Ֆուտբոլի աշխարհի առաջնության եզրափակիչ 2018

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Jump to navigation Jump to search
Ֆուտբոլի աշխարհի առաջնության եզրափակիչ 2018
France champion of the Football World Cup Russia 2018.jpg
ԻրադարձությունՖուտբոլի աշխարհի առաջնություն 2018
Ֆրանսիա Խորվաթիա
Ֆրանսիա Խորվաթիա
4 2
Ամսաթիվ15 հուլիս 2018
ՄարզադաշտԼուժնիկի մարզադաշտ, Մոսկվա
Հանդիպման խաղացողԱնտուան Գրիզման
(Ֆրանսիա)
ԳոլերՄարիո Մանջուկիչ, Իվան Պերիշիչ, Անտուան Գրիզման, Պոլ Պոգբա, Կիլիան Սանմի Մբապպե Լոտտին և Մարիո Մանջուկիչ
ՄրցավարՆեստոր Պիտանա (Արգենտինա)
Հանդիսական78.011
ԵղանակՄասնակի ամպամած[1]

Ֆուտբոլի աշխարհի առաջնության եզրափակիչ 2018-ը Ֆուտբոլի աշխարհի առաջնություն 2018-ի եզրափակիչ հանդիպումն էր: Այն Ֆուտբոլի աշխարհի առաջնության 21-րդ եզրափակիչն էր, որը չորս տարին մեկ անգամ անցկացվող ֆուտբոլային մրցություն է տղամարդկանց ազգային հավաքականների միջև, որոնք հանդիսանում են ՖԻՖԱ-ի անդամ: Հանդիպմանը մասնակցեցին Ֆրանսիայի և Խորվաթիայի հավաքականները, որը տեղի ունեցավ Մոսկվայի Լուժնիկի մարզադաշտում 2018 թվականի հուլիսի 15-ին:

Մինչև 2018 թվականը Ֆրանսիան հաղթել էր 1998 թվականի Աշխարհի առաջնությունում և մասնակցել էին 2006 թվականի եզրափակչին. մինչդեռ սա Խորվաթիայի համար Աշխարհի առաջնության առաջին եզրափակիչն էր: Երկու հավաքականներն էլ հաղթել էին նախկին չեմպիոններին իրենց ճանապարհին: Ֆրանսիան հաղթել էր 1930 և 1950 թվականների չեմպիոն Ուրուգվային, Խորվաթիան հաղթել էր 1966 թվականի չեմպիոն Անգլիային և 1978 ու 1986 թվականների չեմպիոն Արգենտինային: Խորվաթիան դարձավ երրորդ արևելաեվրոպական հավաքականը, որը հասավ եզրափակիչ և առաջինը Չեխոսլովակիայից հետո, որը պարտվեց 1962 թվականի եզրափակչում:

Ֆրանսիան հաղթեց 4-2 հաշվով, առաջին խաղակեսում ունենալով 2-1 առավելություն շնորհիվ ինքնագոլի և տասնմեկ մետրանոց հարվածով խփված գոլի, որը որոշվեց վիդեո օգնականի միջոցով: Առաջին անգամ Աշխարհի գավաթի եզրափակչում գրանցվեց ինքնագոլ: Ֆրանսիան նաև դարձավ երկրորդ հավաքականը 32 հավաքական ձևաչափով Աշխարհի առաջնություններում, որը նվաճեց աշխարհի գավաթը առանց խաղալու լրացուցիչ ժամանակում: Որպես հաղթղ Ֆրանսիան իրավունք ձեռք բերեց խաղալու ՖԻՖԱ Կոնֆեդերացիաների գավաթ 2021-ում:

Մարզադաշտ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հիմնական հոդված՝ Լուժնիկի մարզադաշտ

Եզրափակիչը կայացավ Մոսկվայի Լուժնիկի մարզադաշտում, որը տեղակայված է Մոսկվայի կենտրոնական վարչական շրջանի Խամովնիկի շրջանում: Մարզադաշտը ներկայացվել է Ռուսաստանի հայտում որպես եզրափակչի մարզադաշտ 2010 թվականի դեկտեմբերի 2-ին[2]: Լուժնիկի մարզադաշտը ընդունվել է որպես եզրափակչի անցկացման վայր 2012 թվականին ՖԻՖԱ-ի հատուկ հանձնաժողովի կողմից Ճապոնիայի Տոկիո քաղաքում[3]: Մարզադաշտում կայացել են նաև աշխարհի առաջնության վեց այլ խաղեր, այդ թվում բացման հանդիպումը հունիսի 14-ին, խմբային փուլի հանդիպումներ, 1/8 եզրափակչի հանդիպում և կիսաեզրափակչի հանդիպում[4][5]:

