Մարի Դրեսլեր

Մարի Դրեսլեր; անգլ.՝ Marie Dressler
Ծնվել է	նոյեմբերի 9, 1868
Ծննդավայր	Cobourg, Օնտարիո, Կանադա
Մահացել է	հուլիսի 28, 1934[…] (65 տարեկան)
Մահվան վայր	Սանտա Բարբարա, Կալիֆոռնիա, ԱՄՆ
Քաղաքացիություն	ԱՄՆ և Կանադա
Մասնագիտություն	կինոդերասանուհի, կինոպրոդյուսեր, թատրոնի դերասանուհի, սցենարիստ և կինոռեժիսոր
Պարգևներ և մրցանակներ	Օսկար լավագույն դերասանուհու համար և Հոլիվուդյան փառքի ծառուղու աստղ

Մարի Դրեսլեր (անգլ.՝ Marie Dressler, իրական անունը Լեյլա Մարի Քյորբեր անգլ.՝ Leila Marie Kerber, նոյեմբերի 9, 1868(1868-11-09)^[1]^[2]^[3], Cobourg, Օնտարիո, Կանադա - հուլիսի 28, 1934(1934-07-28)^[1]^[2]^[3]^[…], Սանտա Բարբարա, Կալիֆոռնիա, ԱՄՆ), կանադացի-ամերիկացի օսկարակիր դերասանուհի։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Լեյլա Մարի Քյորբերը ծնվել է կանադական Կոբուրգ քաղաքում 1868 թվականի նոյեմբերի 9-ին ավստրիացի Ալեքսանդր Ռուդոլֆ Քյորբերի և նրա կնոջ՝ Աննա Հենդերսոնի ընտանիքում։ Նրա դերասանական տաղանդը դրսևորվել է մանկության տարիներին, իսկ բեմական կարիերան սկսվել է տասնչորս տարեկան հասակում։ 1892 թվականին իր առաջին դեբյուտով հանդես է եկել Բրոդվեյում։ Մարին ի սկզբանե ցանկացել է դառնալ օպերային երգչուհի, բայց ուղղվել է վոդևիլների (կարճ կոմիքսային խաղ, որն ուղեկցվում է երգով) կողմը։ 1900-ականների սկզբին արդեն վոդևիլի ամենավառ աստղերից մեկն էր։ Իր թատերական կարիերայից բացի, Մարին 1909 և 1910 թվականներին «Edison Records»-ի համար գրանցել է երկու ձայնասկավառակ։

1902 թվականին նա հանդիպել է կանադացի երիտասարդ դերասան Մակ Սանեթին և օգնել նրան աշխատանքի անցնել թատրոնում։ Այն բանից հետո, երբ Սանեթը հիմնեց սեփական կինոստուդիան, նա հրավիրեց Մարիին խաղալ իր «Թիլլիի ընդհատված վեպը» (1914) ֆիլմում Թիլլի Բենքսի դերը։ Հաջորդ չորս տարիների ընթացքում նա նկարահանվեց ևս մի քանի կինոնկարներում, նախքան կրկին վոդևիլներին վերադառնալը։

1919 թվականին, Նյու Յորքում գործադուլից հետո, Դերասանների ասոցիացիան Դրեսլերին նշանակել է իր առաջին նախագահ։ 1927 թվականին Մարին հայտնվել է թատրոնների արտադրողների սև ցուցակում՝ դերասանական շատ ներկայացումներում իր կոպիտ դիրքորոշման պատճառով։ Բայց Մարին նույնպես շատ երկրպագուներ է ունեցել, և նրանց մեջ էր «MGM»-ի կանադացի սեփականատեր Լուի Մայերը։ Հենց նա է օգնել Դրեսլերին 1927 թվականին վերսկսելու կինոյում իր կարիերան։ Մարին, որպես կինոդերասան, արագ հաջողության հասավ կատակերգություններում, չնայած այն հանգամանքին, որ նա արդեն 60 տարեկան էր։

Բացի կատակերգական դերերից, նա ունեցել է նաև լուրջ դերեր, ինչպիսին է Մի Դիվոտը «Մին և Բիլլ» ֆիլմում (1930)։ Այս դերը դարձել է նրա կարիերայի ամենահաջողվածներից մեկը և 1931 թվականին նրան բերեց Օսկարի մրցանակ՝ որպես լավագույն դերասանուհի։ Մեկ տարի անց նա կրկին դարձել է «Օսկարի» հավակնորդ` «Էմմա» ֆիլմում (1932) իր դերի համար։ 1933 թվականի օգոստոսի 7-ին Մարին դարձել է առաջին կինը, ով նկարահանվեց «Time» ամսագրի շապիկին։ Չնայած այս հաջողությանը 1933 թվականին, նրա կարիերան կտրուկ ավարտվել է քաղցկեղի ախտորոշումից հետո։ Իր կյանքի ավարտին Մարին, ով իրեն բավականին անհրապույր էր համարում, գրել է ինքնակենսագրություն, որը կոչվում է «Տգեղ բադի ձագ»։

