| #
|
Պատկեր
|
Անուն
|
Կառուցման տարեթիվ
|
Բնակավայր և հեռավորությունը նրանից
|
Լրացուցիչ տվյալներ
|
| 1 |
|
Գյուղատեղի «Անապատ» |
9-15 դդ. |
Ագարակաձոր գյուղից 1,5 կմ հվ-աե |
9-րդ դարի ամրոցի հվ ստորոտին, գյուղատեղիում գտնվում է 13-14 դդ.-ի «Անապատ» մատուռը, որը վերականգնվել է 1960 թ.-ի
|
| 2 |
 |
Գյուղատեղի Բոլորաբերդ |
16-20 դդ. |
Ագարակաձոր գյուղից 10 կմ հվ |
ապաբնակեցված 1960-ական թթ., տարածքում պահպանվել է 18-րդ դարի եկեղեցին ագուցված խաչքարերով
|
| 3 |
 |
Գյուղատեղի Գանձակ (Նորիք, Էնգիջա) |
13-20 դդ. |
Ագարակաձոր գյուղից 12 կմ հվ-ամ |
Գնիշիկ տանող ճանապարհից ձախ, Գնիշիկից 3-4 կմ հս-աե, ապաբնակեցված 1970-ական թթ., պահպանվել է եկեղեցին շրջակա խաչքարերով
|
| 4 |
|
Գյուղատեղի Վարդաբլուր |
13-18 դդ. |
Ագարակաձոր գյուղից 12-14 կմ հվ, Բոլորաբերդից 2 կմ հվ, Վարդաբլուր լեռան լանջին |
գյուղատեղիում պահպանվել է 1740 թվականի եկեղեցին
|
| 5 |
 |
Գյուղատեղի «Վանքի ձոր» («Ներքին Ուլգյուր») |
9-14 դդ. |
Աղավնաձոր գյուղից 4 կմ հս-ամ, Ռինդ և Աղավնաձոր գյուղերի միջև, Վերին Ուլգյուրից աե |
գյուղատեղիում պահպանվել է 13-14 դդ.-ի Սուրբ Աստվածածին եկեղեցին, որտեղ վիշապակերպերը վերափոխվելեն խաչքարերի
|
| 6 |
|
Գյուղատեղի |
11-13 դդ., 14 դ., 19 դ. |
Աղնջաձոր գյուղից 2 կմ հս, Գեղարքունիք-Վայոց ձոր հին քարավանային ճանապարհին, Սելիմի լեռնանցքի հվ ստորոտին |
գյուղատեղիում պահպանվել է 14-րդ դարի քարավանատուն և 19-րդ դարի կամուրջ
|
| 7 |
|
Գյուղատեղի «Յավար» |
11-17 դդ. |
Աղնջաձոր գյուղից 2 կմ հս-աե |
|
| 8 |
 |
Գյուղատեղի «Ամաղու» («Վերին Ամաղու») |
10-20 դդ. |
Արենի գյուղից 8 կմ հվ, Գնիշիկ գետի ձախ ափին, բարձրադիր, Մարդաղ լեռան լանջին |
Այստեղ է գտնվում Նորավանքի վանական համալիրը, որը իրենից ներկայացնում է հայ ճարտարապետության գլուխգործոց
|
| 9 |
 |
Գյուղատեղի «Առփա» |
8-17 դդ. |
Արենի գյուղի աե մասում, Արփա գետի ձախ ափին |
գյուղատեղիում է գտնվում է Մոմիկ ճարտարապետի կողմից կառուցված 1321 թվականի Սուրբ Աստվածածին եկեղեցին
|
| 10 |
|
Գյուղատեղի «Դարբն», Դերբ» («Դամրչլար») |
15-17 դդ. |
Արտավան գյուղից 6 կմ հս-աե |
Արփայի ձախ վտակ Դարբ գետի ձախ ափին պատմական Դարբն և ԴԵրբ գյուղերի տարածքն է՝ լքված՝ 1920-ական թթ.