Լուժնիկի մարզադաշտի համայնապատկերը գիշերով:

Լուժնիկի մարզադաշտը մինչև 1992 թվականը կոչվել է Լենինի անվան կենտրոնական մարզաֆաշտի հիմնական արենա, որը բացվել է 1956 թվականին ԽՍՀՄ ամառային սպարտակիադան ընդունելու համար[6][7]: Մարզադաշտը ծառայում է որպես Ռուսաստանի ազգային մարզաֆաշտ և այստեղ կայանում են Ռուսաստանի ֆուտբոլի ազգային հավաքականի հանդիպումները, նախկինում ԽՍՀՄ հավաքականի հանդիպումները[4][8]: Նախկինում մարզադաշտը օգտագործել են որպես տնային դաշտ ԲԿՄԱ Մոսկվան, Տորպեդո Մոսկվան և Սպարտակ Մոսկվան: Այնուամենայնիվ ներկայումս այն չի հանդիսանում որևէ ակումբի տնային դաշտ[8][9]:

Մարզադաշտում անցկացվել են մեծ թվով միջազգային սպորտային մրցություններ: Մարզադաշտը Ամառային օլիմպիական խաղեր 1980-ի հիմնական մարզադաշտն էր, որտեղ տեղի ունեցան բացման և փակման արարողությունները, աթլետիկայի և ֆուտբոլի մրցություններ (ներառյալ եզրափակիչը),[7][10]: Այստեղ են կայացել ՈՒԵՖԱ գավաթի եզրափակիչ 1999-ը և ՈՒԵՖԱ Չեմպիոնների Լիգայի եզրափակիչ 2008-ը[11]

ՈՒԵՖԱ-ի կողմից դասակարկված լինելով 4-րդ դասի մեջ, Լուժնիկի մարզադաշտը Ռուսաստանի և 2018 թվականի Աշխարհի առաջնության խոշորագույն մարզադաշտն է, որի սովորական առավելագույն նստատեղերի քանակը 81.006 է, սակայն աշխարհի գավաթի ժամանակ պակասեցվեց մինչև 78.011-ի[8][12]: Այն նաև Արևելյան Եվրոպայի խոշորագույն մարզադաշտն է[13] և Եվրոպայի ութերորդ ամենախոշորը[14]:

Նախապատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Երբ Ուրուգվայը և Բրազիլիան դուրս մնացին քառորդ եզրափակիչ, հայտնի դարձավ, որ եվրոպական հավաքականը կդառնա աշխարհի չեմպիոն չորրորդ անգամ անընդմեջ[15]: Հանդիպումը նաև իններրորդ եվրոպական եզրափակիչն էր, վերջին անգամ եղել էր 2006 և 2010 թվականներին[16][17]:

Սա Ֆրանսիայի համար երրորդ եզրափակիչն էր, առաջին անգամ մասնակցել էին 1998 թվականի եզրափակչին որպես դաշտի տեր և հաղթել էին Բրազիլիային 3-0 հաշվով: Ֆրանսիան նաև մասնակցել է 2006 թվականի եզրափակչին, որտեղ հետխաղյա 11 մետրանոցների արդյունքով պարտվել է Իտալիային[18][19] Ֆրանսիայի շատ եվրոպական հավաքականներից միայն Գերմանիան (ութ) և Իտալիան (վեց) են ավելի շատ մասնակցել եզրափակիչներին[20]: Դիդիե Դեշամը դարձավ չորրորդ անձնավորությունը, ով հասավ երզափակիչ որպես ֆուտբոլիստ և որպես մարզիչ, Ֆրանց Բեկենբաուերից, Ռուդի Ֆյոլերից և Մարիո Զագալլոյից հետո[21]:

Խորվաթիան մասնակցում էր Աշխարհի առաջնության եզրափակիչ փուլին հինգերորդ անգամ և սա նրանց առաջին եզրափակիչն էր: Արդյունքում եզրափակչին մասնակցել են 13 հավաքական, որոնցից 10-ը Եվրոպայից[22][23]: 4,17 միլիոն բնակչությամբ Խորվաթիան երկրորդ ամենափոքր երկիրն էր, որը խաղաց եզրափակչում Ուրուգվայից հետո[24]: Խորվաթիայի նախորդ լավագույն արդյունքը 1998 թվականն էր, երբ նրանք զբաղեցրին երրորդ հորիզոնականը[25]` կիսաեզրափակչում պարտվեով Ֆրանսիային 2-1 հաշվով[26][27]:

