Jump to content

Ֆրիդըմ Հաուս

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Ֆրիդըմ Հաուս
Ֆրիդըմ Հաուսի գլխավոր գրասենյակը Դուպոն Սըրկլում, Վաշինգտոն.
Ֆրիդըմ Հաուսի գլխավոր գրասենյակը Դուպոն Սըրկլում, Վաշինգտոն.
ՏեսակՇահերի խմբեր, հասարակական կազմակերպություն և մտքի կենտրոն
Երկիր ԱՄՆ
Հիմնադրվածհոկտեմբերի 31, 1941 և 1941[1]
Գլխադասային գրասենյակՎաշինգտոն, ԱՄՆ
Գլխավոր քարտուղարMichael Abramowitz?
Կարևոր անձինք
  • Ջեֆրի Դ․ Հիշբերգ, նախագահի պաշտոնակատար[2]
  • Մայքլ Ջ․ Աբրամովիչ, նախագահ[2]
  • Լիզա Դիքսոն, ավագ փոխնախագահ[2]
  • Ռոբերտ Հերման, փոխնախագահ[2]
  • Արչ Պուդդինգտոն[2]
  • Մարկ Մոյեր, գլխավոր ֆինանսական տնօրեն[2]
  • Նիկոլ Սուրբեր, գլկավոր տնօրեն[2]
  • Վանեսսա Տաքեր, փոխնախագահ, վերլուծաբան[2]
Անձնակազմմոտ 120 մարդ[3]
ՀիմնադիրWendell Willkie?, Էլեոնոր Ռուզվելտ, Դորոթի Թոմփսոն և Ռեքս Ստաուտ
Կայքfreedomhouse.org​(անգլ.)

Ֆրիդըմ Հաուս (թարգմանաբար՝ «Ազատության Տուն»), ԱՄՆ-ում հիմնված[4], ԱՄՆ կառավարության[5] և ԱՄՆ Պետդեպարտամենտի կողմից ֆինանսավորվող հասարակական կազմակերպություն (ՀԿ), որն իրականացնում է ժողովրդավարության, քաղաքական ազատության և մարդու իրավունքների վերաբերյալ հետազոտություններ և պաշտպանություն[6]։

Այն ներկայանում է որպես «աշխարհում ժողովրդավարության և ազատության բարձրաձայնող», չնայած քննադատները պնդում են, որ կազմակերպությունը սպասարկում է ԱՄՆ շահերը։ Կազմակերպությունը 2006 թվականին 66% -ով ֆինանսավորվել է ԱՄՆ կառավարության կողմից տրամադրված դրամաշնորհներով, որը 2016 թվականինին աճել է մինչև 86%[7][8]։ ԱՄՆ ֆինանսավորման վրա ապավինումը դիտարկվել է որպես «խնդիր» Ֆրիդըմ Հաուսի շրջանակներում, բայց ընդունվել է որպես «անհրաժեշտ չարիք»[9][10][11][12]։

Կազմակերպության ամենամյա «Ազատությունն աշխարհում» զեկույցը, որը գնահատում է յուրաքանչյուր երկրի քաղաքական իրավունքներիի և քաղաքացիական ազատությունների մակարդակը, հաճախ է մեջբերվում քաղաքագետների, լրագրողների և փորձագետների կողմից։ Մամուլի ազատությունը և համացանցի ազատությունը[13], որոնք մշտադիտարկում են լրագրողների գրաքննությունը, նրանց նկատմամբ ահաբեկումները և բռնությունները, ինչպես նաև տեղեկատվության հանրային հասանելիությունը, գտնվում են նրա մյուս արձանագրությունների շարքում։

Պատմություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ֆրիդըմ Հաուսը հիմնադրվել է 1941 թվականի հոկտեմբերի 31-ին[14]:293։ Նրա հիմնադիրներից էին Էլեոնոր Ռուզվելտը, Ուենդել Ուիլկին, քաղաքապետ Ֆյորելլո Լա Գվարդիան, Էլիզաբեթ Քաթթեր Մորրոուն, Դորոթի Թոմփսոնը[15], Ջորջ Ֆիլդը, Հերբերտ Ագարը, Հերբերտ Բայարդ Սվոպը, Ռալֆ Բունչը, հայր Ջորջ Բ. Ֆորդը, Ռոսկո Դրամոնդը և Ռեքս Ստաուտը։ Ջորջ Ֆիլդը (1904–2006) կազմակերպության գործադիր տնօրենն էր մինչև իր պաշտոնաթողությունը 1967 թվականին[16]։

Ըստ կազմակերպության կայքի Ֆրիդըմ Հաուսը «առաջացել է որպես հայտնություն երկու խմբերի միավորումից, որոնք ձևավորվել էին, նախագահ Ֆրանկլին Դ. Ռուզվելտի միանգամայն հավանությամբ՝ խրախուսելու ժողովրդական աջակցությունը Երկրորդ համաշխարհային պատերազմին Ամերիկայի ներգրավման համար այն ժամանակ, երբ ԱՄՆ-ում հասունանում էին մեկուսացման միտումները»[17]։ Փաստորեն, մի քանի խմբեր հանդգնորեն աջակցում էին ԱՄՆ-ի ներգրավմանը պատերազմին և 1941 թվականի աշնան սկզբին, երբ սկսեցին համընկնել խմբային տարբեր գործողությունները, «Պայքար հանուն ազատության» կոմիտեն սկսեց ուսումնասիրել զանգվածային միավորումը։ Այնուհետև Ջորջ Ֆիլդի մոտ միտք հղացավ պահպանելու բոլոր խմբերի առանձին ինքնությունը`մեկ հարկի տակ` «Ֆրիդըմ Հաուս» -ի տեսքով` խթանելու ազատության սկզբունքների հստակ կիրառումը[14]:293։

Ֆրիդըմ Հաուսը ներկայացչություն ուներ Մումբայի կենտրոնական շենքում, որը ներկայացնում էր կազմակերպության նպատակները։ Արևելյան 32-րդ թաղամասի 51-րդ փողոցի վերափոխված նստավայրը բացվեց 1942 թվականի հունվարի 22-ին[14]:293, որպես կենտրոն «որտեղ բոլոր նրանք, ովքեր սիրում են ազատությունը, կարող են հանդիպել, նախագծել իրենց ծրագրերը և խրախուսել միմյանց»։ Տրամադրված որպես «Դաշնակիցների» նվեր՝ 19 սենյականոց շենքը ներառում էր հեռարձակման հնարավորություն[15]։

Ֆրիդըմ Հաուսը հովանավորում էր ազդեցիկ ռադիոհաղորդումները, այդ թվում՝ «Ազատության ձայնը» (1942–43)[18][19] և «Մեր գաղտնի զենքը» (1942–43), CBS ռադիո հեռարձակումները, որը ստեղծվել էր «Առանցք» կարճալիք ռադիոյի քարոզչական հեռարձակումներին հակազդելու համար։ Գրողների պատերազմի խորհրդի նախագահ և Ֆրիդըմ Հաուսի ներկայացուցիչ Ռեքս Ստաուտը կհերքեր շաբաթվա ամենազվարճալի սուտը։ Հեռարձակումները նախագծում էր CBS News-ի հիմնադիր Փոլ Ուայթը[14]:305[20]:529:

1945 թվականին կազմակերպությունը տեղակայելու համար գնվեց նրբագեղ շենք Արևմտյան 20-րդ թաղամասի 40-րդ փողոցում։ Այն ստացել էր Ուիլկիի Հուշահամալիր Շենք անվանումը[21][22][23]։

Պատերազմից հետո, ինչպես նշված է կազմակերպության կայքէջում, «Ֆրիդըմ Հաուսը սկսեց պայքարել քսաներորդ դարի մեկ այլ ամբողջատիրական սպառնալիքի՝ կոմունիզմի դեմ․․․ Կազմակերպության ղեկավարությունը համոզված էր, որ ժողովրդավարության տարածումը լավագույն զենքն է ամբողջատիրական գաղափարախոսությունների դեմ»[17]։ Ֆրիդըմ Հաուսը սատարեց Մարշալի պլանին և ՆԱՏՕ-ի ստեղծմանը[17]։ Ֆրիդըմ Հաուսը նաև աջակցեց Ջոնսոնի վարչակազմի Վիետնամական պատերազմի քաղաքականությանը[24]։

Ֆրիդըմ Հաուսը խիստ քննադատում էր Մաքքարտիզմը[17][25]։ 1950-ական և 1960-ական թվականների ընթացքում այն աջակցում էր Քաղաքացիական իրավունքների շարժմանը Միացյալ Նահանգներում և նրա ղեկավարության մեջ ընդգրկված քաղաքացիական իրավունքի մի շարք հայտնի ակտիվիստներին, չնայած քննադատում էր քաղաքացիական իրավունքների այնպիսի առաջնորդներին, ինչպես օրինակ Մարտին Լյութեր Քինգ կրտսերին, նրանց հակապատերազմական ակտիվության համար[26]։ Այն աջակցում էր Անդրեյ Սախարովին, խորհրդային այլ այլախոհներին և Լեհաստանի «Համերաշխություն» շարժմանը[27] : Ֆրիդըմ Հաուսն օժանդակում էր հետկոմունիստական հասարակություններին՝ անկախ լրատվամիջոցների, հասարակական ուղեղային կենտրոնների և ընտրական քաղաքականության հիմնական ինստիտուտների ստեղծման գործընթացում[17]։

Կազմակերպությունը ներկայումս ներկայանում է որպես աշխարհում ժողովրդավարության և ազատության բարձրաձայնող։ Ֆրիդըմ Հաուսը նշում է, որ[28]․