Կյանքի վերջին տարիները դերասանուհին անցկացրել է իր ընկերոջ՝ Քլեր Դյու Բրեյի հետ, որի հետ, բացի ընկերությունից, նա ունեցել է լեսբիական հարաբերություններ^[5]^[6]։ Մարի Դրեսլերը մահացել է 1934 թվականի հուլիսի 28-ին՝ 65 տարեկան հասակում, Կալիֆոռնիայի Սանտա Բարբարա քաղաքում և թաղվել է Գլենդելի Ֆորեսթ Լոուն գերեզմանատանը։

Կինոյում ունեցած ներդրման համար Մարին «Հոլիվուդյան փառքի ծառուղում» աստղ է ստացել։ Ամեն տարի նրա հայրենի Կոբուրգ քաղաքում անցկացվել է նրան նվիրված կինոփառատոն։

Ֆիլմագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Տարի		Հայերեն անվանում	Բնօրինակ անվանում	Դեր
1914	ֆ	Թիլլիի տապալված սիրավեպը	Tillie’s Punctured Romance	Թիլլի Բենկս
1915	ֆ	—	Tillie’s Tomato Surprise	Թիլլի Թոդ
1917	ֆ	Թիլլին արթնացավ	Tillie Wakes Up	Թիլլի Թինկելպո
1917	ֆ	—	Fired	N/A
1917	ֆ	—	The Scrub Lady	Թիլլի
1918	ֆ	—	The Agonies of Agnes	Ագնես
1918	ֆ	—	The Red Cross Nurse	N/A
1927	ֆ	—	The Callahans and the Murphys	տիկին Կալլախան
1927	ֆ	—	The Joy Girl	տիկին Հիթ
1927	ֆ	Նախաճաշ արևածագին	Breakfast at Sunrise	թագուհի
1928	ֆ	Փաթսի (Ֆիլմ)	The Patsy	Մա Հարինգթոն
1928	ֆ	—	Bringing Up Father	Էննի Մուռ
1928	ֆ	Աստվածային լեդի	The Divine Lady	տիկին Հարթ
1929	ֆ	Հոլիվուդի ռեվյու 1929 թվականին	The Hollywood Revue of 1929	ինքն իր դերում
1929	ֆ	—	Dangerous Females	Սառա Բասկոմ
1929	ֆ	—	The Vagabond Lover	Էտել Բերտա Ուայթհոլ
1930	ֆ	Ծիածանի հետապնդում	Chasing Rainbows	Բոննի
1930	ֆ	Աննա Քրիստի	Anna Christie	Մարթի Օուենս
1930	ֆ	—	The Girl Said No	Հեթթի Բրաուն
1930	ֆ	Մեկ ռոմանտիկ գիշեր	One Romantic Night	արքայադուստր Բեատրիս
1930	ֆ	—	Caught Short	Մարի Ջոնս
1930	ֆ	Եկեք ուրախ լինենք	Let Us Be Gay	տիկին Բյուսիկոլտ
1930	ֆ	Մին և Բիլլ	Min and Bill	Մին
1931	ֆ	—	Reducing	Մարի Թրաֆլ
1931	ֆ	—	Politics	Հեթթի Բերնս
1931	ֆ	Սուրբ Ծննդյան երեկույթ	The Christmas Party	ինքն իր դերում
1932	ֆ	Էմմա	Emma	Էմմա Թետչեր
1932	ֆ	—	Prosperity	Մեգգի Ուորեն
1933	ֆ	Էննի նավ	Tugboat Annie	Էննի Բրենան
1933	ֆ	Ընթրիքը ութին	Dinner at Eight	Կառլոտա Բենս
1933	ֆ	Քրիստոֆեր Բին	Christopher Bean	Էբբի

Մրցանակներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1932 - Օսկար լավագույն դերասանուհու համար («Մին և Բիլլ»)

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 Internet Broadway Database — 2000.
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 Discogs — 2000.
↑ Internet Movie Database — 1990.
↑ Lee, Betty Marie Dressler: The Unlikeliest Star. — Lexington, 1997. — С. 186—187.
↑ Kennedy, Matthew Marie Dressler: A Biography; with a Listing of Major Stage Performances, a Filmography and a Discography. — Jefferson NC, 2006. — С. 143—144.

[_cb70f611758b6dd1-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.

[_95a82b8646c1e251-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 Internet Broadway Database — 2000.

[_a81279e576851f0a-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 Discogs — 2000.

[_e9140121d4df7615-4] Internet Movie Database — 1990.

[5] Lee, Betty Marie Dressler: The Unlikeliest Star. — Lexington, 1997. — С. 186—187.

[6] Kennedy, Matthew Marie Dressler: A Biography; with a Listing of Major Stage Performances, a Filmography and a Discography. — Jefferson NC, 2006. — С. 143—144.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]