Եզրափակիչը Ֆրանսիայի և Խորվաթիայի վեցերորդ հանդիպումն էր: Ֆրանսիան այս հանդիպումներում անպարտելի էր` հաղթելով երեք խաղում և ոչ ոքի խաղալով երկու հանդիպումներում[28]: Երկու հավաքականներն առաջին անգամ հանդիպել են 1998 թվականի Աշխարհի գավաթի կիսաեզրափակչում, որտեղ Ֆրանսիան հաղթել էր 2-1 հաշվով[29]: Մյուս ոչ ընկերական հանդիպումը տեղի ունեցավ Ֆուտբոլի Եվրոպայի առաջնություն 2004-ի շրջանակներում, որն ավարտվեց 2-2 հաշվով[30]:

Ճանապարհ դեպի եզրափակիչ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հիմնական հոդված՝ Ֆուտբոլի աշխարհի առաջնություն 2018
Ֆրանսիա Round Խորվաթիա
Մրցակիցներ Արդյունք Խմբային փուլ Մրցակիցներ Արդյունք
Ավստրալիա Ավստրալիա 2–1 Հանդիպում 1 Նիգերիա Նիգերիա 2–0
Պերու Պերու 1–0 Հանդիպում 2 Արգենտինա Արգենտինա 3–0
Դանիա Դանիա 0–0 Հանդիպում 3 Իսլանդիա Իսլանդիա 2–1
Խումբ C winners
Դիրք Թիմ
 Խաղ Մ
1 Ֆրանսիա Ֆրանսիա 3 7
2 Դանիա Դանիա 3 5
3 Պերու Պերու 3 3
4 Ավստրալիա Ավստրալիա 3 1
Աղբյուր. ՖԻՖԱ
 Վերջնական դիրք Խումբ D winners
Դիրք Թիմ
 Խաղ Մ
1 Խորվաթիա Խորվաթիա 3 9
2 Արգենտինա Արգենտինա 3 4
3 Նիգերիա Նիգերիա 3 3
4 Իսլանդիա Իսլանդիա 3 1
Աղբյուր. ՖԻՖԱ
Մրցակիցներ Արդյունք Փլեյ-օֆֆ փուլ Մրցակիցներ Արդյունք
Արգենտինա Արգենտինա 4–3 1/8 եզրափակիչներ Դանիա Դանիա 1–1 Ա.Ժ. (3-211մ.)
Ուրուգվայ Ուրուգվայ 2–0 Քառորդ եզրափակիչներ Ռուսաստան Ռուսաստան 2–2 Ա.Ժ. (4-311մ.)
Բելգիա Բելգիա 1–0 Կիսաեզրափակիչներ Անգլիա Անգլիա 2–1 Ա.Ժ.

Ֆրանսիա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ֆրանսիան համարվում էր 2018 թվականի Աշխարհի գավաթի հաղթողի գլխավոր հավակնորդներից մեկը, հատկապես որ նրա կազմում կային մի քանի երիտասարդ տաղանդներ[31]: Հավաքականը խաղացել էր ՈՒԵՖԱ Եվրո 2016-ի եզրափակչում և պարտվել էր Պորտուգալիային 0-1 հաշվով[31]: Հավաքականը որակավորվեց Աշխարհի առաջնությանը` իր խմբում առաջ անցնելով Շվեդիայից և Նիդերլանդներից:[31]

Աշխարհի առաջնության վիճակահանության արդյունքներով Ֆրանսիան ընդգրկվեց C խմբում Ավստրալիայի, Դանիայի և Պերուի հետ միասին: Հավաքականը հաղթեց Ավստրալիային բացման խաղում, որտեղ աչքի ընկավ Անտուան Գրիզմանը 11 մետրանոց հարվածով և գրանցվեց ևս մեկ ինքնագոլ[32]: Երկրորդ խաղում Ֆրանսիան հաղթեց 1-0 հաշվով Պերուին և միակ գոլի հեղինակ դարձավ 19 ամյա Կիլիան Մբապպեն, ով դարձավ Ֆրանսիայի ամենաերիտասարդ գոլի հեղինակը հիմնական առաջնություններում[33][34]: Հերուի հանդեպ հաղթանակից հետո Ֆրանսիան անցավ փլեյ օֆֆ փուլ` թույլ տալով Դիդիե Դեշամին խաղադաշտ չհանել մի քանի առանցքային ֆուտբոլիսների Դանիայի դեմ խաղում: Դանիայի դեմ Մոսկվայի Լուժնիկի մարզադաշտում կայացած հանդիպումը ավարտվեց գոլազուրկ ոչ-ոքի[35]:

