Չենսլեր. ուղևոր Ժ.- Ռ. Կազալլոնի օրագիրը

Չենսլեր. ուղևոր Ժ.- Ռ. Կազալլոնի օրագիրը; ֆր.՝ Le Chancellor
Հեղինակ	Ժյուլ Վեռն
Տեսակ	գրական ստեղծագործություն
Ժանր	հորինած օրագիր, ճանապարհորդական վեպ և Ծովային գրականություն
Բնօրինակ լեզու	ֆրանսերեն
Ստեղծման տարեթիվ	1870
Շարք	Անսովոր ճանապարհորդություններ
Նախորդ	Խորհրդավոր կղզին
Հաջորդ	Միխայիլ Ստրոգով
Նկարազարդող	Էդուարդ Ռու
Երկիր	Ֆրանսիա
Հրատարակիչ	Պիեր-Ժուլ Հետցել
Հրատարակման տարեթիվ	1875
Թվային տարբերակ	projekt-gutenberg.org/verne/chancell/chancell.html
	The Survivors of the Chancellor Վիքիպահեստում

«Չենսլեր», ֆրանսիացի գրող Ժյուլ Վեռնի վեպը։ Ըստ Ժյուլ Վեռնի խոսքերի, սյուժեն ոգեշնչված է գեղանկարիչ–ռոմանտիկ Թեոդոր Ժերիկոյի «Մեդուզա լաստանավը» նկարից։

Վեպը գրված է 1870 —1871 թթ.՝ «Սեն–Միշել» նավի վրա։ 1871 թ. փետրվարի 14–ի Կրոտուայից Էտցելին ուղղված իր նամակում Վեռնը գրում է, որ իր մոտ պատրաստ է նոր վեպ՝ «Չենսլերի կործանումը»^[1]։

Ռուսաստանում «Չենսլեր․ Ժ–Կ Կազալլոն ուղևորի օրագիրը» վեպը «Մարտին Պաս» պատմվածքի հետ միասին առանձին հրատարակությամբ լույս է ընծայվել 1875 թ.։ 1876 թ. «Չենսլերը» Մարկո Վովչեկի թարգմանությամբ լույս է ընծայվել Պետերբուրգում՝ «Ծովի վրա» անվանումով։

Սյուժե

Վեպում պատմվում է նավի մասին, որի նավամբարում սկսում է այրվել բամբակը։ Հրդեհը սկզբնական շրջանում չի հայտնաբերվում, բայց ժամանակի ընթացքում բոցը դուրս է գալիս տախտակամած։ Հանպատրաստից պատրասված լաստով՝ կառուցված նավի մնացորդներից, փրկվում է ուղևորների մի խումբ և սկսում է լողալ անծայրածիր օվկիանոսում։ Սննդի և խմելու ջրի բացակայության պայմաններում ի հայտ են գալիս մարդկային հատկություններ, որոնք խորը թաքնված էին խաղաղ և բարեկեցիկ գոյության ժամանակ՝ գործը հասնում է մարդակերության։ Հակամարտություններից մեկի ժամանակ, ջրի մեջ ընկած ուղևորներից մեկը ջուր է կուլ տալիս, որը պարզվում է՝ խմելու է։ Լաստը ընկել էր օվկիանոսի այն հատվածը, որտեղ հասնում էին Ամազոնի խմելու ջրերը։

Կերպարները

Ժ–Ռ Կազալլոն ուղևոր, որի անունից պատմվում է պատմությունը
Ռոբերտ Կերտիս՝ նավապետի օգնական, այնուհետև նավապետ
Տիկին Հերբի՝ ուղևորուհի
Լետուրներ–հայր՝ ուղևոր
Անդրե Լետուրներ՝ ուղևոր
Ուիլյամ Ֆոլստեն՝ ուղևոր
բոցման
Դաուլաս՝ ատաղձագործ
Բերկե, Ֆլեյպոլ, Սանդոն, Օուեն, Ուիլսոն, Օստին, Օ Ռեդդի՝ նավաստիներ
Ջինկստրոպ՝ սևամորթ, խոհարար
Հոբբարտ՝ բուֆետապան
Ուոլտեր՝ լեյտենանտ
Պարոն և տիկին Կիռ՝ ուղևորներ
Սայլաս Հանտլի՝ նախկին նավապետ
Ջոն Ռուբի՝ ուղևոր

Գրականություն

Roger Borderie, Une leçon d’abîme, in L’Herne N.25, Jules Verne, Paris, 1974
Michel Serres, Chanceler, in Jouvences sur Jules Verne, Paris, Les Éditions de Minuit, 1974
Charles-Noël Martin, La Vie et l’oeuvre de Jules Verne, Paris, Michel de l’Ormeraie, 1978
Jean Delabroy, Une transe atlantique (texte-échangeur et fantasmatique sociale), p. 212—40, in Jules Verne et les sciences humaines, sous la direction de François Raymond et Simone Vierne, 1979, ISBN 2-264-00227-1
Jean-Paul Dekiss, Jules Verne, le rêve du progrès, 1991, ISBN 2 07 053168 6
Philippe Mustière, L’effet Géricault dans Le Chancellor, p. 159—164, in Bulletin de la Société Jules Verne 60, 1981
Frank Lestringant, Le Cannibale։ Grandeur et Décadence, Paris, Librairie Académique Perrin, 1994
Sylvie Petit, Du naufrage de la Méduse au Chancellor, une interprétation vernienne du fait divers, p. 113—142, in Le naufrage dans l’oeuvre de Jules Verne, Paris, L’Harmattan, 1998
Odile Gannier, Stéréotypes et roman maritime ։ gros temps sur la Sea Trilogy. To the Ends of the Earth (Trilogie maritime) de William Golding
Revue Jules Verne 28, Jules Verne à table, 2009. En particulier l’article de Laurence Sudret, La question de la faim dans Le Chancellor, p. 17-27.