այն բուռն կերպով դեմ է արտահայտվել Կենտրոնական Ամերիկայի և Չիլիի բռնապետություններին, Հարավային Աֆրիկայի ռասայական խտրականությանը, «Պրահայի գարնան» ճնշմանը, Աֆղանստանի սովետական պատերազմին, Բոսնիայի և Ռուանդայի ցեղասպանությանը, ինչպես նաև Կուբայում, Բիրմայում, Չինաստանի Ժողովրդական Հանրապետությունում և Իրաքում մարդու իրավունքների դաժան ոտնահարմանը։ Այն պաշտպանել է ժողովրդավարական ակտիվիստների, կրոնական հավատացյալների, արհմիութենականների, լրագրողների և ազատ շուկաների կողմնակիցների իրավունքները։

1967 թվականին Ֆրիդըմ Հաուսը ներառեց Books USA- ը, որը մի քանի տարի առաջ ստեղծվել էր Էդուարդ Ռ. Մարոուի կողմից[29], որպես Խաղաղության Կորպուսի և Միացյալ Նահանգների Տեղեկատվական ծառայության համատեղ ձեռնարկություն[30][31]։

2001 թվականից ի վեր Ֆրիդըմ Հաուսը աջակցել է այն քաղաքացիներին, որոնք ներգրավված են եղել Սերբիայում, Ուկրաինայում, Ղրղզստանում, Եգիպտոսում, Թունիսում և այլուր առկա վարչակարգերին մարտահրավեր նետելու մեջ։ Կազմակերպությունը նշում է. «Հարավային Աֆրիկայից մինչև Հորդանան, Ղրղզստանից մինչև Ինդոնեզիա, Ֆրիդըմ Հաուսը համագործակցել է տարածաշրջանային ակտիվիստների հետ քաղաքացիական հասարակության խթանման գործընթացում. Աշխատել է խթանել կանանց իրավունքները, փնտրել արդարադատություն խոշտանգումների ենթարկվածների համար, պաշտպանել լրագրողներին և ազատ արտահայտման պաշտպաններին, և սատարել նրանց, ովքեր պայքարում էին խթանել մարդու իրավունքները բարդ քաղաքական իրավիճակում»[17]։ Այնուամենայնիվ, այլընտրանքային դասակարգումները տրամադրել են արդյունքներ, որոնք էապես տարբերվում էին Լատինական Ամերիկայի Ֆրիդըմ Հաուսի արդյունքներից[32]։

2001 թվականին Ֆրիդըմ Հաուսի եկամուտը կազմել է մոտ $11 մլն., ավելանալով ավելի քան $26 մլն 2006 թվականին[33]։ Աճի մեծ մասը պայմանավորված էր 2004 թվականից 2005 թվականներին ԱՄՆ կառավարության պետական ֆինանսավորման աճով՝ 12 միլիոն դոլարից մինչև 20 միլիոն դոլար[33]։ Պետական ֆինանսավորումը 2007 թվականին ընկավ շուրջ $ 10 մլն, բայց այնուամենայնիվ ներկայացնում էր Ֆրիդըմ Հաուսի բյուջեի շուրջ 80% -ը[33]։ 2010 թվականի դրությամբ ԱՄՆ կառավարության կողմից շնորհված դրամաշնորհները կազմում էին Ֆրիդըմ Հաուսի ֆինանսավորման մեծ մասը[33] . դրամաշնորհները չէին հատկացվել կառավարության կողմից, այլ բաշխվել էին մրցակցային հիմունքներով։

Կազմակերպություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ֆրիդըմ Հաուսը շահույթ չհետապնդող կազմակերպություն է, որն ամբողջ աշխարհում ունի մոտ 150 աշխատակից[34]:Հիմնելով գլխամասային գրասենյակը Վաշինգտոնում, այն ունի ներկայացուցչական գրասենյակներ շուրջ մեկ տասնյակ երկրներում, այդ թվում`Ուկրաինայում, Հունգարիայում, Սերբիայում, Հորդանանում, Մեքսիկայում և Կենտրոնական Ասիայի երկրներում։

Ֆրիդըմ Հաուսը նշում է, որ իր հոգաբարձուների խորհուրդը բաղկացած է «բիզնեսի և արհմիությունների ղեկավարներից, նախկին բարձրաստիճան պաշտոնյաներից, գիտնականներից, գրողներից և լրագրողներից»։ Խորհրդի բոլոր անդամները Միացյալ Նահանգների ներկայիս բնակիչներն են։ Կազմակերպության տնօրենների խորհրդի անդամներն են Քենեթ Ադելմանը, Ֆարուկ Կաթվարին, Ազար Նաֆիսին, Մարկ Պալմերը, Պ․Ջ․ Օ'Ռուրկը և Լոուրենս Լեսիգը[35], իսկ խորհրդի նախկին անդամներից են Զբիգնև Բժեզինսկին, Ջեին Կիրկպատրիկը, Սամուել Հանթինգտոնը, Մարա Լիասոնը, Օտտո Ռայխը, Դոնալդ Ռամսֆելդը, Դոնալդ Ռամսֆելդը, Վիթնի Նորթ Սեյմուրը, Պոլ Վոլֆովիցը, Սթիվ Ֆորբսը և Բայարդ Ռասթինը։

Ֆինանսավորում

Ֆրիդըմ Հաուսի 2016 թվականի ֆինանսական հաշվետվության համաձայն, Ֆրիդըմ Հաուսը «Հիմնականում ֆինանսավորվել է ԱՄՆ կառավարության կողմից տրամադրված դրամաշնորհներով», իսկ ԱՄՆ կառավարության դրամաշնորհները կազմում էին եկամտի մոտավորապես 86%-ը[5]։

Ստորև ներկայացված են այն կազմակերպությունները և սուբյեկտները, որոնք ֆինանսավորել են Ֆրիդըմ Հաուսը 2016 թվականին[5].

  • Միացյալ Նահանգների կառավարություն - 24 813 164 դոլար (85,5%)
  • Միջազգային պետական գործակալություններ - 2,266,949 (7,8%)
  • Ընկերություններ և հիմնադրամներ - 1,113,262 (3,8%)
  • Անհատական նվիրատվություններ - 1,113,262 (2.8%)

Իր 2017 և 2018 թվականների ֆինանսական հաշվետվություններում Ֆրիդըմ Հաուսը մեկ անգամ ևս հանրայնացրեց, որ այն «Հիմնականում ֆինանսավորվել է ԱՄՆ կառավարության դրամաշնորհներից»։ 2017 թվականին ԱՄՆ կառավարությունից կազմակերպությունը ստացել է 29,502,776 դոլար, որը կազմում էր այդ տարվա իր ընդհանուր եկամտի 90%-ը[36]։ 2018-ին ԱՄՆ կառավարությունը Ֆրիդըմ Հաուսին տրամադրեց 35,206,355 դոլար կամ իր տարեկան եկամտի 88%-ը[37]։

Զեկույցներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ազատությունն աշխարհում

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Երկրների դասակարգումը ըստ Ֆրիդըմ Հաուսի «Ազատություն աշխարհում 2021» հետազոտության, որը վերաբերում է 2020 թվականին աշխարհի ազատության վիճակին[38]։
  Ազատ   Մասնակի ազատ   Ոչ ազատ

1972 թվականից ի վեր (1978 թվականը` գրքի տեսքով), Ֆրիդըմ Հաուսը հրատարակում է ամենամյա զեկույցը` «Ազատությունն աշխարհում», աշխարհի պետություններում և կարևոր վիճելի տարածքներում ժողովրդավարական ազատությունների մակարդակի վերաբերյալ, որով փորձում է գնահատել[39] քաղաքացիական և քաղաքական իրավունքների ներկայիս վիճակը՝ 1-ից (առավել ազատ) մինչև 7 (պակաս ազատ) աստիճանակարգով։ Այն պետությունները, որտեղ քաղաքական և քաղաքացիական ազատությունների միջին ցուցանիշը տարբերվում էր 1,0-ից 2,5-ը, համարվում են «ազատ»։ 3.0-ից 5.5 ցուցանիշներ ունեցող պետությունները համարվում են «մասնակի ազատ», իսկ նրանք, ովքեր ունեն 5,5-ից 7,0-ը ցուցանիշները, համարվում են «ոչ ազատ»։ Այս զեկույցները հաճախ[40] օգտագործվում են քաղաքագետների կողմից հետազոտությունների իրականացման գործընթացում։ Այս վարկանիշը խիստ փոխկապակցված է ժողովրդավարության մի քանի այլ վարկանիշների հետ, որոնք նույնպես հաճախ օգտագործվում են հետազոտողների կողմից[39]։

Օրինակ՝ 2003 թվականի իր զեկույցում Միացյալ Թագավորությունը (դիտարկվում է որպես լիովին ազատ և ժողովրդավարական) ստացել է բարձր միավոր՝ «1» քաղաքացիական ազատություններում և «1» քաղաքական իրավունքներում՝ դրանով իսկ վաստակելով «ազատ» բնութագրումը։ Նիգերիան ստացել է «5» և «4»՝ վաստակելով «մասնակի ազատ» բնութագրումը, իսկ Հյուսիսային Կորեան ստացել է ամենացածր ցուցանիշը՝ «7-7», և այդպիսով անվանվել «ոչ ազատ»։ Մի քանի հարցերի հիման վրա պետությունները գնահատվում են 0-ից 4-ը, իսկ հանրագումարը որոշում է դասակարգումը։ Հարցերի օրինակներ. «Արդյո՞ք պետության ղեկավարը և (կամ) կառավարության ղեկավարը կամ այլ գլխավոր իշխանություն ընտրվում է ազատ և արդար ընտրությունների միջոցով», «Կա՞ արդյոք անկախ դատական համակարգ», «Կա՞ն ազատ արհմիություններ և գյուղացիական կազմակերպություններ կամ դրանց համարժեքներ, և արդյո՞ք կան արդյունավետ հավաքական բանակցություններ։ Կա՞ն անվճար մասնագիտական և այլ մասնավոր կազմակերպություններ»[41] : Ֆրիդըմ Հաուսը նշում է, որ հարցման իրավունքներն ու ազատությունները մեծ մասամբ բխում են Մարդու իրավունքների համընդհանուր հռչակագրից[41]։