Դառնալով C խմբի հաղթող` Ֆրանսիային 1/8 եզրափակչում բաժին ընկավ D խմբում երկրորդ տեղ զբաղեցրած Արգենտինան: Ֆրանսիան հաղթեց 4-3 հաշվով և երկու գոլի հեղինակ դարձավ Մբապպեն, ով նաև վաստակեց 11 մետրանոց խաղի սկզբնամասում[36]: Մբապպեին սկսեցին համեմատել բրազիլացի աստղեր Ռոնալդոյի և Պելեի հետ, որոնք նույնպես երիտասարդ տարիքում փայլուն էին հանդես եկել Աշխարհի առաջնություններում[37][38]: Քառորդ եզրափակչում Ֆիանսիան հաղթեց Ուրուգվային 2-0 հաշվով Գրիզմանի գոլի և գոլային փոխանցման շնորհիվ[39]: Կիսաեզրափակչում Ֆրանսիան հանդիպեց Բելգիայի հետ Սանկտ Պետերբուրգում և հաղթեց 1-0 հաշվով շնորհիվ Սամուել Ումտիտիի գոլի[40]: Ֆրանսիայի հավաքականը և հատկապես Մբապպեն քննադատվում էին ժամանակի ձգման և կոպիտ խաղի համար կիսաեզրափակչի երկրորդ խաղակեում[41]:

Խորվաթիա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Խորվաթիայի ֆուտբոլի ազգային հավաքականը Վլադիմիր Պուտինի և Կոլինդա Գրաբար Կիտարովիչի հետ եզրփակչից հետո:

Խորվաթիան համարվում էր 2018 թվականի Աշխարհի առաջնության հաղթողի թեկնածուներից իրենց ոսկե սերնդով, որի մեջ էին մտնում հարձակվող Մարիո Մանջուկիչը և կիսապաշտպաններ Մարսելո Բրոզովիչը, Մատեո Կովաչիչը, Լուկա Մոդրիչը, Իվան Պերիշիչը և Իվան Ռակիտիչը[42][43]: Հավաքականը դուրս էր մնացել Ֆուտբոլի աշխարհի առաջնություն 2014-ի խմբային փուլից[44], իսկ Եվրո 2016-ում` 1/8-րդ եզրափակչից[45]: Իրենց որակավորման խմբում Խորվաթիան խփել էր 15 գոլ և զբաղեցրել երկրորդ հորիզոնականը Իսլանդիայից հետո[46][47]: Այնուամենայնիվ որակավորման փլեյ-օֆֆ խաղերում Խորվաթիան առավելության հասավ Հունաստանի նկատմամբ ընդհանուր 4-1 հաշվով[48]:

Խորվաթիան վիճակահանության արդյունքներով ընդգրկվեց D խմբում Արգենտինայի, Իսլանդիայի և Նիգերիայի հետ միասին[46][49]: Իրենց բացման խաղում Խորվաթիան 2-0 հաշվով առավելության հասավ Նիգերիայի նկատմամբ, գրանցվեց մեկ ինքնագոլ, ևս մեկ գոլի հեղինակ դարձավ Մոդրիչը 11 մետրանոց հարվածով[50] Հարձակվող Նիկոլա Կալինիչը հրաժարվեց մասնակցել հանդիպմանը որպես պահեստային և Դալիչի կողմից հեռացվեց հավաքականից` թողնելով Խորվաթիային 22 ֆուտբոլիստով[51]: Հաջորդ խաղում Խորվաթիան խոշոր հաշվով հաղթեց Արգենտինային 3-0 հաշվով[52]: Խորվաթիան հաղթեց խմբում` վերջին խաղում հաղթելով Իսլանդիային 2-1 հաշվով[53][54][55]:

