Ջուդի Հոլիդեյ
 անգլ.՝ Judy Holliday | |
|---|---|
 | |
| Ծնվել է | հունիսի 21, 1921[1][2][3][…] |
| Ծննդավայր | Նյու Յորք, Նյու Յորք |
| Մահացել է | հունիսի 7, 1965[1][2][3][…] (43 տարեկան) |
| Մահվան վայր | Նյու Յորք, Նյու Յորք, ԱՄՆ |
| Քաղաքացիություն |  ԱՄՆ |
| Մասնագիտություն | երգչուհի, ջազ երաժիշտ, թատրոնի դերասանուհի, կինոդերասանուհի և դերասանուհի |
| Ժանրեր | ավանդական փոփ երաժշտություն |
| Ամուսին(ներ) | David Oppenheim? |
| Երեխա(ներ) | Jonathan Oppenheim? |
| Պարգևներ և մրցանակներ | |
Ջուդի Հոլիդեյ (անգլ.՝ Judy Holliday, հունիսի 21, 1921[1][2][3][…], Նյու Յորք, Նյու Յորք - հունիսի 7, 1965[1][2][3][…], Նյու Յորք, Նյու Յորք, ԱՄՆ), ամերիկացի դերասանուհի, լավագույն կանացի դերակատարման համար «Օսկար» մրցանակի դափնեկիր[5]։
Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Իրական անունն է Ջուդիթ Տուվիմ։ Ծնվել է Նյու-Յորքում, Ռուսական կայսրությունից ներգաղթած հրեաների ընտանիքում։ Նա Աբեի և Հելենի Թուվիմի միակ զավակն էր։ Ավելի ուշ նրա հայրը ծառայել է որպես Ամերիկայի հրեական ազգային հիմնադրամի գործադիր տնօրեն (1951-1958)[6]։ Նրա մայրը, որը նախկինում ամուսնալուծվել էր, երկար տարիներ դաշնամուր էր սովորեցնում և ռուս-հրեական ծագում ուներ[7][8]։ Նա մեծացել է Նյու- Յորքի Սունիսսիդ քաղաքում և ավարտել է Մանհեթենի Ջուլիա Ռիչմանի ավագ դպրոցը։ Նրա առաջին գործը Մերկուրի թատրոնում եղել է որպես փոխարկիչի օպերատորի օգնական[9]։ 1938 թվականի դեկտեմբերին նա իր Տուվիմ (եբրայերեն Tovim նշանակում է լավ, Yiddish) ազգանունը անգլերենից թարգմանեց Հոլիդեյ։ The Revues քառյակի խմբում ելույթ էր ունենում գիշերային ակումբներում և հաջողությունն այնպիսին էր, որ շուտով առաջարկություն ստացավ նկարահանվելու ֆիլմերում։ Չնայած իր հիշարժան դերին «Ադամի կողոսկրը» (1949) ֆիլմում, 1940-ականներին Հոլիդեյը շարունակում էր աշխատել Բրոդվեյ թատրոնում։ Առանձնակի հաջողություն էր վայելում նրա ռեպերտուարից «Երեկ ծնվածը» ներկայացումը։ 1950 թվականին առաջացավ այն մեծ էկրան բարձրացնելու հարցը[10]։ Այս աշխատանքի համար նրան շնորհեցին Ոսկե գլոբուս և Օսկար մրցանակները, չնայած այդ տարվա այնպիսի լուրջ մրցակիցների առկայության, ինչպիսին էին Գլորիա Սվեսոնը («Սանսեգ բուլվարը») և Բետտի Դեյվիսը («Ամեն ինչ Եվայի մասին»)։ 1948-ին Հոլիդեյն ամուսնացավ կլարնետահար Դևիդ Օպպենհայմի հետ, ով հետագայում դասական երաժշտության և հեռուստատեսության պրոդյուսեր Էր։ Զույգը ունեցել է մեկ երեխա ՝ Ջոնաթան, նախքան ամուսնալուծվելը 1958-ին[11][12]։ Այնուհետև նա երկարատև կապեր է ունեցել ջազ երաժիշտ Գերի Մուլիգանի հետ, բայց զույգը երբեք ամուսնացած չի եղել։ Հոլիդեյի աննախադեպ հաջողությունները կասկածներ հարուցեցին մակկարտիստների մոտ և Հետաքննությունների դաշնային բյուրոն ձեռնամուխ եղավ նրա կոմունիստների հետ ենթադրյալ կապի քննությանը։ Նրա անունը հիշատակվում էր Հոլիվուդի «Սև ցուցակում»։ Չնայած ապացույցներ չգտնվեցին, բայց առաջացած աղմուկը ընդհատեց նրա կարիերան կինոյում։ Շարունակելով իր կարիերան Բրոդվեյի ետնաբեմերում, Հոլիդեյը 1957 թվականին ստացավ Թոնի (մրցանակ) (անգլ.՝ Tony Award)] «Զանգերը զնգում» են մյուզիքլում դերակատարման համար, իսկ երեք տարի անց խաղաց նույն դերը կինոյում[13]։ Դերասանուհին մահացել է կրծքագեղձի քաղցկեղից, 43 տարեկան հասակում՝ 1965 թվականի հունիսի 7-ին, Մանհեթենի լեռան Սինայի հիվանդանոցում։ Թաղված է Հասթինգս-Գուդզոնի Ուէստչեսթեր-Հիլլզ գերեզմանատանը (Նյու-Յորք)։ ԱՄՆ կինոարտադրությանը մատուցած ծառայությունների դիմաց արժանացել է աստղի Հոլիվուդյան փառքի ծառուղում[14]։
Հոլիդեյը դեմոկրատ էր, ով աջակցում էր Ադլայ Սթիվենսոնին 1952 թվականի նախագահական ընտրությունների ժամանակ[15] :
Սկավառակագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Իր կյանքի ընթացքում Հոլեյդը ձայնագրեց երկու ստուդիական ալբոմ (ներառյալ նրա կինոնկարը և Բրոդվեյի սաունդթրեքերը)։