Հետազոտության և գնահատման գործընթացը ներառում է երկու տասնյակ վերլուծաբաններ և մեկ տասնյակից ավելի բարձրաստիճան գիտական խորհրդականներ։ Նյու Յորքում գտնվող գլխավոր հետազոտական թիմի ութ անդամները, 16 արտաքին խորհրդատու-վերլուծաբանների հետ միասին, պատրաստել են զեկույցներ ըստ պետությունների և տարածքների։ Զեկույցները պատրաստելիս վերլուծաբաններն օգտագործել են տեղեկատվության աղբյուրների լայն շրջանակ՝ ներառյալ արտասահմանյան և ներքին լրատվական զեկույցները, ակադեմիական վերլուծությունները, հասարակական կազմակերպությունները, ուղեղային կենտրոնները, անհատական մասնագիտական կապերը և տարածաշրջան այցելությունները[42]։

Երկրի և տարածքի վարկանիշներն առաջարկել է յուրաքանչյուր առնչվող զեկույցի համար պատասխանատու վերլուծաբանը։ Վարկանիշները վերանայվել են անհատապես և համեմատական հիմունքներով տարածաշրջանային վեց հանդիպումներում՝ Ասիա-Խաղաղօվկիանոսյան, Կենտրոնական և Արևելյան Եվրոպա և նախկին Խորհրդային Միություն, Լատինական Ամերիկա և Կարիբյան ավազան, Մերձավոր Արևելք և Հյուսիսային Աֆրիկա, Ենթասահարական Աֆրիկա և Արևմտյան Եվրոպա, ներառելով վերլուծաբաններ, յուրաքանչյուր տարածաշրջանում փորձառու ակադեմիական խորհրդականներ և Ֆրիդըմ Հաուսի անձնակազմը։ Վարկանիշները համեմատվել են նախորդ տարվա արդյունքների հետ և ներկայացված ցանկացած խոշոր թվային տեղաշարժեր կամ կատեգորիայի փոփոխություններ ենթարկվել են ավելի մանրակրկիտ զննման։ Այս վերանայումներին հաջորդել էին միջտարածաշրջանային գնահատականները, որոնցում ջանքեր են գործադրվել՝ ապահովելու արդյունքների համեմատելիությունն ու հետևողականությունը։ Երկրի առանցքային զեկույցներից շատերը նաև վերանայվել էին ակադեմիական խորհրդականների կողմից[42]։

Հարցման մեթոդաբանությունը պարբերաբար վերանայվում է քաղաքագետների խորհրդատվական կոմիտեի կողմից, որը տիրապետում է մեթոդական հարցերին[42]։

Ֆրիդըմ Հաուսը պատրաստում է նաև տարեկան զեկույցներ մամուլի ազատության (Մամուլի ազատության հարցում), նախկին Խորհրդային Միության (Անցումային երկրներ) երկրների կառավարման և ժողովրդավարության սահմանագծում գտնվող երկրների (Երկրներ խաչմերուկում) վերաբերյալ։ Բացի այդ, միանվագ զեկույցները ներառել են Մերձավոր Արևելքում կանանց ազատությունների վերաբերյալ ուսումնասիրություն։

Ֆրիդըմ Հաուսի մեթոդները (մոտավորապես 1990 թվական) և ժողովրդավարության այլ հետազոտողներ նշվել են որպես փորձագիտական գնահատման օրինակներ սոցիոլոգ Քենեթ Ա. Բոլլենի կողմից, որը նաև կիրառական վիճակագիր է։ Բոլլենը գրում է, որ փորձագիտական գնահատումները հակված են անհայտ ուղղությամբ վիճակագրական կողմնակալությանը, այսինքն` հայտնի չէ` արդյոք նրանք համաձայն են ԱՄՆ-ի քաղաքականությանը, թե ոչ. «Անկախ աղավաղումների ուղղությունից, մեծ հավանականություն կա, որ յուրաքանչյուր ցուցանիշների ամբողջություն կազմված մեկ հեղինակի կամ կազմակերպության կողմից պարունակում է համակարգված չափման սխալ։ Այս չափման ծագումը կայանում է միջոցառումների ձևավորման ընդհանուր մեթոդաբանության մեջ։ Տեղեկատվության ընտրողականությունը և փորձագետների տարբեր հատկությունները միաձուլվում են կողմնակալության ուրույն ձևի մեջ, որը, ամենայն հավանականությամբ, բնութագրում է բոլոր ցուցանիշները ընդհանուր հրապարակումից»[43]։

Մամուլի ազատություն

2015 թվականի մամուլի ազատության դասակարգում[44]
  Ոչ ազատ   Մասնակի ազատ   Ազատ   Առանց տվյալների

Մամուլի ազատության ինդեքսը ԶԼՄ-ների անկախության ամենամյա հետազոտություն էր, որը տպագրվել է 1980-ից 2017 թվականներին[45]։ Այն գնահատում է տպագրության, հեռարձակման և համացանցի ազատության մակարդակը ամբողջ աշխարհում[46]։ Այն տրամադրում է թվային վարկանիշային աղյուսակներ և յուրաքանչյուր երկրի լրատվամիջոցները գնահատում է որպես «Ազատ», «Մասնակի ազատ» կամ «Ոչ ազատ»։ Առանձին երկրների նկարագրություններում ուսումնասիրվում են լրատվամիջոցների համար իրավական միջավայրը, քաղաքական ճնշումները, որոնք ազդում են հաղորդման վրա և տնտեսական գործոնները, որոնք ազդում են տեղեկատվության հասանելիության վրա։

Ամենամյա հետազոտությունը, որը 2011 թվականին տրամադրել է վերլուծական զեկույցներ և թվային վարկանիշային աղյուսակներ 196 երկրների և տարածքների համար շարունակում է գործընթացը անցկացված 1980 թվականից ի վեր։ Արդյունքները լայնորեն օգտագործվում են շատ երկրների կառավարությունների, միջազգային կազմակերպությունների, ակադեմիկոսների և լրատվամիջոցների կողմից։ Երկրներին տրվում է ընդհանուր գնահատական 0-ից (առավելագույն) մինչև 100 (նվազագույն)` հիմնվելով 23 մեթոդաբանական հարցերի վրա, որոնք բաժանված են երեք ենթախմբերի` իրավական միջավայր, քաղաքական միջավայր և տնտեսական միջավայր։ Թվային միավորների նշանակումը թույլ է տալիս համեմատական վերլուծություն կատարել ուսումնասիրված երկրների շրջանում և դյուրացնում է ժամանակի ընթացքում միտումների ուսումնասիրությունը։ 0-ից 30-ը ցուցանիշ ունեցող երկրները համարվում են «Ազատ» լրատվամիջոցներ ունեցողներ. 31-ից 60-ը՝ «Մասնակի ազատ» լրատվամիջոցներ; և 61-ից 100-ը՝ «Ոչ ազատ» լրատվամիջոցներ։ Ամենամյա զեկույցում ներառված վարկանիշներն ու հաշվետվությունները վերաբերում են նախորդ տարվա ընթացքում տեղի ունեցած իրադարձություններին, օրինակ` Մամուլի ազատություն 2011 թվականը լուսաբանում է իրադարձություններ, որոնք տեղի են ունեցել 2010 թվականի Հունվարի 1-ից մինչև 2010 թվականի Դեկտեմբերի 31-ը[47]։

Ուսումնասիրությունը հիմնված է համընդհանուր չափանիշների վրա և հաշվի է առնում մշակութային տարբերությունները, բազմազան ազգային շահերը և տնտեսական զարգացման տարբեր մակարդակները։ Մեկնարկային կետը մտահոգության ամենափոքր, համընդհանուր միավորն է՝ անհատը։ Հետազոտությունը օգտագործում է տարածաշրջանային փորձագետների և գիտնականների թիմի կողմից կատարված վերլուծությունների և գնահատման բազմաշերտ գործընթաց, ներառյալ ներքին հետազոտական թիմը և արտաքին խորհրդականներ։ Մեթոդաբանական հարցերի բազմազան բնույթը ձգտում է ներառել տեղեկատվության հոսքի վրա ճնշում գործադրելու բազմազան ձևեր և տպագիր, հեռարձակվող և համացանցով հիմնված լրատվամիջոցների ազատ և առանց ազդեցության վախի գործելու ունակություն։ Զեկույցը տրամադրում է այն ամբողջական «նպաստավոր միջավայրի» մասին պատկերացումը, որում գործում են յուրաքանչյուր երկրի լրատվամիջոցները։ Հաշվի է առնվում նաև հասարակությանը հասանելի լուրերի և տեղեկատվության բազմազանության մակարդակը[47]։

Մամուլի ազատության ուսումնասիրությունների անկախ վերանայումը, որը պատվիրվել է Նայթ հիմնադրամի կողմից 2006 թվականին, պարզել է, որ Մամուլի ազատությունը լավագույնն է մամուլի ցուցանիշների դասակարգման մեջ[48]։

Համացանցի ազատություն

«Համացանցի ազատություն» զեկույցները տրամադրում են վերլուծական հաշվետվություն և թվային վարկանիշային աղյուսակներ` աշխարհի երկրներում համացանցի ազատության վիճակի վերաբերյալ[49]։ Ուսումնասիրված երկրները ներկայացնում են լայնամասշտաբ աշխարհագրական բազմազանության և տնտեսական զարգացման մակարդակների, ինչպես նաև քաղաքական և լրատվամիջոցների ազատության տարբեր մակարդակների օրինակ։ Հարցումները պարունակում են մի շարք հարցեր, որոնք նախատեսված են յուրաքանչյուր երկրի համացանցի և թվային լրատվամիջոցների ազատության մակարդակի չափման համար, ինչպես նաև տեղեկատվության փոխանցում այլ թվային միջոցների հասանելիությունն և հանրայնությունը, մասնավորապես բջջային հեռախոսների և տեքստային հաղորդագրության ծառայությունները։ Արդյունքները ներկայացված են երեք ոլորտների համար.