1/8-րդ եզրափակչում Խորվաթիան հադիպեց Դանիայի ընտրանու հետ և գրանցվեց 1-1 հաշիվը, երկու գոլրը խփվեցին առաջին հինգ րոպեներին, իսկ Մոդրիչը չկարողացավ իրացնել 11 մետրանոցը լրացուցիչ ժամանակում: Խորվաթիան հաղթեց հետխաղյա 11 մետրանոցների արդյունքով շնորհիվ Դանիել Սուբաշիչի երեք սեյվերի[56][57]: Քառորդ եզրափակչում Խորվաթիան հանդիպեց դաշտի տերերի` Ռուսաստանի հետ, որը 1/8-րդ եզրափակչում դուրս էր թողել Իսպանիային: Հաշիվը բացեցին Ռուսները 31-րդ րոպեին, սակայն ութ րոպե անց խորվաթները հավասարեցրին հաշիվը շնորհիվ Անդրեյ Կրամարիչի գոլի և հաշիվը պահպանվեց մինչև խաղի հիմնական ժամանակի ավարտը: Ավելացված ժամանակում Խորվաթիան առաջ անցավ հաշվով Դոմագոյ Վիդայի գլխով խփած գոլի շնորհիվ, սակայն ռուս պաշտպան Մարիո Ֆիգեյրա Ֆերնանդես հավասարեցրեց հաշիվը և խաղի ելքը որոշվեց հետխաղյա 11 մետրանոցների արդյունքով: Այստեղ ավելի հաջող էին Խորվաթները և հաղթեց 4-3 հաշվով[58][59]: Խորվաթիան դարձավ առաջնության պատմության երկորդ հավաքականը, որը հաղթում է երկու հետխաղյա 11 մետրանոցների արդյունքով Արգենտինայից հետո, որը նման արդյունք գրանցել էր 1990 թվականին[60]: Խաղից հետո տարածվեց տեսագրություն, որտեղ Վիդան արտասանում է «Փառք Ուկրաինային», ինչը քննադատությունների առիթ դարձավ Ռուսաստանում և ՖԻՖԱ-ի կարգապահական կոմիտեն նախազգուշացրեց Վիդային[61]: Խորվաթիան կիսաեզրափակչում հանդիպեց Անգլիայի ընտրանու դեմ Լուժնիկի մարզադաշտում: Հինգերորդ րոպեին տուգանային հարվածով հաշիվը բացեց անգլիացի պաշտպան Կիրան Թրիպեր: Խորվաթիան կարողացավ հաշիվը հավասարեցնել միայն 68-րդ րոպեին Իվան Պերիշիչի հեղինակած գնդակի շնորհիվ: Խորվաթիան հաղթեց լրացուցիչ ժամանակում, շնորհիվ 109-րդ րոպեին Մանջուկիչի հեղիանակած գոլի[62][63]:

Հանդիպումից առաջ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հանդիպման գնդակ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հանդիպման պաշտոնական գնդակը կոչվում էր Տելստար Մեչտա (ռուս.՝ Мечта երազանք), որը Adidas Telstar 18-ի կարմիր ներկված տարբերակն էր, արտադրված փլեյ օֆֆ փուլի համար[64][65]: Տելստար ընտանիքի նախատիպը 1970 Տելստարն էր, որը նման էր 2014 թվականի Բրազուկային, ավելի երկար և հավելյալ մասերով[66]:

Պաշտոնյաներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Եզրափակչի գլխավոր մրցավար Նեստոր Պիտանան:

Արգենտինացի մրցավար Նեստոր Պիտանան նշանակվեց հանդիպման գլխավոր մրցավար, ինչի մասին հայտարարեց ՖԻՖԱ մրցավարների կոմիտեն 2018 թվականի հուլիսի 12-ին: Եզրափակիչը Պիտանայի հինգերորդ հանդիպումն էր մրցույթում, դառնալով երկրորդ մրցավարը, ով վարել է բացման և փակման հանդիպումները[67]: Մինչ այս Պիտանան վարել էր երկու խմբային փուլի հանդիպում և երկու 1/8 եզրափակիչ: Պըանան ՖԻՖԱ մրցավար է 2010 թվականին և վարել է 4 հանդիպում Ֆուտբոլի աշխարհի առաջնություն 2014-ի ժամանակ: Նրա համաերկրացիներ Էռնան Մայդանան և Խուան Պաբլո Բելատտին նշանակվել էին նրա օգնականներ: Չորրորդ պաշտոնյա էր նշանակվել Բյորն Կյուպերսը Նիդերլանդներից, իսկ Էրվին Զեյնստրան` պահեստային մրցավար[68]: Իտալացի Մասիմիլիանո Իրատտին նշանակվել էր վիդեո օգնականի մրցավար:

Փակման արարողություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Առաջնության փակման արարողությունը կայացավ խաղի սկզբից առաջ, որի ժամանակ կատարվեց առաջնության պաշտոնական երգը «Live It Up»-ը, Ուիլ Սմիթի, Նիքի Ջեմի և Էռա Իստրեֆիի կատարմամբ: Օպերային երգչուհի Աիդա Գարիֆուլլինան երգեց ռուսական ժողովրդական «Կալինկա», երեխաներից կազմված երգչախմբի ուղեկցությամբ[69]:

