Մարկոս Ավրելիոսի սյուն
![]() Մարկոս Ավրելիոսի սյունը Սյան հրապարակում | |
![]() | |
![]() | |
Տեսակ | victory column? |
Ստեղծում | 193 և 2-րդ դար |
Երկիր | ![]() |
Բնակավայր | Հռոմ |
Նյութ | մարմար |
![]() |
Մարկոս Ավրելիոսի սյուն (լատ.՝ Columna Centenaria Divorum Marci et Faustinae, իտալերեն՝ Colonna di Marco Aurelio), դորիական սյուն։ Գտնվում է Հռոմում՝ սյան պատվին կոչված Պիացցա Կոլոննայում (իտալերեն՝ Piazza Colonna, բառացի` սյան հրապարակ)։ Սյունը կանգնեցվել է մարկոմանյան ճակատամարտում Մարկոս Ավրելիոսի տարած հաղթանակի պատվին։ Մարկոս Ավրելիոսի սյան նախատիպը եղել է Տրայանոսի սյունը։
Կառուցվածք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Սյան բարձրությունը 29,6 մ է, պատվանդանինը՝ 10 մ։ Կառույցի ընդհանուր բարձրությունը կազմում է 41,95 մ․ 1589 թվականին վերականգնողական աշխատանքների ժամանակ պարզվել է, որ սյան երեքմետրանոց հատվածը հայտնվել է գետնի տակ[1]։ Սյան հիմքը կազմված է կարարյան մարմարի 27 կամ 28 թմբուկներից, որոնք ունեն 3,7 մ տրամագիծ։ Տրայանոսի սյան պես այս սյունն էլ ներսից ունի 190—200 հարթակով աստիճան, որը տանում է սյան գագաթ, ուր տեղադրված է Մարկոս Ավրելիոսի քանդակը։ Աստիճանային հարթակը լուսավորվում է սյան վրա թողած ոչ մեծ բացվածքներով։
Պատկերներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Մարկոս Ավրելիոսի սյան ռելիեֆը զգալիորեն տարբերվում է Տրայանոսի սյան ռելիեֆից․ նրա վրա ավելի վառ է արտահայտված լույսի և ստվերի խաղը, քանի որ պատկերների փորվածքն ավելի խոր է։ Մարդկային կերպարների գլուխներն ավելի մեծ են պատկերված, որպեսզի հնարավոր լինի փոխանցել դեմքի արտահայտությունը։ Մարկոս Ավրելիոսի սյան վրա ավելի քիչ ուշադրություն է դարձված կերպարների հանդերձանքին և զենքերին։
Պատմությունը Հռոմեական կայսրության անկումից հետո[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Միջնադարում աստիճաններով սյան գագաթ բարձրանալը այնքան մեծ տարածում ուներ, որ ամեն տարի աստիճանները վարձակալելու համար աճուրդ էր հայտարարվում։
XVI դարում Մարկոս Ավրելիոսի արձանն անհետանում է։ 1589 թվականի Հռոմի Սիքստ V պապի նախաձեռնությամբ սյունը վերանորոգում են՝ գագաթին կանգնեցնելով Պողոս առաքյալի արձանը, քանի որ Տրայանոսի սյան գագաթին կանգնեցվել էր Պետրոս առաքյալի արձանը[2]։ Սյան վնասված ռելիեֆի տեղում էլ թողնում են արձանագրություն վերանորոգման մասին՝ սխալմամբ սյունն անվանելով Անտոնինիոս Պիոսի սյուն։
Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Filippo Coarelli, La colonna di Marco Aurelio, Roma 2008.
- Ranuccio Bianchi Bandinelli, «Arte Plebea», in Dialoghi di Archeologia a. I, pp. 7–19 1967.
- Giovanni Becatti, L’arte dell’età classica, VI edizione, Firenze 1989.
- Marta Sordi, «Le monete di Marco Aurelio con Mercurio» e la «pioggia miracolosa»", Scritti di Storia romana, Milano 2002, pp. 55-70.
- Sabino Perea Yébenes, La legion XII y el prodigio de la lluvia en época del emperador Marco Aurelio, Madrid, 2002.
- H.Z. Rubin, «Wheather Miracles under Marcus Aurelius», Atheaneum, 57, 1979, p. 365-366.
- Antony Birley, Marco Aurelio, trad.it., Milano, 1990, p. 215.
- Ilaria Ramelli, in Prefazione a: Sabino Perea Yébenes, La legion XII y el prodigio de la lluvia en época del emperador Marco Aurelio, Madrid, 2002, p. 11-12.
- A cura di J.Scheid e V.Huet, Autor de la colonne Aurélienne, Belgium 2000.
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Սյան ներկայիս և ռոմանական շրջանի հավանական պատկերները Archived 2017-09-07 at the Wayback Machine.
- Ավրելիոսի սյան պատմությունը
|