  • Մուտքգործման խոչընդոտները. Մուտքգործման ենթակառուցվածքային և տնտեսական խոչընդոտները, հատուկ ծրագրեր կամ տեխնոլոգիաներ արգելափակելու պետական ջանքեր, օրինական և սեփականության վերահսկողություն համացանցի և բջջային հեռախոսների մուտքգործման մատակարարների նկատմամբ։
  • Բովանդակության սահմանափակումներ. Կայքերի զտում և արգելափակում, գրաքննության և ինքնագրաքննության այլ ձևեր, բովանդակության մանիպուլյացում, առցանց լրատվական լրատվամիջոցների բազմազանություն և սոցիալական ու քաղաքական ակտիվության համար թվային մեդիայի օգտագործում։
  • Օգտագործողների իրավունքների խախտումներ. Իրավական պաշտպանություն և առցանց գործունեության սահմանափակումներ, վերահսկողություն և գաղտնիության սահմանափակումներ, և առցանց գործունեության հետևանքներ, ինչպիսիք են դատական հետապնդումը, ազատազրկումը, ֆիզիկական հարձակումները կամ հետապնդման այլ ձևեր։

Երեք ոլորտներից ստացված արդյունքները համատեղվում են մեկ ընդհանուր միավորի մեջ յուրաքանչյուր երկրի համար (առավելագույնը 0-ից մինչև նվազագույնը 100), և երկրները գնահատվում են որպես «Ազատ» (0-ից 30), «Մասնակի ազատ» (31-ից 60) կամ «Ոչ ազատ» (61-ից 100)՝ ընդհանուր ցուցանիշների հիման վրա։

Ամենամյա այլ զեկույցներ

Ֆրիդըմ Հաուսը տրամադրում է նաև այս ամենամյա զեկույցները.

  • Անցումային երկրներ. Առաջին անգամ հրատարակվել է 2003 թվականին, որը առնչվում է նախկին Խորհրդային Միության և Արևելյան Եվրոպայի երկրների կառավարմանը[50]։
  • Երկրներ խաչմերուկում. Հրատարակվել է 2004 թվականից 2012 թվականներին, ընդգրկում է ժողովրդավարության սահմանագծում գտնվող երկրներին[51] :
  • Կանանց իրավունքները Մերձավոր Արևելքում և Հյուսիսային Աֆրիկայում. Հրատարակվել է 2005-2010 թվականները․ Այս բազմամյա զեկույցները տրամադրում են հետազոտություն Մերձավոր Արևելքում և Հյուսիսային Աֆրիկայում կանանց ազատությունների վերաբերյալ[52]։

Հատուկ զեկույցներ

Ֆրիդըմ Հաուսը 2002 թվականից ի վեր պատրաստել է ավելի քան 85 հատուկ զեկույց, այդ թվում[53]՝

  • Վատագույններից վատագույնը. Աշխարհի ամենաճնշվող հասարակությունները. Աշխարհի Ազատության քաղվածքների ամենամյա զեկույց, որը ներառում է այն երկրները, որոնք ստանում են հնարավոր նվազագույն համակցված միջին միավոր քաղաքական իրավունքների և քաղաքացիական ազատությունների համար, ինչպես նաև «շեմին կանգնած» երկրներ, որոնք մի փոքր հետ են մնում հնարավոր ամենացածր վարկանիշից[54]։
  • Դաժանությունների կանխարգելման նոր բազմակողմանիություն (2015)[55]
  • Ձայներ փողոցներում. Զանգվածային հասարակական բողոքներ և խաղաղ հավաքների իրավունք[56]
  • Այսօրվա ամերիկացին. Ինչքանո՞վ ազատ։ հատուկ զեկույց, որն ուսումնասիրում է, թե արդյոք ամերիկացիները 2008 թվականին զոհաբերում էին էական արժեքներ ահաբեկչության դեմ պատերազմում և մանրազնին ուսումնասիրում է այլ կարևոր խնդիրներ, ինչպիսիք են քաղաքական գործընթացը, քրեական արդարադատության համակարգը, ռասայական անհավասարությունը և ներգաղթը[57]։
  • Ազատությունը Ենթասահարական Աֆրիկայում 2009[58]
  • Խմբավորման ազատությունը ապառնալիքի տակ. Նոր ավտորիտարների հարձակումը քաղաքացիական հասարակության դեմ (2007)[59]

Այլ գործունեություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Այս զեկույցներից բացի, Ֆրիդըմ Հաուսը մասնակցում է իրավունքների պաշտպանության նախաձեռնություններին, որոնք ներկայումս կենտրոնացած են Հյուսիսային Կորեայի, Աֆրիկայի և կրոնական ազատությունների վրա։ Կազմակերպությունն ունի գրասենյակներ մի շարք երկրներում, որտեղ այն խթանում և օժանդակում է տեղական իրավապաշտպաններին և հասարակական կազմակերպություններին։

2006 թվականի հունվարի 12-ին, չարտոնված հասարակական կազմակերպությունների դեմ ճնշման շրջանակներում, Ուզբեկստանի կառավարությունը Ֆրիդըմ Հաուսին կարգադրեց դադարեցնել գործունեությունը Ուզբեկստանում։ Տաշքենդում, Նամանգանում և Սամարղանդում գտնվող Ֆրիդըմ Հաուսի կողմից ղեկավարվող ռեսուրսների և տեղեկատվության կենտրոնները առաջարկում էին հասանելիություն մարդու իրավունքների նյութերին և գրքերին, ինչպես նաև տեխնիկական սարքավորումներ, ինչպիսիք են համակարգիչները, պատճենահանող սարքերը և համացանց մուտքագրում։ Կառավարությունը նախազգուշացրեց, որ Ուզբեկստանի աշխատակազմի աշխատակիցների և այցելուների դեմ քրեական գործեր կարող են հարուցվել Ուզբեկստանի քրեական օրենսգրքում և Վարչական պատասխանատվության մասին օրենսգրքում վերջերս կատարված փոփոխություններից հետո։ Նմանապես սպառնալիք էր ներկայացվել նաև իրավապաշտպան այլ խմբավորումներին և պարտավորեցվել դադարեցնել գործունեությունը։

Ֆրիդըմ Հաուսը Խոսքի ազատության միջազգային բորսայի անդամ է, ավելի քան 80 հասարակական կազմակերպությունների գլոբալ ցանց, որը մշտադիտարկում է ազատ արտահայտման խախտումները ամբողջ աշխարհում և պաշտպանում է լրագրողներին, գրողներին և այլոց, որոնք հետապնդվում են խոսքի ազատության իրավունքի իրացման համար։ Ֆրիդըմ Հաուսը հրատարակում է նաև Չինաստանի ԶԼՄ տեղեկագիրը՝ շաբաթական վերլուծություն Չինաստանի Ժողովրդական Հանրապետությունում և դրա հետ կապված մամուլի ազատության վերաբերյալ։ 2013 թվականի օգոստոսի 27-ին Ֆրիդըմ Հաուսը թողարկեց իրենց պաշտոնական այՖոն ծրագիրը, որը ստեղծվել էր բրիտանացի ձեռնարկատեր Ջոշուա Բրոուդերի կողմից[60]։

Քննադատություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հարաբերությունները ԱՄՆ կառավարության հետ

2006 թվականին «Ֆայնենշլ Թայմս» հաղորդեց, որ Ֆրիդըմ Հաուսը Պետդեպարտամենտի կողմից ֆինանսավորում է ստացել Իրանի ներսում «գաղտնի գործունեության» համար[61]։ Ըստ «Ֆայնենշլ Թայմս»-ի՝ «Որոշ ակադեմիկոսներ, ակտիվիստներ և նրանք, ովքեր զբաղվում են ազատության և ժողովրդավարության տարածման ԱՄՆ-ի զարգացող բիզնեսով, տագնապում են, որ նման կիսաթաքուն գործողությունները վտանգում են այլ կազմակերպությունների հասարակական և թափանցիկ աշխատանքը և պատասխան հարվածներ կստանան Իրանի ներսում»[61]։

2004 թվականի դեկտեմբերի 7-ին ԱՄՆ Պալատի նախկին ներկայացուցիչ և ազատական քաղաքական գործիչ Ռոն Փոլը քննադատեց Ֆրիդըմ Հաուսին՝ իբրև Ուկրաինայում ԱՄՆ կողմից ֆինանսավորվող ծրագիր ղեկավարելու համար, որտեղ «այդ գումարի մեծ մասը նպատակաուղղված էր աջակցելու մեկ կոնկրետ թեկնածուի»․ Պաուլն ասաց[62]․

Մի մաս, որը մինչ այժմ գիտենք, այն է, որ ԱՄՆ կառավարությունը Միջազգային զարգացման գործակալության (USAID) միջոցով միլիոնավոր դոլարներ է տրամադրել Լեհաստան-Ամերիկա-Ուկրաինա համագործակցության նախաձեռնությանը (PAUCI), որը ղեկավարում է ԱՄՆ-ում տեղակայված Ֆրիդըմ Հաուսի կողմից։ Այնուհետև PAUCI-ն ԱՄՆ կառավարության միջոցներն ուղարկեց ուկրաինական բազմաթիվ հասարակական կազմակերպություններին (ՀԿ)։ Սա բավական վատ կլիներ և ինքնին միջամտություն կլիներ ինքնիշխան ազգի ներքին գործերին։ Բայց ամենավատն այն է, որ Ուկրաինայի այս դրամաշնորհառու կազմակերպություններից շատերը բացահայտորեն կողմ են նախագահի թեկնածու Վիկտոր Յուշչենկոյին։

Նոամ Չոմսկին և Էդվարդ Ս. Հերմանը քննադատել են կազմակերպությանը՝ ԱՄՆ շահերին հակասող պետություններին չափազանց շատ քննադատելու համար, մինչդեռ անտեղիորեն համակրում էին ԱՄՆ շահերը սատարող վարչակարգերին[63]։ Օրինակ, Ֆրիդըմ Հաուսը 1979 թվականին Ռոդեզիայի ընդհանուր ընտրությունները որակեց որպես «արդար», բայց 1980 թվականի Հարավային Ռոդեզիայի ընտրությունները որակեց որպես «կասկածելի»[63], և գտավ, որ Սալվադորի 1982 թվականի ընտրությունները «հիացմունքային» են[63]։