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. ↑ «Start list – Final – France v Croatia» (PDF)։ FIFA.com։ Fédération Internationale de Football Association։ 15 July 2018։ Վերցված է 15 July 2018 
  2. ↑ Clegg Jonathan, White Gregory L. (2 December 2010)։ «Russia to Host 2018 World Cup; Qatar Gets 2022»։ The Wall Street Journal։ Վերցված է 10 July 2018։ (subscription required (help)) 
  3. ↑ «Russia 2018 to start and finish at Luzhniki Stadium»։ FIFA.com (Fédération Internationale de Football Association)։ 15 December 2012։ Վերցված է 17 November 2017 
  4. ↑ 4,0 4,1 «Luzhniki Stadium: All you need to know»։ FIFA.com։ Fédération Internationale de Football Association։ 26 January 2016։ Վերցված է 10 July 2018 
  5. ↑ «FIFA World Cup Russia 2018 – Match Schedule» (PDF)։ FIFA.com։ Fédération Internationale de Football Association։ Վերցված է 20 December 2017 
  6. ↑ «Putin's goal is to showcase Russia at 2018 World Cup»։ Reuters։ 14 July 2014։ Վերցված է 10 July 2018 
  7. ↑ 7,0 7,1 Moscow Fiscultura i Sport (1981). Games of the XXII Olympiad: Offical Report of the Organising Committee, Volume 2 (Report). International Olympic Committee. pp. 46–51. https://library.olympic.org/Default/doc/SYRACUSE/46841/games-of-the-xxii-olympiad-official-report-of-the-organising-committee-of-the-games-of-the-xxii-olym։ Վերցված է 10 July 2018. 
  8. ↑ 8,0 8,1 8,2 «Luzhniki Stadium»։ FIFA.com։ Fédération Internationale de Football Association։ Վերցված է 17 November 2017 
  9. ↑ «Moscow»։ FIFA.com։ Fédération Internationale de Football Association։ Վերցված է 17 November 2017 
  10. ↑ «Meat to Mötley Crüe: the theatre of English dreams»։ The Guardian։ 19 May 2008։ Վերցված է 10 July 2018 
  11. ↑ Halpin Tony (22 May 2008)։ «Moscow proud of trouble free Champions League final»։ The Times (London)։ Վերցված է 10 July 2018։ (subscription required (help)) 
  12. ↑ «Russia 2018 World Cup stadium venues: 12 grounds across 11 cities»։ ESPN.com (ESPN Internet Ventures)։ Press Association։ 1 December 2017։ Վերցված է 10 July 2018 
  13. ↑ Tighe Sam (18 December 2014)։ «Top 100 Stadiums in World Football»։ Bleacher Report։ Վերցված է 11 July 2018 
  14. ↑ «Luzhniki Stadium – Russia World Cup Venue 2018»։ ArchExplore։ 3 June 2018։ Վերցված է 11 July 2018 
  15. ↑ Dunbar Graham (6 July 2018)։ «Europe assured of extending World Cup winning streak to 4»։ The Washington Post։ Associated Press։ Վերցված է 10 July 2018 
  16. ↑ «Magic moments in all-European Finals»։ FIFA.com (Fédération Internationale de Football Association)։ 12 July 2018։ Վերցված է 14 July 2018 
  17. ↑ Stokkermans Karel (5 July 2018)։ «World Cup 1930–2018»։ rsssf.com։ Rec.Sport.Soccer Statistics Foundation։ Վերցված է 10 July 2018 
  18. ↑ Douglas Steve (10 July 2018)։ «Vive la France: Les Bleus advance to World Cup final»։ The Washington Post։ Associated Press։ Վերցված է 10 July 2018 
  19. ↑ Reineking Jim (25 May 2018)։ «Every FIFA World Cup champion: Brazil, Germany, Italy historically dominate tournament»։ USA Today։ Վերցված է 10 July 2018 
  20. ↑ Hafez Shamoon (10 July 2018)։ «France 1 Belgium 0»։ BBC Sport։ Վերցված է 10 July 2018 
  21. ↑ Sen Debayan (10 July 2018)։ «By the numbers – Can Deschamps join Zagallo and Beckenbauer?»։ ESPN.com (ESPN Internet Ventures)։ Վերցված է 12 July 2018 
  22. ↑ «Stats of the day – 12 July 2018» (PDF)։ FIFA.com։ Fédération Internationale de Football Association։ 12 July 2018։ էջ 1։ Վերցված է 12 July 2018 
  23. ↑ Phillips Mitch (11 July 2018)։ «Mandzukic sends irrepressible Croatia into first World Cup final»։ Reuters։ Վերցված է 12 July 2018 
  24. ↑ «World Cup final 2018: France v Croatia – your guide to Sunday's match»։ BBC։ 14 July 2018։ Վերցված է 15 July 2018 