|
| 11 |
|
Գյուղատեղի «Մարթուզ» |
10-18 դդ. |
Արտավան գյուղից 3 կմ աե |
1936-1937 թթ.-երին ավերվել է գյուղատեղիի եկեղեցին, շատ են խաչքարերը
|
| 12 |
|
Գյուղատեղի «Չրախլու» |
13-19 դդ. |
Արտավան գյուղից 5 կմ հս-աե |
գյուղատեղիի եկեղեցին ավերակ է
|
| 13 |
|
Գյուղատեղի «Ջուլ» |
10-18 դդ. |
Արտավան գյուղի կենտրոնում |
հին Արտավանի մի հատվածն է, որի 1703 թ. կառուցված եկեղեցին քանդվել, իսկ գերեզմանոցը ավերվել է, տարածքում պահպանվել են տեղահանված խաչքարեր ու տապանաքարեր
|
| 14 |
 |
Գյուղատեղի «Էրթիջ» |
12-14 դդ. |
Արփի գյուղից 2 կմ հվ, ամորցի տարածքում |
գյուղատեղիում է գտնվում «Ջրովանք» մատուռը
|
| 15 |
|
Գյուղատեղի «Հին Բարձրունի» |
14-19 դդ. |
Բարձրունի գյուղից 1 կմ հվ-աե |
նախկին Սուլթանբեկ գյուղն է՝ լքված 19 դ. 2-րդ կեսին, գյուղատեղիում է գտնվում 14-րդ դարի կիսավեր եկեղեցին
|
| 16 |
|
Գյուղատեղի |
13-17 դդ. |
Գետիկվանք գյուղի աե մասում |
Գյադիկվան գետի ձախ ափին, թեք սարալանջին
|
| 17 |
|
Գյուղատեղի «Արծաթավան» («Գյումաշխանե») |
9-14 դդ., 19-20 դդ. |
Գնդեվազ գյուղից 4 կմ հվ-աե |
տարածվում է 2 բլրալանջերին, առկա են խաչքարեր
|
| 18 |
|
Գյուղատեղի |
13-19 դդ. |
Գնդեվազ գյուղից 5 կմ հվ-աե |
|
| 19 |
|
Գյուղատեղի «Գնիշիկ» |
9-20 դդ. |
Գնիշիկ գյուղի ամ մասում |
գյուղատեղի կենտրոնական մասում պահպանվել է եկեղեցին մի քանի տասնյակ խաչքարերով
|
| 20 |
|
Գյուղատեղի «Ախտա» («Վերին Ախտա») |
13-19 դդ. |
Գոմք գյուղից 2 կմ հս-ամ |
հավանաբար պատմական Աղթաբույնք գյուղն է
|
| 21 |
|
Գյուղատեղի «Դարաքայանդ» |
14-20 դդ. |
Գոմք գյուղից 6 կմ աե |
|
| 22 |
|
Գյուղատեղի «Վանքի ձոր» |
9-14 դդ. |
Կապույտ գյուղից 1,5 կմ աե |
գյուղատեղիում պահպանվել է եկեղեցին խաչքարերով
|
| 23 |
|
Գյուղատեղի |
14-17 դդ. |
Եղեգիս գյուղից հվ-աե մասում |
Եղեգիս գետի ձախ ափին, «Յապոնի բաղեր» վայրում, թեք ձորալանջին
|
| 24 |
|
Գյուղատեղի |
11-17 դդ. |
Եղեգիս գյուղից 5 կմ հս |
գյուղի արոտավայրերում, Ցաղաց քար համալիրից 1 կմ աե
|
| 25 |
 |
Գյուղատեղի «Հոստուն» («Ոստինք») |
5-17 դդ. |
Եղեգիս գյուղից 2 կմ ամ |
Եղեգիս և Շատին գյուղերի միջև, Եղեգիս գետի աջ ափին, պահպանվել է կիսավեր եկեղեցին խաչքարերով
|
| 26 |
|
Գյուղատեղի «Բերդի վիզ» |
17-18 դդ. |
Զառիթափ գյուղի աե մասում, «Փշոնք» ամրոցի տարածքում |
ամրոցի աե կողմում
|
| 27 |
 |
Գյուղատեղի «Հորադիս» |
11-20 դդ. |
Հորադիս գյուղից 2,5 կմ ամ |
հին գյուղն է՝ ապաբնակեցված 1970-ական թթ.