Կուբայի, Սուդանի և Չինաստանի քննադատությունները

2001 թվականի մայիսին Միավորված ազգերի կազմակերպության հասարակական կազմակերպությունների կոմիտեն լսեց Ֆրիդըմ Հաուսին կողմ և դեմ փաստարկներ։ Կուբայի ներկայացուցիչները նշել են, որ կազմակերպությունը ԱՄՆ արտաքին քաղաքականության գործիք է, որը կապված է ԿՀՎ-ի հետ և «ապացույց են ներկայացրել քաղաքական դրդապատճառներով միջամտողական գործունեության, որը ՀԿ-ն (Ֆրիդըմ Հաուս) իրականացրել է իրենց կառավարության դեմ»։ Նրանք նաև պնդում էին, որ ամենամյա զեկույցներում քննադատության պակաս կա ԱՄՆ մարդու իրավունքների խախտումների վերաբերյալ։ Կուբան նաև նշեց, որ այդ խախտումները լավ փաստագրված են այլ զեկույցների կողմից, ինչպիսիք են Մարդու իրավունքների պաշտպանությունը։ Քննադատություններ հնչեցրին նաև այլ երկրների կողմից, ինչպիսիք են Չինաստանը և Սուդանը։ Ռուսաստանի ներկայացուցիչը հետաքրքրվեց, թե «ինչու այս կազմակերպությունը, հասարակական կազմակերպությունը, որը պաշտպանում էր մարդու իրավունքները, դեմ է Միջազգային քրեական դատարանի ստեղծմանը»[64]։

ԱՄՆ ներկայացուցիչը հայտարարել է, որ Ֆրիդըմ Հաուսի և ԿՀՎ-ի միջև ենթադրյալ կապերը «պարզապես ճիշտ չեն»։ Ներկայացուցիչը ասաց, որ համաձայն է, որ ՀԿ-ն միջոցներ է ստանում Միացյալ Նահանգների կառավարությունից, բայց ասաց, որ դա արձանագրված է իր զեկույցներում։ Ներկայացուցիչը նշեց, որ միջոցները եղել են ԱՄՆ Միջազգային զարգացման գործակալությունից (USAID), որը ԿՀՎ մասնաճյուղ չէր։ Ներկայացուցիչը նշեց, որ իր երկիրն ունի օրենք, որն արգելում է կառավարությանը զբաղվել այնպիսի կազմակերպությունների գործունեությամբ, որոնք ցանկանում են փոխել հանրային քաղաքականությունը, ինչպիսին է Ֆրիդըմ Հաուսը։ Ներկայացուցիչը նշեց, որ իր երկիրը զերծ չէ Ֆրիդըմ Հաուսի քննադատությունից, ինչը, նրա խոսքով, լավ փաստաթղթավորված է։ ԱՄՆ ներկայացուցիչը նաև պնդեց, որ Ֆրիդըմ Հաուսը իրավապաշտպան կազմակերպություն է, որը ձգտում է ներկայացնել նրանց, ովքեր ներկայացուցչական ձայն չունեն։ Ներկայացուցիչն ասաց, որ ինքը շարունակելու է աջակցել ՀԿ-ներին, ովքեր քննադատում էին իր և մյուսների կառավարությունը[64]։

2020 թվականիի օգոստոսին Ֆրիդըմ Հաուսի նախագահ Մայքլ Աբրամովիցը, ԱՄՆ-ում տեղակայված ժողովրդավարության և իրավապաշտպան չորս այլ կազմակերպությունների ղեկավարների և ԱՄՆ-ի հանրապետական վեց օրենսդիրների հետ, հայտնվեց Չինաստանի կառավարության կողմից սահմանված պատժամիջոցների տակ աջակցելու Հոնկոնգի ժողովրդավարության շարժմանը Հոնկոնգյան 2019-20 թվականների ցույցերում։ Հինգ կազմակերպությունների ղեկավարները դիտարկեցին պատժամիջոցները, որոնց մանրամասները ճշտված չէին, որպես հավասարազոր միջոց` ի պատասխան ԱՄՆ-ի կողմից Հոնկոնգի 11 պաշտոնյաներին հանդեպ ավելի վաղ պատժամիջոցներին։ Վերջին քայլն իր հերթին արձագանք էր հունիսի վերջին Հոնկոնգի ազգային անվտանգության մասին օրենքի ուժի մեջ մտնելուն[65]։

Ռուսաստան

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ռուսաստանը, որը Ֆրիդըմ Հաուսի կողմից ճանաչվել է որպես «Ոչ ազատ», Ֆրիդըմ Հաուսը համարել է կողմնակալ և մեղադրել է խմբին ԱՄՆ շահերը սպասարկելու մեջ։ «Միասնական Ռուսաստան» կուսակցության պատգամավոր Սերգեյ Մարկովը Ֆրիդըմ Հաուսը անվանեց «ռուսաֆոբիական» կազմակերպություն. «Դուք կարող եք լսել այն ամենը, ինչ նրանք ասում են, բացառությամբ այն դեպքերի, երբ խոսքը վերաբերում է Ռուսաստանին․․․ Այնտեղ շատ ռուսաֆոբներ կան»[66] : Ի պատասխան, Ֆրիդըմ Հաուսի հետազոտությունների տնօրեն Քրիստոֆեր Ուոքերը պնդում է, որ Ֆրիդըմ Հաուսը իր գնահատականն է տալիս կազմակերպության կայքում տեղադրված օբյեկտիվ չափանիշների հիման վրա և նա հերքում է, որ այն ունի ԱՄՆ-ին կողմնակից օրակարգ։ «Եթե ուշադիր նայեք մեր գնահատած 193 երկրներին, կտեսնեք, որ մենք քննադատում ենք այն երկրները, որոնք հաճախ համարվում են ԱՄՆ ռազմավարական դաշնակիցներ», - ասաց նա[66]։

Լոս Անջելեսի կալիֆոռնյան համալսարանի քաղաքագետ Դանիել Թրեյզմանը քննադատել է Ֆրիդըմ Հաուսի գնահատականը Ռուսաստանին։ Թրեյզմանը նշել է, որ Ֆրիդըմ Հաուսը Ռուսաստանի քաղաքական իրավունքները դասում է Արաբական Միացյալ Էմիրությունների նույն մակարդակի վրա, ինչը, ըստ Ֆրիդըմ Հաուսի, բացարձակ միապետությունների ֆեդերացիա է, որի համակարգում ժողովրդավարության նշույլ չկա։ Ֆրիդըմ Հաուսը նաև դասակարգում է Ռուսաստանի քաղաքացիական ազատությունները նույն աստիճանակարգով, ինչ Եմենինը։ Եմենում, ըստ սահմանադրության, շարիաթի օրենքը օրենսդրության միակ աղբյուրն է, և թույլ է տալիս կանանց վրա հարձակումներ և սպանություններ ենթադրյալ անբարոյական պահվածքի համար։ Նախագահին քննադատելը անօրինական է Եմենում։ Թրեյզմանը Ֆրիդըմ Հաուսի վարկանիշը համեմատում է ակադեմիկոսների կողմից օգտագործվող Polity IV սանդղակի հետ, որում Ռուսաստանը շատ ավելի լավ միավոր ունի։ Քաղաքականության IV- ում, 2018 թվականի դրությամբ, Սաուդյան Արաբիան համախմբված ինքնավարություն է (-10), մինչդեռ Միացյալ Նահանգների ժողովրդավարության կարգավիճակը դառնում է չսահմանափակված (+8); Ռուսաստանը +4 միավոր ունի, իսկ Արաբական Միացյալ Էմիրությունները՝ -8[67]։

Ուզբեկստանի նկատմամբ ենթադրյալ կողմնապահություն

2002-ից 2004 թվականներին Ուզբեկստանում Մեծ Բրիտանիայի դեսպան Քրեյգ Մարեյը գրել է, որ Ֆրիդըմ Հաուսի գործադիր տնօրենը 2003 թվականին իրեն ասել է, որ խումբը որոշել է հետ կանգնել Ուզբեկստանում մարդու իրավունքների խախտումները լուսաբանելու ջանքերից, քանի որ հանրապետական խորհրդի որոշ անդամներ (Մյուրեյի խոսքերով) «մտահոգություն են հայտնել, որ Ֆրիդըմ Հաուսը ձախողում է տեսադաշտում պահել ազատությունն առավել լայն իմաստով խթանելու անհրաժեշտությունը՝ լիարժեք աջակցություն ցուցաբերելով ԱՄՆ-ին և դաշնակից ուժերին»։ Այդ ժամանակհատվածում Ուզբեկստանում մարդու իրավունքների ոտնահարումները ներառում էին բանտարկյալների սպանությունը՝ «եռացող հեղուկի մեջ ընկղմամբ», ինչպես նաև ամրացնելով հակագազը և արգելափակելով զտիչները, հաղորդում է Մարեյը[68]։ 2003 թվականին Ֆրիդըմ Հաուսի գործադիր տնօրեն Ջենիֆեր Ուինձորը պատասխանեց, որ Մարեյի «մեր զրույցի բնութագրումը անհասկանալի խեղաթյուրում է ոչ միայն այդ հանդիպման ժամանակ ասվածի, այլ նաև Ուզբեկստանում Ֆրիդըմ Հաուսի արձանագրության մասին․․․ Ֆրիդըմ Հաուսը հետևողական է եղել և Ուզբեկստանում մարդու իրավունքների իրավիճակի կոշտ քննադատ, ինչը պարզ ցույց է տրված մամուլի հաղորդագրություններում և այդ երկրի վերաբերյալ մեր ամենամյա գնահատումներում»[69]։