  25. ↑ «Preview: France v Croatia»։ FIFA.com (Fédération Internationale de Football Association)։ 14 July 2018։ Վերցված է 14 July 2018 
  26. ↑ McAleavy Emma L. (11 July 2018)։ «Croatia's 2018 World Cup Pursuit Inspired by the Past»։ The New York Times։ Վերցված է 11 July 2018 
  27. ↑ «Croatia at the 1998 World Cup – a look back at their last semi-final run»։ The Irish Independent։ Press Association։ 10 July 2018։ Վերցված է 11 July 2018 
  28. ↑ West Jenna (11 July 2018)։ «France vs. Croatia History: All-Time Head-to-Head Results»։ Sports Illustrated։ Վերցված է 11 July 2018 
  29. ↑ «The last time France and Croatia met on the world stage»։ FIFA.com (Fédération Internationale de Football Association)։ 14 July 2018։ Վերցված է 14 July 2018 
  30. ↑ «Statistical Kit for the FIFA World Cup» (PDF)։ FIFA.com։ Fédération Internationale de Football Association։ 12 July 2018։ էջ 13։ Վերցված է 12 July 2018 
  31. ↑ 31,0 31,1 31,2 «Loaded, Deep France Enters World Cup as One of Favorites to Win it All»։ Sports Illustrated։ 1 June 2018։ Վերցված է 10 July 2018 
  32. ↑ Sutcliffe Steve (18 June 2018)։ «France 2–1 Australia»։ BBC Sport։ Վերցված է 10 July 2018 
  33. ↑ Clarey Cristopher (21 June 2018)։ «36 Years and No World Cup Goals: Peru Eliminated by France»։ The New York Times։ Վերցված է 10 July 2018 
  34. ↑ Lawrence Amy (21 June 2018)։ «France seal last-16 spot as Kylian Mbappé earns victory over Peru»։ The Guardian։ Վերցված է 10 July 2018 
  35. ↑ Dunbar Graham (26 June 2018)։ «Denmark advances at World Cup in drab 0–0 draw with France»։ Chicago Tribune։ Associated Press։ Վերցված է 10 July 2018 
  36. ↑ Wilson Jonathan (30 June 2018)։ «Kylian Mbappé doubles up in France's rollercoaster victory over Argentina»։ The Guardian։ Վերցված է 10 July 2018 
  37. ↑ «King Kylian! Is France superstar Mbappe the heir to the Brazilian Ronaldo's throne?»։ Goal.com։ 6 July 2018։ Վերցված է 12 July 2018 
  38. ↑ «Mbappe on Pele comparison: 'flattering, but he's in another category'»։ Chicago Tribune։ Agence France-Presse։ 30 June 2018։ Վերցված է 10 July 2018 
  39. ↑ Bevan Chris (6 July 2018)։ «Uruguay 0–2 France»։ BBC Sport։ Վերցված է 10 July 2018 
  40. ↑ Taylor Daniel (10 July 2018)։ «Samuel Umtiti header puts France in World Cup final with win over Belgium»։ The Guardian։ Վերցված է 10 July 2018 
  41. ↑ Das Andrew (10 July 2018)։ «France Rides to World Cup Final on Defense's Back»։ The New York Times։ Վերցված է 10 July 2018 
  42. ↑ Yokhin Michael (26 May 2018)։ «Croatia quartet of star midfielders provides hope of escaping group»։ ESPN.com (ESPN Internet Ventures)։ Վերցված է 11 July 2018 
  43. ↑ Janieck Karel (27 May 2018)։ «World Cup Countdown: Talented Croatia arrives with unfulfilled potential»։ Chicago Tribune։ Associated Press։ Վերցված է 11 July 2018 
  44. ↑ «Croatia 1–3 Mexico»։ BBC Sport։ 23 June 2014։ Վերցված է 13 July 2018 
  45. ↑ Holiga Aleksandar (6 July 2018)։ «Croatia's World Cup run divides nation where football is never just sport»։ The Guardian։ Վերցված է 11 July 2018 
  46. ↑ 46,0 46,1 «Modric, Rakitic Key Croatia's Star-Laden Squad in Difficult World Cup Group»։ Sports Illustrated։ 2 June 2018։ Վերցված է 11 July 2018 
  47. ↑ Clegg Jonathan (6 July 2018)։ «Croatia: The World Cup's Russian Nesting Dolls»։ The Wall Street Journal։ Վերցված է 11 July 2018։ (subscription required (help)) 
  48. ↑ «Croatia secure World Cup 2018 place with victory over Greece»։ BBC Sport։ 12 November 2017։ Վերցված է 11 July 2018 
  49. ↑ «Croatia out to match success of 1998 World Cup generation»։ Reuters։ 22 May 2018։ Վերցված է 11 July 2018 