- Տագնապը մարդ է (1958)
- Holliday with Mulligan (DRG, 1961 [1980]) with Gerry Mulligan
Ֆիլմագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
| Տարի | Հայերեն անվանում | Բնօրինակ անվանում | Դեր | |
|---|---|---|---|---|
| 1938 | ֆ | Չափից դուրս շատ Ջոնսեր | Too Much Johnson | էպիզոդ |
| 1944 | ֆ | Գրինվիչ գյուղը | Greenwich Village | Վերածնունդ |
| 1944 | ֆ | Ինչ-որ բան տղաների համար | Something for the Boys | Զոդող |
| 1944 | ֆ | Թևավոր հաղթանակ | Winged Victory | Ռուդ Միլլեր |
| 1949 | ս | The Ford Theatre Hour | ||
| 1949 | ֆ | Ադամի կողոսկրը | Adam's Rib | Դորիս Էտտինջեր |
| 1949 | ֆ | Արձակուրդ քաղաքում | On the Town | Դեյզի |
| 1950 | ֆ | Երեկ ծնվածը | Рожденая вчера | Էմմա |
| 1952 | ֆ | The Marrying Kind | 'Флорри' Кифер | |
| 1954 | ֆ | Դա պետք է կատարվի քեզ հետ | It Should Happen to You | Գլեդիս Գլովեր |
| 1954 | ս | Արթուրի երեկույթը Մյուրեյում | The Arthur Murray Party | |
| 1954 | ֆ | Փֆֆֆ | Phffft | Նինա Տրեյսի |
| 1956 | ֆ | Ոսկե կադիլակ[en] | The Solid Gold Cadillac | Լորա Փարթրիջ |
| 1956 | ֆ | Կյանքի լրիվությունը | Full of Life | Էմիլի Ռոկկո |
| 1960 | ֆ | Զանգերը զանգում են | Bells Are Ringing | էլլա Պիտերսոն |
Տես նաև[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Encyclopædia Britannica
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Internet Broadway Database — 2000.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 FemBio database (գերմ.)
- ↑ http://www.theatreworldawards.org/past-recipients.html
- ↑ Obituary Variety, June 9, 1965, p. 71.
- ↑ "Abe Tuvim; Zionist Official,. Dies at 64; Executive Director of Fund Foundation" (PDF). The New York Times.«Աբե Տուվիմ; Սիոնիստական պաշտոնյա. Հիմնադրամի գործադիր տնօրեն» (PDF): The New York Times- ը։ Հունվարի 16, 1958. Վերցված է 2014 թվականի դեկտեմբերի 24-ին։ 1940 Միացյալ Նահանգների Դաշնային մարդահամար
- ↑ Dash, Irrene G. «Judy Holliday (1921-1965)»: Հրեական կանանց արխիվ - հանրագիտարան։ Վերցված է 2014 թվականի դեկտեմբերի 24-ին։
- ↑ «Հելեն Թուվիմ - Միացյալ Նահանգների մարդահամար, 1940 թվական»։ Ընտանեկան որոնում։ Վերցված է 2014 թվականի դեկտեմբերի 24-ին։
- ↑ «Judy Holiday, 42, մահացել է քաղցկեղից», «Նյու Յորք Թայմս», 8 հունիս, 1965, էջ. 1
- ↑ «Judy Holliday (1921–1965) կենսագրություն» արխիվացված 2010-03-05-ին `Wayback Machine- ում, հրեական կանանց արխիվ (jwa.org), վերցված ՝ 21 փետրվարի, 2010 թ
- ↑ «Judy Holiday, 42, մահացել է քաղցկեղից», «Նյու Յորք Թայմս», 8 հունիս, 1965, էջ. 1
- ↑ «Judy Holliday Biography», Turner Classic Movies (tcm.com), վերցված է 2010 թվականի փետրվարի 21-ին
- ↑ Bells Are Ringing ցուցակն է ՝ imdb.com, վերցված է 2010 թվականի փետրվարի 21-ին։
- ↑ «Judy Holliday - Hollywood of Fame Walk»: WalkofFame.com- ը։ Վերցված է 2017 թվականի հունվարի 14-ին։ inducted to the Fame Walk- ում, 1960-ի փետրվարի 8-ին, 1 աստղով։
- ↑ Motion Picture and Television ամսագիր, 1952-ի նոյեմբեր, էջ 33, Իդեալական հրատարակիչներ։
Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ՋուդիՀոլիդեյ (անգլ.) Internet Movie Database կայքում
- Հոլիդեյ տվյալների բազա
- Սենատի վկայությունների տեքստը
| ||||||||||||||||
- Հունիսի 21 ծնունդներ
- 1921 ծնունդներ
- Նյու Յորք քաղաքում ծնվածներ
- Հունիսի 7 մահեր
- 1965 մահեր
- Նյու Յորք քաղաքում մահացածներ
- Լավագույն դերասանուհի Օսկարի մրցանակակիրներ
- Անձինք այբբենական կարգով
- Դերասաններ այբբենական կարգով
- «Ոսկե գլոբուս» մրցանակի դափնեկիրներ
- Օսկարակիրներ
- «Թոնի» մրցանակի դափնեկիրներ
- 20-րդ դարի ամերիկացի դերասանուհիներ
- Ամերիկացի կինոդերասանուհիներ
- Ամերիկացի երգչուհիներ