Ժողովրդավարության պաշտոնական տեսակենտների գերշեշտադրում

Ըստ մի ուսումնասիրության, Ֆրիդըմ Հաուսի վարկանիշային աղյուսակը «գերշեշտադրում է ժողովրդավարության ավելի պաշտոնական տեսակետները՝ ձախողելով ներառել ոչ պաշտոնական, բայց իրական ուժային հարաբերությունները և ազդեցության ուղիները․․․ և հաճախ հանգեցրել է ժողովրդավարությունից փաստացի շեղումներին»[70] : Ուստի պետությունները կարող են «պաշտոնական առումով լիբերալ-դեմոկրատական երևալ, բայց հնարավոր է լինեն բավականին ոչ լիբերալ իրենց իրական գործողություններում»[70]։

Համակարգված գնահատումների ժամանակագրություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1970 թվականներից մինչև 1990 թվականը Ռեյմոնդ Դ. Գաստիլը գործնականում պատրաստում էր զեկույցները ինքնուրույն, թեև երբեմն` կնոջ օգնությամբ։ Ինքը՝ Գաստիլը, 1990 թվականին նկարագրել է դա որպես «ազատության և ժողովրդավարության մակարդակների ընդհարձակ, ներըմբռնողական գնահատման համակարգ, ինչպես սահմանված է արևմտյան ժողովրդավարությունների ավանդական քաղաքական իրավունքներով և քաղաքացիական ազատություններով»։ Ինչ վերաբերում է իր զեկույցների քննադատություններին, նա ասաց. «Ընդհանրապես, այդպիսի քննադատությունը հիմնված է Ֆրիդըմ Հաուսի վերաբերյալ կարծիքների վրա, այլ ոչ թե հետազոտության վարկանիշների մանրակրկիտ զննմամբ»[71][72]։ Գաստիլի և այլոց կողմից «Ազատությունն աշխարհում» զեկույցի ստեղծման նպատակով օգտագործված մեթոդաբանության վերաբերյալ 1986 թվականի զեկույցում Քենեթ Ա. Բոլլենը նկատեց որոշ կողմնակալություն, բայց գտավ, որ «ոչ մի քննադատություն, որի մասին ես տեղյակ եմ, չի ցուցադրել համակարգված կողմնակալություն բոլոր վարկանիշների մեջ։ Ապացույցների մեծ մասը բաղկացած է համեմատաբար փոքր թվով դեպքերի վերաբերյալ միջադեպային վկայություններից։ Թե արդյոք Գաստիլի վարկանիշներում կա համակարգված կամ հատուկենտ շեղում, բաց հարց է»[73]։ 2000 թվականին Բոլենի և Պամելա Փաքսթոնի ավելի ուշ զեկույցում նրանք եզրակացրեցին, որ 1972 թվականից 1988 թվականներին (որոշակի ժամանակահատված, որը իրենք դիտարկել են) առկա են «դատավորին հատուկ չափման սխալների միանշանակ ապացույցներ, որոնք կապված են երկրների առանձնահատկությունների հետ»։ Նրանք գնահատեցին, որ Գաստիլի մեթոդը առաջ քաշեց կոմունիստական երկրների դեմ 0,38 կայուն շեղումների (դ.դ.) կողմնակալություն և ավելի մեծ կողմնակալություն՝ 0,5 դդ., Քրիստոնեական երկրների օգտին[74]։ 2001 թվականին Mainwaring-ի, Brink-ի և Perez-Linanhe-ի հետազոտությունը պարզեց, որ Ազատությունն աշխարհում Ազատության ցուցիչը ուժեղ դրական փոխկապակցվածություն ունի (առնվազն 80%) ժողովրդավարության երեք այլ ցուցիչների հետ։ Mainwaring et al. գրել է, որ Ֆրիդըմ Հաուսի ցուցիչն ունի «երկու համակարգված կողմնակալություն. ձախերի համար միավորները խեղաթյուրված են քաղաքական նկատառումներով, [ինչպե՞ս] և միավորներում փոփոխությունները երբեմն պայմանավորված են դրանց չափանիշների փոփոխությամբ, այլ ոչ թե իրական պայմանների փոփոխությամբ»։ Այնուամենայնիվ, Լատինական Ամերիկայի երկրների ամենամյա գնահատման ժամանակ Ֆրիդըմ Հաուսի ցուցիչը դրականորեն փոխկապակցված էր Ադամ Պրզևորսկու և իրենց՝ հեղինակների ցուցիչների հետ[75]։ Սակայն, ըստ Պրզևորսկու 2003 թվականին, Գաստիլի (1982) և Ֆրիդըմ Հաուսի (1990) ազատության սահմանումը շեշտը դնում էր ազատությունների, այլ ոչ թե ազատության իրացման վրա։ Նա բերեց հետևյալ օրինակը. Միացյալ Նահանգներում քաղաքացիներն ազատ են քաղաքական կուսակցություններ ստեղծելու և քվեարկելու հարցում, բայց նույնիսկ նախագահական ընտրություններում քվեարկում են ԱՄՆ քաղաքացիների միայն կեսը։ ԱՄՆ-ում, «նույն երկու կուսակցությունները խոսում են ներդաշնակությամբ՝ հովանավորվելով առևտրային կազմակերպությունների կողմից»[76]։ Համեմատական քաղաքագիտության հետազոտող Նիլս Դ. Շտայների 2014 թ. զեկույցը արձանագրել է «ուժեղ և հաստատուն ապացույց Ֆրիդըմ Հաուսի վարկանիշներում նկատելի կողմնակալության մասին» մինչև 1988 թվականը, կողմնակալությունն արտացոլվում է ԱՄՆ-ի և հետազոտվող երկրների միջև հարաբերությունների մեջ։ Նա գրում է, որ 1989 թվականից հետո գտածոներն այնքան էլ ուժեղ չէին, բայց դեռ ակնարկում էին քաղաքական կողմնակալության մասին[77] : 2017 թվականին Սառա Սան Բուշը գրել էր, որ շատ քննադատներ գտնում են, որ նախքան 1990-ականների մեթոդաբանությունը թերի է։ Չնայած դա բարելավվեց 1990 թվականին՝ թիմ վարձելուց հետո, նա ասում է, որ դեռ մնում են որոշ քննադատություններ։ Ինչ վերաբերում է նրան, թե ինչու է Ֆրիդըմ Հաուսի ցուցիչը ամենից հաճախ մեջբերվում ԱՄՆ-ում, նա նշում է, որ ժողովրդավարության իր սահմանումը սերտորեն համահունչ է ԱՄՆ արտաքին քաղաքականությանը։ ԱՄՆ դաշնակից երկրները հակված են ավելի լավ գնահատականներ ստանալ, քան մյուս զեկույցներում։ Այնուամենայնիվ, քանի որ զեկույցը կարևոր է ԱՄՆ օրենսդիրների և քաղաքական գործիչների համար, ավելի թույլ պետությունները, որոնք ԱՄՆ աջակցությունն կամ բարենպաստություն են փնտրում, ստիպված են պատասխանել զեկույցներին՝ Ֆրիդըմ Հաուսին տալով զգալի ազդեցություն այդ վայրերում[78]։

Ճանաչում

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

ԱՄՆ նախկին նախագահ Բիլ Քլինթոնը, Ֆրիդըմ Հաուսի նախաճաշին ելույթ ունենալով, ասաց[79].

Ինձ համար պատիվ է լինել այստեղ ձեր բոլորի հետ և լինել այստեղ՝ Ֆրիդըմ Հաուսում։ Ավելի քան 50 տարի Ֆրիդըմ Հաուսը մարդու արժանապատվության հանդեպ հանդուրժողականության բարձրաձայնողն էր։ Ամբողջ աշխարհում մարդիկ ավելի լավ վիճակում են ձեր աշխատանքի շնորհիվ։ Եվ ես շատ շնորհակալ եմ, որ Ֆրիդըմ Հաուսը միավորել է այս բազմազան և եռանդուն խմբին։ Ամեն օր չէ, որ Քարնեգի հիմնադրամը, Առաջադիմական քաղաքականության ինստիտուտը, Ժառանգություն հիմնադրամը և Ամերիկյան արտաքին քաղաքական խորհուրդը կիսում են նույն գաղափարը։

Ելույթ ունենալով Ֆրիդըմ Հաուսի կողմից մարդու իրավունքների պաշտպանների պատվին կազմակերպված ընդունելությանը՝ ԱՄՆ ներկայացուցիչ Ջիմ Մաքգովերն ասաց[80].

Ես ուզում եմ շնորհակալություն հայտնել Ֆրիդըմ Հաուսին այն ամբողջ անհավատալի աշխատանքի համար, որը նրանք անում են ամբողջ աշխարհում մարդու իրավունքների պաշտպաններին օգնելու համար։ Մենք շատ ենք ապավինում Ֆրիդըմ Հաուսին ոչ միայն տեղեկատվության, խորհրդատվության և խորհրդակցության համար, այլ նաև նրանց վկայությունների, երբ մենք անցկացնում ենք մեր լսումները։ Եվ ես մեծ երկրպագու եմ։

Ելույթ ունենալով «Մագնիտսկու ֆայլերը» ֆիլմի ցուցադրության ժամանակ՝ սենատոր Ջոն Մաքքեյնը ասաց[81].

Շնորհակալ եմ այն ամենի համար, ինչ Ֆրիդըմ Հաուսը շարունակում է անել ամբողջ աշխարհի մարդկանց համար, ովքեր ենթարկվում են ճնշումների և հետապնդումների։ Ինձ համար պատիվ է, որ ճանաչել եմ ձեզ և հնարավորություն ունեցել ձեզ հետ աշխատելու ամբողջ աշխարհում․․․ Մենք ապավինում ենք Ֆրիդըմ Հաուսի նման կազմակերպություններին՝ դատողություններ կատարելու կոռուպցիայի և փոքրամասնությունների նկատմամբ հետապնդումների վերաբերյալ․․․

Գրելով պահպանողական National Review առցանց-ում՝ Ջոն Ռ. Միլլերը ասում է[82].

