկարությամբ, 4.10 մ լայնությամբ և 4.80 մ բարձրությամբ դամբարան։ Կողքին Հռոմի ոչ կաթոլիկական գերեզմանատունն է, որտեղ ամփոփված են Շելլիի, Քիթսի և Բրյուլովի շիրիմները։ Կոթողը հիշեցնում է Մերոեյում նուբիական բուրգերը։ Ենթադրվում է, որ Ցեստիոսը մասնակցել է Ք.ա. 23 թվականին այդ վայրերում տեղի ունեցած հռոմեական մարտերին։ Հեռավոր անցյալում գերեզմանը կնքված է եղել, սակայն դա չի խոչընդոտել կողոպտել այն հետագա տարիներին։ Ավրելիանոսի պատի կառուցման ժամանակ (271-275 թթ.) բուրգն ընդգրկվել է կառույցի մեջ, որպես եռանկյուն բաստիոն։ Ցեստիոսի բուրգը միակը չէր Հռոմում։ Մինչև 16-րդ դարը ավելի մեծ չափսերով կառույցներ պահպանվել են նաև Վատիկանում։ Միջնադարում կարծում էին, որ Ցեստիոսի բուրգում թաղված էր Հռեմոսը, իսկ Վատիկանում՝ Հռոմուլոսը։ Այս մասին մասնավորապես գրել է Ֆրանչեսկո Պետրարկան։ Միայն 1660-ական թվականների պեղումների ժամանակ, որը նախաձեռնվել էր Ալեքսանդր VII Պապի կարգադրությամբ, բացվեց մուտք դեպի բուրգը։ Ֆրեսկոների հետքերը, մարմարե արձանագրությունները վկայեցին նրա կառուցման հանգամանքների մասին։ Ցեստիոսի բուրգը եկար ժամանակ գրավել է Հռոմ այցելած օտարերկրացիներին։ Հատկապես մեծ ճանաչում էին վայելում բուրգի պատկերով նկարներն ու փորագրությունները։ Ամենահայտնի նկարը պատկանում է Պիրանեզիին։ 2015 թվականին, մինչև վերականգնողական աշխատանքների ավարտը, այցելուներին հասանելի չէր մտնել դամբարան։ Հատուկ թույլատվություն ունեին միայն գիտնականները։ 2015 թվականի մայիսից բուրգը բաց է հանրության առաջ յուրաքանչյուր ամսվա ամեն երկրորդ և չորրորդ շաբաթ օրերը։

Արձանագրություններ

Բուրգի արևելյան և արևմտյան երեսակներին, որպեսզի տեսանելի լինի երկու կողմից, փորագրված է հետևյալ մակագրությունը՝
C · CESTIVS · L · F · POB · EPULO · PR · TR · PL
VII · VIR · EPOLONVM
Գայոս Ցեստիոսը՝ Լուցիայի որդին, Պոբիլիաների տոհմից, Էպուլոնների Կոլեգիայի անդամ, ազգային տրիբունայի անդամ, Էպուլոնների septemviri:
Բուրգի արևելյան կողմում, ներքևում փորագրված է կառուցելու հանգամանքներին վերաբերող մակագրություն՝
OPVS · APSOLVTVM · EX · TESTAMENTO · DIEBVS · CCCXXX
ARBITRATV
PONTI · P · F · CLA · MELAE · HEREDIS · ET · POTHI · L
Աշխատանքն արվել է ըստ կտակագրի, 330 օրվա ընթացքում, Պոնտա Մել ժառանգի որոշմամբ՝ Կլավդիա տոհմից Պուբլիայի և Պոտուսի որդու։
Մեկ այլ փորագրություն արևելյան կողմում արվել է 1663 թվականին Ալեքսանդր VII Պապի պատվերով՝
INSTAVRATVM · AN · DOMINI · MDCLXIII.
Նշվում է 1660-1662 թթ. պեղումների և վերականգնողական աշխատանքների մասին։

Ծանոթագրություններ

↑ ^1,0 ^1,1 archINFORM (գերմ.) — 1994.
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 Indagine sui musei e le istituzioni similari — 2022.
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 dati.beniculturali.it — 2014.
↑ Italian National Institute of Statistics Indagine sui musei e le istituzioni similari — 2021.
↑ Indagine sui musei e le istituzioni similari — 2020.
↑ Claridge, Amanda (1998). Rome: An Oxford Archaeological Guide, First, Oxford, UK: Oxford University Press, 1998, pp. 59, 364–366. ISBN 0-19-288003-9

Արտաքին հղումներ

Sepulchrum Caii Cestii in Platner's Topographical Dictionary of Ancient Rome
Description in the site of the "Soprintendenza Speciale per il Colosseo, il MNR e l'Area archeologica di Roma" Արխիվացված 2016-05-17 Wayback Machine

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ցեստիոսի բուրգ» հոդվածին։

[_1a150a1b22998d2f-1] 1,0 ^1,1 archINFORM (գերմ.) — 1994.

[_0300cb39d9094711-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 Indagine sui musei e le istituzioni similari — 2022.

[_3bcde9ce190a1c0e-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 dati.beniculturali.it — 2014.

[_241c916de0570ffa-4] Italian National Institute of Statistics Indagine sui musei e le istituzioni similari — 2021.

[_753df77fcd882a40-5] Indagine sui musei e le istituzioni similari — 2020.

[6] Claridge, Amanda (1998). Rome: An Oxford Archaeological Guide, First, Oxford, UK: Oxford University Press, 1998, pp. 59, 364–366. ISBN 0-19-288003-9

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]