Անտոնինիոս Պիոսի սյուն

Անտոնինիոս Պիոսի սյուն (իտալ.՝ Colonna di Antonino Pio), սյուն Հռոմի Մարսի դաշտում։ Տեղադրվել է 161 թվականին կայսրեր Մարկոս Ավրելիոսի և Լուցիոս Վերոսի ջանքերով իրենց հոգեհոր՝ նախկին կայսր Անտոնինիոս Պիոսի պատվին։ XVII դարում սյունը թյուրիմացաբար անվանվել է Մարկոս Ավրելիոսի անունով։

Ներկայումս պահպանվել է միայն պատվանդանը։

Կառուցվածք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Անտոնինիոս Պիոսի և սյան պատկերով մետաղադրամներ

Սյունն ունեցել է 14,75 մ բարձրություն և 1,9 մ տրամագիծ։ Այն կառուցվել է կարմիր գրանիտից։ Սյան վրա չի եղել ժապավենաձև մաս, ինչպես Տրայանոսի և Մարկոս Ավրելիոսի սյուների վրա։ Ինչպես նշված է սյան արձանագրությունում, կառույցի համար գրանիտը բերվել է դեռևս 106 թվականին։ Սյան պատկերով մետաղադրամներից կարելի է ենթադրել, որ սյան գլխին եղել է Անտոնինիոսի քանդակը։

Սյունը կապված է եղել կայսեր և իր կնոջ՝ Ֆաուստինայի դամբարան–եկեղեցուն, որը գտնվել է սյունից 25 մ հյուսիս՝ սյան հետ կազմելով մեկ ընդհանուր գիծ։

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

XVIII դարում սյան պատվանդանը հայտնվել էր հողի հաստ շերտի տակ, սակայն սյունը վեց մետրով դուրս էր մնացել հողից։ 1703 թվականին կառույցը Ֆրանչեսկո Ֆոնտանայի ջանքերով ամբողջովին ազատվում է հողի շերտից, սակայն կառույցի հետագա ճակատագիրը չի վճռվում։ Այն երկար ժամանակ մնում է ծածկի տակ։ 1759 թվականին սյունը վնասվում է հրդեհից։ 1764 թվականին այն փորձում են նորոգել, սակայն սյան գրանիտը նյութ է ծառայում Մոնտեչիտորիո հրապարակի կոթողի համար։

Սյան պատվանդանը այդ նույն ժամանակ տեղափոխվել է և 1741 թվականին վերականգնվել Մոնտեչիտորիո հրապարակում։ 1787 թվականին այն փոխանցվել է Վատիկանի թանգարանին։ Ներկայումս պատվանդանը գտնվում է Վատիկանի պատկերասրահի մուտքի առաջ։

Պատվանդանի ձևավորում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Պատվանդանի մի կողմում կա արձանագրություն, մյուս երկու կողմերում ձիավորների մասնակցությամբ թաղման տեսարան է պատկերված։ Չորրորդ կողմում ներկայացված է կայսրի և նրա կնոջ աստվածացման տեսարան․ պահապան հրեշտակները արծիվների ուղեկցությամբ նրանց երկինք են տանում։ Անտոնինիոս Պիոսը ձեռքին ունի արծվի քանդակով գայիսոն։ Կոմպոզիցիայի ներքևի մասում պատկերված է տղամարդու կերպար, ով խորհրդանշում է Մարսի դաշտը։ Աջից Հռոմը խորհրդանշող կնոջ կերպարանք է․ նա հենված է գայլի, Հռոմուլոսի և Հռեմոսի պատկերով վահանին։

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Անտոնինիոս Պիոսի սյուն» հոդվածին։