Ֆրիդըմ Հաուսը անսասան բարձրացրել է ազատության չափանիշը ՝ գնահատելով ֆաշիստական երկրները, կոմունիստական վարչակարգերը և ակներև հին, բռնապետական ավազակապետությունները։ Դրա ամենամյա վարկանիշները կարդում և օգտագործում են ՄԱԿ-ում և այլ միջազգային կազմակերպություններում, ինչպես նաև ԱՄՆ Պետդեպարտամենտում։ Քաղաքականության և օգնության որոշումների վրա ազդում է Ֆրիդըմ Հաուսի զեկույցը։ Ազատության համար պայքարող երկրները, որոնք չունեն այն, խրախուսվում կամ հուսահատվում են այն բանից, թե ինչ է լուսաբանում Ֆրիդըմ Հաուսի զեկույցը։ Եվ երբեմն, ամենակարևորը, նրանց կառավարությունները ստիպված են ավելի մեծ ջանքեր գործադրել։

Միլլերը, այնուամենայնիվ, քննադատեց կազմակերպությանը 2007 թվականին, քանի որ իր զեկույցներում բավարար ուշադրություն չի դարձրել ստրկությանը։ Նա գրեց, որ բռնաճնշող վարչակարգերը և նույնիսկ ժողովրդավարական երկրները, ինչպիսիք են Գերմանիան և Հնդկաստանը, պետք է պատասխանատվություն կրեն մարդկանց թրաֆիքինգի դեմ օրենքների չկիրառման և որոշ օտարերկրյա աշխատողների ստրկության համար[82]։ Ֆրիդըմ Հաուսի զեկույցները բազմաթիվ գիտական ուսումնասիրությունների, քննարկումների և մեկնաբանությունների առարկա են[83][84]։

Տես նաև

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մարդկային ներուժի զարգացման ինդեքս