|
| 28 |
|
Գյուղատեղի «Առնետ» |
10-13 դդ. |
Խաչիկ գյուղից 6 կմ հս |
2 ձորակների միջև, գոմերի մոտ, ենթադրվում է, որ պատմական Արաստամուխ գյուղն է
|
| 29 |
|
Գյուղատեղի «Հին Գյուղ» |
10-15 դդ. |
Խաչիկ գյուղից 0,5 կմ հվ-աե |
|
| 30 |
 |
Գյուղատեղի «Քարկոփ» |
10-15 դդ. |
Խաչիկ գյուղից 4 կմ հս |
գյուղատեղիում է գտնվում Քարկոփի Սբ. Աստվածածին (Խոտակերաց վանք) վանական համալիրը
|
| 31 |
|
Գյուղատեղի «Խնձորուտ» |
9-20 դդ. |
Խնձորուտ գյուղից 2 կմ հվ-ամ |
Հին Խնձորուտ (Ալմալու) գյուղն է՝ լքված 1969-1970 թթ.
|
| 32 |
|
Գյուղատեղի «Օղբին» |
17-20 դդ. |
Խնձորուտ գյուղից 8 կմ հս-աե |
գյուղատեղիում է գտնվում 1666 թվականի եկեղեցին, որին ագուցված խաչքարը կրում է եկեղեցու կառուցման արձանագրությունը
|
| 33 |
|
Գյուղատեղի «Գենդիրե» («Գենդարա») |
13-19 դդ. |
Կարմրաշեն գյուղից 3 կմ հս-ամ |
ձգվում է Հերհեր գետի հս վտակի երկայնքով
|
| 34 |
|
Գյուղատեղի «Գուտենի» («Քյոթանլի») |
9-17 դդ. |
Կարմրաշեն գյուղից 2 կմ հվ |
տարածվում է 4 բլուրներին, գյուղատեղիում է գտնվում եկեղեցու ավերակներ և Սբ. Պողոս-Պետրոս որմնափակ խաչքարը
|
| 35 |
|
Գյուղատեղի «Ջևեդարա» |
9-19 դդ. |
Կարմրաշեն գյուղի աե եզրին, դեպի հանքահորեր տանող ճանապարհի 2 կողմերում |
գյուղատեղիում է գտնվում եկեղեցու ավերակներ
|
| 36 |
|
Գյուղատեղի «Ղուշչի» |
7-20 դդ. |
Կեչուտ գյուղի ամ մասում |
Հին Կեչուտ գյուղն է, որի 7 դ. եկեղեցին մնացել է Կեչուտի ջրամբարի տակ, գյուղատեղիում է գտնվում 3 եկեղեցու ավերակներ
|
| 37 |
|
Գյուղատեղի «Ներքին Զիրակ» |
13-19 դդ. |
Կեչուտ գյուղից 1,5 կմ հս-աե |
քարհանք տանող ճանապարհի 2 կողմերում
|
| 38 |
|
Գյուղատեղի «Ջրանլու» |
13-19 դդ. |
Կեչուտ գյուղից 2 կմ հս-ամ |
Վայք - Ջերմուկ հին ավտոճանապարհից հս, Կեչուտի ջրամբարի հս եզրից 0,5 կմ դեպի հս
|
| 39 |
|
Գյուղատեղի «Վերին Զիրակ» |
13-19 դդ. |
Կեչուտ գյուղից 3 կմ հս-աե |
նախկին Զիրակ գյուղն է՝ լքված 1949 թ.
|
| 40 |
|
Գյուղատեղի |
13-19 դդ. |
Հերհեր գյուղի հվ մասում |
գյուղ մտնող ճանապարհի 2 կողմերում, այգիների տարածքում
|
| 41 |
|
Գյուղատեղի «Առինջ» |
10-19 դդ. |
Հերհեր գյուղից 6 կմ հվ |
լքվել է 1940-ական թթ.՝ գյուղերի խոշորացման հետևանքով, Վայք - Հերհեր ավտոճանապարհի աջ կողմում, Հերհերի ջրամբարի հս եզրին, Հերհեր գետի 2 ափերին
|
| 42 |
|
Գյուղատեղի «Բազմաղբյուր» («Ղոշաբուլաղ», «Բուլաղլար») |
10-17 դդ. |
Հերհեր գյուղից 2-3 կմ հվ |
Առինջից 2 կմ հս, Վայք - Հերհեր ավտոճանապարհի աջ կողմում նախկին Բուլաղլար գյուղն է՝ լքված 1949 թ.
|
| 43 |
|
Գյուղատեղի «Գյոյաբաս» |
12-17 դդ. |
Հերհեր գյուղից 2,5 կմ հս |
նախկին Գյոգաբաս գյուղն է՝ լքված 1918 թ.