  50. ↑ Bogage Jacob (16 June 2018)։ «Croatia vs. Nigeria 2018 World Cup: Modric's penalty kick seals 2–0 Croatia victory»։ The Washington Post։ Վերցված է 11 July 2018 
  51. ↑ MacInnes Paul (18 June 2018)։ «Croatia send reluctant substitute Nikola Kalinic home from World Cup»։ The Guardian։ Վերցված է 15 July 2018 
  52. ↑ “How did Croatia beat Argentina 3:0?”. Spielverlagerung. Retrieved 20 July 2018
  53. ↑ Jennings Patrick (21 June 2018)։ «Argentina 0–3 Croatia»։ BBC Sport։ Վերցված է 11 July 2018 
  54. ↑ Mather Victor (26 June 2018)։ «Croatia Crushes Iceland's World Cup Dream»։ The New York Times։ Վերցված է 11 July 2018 
  55. ↑ «Croatia take Group D with 2–1 win against Iceland»։ EFE։ 27 June 2018։ Վերցված է 12 July 2018 
  56. ↑ Wilson Jeremy, Eccleshare Charlie (2 July 2018)։ «Croatia through to World Cup quarter-finals after dramatic penalty shoot-out victory over Denmark»։ The Daily Telegraph։ Վերցված է 11 July 2018 
  57. ↑ «Subasic the hero as Croatia claim shootout win»։ FIFA.com (Fédération Internationale de Football Association)։ 2 July 2018։ Վերցված է 11 July 2018 
  58. ↑ Rogers Martin (7 July 2018)։ «Russia's underdog World Cup run comes to an end with PK loss to Croatia»։ USA Today։ Վերցված է 11 July 2018 
  59. ↑ Hytner David (7 July 2018)։ «Croatia book World Cup semi-final with England after penalty shootout win»։ The Guardian։ Վերցված է 11 July 2018 
  60. ↑ Debayan (7 July 2018)։ «By the numbers: Back-to-back shootout wins for Croatia, record penalty saves for Subasic»։ ESPN.com (ESPN Internet Ventures)։ Վերցված է 11 July 2018 
  61. ↑ Petrosyan Artur (8 July 2018)։ «Croatia defender Domagoj Vida warned by FIFA over pro-Ukraine comments»։ ESPN.com (ESPN Internet Ventures)։ Վերցված է 11 July 2018 
  62. ↑ Das Andrew, Mather Victor (11 July 2018)։ «Croatia Turns England's World Cup Destiny Into Despair»։ The New York Times։ Վերցված է 11 July 2018 
  63. ↑ Rogers Martin (11 July 2018)։ «Croatia tops England in extra time to reach World Cup final»։ USA Today։ Վերցված է 11 July 2018 
  64. ↑ Wright Chris (26 June 2018)։ «World Cup 2018 match ball released – yep, that's right, another one»։ ESPN։ Վերցված է 14 July 2018 
  65. ↑ «adidas Football Reveals Official Match Ball for the Knockout Stage of the 2018 FIFA World Cup Russia»։ FIFA.com (Press release)։ Fédération Internationale de Football Association։ 26 June 2018։ Վերցված է 14 July 2018 
  66. ↑ Sabin Dyani (18 June 2018)։ «How the new World Cup ball was designed to not influence the games»։ Popular Science։ Վերցված է 14 July 2018 
  67. ↑ «Pitana: It's an indescribable feeling»։ FIFA.com (Fédération Internationale de Football Association)։ 13 July 2018։ Վերցված է 14 July 2018 
  68. ↑ «Nestor Pitana to referee World Cup Final»։ FIFA.com (Fédération Internationale de Football Association)։ 12 July 2018։ Վերցված է 12 July 2018 
  69. ↑ «Hollywood star Will Smith brings down curtain on Russia World Cup»։ Reuters։ 15 July 2018։ Վերցված է 15 July 2018 
Խաղարկություններ
Թիմերի կազմեր
1930 · 1934 · 1938 · 1950 · 1954 · 1958 · 1962 · 1966 · 1970 · 1974 · 1978 · 1982 · 1986 · 1990 · 1994 · 1998 · 2002 · 2006 · 2010 · 2014  · 2018
Որակավորում
1930 · 1934 · 1938 · 1950 · 1954 · 1958 · 1962 · 1966 · 1970 · 1974 · 1978 · 1982 · 1986 · 1990 · 1994 · 1998 · 2002 · 2006 · 2010 · 2014  · 2018
Եզրափակիչներ
1930 · 1934 · 1938 · 1950 1 · 1954 · 1958 · 1962 · 1966 · 1970 · 1974 · 1978 · 1982 · 1986 · 1990 · 1994 · 1998 · 2002 · 2006 · 2010  · 2014  · 2018
Փուլեր
Գլխավոր տեղեկատվություն
Պաշտոնական խորհրդանիշներ
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Ֆուտբոլի_աշխարհի_առաջնության_եզրափակիչ_2018&oldid=6006688» էջից