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. ↑ ROR Data — v1.19 — 2023. — doi:10.5281/ZENODO.7644942
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 2,7 «Our Board and Staff». freedomhouse.org (անգլերեն).
  3. ↑ https://freedomhouse.org/template.cfm?page=265#4
  4. ↑ William Ide (2000 թ․ հունվարի 11). «Freedom House Report: Asia Sees Some Significant Progress». Voice of America. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ դեկտեմբերի 4-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 13-ին.
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 «FINANCIAL STATEMENTS Year Ended June 30, 2016 AND INDEPENDENT AUDITORS' REPORT» (PDF). Freedom House. «During the year ended June 30, 2016, the Organization was substantially funded by grants from the U.S. Government. Reduction of funding from the U.S. Government would have a significant impact on the operations of the Organization.»
  6. ↑ «Cuba After Fidel – What Next?». Voice of America. 2009 թ․ հոկտեմբերի 31. Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ ապրիլի 13-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 13-ին.
  7. ↑ 2006 Freedom House Annual Report
  8. ↑ «Financial Statements» (PDF). Freedom House. 2016 թ․ հունիսի 30. Վերցված է 2017 թ․ նոյեմբերի 27-ին.
  9. ↑ Andrea Czepek; Melanie Hellwig (2009 թ․ մարտի 1). Press Freedom and Pluralism in Europe: Concepts and Conditions. Intellect Books. ISBN 978-1-84150-297-7. «Freedom House is sometimes accused of having a pro-American bias (for example UN 2001) – not least because more than three quarters of the NGO's resources derive from federal grants of the US government (Freedom House 2007a: 24).»
  10. ↑ Hazel Smith (2015 թ․ ապրիլի 9). North Korea. Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-89778-5. «government-funded think tank Freedom House»
  11. ↑ Sally Engle Merry; Kevin E. Davis; Benedict Kingsbury (2015 թ․ մայիսի 26). The Quiet Power of Indicators: Measuring Governance, Corruption, and Rule of Law. Cambridge University Press. ISBN 978-1-107-07520-7. «Fund-Raising Difficulties, Government Funding, and the Appearance of Bias. By the mid-1990s, Freedom House had come to rely heavily on US government funding. The appearance of bias due to government funding was recognized as a problem, not just by outside critics but also within the walls of Freedom House. It was ultimately accepted as a necessary evil ... The organization was no doubt influenced by its biggest donor, the US government, at least indirectly ... By the 1990s, Freedom House appears to have accepted dependence on government funding as a necessary evil. Increasingly through the end of the period of archived materials in 2007, government funding supplied the lion's share of Freedom House's operating budget.»
  12. ↑ James T. Bennett. Tax-Funded Politics. Transaction Publishers. ISBN 978-1-4128-3557-2. «This gang of socialists turned neo-conservatives has become, more or less, a government agency ... By its own admission, Freedom House promotes an agenda that includes "U.S. engagement in international affairs," a euphemism for a hyper-interventionism.»
  13. ↑ "Freedom on the Net 2013", Freedom House, 3 October 2013. Retrieved 12 October 2013.
  14. ↑ 14,0 14,1 14,2 14,3 McAleer, John J. (1977). Rex Stout: A Biography. Boston: Little, Brown and Company. ISBN 9780316553407.
  15. ↑ 15,0 15,1 United Press (1942 թ․ հունվարի 11). «Freedom House Will Open Soon». Waterloo Sunday Courier. Waterloo, Iowa.
  16. ↑ History of the Freedom House Արխիվացված Մայիս 11, 2011 Wayback Machine, George Field Collection of Freedom House Files, 1933–1990 (Bulk 1941–1969): Finding Aid, Princeton University Library; Freedom House Statement on the Passing of George Field Արխիվացված 2012-01-03 Wayback Machine (June 1, 2006). Retrieved January 15, 2011
  17. ↑ 17,0 17,1 17,2 17,3 17,4 17,5 «Our History». Freedom House. Վերցված է 2015 թ․ մարտի 22-ին.
  18. ↑ «Program Reviews: The Voice of Freedom». The Billboard. 54 (15): 8. 1942 թ․ ապրիլի 11. Վերցված է 2015 թ․ մարտի 22-ին.
  19. ↑ «Freedom House Records 1933–2014, The Voice of Freedom». Princeton University Library Finding Aids. Princeton University. Վերցված է 2015 թ․ մարտի 22-ին.
  20. ↑ Dunning, John (1998). On the Air: The Encyclopedia of Old-Time Radio. New York: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-507678-3.
  21. ↑ «Field, George, 1904–». Princeton University Library Finding Aids. Princeton University. Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ ապրիլի 2-ին. Վերցված է 2015 թ․ մարտի 22-ին.
  22. ↑ «Freedom House Records 1933–2014, Series 3: Willkie Memorial Building». Princeton University Library Finding Aids. Princeton University. Վերցված է 2015 թ․ մարտի 22-ին.
  23. ↑ «Former Site of the Willkie Memorial Building». Great Architects of New York: Henry J. Hardenbergh. Starts and Fits. Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ մարտի 25-ին. Վերցված է 2015 թ․ մարտի 22-ին.
  24. ↑ «Johnson Is Backed By Freedom House On Vietnam Policy». The New York Times. 1965 թ․ հուլիսի 21. Վերցված է 2014 թ․ հոկտեմբերի 7-ին. «The 'silent center,' most of the American people, should be heard from on Vietnam, Freedom House said yesterday in a 'Credo of Support' for the Johnson Administration's policies in Southeast Asia.»
  25. ↑ «CURB BY CONGRESS URGED; Freedom House Seeks to Protect Citizens From Unfair Attack». The New York Times. 1952 թ․ հունվարի 2. Վերցված է 2014 թ․ հոկտեմբերի 17-ին. «The public affairs committee of Freedom House proposed yesterday that Congress revise its rules to 'protect citizens from unfair and unwarranted attack' by Senators and Representatives who shield themselves behind Congressional immunity. Asserting that the methods of political and personal attack exemplified in Senator Joseph R. McCarthy, Republican from Wisconsin, injured citizens both within and out of Government without just cause, the Freedom House statement said ...»
  26. ↑ «Freedom House Scores Dr. King». The New York Times. 1967 թ․ մայիսի 21. Վերցված է 2014 թ․ հոկտեմբերի 17-ին. «Freedom House severely criticized the Rev. Dr. Martin Luther King Jr. yesterday for lending his 'mantle of respectability' to an anti-Vietnam war coalition that includes 'well-known Communist allies and luminaries of the hate-America Left.'»
  27. ↑ «Solzhenitsyn and Sakharov Honored by Freedom House». The New York Times. 1973 թ․ դեկտեմբերի 5. Վերցված է 2014 թ․ հոկտեմբերի 17-ին. «Fifteen 'courageous dissenters' in the Soviet Union were chosen here yesterday as winners of the 1973 Freedom Award by the nonprofit private organization known as Freedom House. The organization, which describes itself as dedicated to the strengthening of free societies, cited the novelist Aleksandr I. Solzhenitsyn and the nuclear physicist Andrei Sakharov, 13 others and their 'unnamed colleagues.'»
  28. ↑ «Freedom House Annual Report 2002» (PDF). Freedom House. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 13-ին.
  29. ↑ Barnhisel, Greg; Turner, Catherine (2010). Pressing the Fight: Print, Propaganda, and the Cold War. University of Massachusetts Press. էջ 135. ISBN 978-1558497368. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 13-ին.
  30. ↑ «Onward the Peace Corps». Milwaukee Journal. 1964 թ․ դեկտեմբերի 2. Վերցված է 2012 թ․ մարտի 27-ին.(չաշխատող հղում)
  31. ↑ Allen Kent. "Encyclopedia of library and information science, Volume 38". Chapter on "International Book Donation Programs". p. 239.
  32. ↑ «Classifying political regimes in Latin America, 1945-1999» (Document). doi:10.1590/S0011-52582001000400001. {{cite document}}: Cite document requires |publisher= (օգնություն); Unknown parameter |s2cid= ignored (օգնություն)
  33. ↑ 33,0 33,1 33,2 33,3 Giannonea, Diego (2010)."Political and ideological aspects in the measurement of democracy: the Freedom House case". Democratization Volume 17, Issue 1. pp. 68–97.
  34. ↑ «Our Board and Staff». Freedom House.
  35. ↑ «Our Leadership». Freedom House. Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ մարտի 19-ին. Վերցված է 2015 թ․ մարտի 22-ին.
  36. ↑ «Freedom House Financial Statement 2017» (PDF). Freedom House. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2019 թ․ մարտի 6-ին. Վերցված է 2019 թ․ մարտի 6-ին.
  37. ↑ «Freedom House Financial Statement 2018» (PDF). Freedom House. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2019 թ․ մարտի 6-ին. Վերցված է 2019 թ․ մարտի 6-ին.
  38. ↑ «Freedom in the World Countries | Freedom House». freedomhouse.org (անգլերեն). Վերցված է 2020 թ․ հունիսի 26-ին.
  39. ↑ 39,0 39,1 (PDF). 2003 թ․ մայիսի 21 https://web.archive.org/web/20030521095112/http://polisci.la.psu.edu/faculty/Casper/caspertufisPAweb.pdf. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2003 թ․ մայիսի 21-ին. Վերցված է 2019 թ․ մայիսի 29-ին. {{cite web}}: Missing or empty |title= (օգնություն)
  40. ↑ Illumnia Login Արխիվացված 2015-02-15 Wayback Machine The political science journal database Illumina lists between 10 and 20 peer reviewed journal articles referencing the "freedom in the world" report each year
  41. ↑ 41,0 41,1 «Methodology». freedomhouse.org (անգլերեն). 2012 թ․ հունվարի 4. Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ մայիսի 29-ին. Վերցված է 2019 թ․ մայիսի 29-ին.
  42. ↑ 42,0 42,1 42,2 «Freedom in the World 2006». freedomhouse.org (անգլերեն). 2012 թ․ հունվարի 11. Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ մայիսի 29-ին. Վերցված է 2019 թ․ մայիսի 29-ին.
  43. ↑ Bollen, K.A. (1992) Political Rights and Political Liberties in Nations: An Evaluation of Human Rights Measures, 1950 to 1984. In: Jabine, T.B. and Pierre Claude, R. "Human Rights and Statistics". University of Pennsylvania Press. 0-8122-3108-2
  44. ↑ «Scores and Status Data 1980–2015». Freedom of the Press 2015. Freedom House. Վերցված է 2015 թ․ հունիսի 12-ին.
  45. ↑ «Publication Archives». Freedom House (անգլերեն). Վերցված է 2020 թ․ նոյեմբերի 9-ին.
  46. ↑ "Freedom of the Press", web page, Freedom House. Retrieved May 29, 2011
  47. ↑ 47,0 47,1 Freedom of the Press 2011 – Methodology" Արխիվացված 2012-01-25 Wayback Machine, Karin Karlekar, Freedom House, April 15, 2011, 4 pp.
  48. ↑ "An Evaluation of Press Freedom Indicators", Lee B. Becker, Tudor Vlad and, Nancy Nusser, International Communication Gazette, vol.69, no.1 (February 2007), pp. 5–28
  49. ↑ Freedom on the Net 2009, Freedom House, accessed 16 April 2012
  50. ↑ "Nations in Transit", Freedom House, 2013. Retrieved 12 October 2013.
  51. ↑ "Countries at the Crossroads", Freedom House, 2012. Retrieved 12 October 2013.
  52. ↑ "Women's Rights in the Middle East and North Africa" Արխիվացված 2015-07-13 Wayback Machine, Freedom House, 2010. Retrieved 25 April 2015.
  53. ↑ "Special Reports", Freedom House. Retrieved 25 April 2015.
  54. ↑ Worst of the Worst 2012: The World's Most Repressive Societies Արխիվացված 2012-12-24 Wayback Machine, Freedom House, 28 June 2012. Retrieved 12 October 2013.
  55. ↑ A New Multilateralism for Atrocities Prevention, Stanley Foundation, March 2015. Retrieved 25 April 2015.
  56. ↑ Voices in the Streets: Mass Social Protests and the Right to Peaceful Assembly, Freedom House, January 2014. Retrieved 25 April 2015.
  57. ↑ Today's American: How Free? Արխիվացված 2013-10-15 Wayback Machine, Freedom House, 2008. Retrieved 12 October 2013.
  58. ↑ Freedom in Sub-Saharan Africa 2009, Freedom House, 2009. Retrieved 25 April 2015.
  59. ↑ Freedom of Association Under Threat: The New Authoritarians' Offensive Against Civil Society, Freedom House, 2007. Retrieved 25 April 2015.
  60. ↑ «Freedom at your Fingertips: Freedom House Releases iPhone App». Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ․ հունվարի 25-ին. Վերցված է 2016 թ․ հունվարի 11-ին.
  61. ↑ 61,0 61,1 Guy Dinmore (2006 թ․ մարտի 31). «Bush enters debate on freedom in Iran». The Financial Times. Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ մայիսի 6-ին. Վերցված է 2006 թ․ ապրիլի 6-ին.(subscription required)
  62. ↑ Ron Paul. «U.S. Hypocrisy in Ukraine». Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 12-ին.
  63. ↑ 63,0 63,1 63,2 Chomsky and Herman: Manufacturing Consent, Vintage 1994, p. 28
  64. ↑ 64,0 64,1 UN: NGO Committee hears arguments for, against Freedom House
  65. ↑ Morello, Carol (2020 թ․ օգոստոսի 11). «U.S. democracy and human rights leaders sanctioned by China vow not to be cowed into silence». Washington Post. Վերցված է 2021 թ․ հունվարի 11-ին.
  66. ↑ 66,0 66,1 Freedom Is Downgraded From 'Bad'
  67. ↑ Treisman, Daniel (2011). The Return: Russia's Journey from Gorbachev to Medvedev. Free Press. էջեր 341–52. ISBN 978-1-4165-6071-5.
  68. ↑ Glorious Nation of Uzbekistan, By Tara McKelvey, New York Times Book Review, December 9, 2007. Book review of DIRTY DIPLOMACY: The Rough-and-Tumble Adventures of a Scotch-Drinking, Skirt-Chasing, Dictator-Busting and Thoroughly Unrepentant Ambassador Stuck on the Frontline of the War Against Terror, by Craig Murray.
  69. ↑ Jennifer Windsor (2007 թ․ դեկտեմբերի 23). «Freedom House's Record». The New York Times. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 14-ին. Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 13-ին.
  70. ↑ 70,0 70,1 Veenendaal, Wouter P. (2015 թ․ հունվարի 2). «Democracy in microstates: why smallness does not produce a democratic political system». Democratization. 22 (1): 92–112. doi:10.1080/13510347.2013.820710. ISSN 1351-0347. S2CID 145489442.
  71. ↑ Gastil, R. D. (1990). «The Comparative Survey of Freedom: Experiences and Suggestions». Studies in Comparative International Development. 25 (1): 25–50. doi:10.1007/BF02716904. S2CID 144099626.
  72. ↑ [1]
  73. ↑ Bollen, K.A., "Political Rights and Political Liberties in Nations: An Evaluation of Human Rights Measures, 1950 to 1984", Human Rights Quarterly, vol. 8, no. 4 (November 1986), pp. 567–91. Also in: Jabine, T.B. and Pierre Claude, R. (Eds.), Human Rights and Statistics, University of Pennsylvania Press, 1992, pp. 188–215, 0-8122-3108-2.
  74. ↑ Bollen, Kenneth A. and Paxton, Pamela, "Subjective Measures of Liberal Democracy" Արխիվացված 2013-11-28 Wayback Machine, Comparative Political Studies, vol. 33, no. 1 (February 2000), pp.58–86
  75. ↑ Mainwaring, S.; Brinks, D.; Pérez-Liñán, A. B. (2001). «Classifying Political Regimes in Latin». Studies in Comparative International Development. 36 (1): 37–65. doi:10.1007/BF02687584. S2CID 155047996.
  76. ↑ Przeworski, Adam (2003). «Freedom to choose and democracy». Economics and Philosophy. 19 (2): 265–79. CiteSeerX 10.1.1.570.736. doi:10.1017/S0266267103001159.
  77. ↑ Steiner, N. D. (2016). Comparing Freedom House democracy scores to alternative indices and testing for political bias: Are US allies rated as more democratic by Freedom House?. Journal of Comparative Policy Analysis: Research and Practice, 18(4), 329-349.
  78. ↑ Bush, Sarah Sunn (2017). «The Politics of Rating Freedom: Ideological Affinity, Private Authority, and the Freedom in the World Ratings». Perspectives on Politics. 15 (3): 711–731. doi:10.1017/S1537592717000925.
  79. ↑ «Remarks at a Freedom House breakfast». findarticles.com (անգլերեն). 1995. Վերցված է 2019 թ․ մայիսի 29-ին.
  80. ↑ «McGovern praises 'unsung heroes'». freedomhouse.org (անգլերեն). 2012 թ․ ապրիլի 20. Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ մայիսի 29-ին. Վերցված է 2019 թ․ մայիսի 29-ին.
  81. ↑ June 26, 2012 ՅուԹյուբում
  82. ↑ 82,0 82,1 Miller, John R., "Does 'Freedom' Mean Freedom From Slavery? A glaring omission. Արխիվացված Սեպտեմբեր 2, 2007 Wayback Machine, article in National Review Online, February 5, 2007, accessed same day
  83. ↑ Steiner, Nils D. (2012 թ․ օգոստոսի 13). «Testing for a Political Bias in Freedom House Democracy Scores: Are U.S. Friendly States Judged to Be More Democratic?» (անգլերեն). Rochester, NY. SSRN 1919870. {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (օգնություն)
  84. ↑ «Autocratic Legalism in Europe: Yale University Roundtable». 2020 թ․ հոկտեմբերի 16.

Արտաքին հղումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ֆրիդըմ Հաուս» հոդվածին։
Ֆոտո, վիդեո և աուդիո
Բառարաններ և հանրագիտարաններ
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Ֆրիդըմ_Հաուս&oldid=9759376» էջից