|
| 44 |
|
Գյուղատեղի «Մահմեդոլան» |
12-19 դդ. |
Հերհեր գյուղից 5 կմ հս-աե |
Կարմրաշենից 3 կմ աե, համանուն անասնապահական ամառանոցների տարածքում
|
| 45 |
 |
Գյուղատեղի «Այգիկ» («Բախչաջուղ») |
9-15 դդ. |
Հորբատեղ գյուղից 0,5 կմ հս |
Հորբատեղ գետակի ձախ ափին
|
| 46 |
|
Գյուղատեղի «Վանք» |
9-17 դդ. |
Հորս գյուղից 3 կմ հս-ամ |
Գնդասարի գագաթին մոտ, տափարակին
|
| 47 |
|
Գյուղատեղի «Աղխաչ» |
15-20 դդ. |
Մարտիրոս գյուղից 7-8 կմ ամ |
Հորադիս տանող ճանապարհի աջ կողմում
|
| 48 |
|
Գյուղատեղի «Լվիս» |
9-17 դդ. |
Մարտիրոս գյուղից 4 կմ հվ-ամ |
Լվիս գյուղն է՝ լքված 1918 թ. եկեղեցին ավերված է շուրջը գեղաթանդակ խաչքարեր
|
| 49 |
|
Գյուղատեղի «Վերին լիճ» («Վերին գյոլ») |
9-17 դդ. |
Մարտիրոս գյուղից 2 կմ աե |
գույատեղիում մի քանի մատուռ է պահպանվել
|
| 50 |
|
Գյուղատեղի «Անգեղի» |
5-20 դդ. |
Շատին գյուղից 1 կմ հվ |
Անգեղի ձորում, ձորալանջին
|
| 51 |
|
Գյուղատեղի |
13-19 դդ. |
Չիվա գյուղից 0,5 կմ ամ |
Չիվա - Եղեգնաձոր ճանապարհի աջ կողմում գյուղատեղիի կնտ-ում նորակառույց մատուռն է
|
| 52 |
|
Գյուղատեղի |
9-10 դդ. |
Ռինդ գյուղից 8 կմ հս |
Չիվա - Եղեգնաձոր ճանապարհի աջ կողմում գյուղատեղիի կնտ-ում նորակառույց մատուռն է
|
| 53 |
|
Գյուղատեղի «Բախչաջուղ» |
10-15 դդ. |
Ռինդ գյուղից 2 կմ հս-աե |
գյուղատեղիում է գտնվում «Ճգնավոր» վիմափոր մատուռը
|
| 54 |
|
Գյուղատեղի «ՌԻՆԴ» |
13-20 դդ. |
Ռինդ գյուղից 4 կմ հս-աե |
գյուղատեղիում է գտնվում «Ծաղկավանք» և անանուն եկեղեցու ավերակներ
|
| 55 |
|
Գյուղատեղի «Վերին Ուլգյուր» |
10-18 դդ. |
Ռինդ գյուղից 7 կմ հս-աե |
գյուղատեղիում է գտնվում եկեղեցին 30-ից ավել խաչքարերով
|
| 56 |
|
Գյուղատեղի «Դարբ» («Թարփ») |
13-20 դդ. |
Սարավան գյուղից 5 կմ հվ |
|
| 57 |
|
Գյուղատեղի |
17-19 դդ. |
Սերս գյուղից 3 կմ հվ |
Բարձրունի տանող ճանապարհին, «Վանքի դուզ» կոչվող վայրում, առկա է Սբ. Հովհաննես («Մեծ վանք») մատուռը
|
| 58 |
|
Գյուղատեղի «Ջանի» |
9-17 դդ. |
Վարդահովիտ գյուղից 1 կմ հս-աե |
Եղեգիս գետի ձախ ափին, անտառի բացատում
|
| 59 |
 |
Գյուղատեղի «Արկազն» («Արկազան») |
8-20 դդ. |
Վերնաշեն գյուղից 9 կմ աե |
լքվել և անմարդաբնակ է դարձել 1920-ական թթ., գյուղատեղիում է գտնվում Սբ. Խաչ (Արկազնի Սբ. Խաչ) եկեղեցին
|
| 60 |
|
Գյուղատեղի Քարագլուխ |
7-18 դդ. |
Քարագլուխ գյուղից 3 կմ հս |
2 ձորակների միջև ընկած սարահարթին, տարածքում է գտնվում Թուխ Մանուկ եկեղեցին ժաչքարերով
|
.jpg)
