«Տաջիկստան»–ի խմբագրումների տարբերություն

**Ҷумҳурии Тоҷикистон**
*Ջոմհուրի-յի Տոջիկստոն*
**جمهوری تاجیکستان**
Տաջիկստանի Հանրապետություն Ҷумҳурии Тоҷикистон ; Ջոմհուրի-յի Տոջիկստոն; جمهوری تاجیکستان
; Դրոշ	; Զինանշան
	Ազգային օրհներգ՝ Սուրուդի Միլլի
	Տաջիկստանի դիրքը
Մայրաքաղաք; և ամենամեծ քաղաք	Դուշանբե; 38°33′N, 68°48′E
Պետական լեզուներ	Տաջիկերեն
Կառավարում
Անկախություն	ԽՍՀՄ-ից
Տարածք
Բնակչություն
ՀՆԱ (ԳՀ)	2005 գնահատում
Ջինի (2003)	32.6 (միջին)
ՄՆԶԻ (2004)	0.652 (միջին) (122-րդ)
Արժույթ	Սոմոնի (TJS)
Ժամային գոտի	TJT (ՀԿԺ+5)
Ազգային դոմեն	.tj
Հեռախոսային կոդ	+992

Դիտել պատմությունը

← Նախորդ տարբ Հաջորդ տարբ →

Content deleted Content added

ՎիզուալԵլատեքստ

Գծային

09:08, 3 Սեպտեմբերի 2013-ի տարբերակ

Տաջիկստան (Тоҷикистон), պետություն Կենտրոնական Ասիայում։ Սահմանակցում է Ուզբեկստանին, Ղրղզստանին, Չինաստանին և Աֆղանստանին։ Նախկին խորհրդային հանրապետություն, անկախացել է 1991 թ.։ ԱՊՀ անդամ պետություն է։

Աշխարհագրական նկարագիր

Ունի խիստ լեռնային մակերևույթ, որի մոտ կեսի բարձրությունը գերազանցում է ծովի մակարդակի 3000 մ-ը։ Երկրի արևելյան խիստ նոսր է բնակեցված. այս շրջանում գտնվում է Պամիր լեռնաշղթան, որի Իսմիաիլ Սամանի գագաթը նախկինում Խորհրդային Միության ամենաբարձր կետն էր (կոչվում էր Կոմունիզմի պիկ)։ Երկրի արևելյան հատվածում է գտնվում Բադախշան ինքնավար շրջանը, որտեղ բնակվում են բազմաթիվ փոքր ազգություններ։

Մայրաքաղաք Դուշանբեն գտնվում է երկրի արևմտյան շրջանում, Հիդոր լեռնաշղթայի ստորոտում, որտեղով հոսում են Ամուր Դարյա և Սիր Դարյա գետերը։ Տաջիկստանի արևմտյան շրջանը նեղ միջանցքով կապված է Սոգդիա շրջանի հետ։ Վերջինում գտնվում է երկրի բնակչության թվով երկրորդ քաղաքը՝ Խոջանդը։

Տաջիկստանի մաս են կազմում նաև մի քանի էքսկլավներ, որոնցից խոշորագույնը՝ Վորուխը աշխարհրագրորեն ընկած է Ղրղզստանի տարածքում։

Տարածքային բաժանում

Վարչականորեն բաժանված է 4 մարզերի, որոնք են՝

Ազգագրություն

Ազգաբնակչությունը կազմում է 7.349.145 (2009 թ. տվյալներով), որոնց գերակշիռ մասը տաջիկներ են։ Տաջիկերենը իրանական լեզու է և մեծ ընդհանրություններ ունի պարսկերենի հետ, որի պատճառով համարվում է պարսկերեն լեզվի տարբերակ։ Տաջիկստանից բացի պետական լեզու է Իրանում և Աֆղանստանում։

Ազգային փոքրամասնությունների շարքում կարևոր տեղ են զբաղեցնում ուզբեկները և ապա ռուսները, վերջիններիս մեծ մասը սակայն լքել է երկիրը քաղաքացիկան պատերազմի տարիներին։

Տնտեսություն

Արտաքին առևտրի կարևոր բաղադրիչներն են մետաքսի և ալյումինի արտահանումը (վերջինս հիմնականում Տուրսունզոդա քաղաքից) և ավելի նվազ չափով՝ արծաթը, ոսկին, ուրանիումը և վոլֆրամը։ Տաջիկստանի տնտեսություն ծանր կացության մեջ է հայտնվել վեց տարի տևած քաղաքացիական պատերազմի հետևանքով։

Աղքատություն

Տաջիկստանը նախկին խորհրդային հանրապետություններից ամենաաղքատն է և աշխարհիի ամենաաղքատ պետություններից մեկը։ ՄԱԿ-ի տվյալների համաձայն, բնակչության 44,4% ապրում է աղքատության շեմից ցածր մակարդակում։^[1]

↑ UNDP: Human development indices - Table 3: Human and income poverty (Population living below national poverty line (2000-2007))

Վիքիպահեստ նախագծում կարող եք այս նյութի վերաբերյալ հավելյալ պատկերազարդում գտնել Տաջիկստան կատեգորիայում։

Սա աշխարհագրության մասին անավարտ հոդված է։ Դուք կարող եք օգնել Վիքիպեդիային՝ ուղղելով և լրացնելով այն։

[1] UNDP: Human development indices - Table 3: Human and income poverty (Population living below national poverty line (2000-2007))

[1]

@@ Տող 3. / Տող 3. @@
 |conventional_long_name = <span style="line-height:1.33em;"> '''{{unicode|Ҷумҳурии Тоҷикистон}}''' <br />''Ջոմհուրի-յի Տոջիկստոն''<br />'''جمهوری تاجیکستان'''</span>
 |common_name = Տաջիկստանի
-|image_flag  = Flag of Tajikistan.svg
+|image_flag = Flag of Tajikistan.svg
-|image_coat  = Coat of arms of Tajikistan.svg
+|image_coat = Coat of arms of Tajikistan.svg
 |symbol_type = Coat of Arms
 |image_map = LocationTajikistan.svg
@@ Տող 29. / Տող 29. @@
 |area_rank = 95-րդ
 |area_magnitude = 1 E11
-|area  = 143,100
+|area = 143,100
 |areami² = 55,251
 |percent_water = 0.3
@@ Տող 49. / Տող 49. @@
 |HDI_rank = 122-րդ
 |HDI_category = <font color="#ffcc00">միջին</font>
-|Gini  = 32.6
+|Gini = 32.6
 |Gini_year = 2003
 |Gini_category = <font color="#ffcc00">միջին</font>
@@ Տող 56. / Տող 56. @@
 |country_code =
 |time_zone = TJT
-|utc_offset  = +5
+|utc_offset = +5
 |time_zone_DST =
 |utc_offset_DST =
-|cctld  = [[.tj]]
+|cctld = [[.tj]]
 |calling_code = 992
 }}